Mišterska twórba kaž jónu za sto lět

Donnerstag, 01. August 2024 geschrieben von:

Chwilku je trało, ale wot lětušeje swjatkownički, kotraž bě zdobom Mjezynarodny dźeń muzeja, hodźi so kapsny časnik „Tourbillon 41 000“ zaso trajnje w Budyšinje wobdźiwać. Fachowcy maja jón za jedyn z najdrohotnišich kapsnych časnikow swěta a mjenuja jón „mištersku twórbu kaž jónu za sto lět“.

Chronometer bu w běhu štyrjoch lět wot tradiciskeje firmy A. Lange & Söhne w Glashütte zhotowjeny, a to składnostnje Pariskeje swětoweje wustajeńcy 1900. Tohodla pokazuje wuměłstwowa emaljowa miniatura na wěku siluetu francoskeje stolicy kaž tež Minervy, staro romskeje bohowki rjemjesła a mudrosće. Na tamnym boku wobtwarka (Gehäuse) je nad slěbornymi žołmami złote słónco a lětoličba 1900 zagrawěrowana.

Pjeć šesćiměstow a wulět do Błótow

Dienstag, 30. Juli 2024 geschrieben von:

Spěchowanske towarstwo Přińć a woteńć – Festiwal šesćiměstow hotuje so na lětuši wjeršk. Hižo sedmy raz organizuja wuměłstwowy swjedźeń z koncertami, čitanjemi a měšanymi formami na wjacorych hrajnišćach historiskeho měšćanskeho zwjazka a prěni raz tež regularnje w Delnjej Łužicy.

Porjedźenka

Dienstag, 30. Juli 2024 geschrieben von:
W přinošku „Ochranow ma jara wulki wuznam za serbske kulturne stawizny“, wudaće SN 29. julija, stej so bohužel zmylkaj stałoj. Prawje ma rěkać, zo staraše so Marja Kěšnikec z Trajnowa na Robben Island wo wusadnych. Redakcija zamołwja so za njedostatkaj.

Neu-Dehli/Ochranow/Budyšin (SN/at). To běchu jimace wokomiki pjatk dopoł­dnja w Ochranowje. Na cyrkwinskej žurli bratrowskeje wosady sćěhowachu wozjewjenje z Neu-Dehlija na wobrazowce: Jako dźěl sydlišćow Ochranowskeje bratrowskeje wosady słuša městačko nětko do swětoweho kulturneho namrěwstwa UNESCO (Serbske Nowiny informowachu). Ochranow je po Mužakowskim parku a Hórnistwowym regionje Rudne horiny třeće městno z tutym titulom w Sakskej. Farar dr. Peter Vogt je swoje začuća po lětach přihotow tak zwuraznił: „My so jara wjeselimy, mamy to za počesćowanje hódnotow, kotrež naša cyrkej zastupuje.“ Zdobom je jemu wažne rjec, „nochcemy być muzej. Lěpje prajene rěka swětowe herbstwo za nas, Ochranowske tradicije za přitomnosć wuhotować a stare twarjenja ze žiwjenjom pjelnić.“

Jednanja pak su hišće trěbne

Montag, 29. Juli 2024 geschrieben von:

Wětošow (SN/at). Załožba Slavonic Europe z Brüssela je na dobrym puću nošerstwo Słowjanskeho hrodźišća Raduš, we wjesnym dźělu Wětošowa, přewzać. Wětošowska zhromadźizna měšćanskich zapósłancow je minjeny štwórtk na wurjadnym posedźenju wo „postajenjach k přenjesenju Słowjanskeho hrodźišća Raduš powšitkownowužitnej towaršnosći Słowjanske hrodźišćo zwr“ wuradźowała a tónle za komunu wažny krok wobzamknyła. Slavonic Europe móhła hižo wot awgusta nowa wobhospodarka być. Měšćanosta Bengt Kanzler rjekny Delnjoserbskemu rozhłosej, zo chce město plany Davida Chmelíka podpěrać, „dokelž njejsmy dotal žanoho dalšeho zajimca widźeli a słyšeli, kotryž ma po­dobne wotpohlady wo přichodźe Słowjanskeho hrodźišća“. Jednanja wo zrěčenju pak su hišće trěbne.

David Chmelík zaplanuje w swojich předewzaćach koncerty, kulturne zarjadowanja a słowjansku gastronomiju. Słowjanski adwent a hody měli wopytowarjo tam dožiwić móc. Předwidźane su tež poskitki w zymje, tuž „chcemy so wo třěchu nad Słowjanskim hrodźišćom starać“.

Hrać a wuknyć

Freitag, 26. Juli 2024 geschrieben von:

Budyšin (kb/SN). Ludowe nakładnistwo Domowina (LND) je nowu hru wudało, z kotrejž móža dźěći serbski alfabet wuknyć. „Pismikowy MEMO“ je nowe wudaće hornjoserbskeho memoryja, kotryž wobsahuje 34 kartkowych porikow, zwobraznjace wulke a małke pismiki kaž tež objekt z hodźacym so nazwukom. Tež za njemaćernorěčnych je hra atraktiwna, dokelž wopřijima słownu lisćinu z němskimi přełožkami. Memory spěchuje koncentraciju, wutrajnosć, kmanosć za­znawanja a pomjatk.

Hra Simony Ćěsliny z ilustracijemi Gudrun Lenz za znajmjeńša dweju hrajerjow je w internetnym wobchodźe LND kaž tež w Smolerjec kniharni na předań.

Choćebuz (KP/SN/bn). Lětuši kompaktny kurs delnjoserbšćiny so nachila. Wot minjeneje póndźele hač do dźensnišeho pjatka je so dohromady 90 zajimcow na zarjadowanju Šule za delnjoserbsku rěč a kulturu wobdźěliło, štož woznamjenja nowy rekord. Mjez kursistami, kotřiž pochadźeja z Hornjeje kaž tež Delnjeje Łužicy, Berlina, Pólskeje, z Čěskeje a Šwicarskeje, su na přikład wučerjo, kubłarjo, studenća, šulerjo Delnjoserbskeho gymnazija Choćebuz a mnozy sobudźěłaćerjo serbskich institucijow, wosebje ze Załožby za serbski lud. Samo kriminalny komisar chce sej serbšćinu přiswojić. Po cyłkownje sydom skupinach, rjadowane po stopjenjach A1 (započatkarjo) do C1 (konwersacija), zwučowachu woni w Choćebuzu a wokolinje wšědnje něhdźe šěsć hodźin. Docenća běchu Jenifer Dünnbierowa, Edyta Rätzel, Angela Šurmanowa, Maria Elikowska-Winklerowa, Charlotte Kušcyna, Till Wojto, Martin Ptasińsk a dr. Christiane Piniekowa.

Móža dale dźěłać a kubłać

Donnerstag, 25. Juli 2024 geschrieben von:

Budyšin/Lipsk (SN/at). Stejnišća za spo­srědkowanje medijoweje kompetency w Hornjej Łužicy su jasne. Medijowa rada Sakskeho krajneho wustawa za priwatny rozhłós a nowe medije SLM je na njedawnym posedźenju spěchowanje partnerow w dohromady 15 regionalnych kruhach skutkowanja po cyłej Sakskej wobzamknyła. Zwjeselace je, zo móže Medijowa syć Łužica swoje dźěło hač do 31. decembra 2027 pokročować. K jeje partneram słušatej zdobom Załožba za serbski lud a Domowina.

Mjez spěchowanymi projektnymi nošerjemi su za wobłuki Budyšin, Kamjenc a Radeberg Budyski Kamjentny dom, za kónčiny Zhorjelc, Lubij a Žitawa Kulturna- a dalekubłanska towaršnosć zwr Ludoweje uniwersity „Třikrajowy róžk“ w Lubiju a za wobłuki Wojerecy, Niska a Běła Woda Wojerowska kulturna fabrika.

SLM podpěra Medijowu syć Łužicu tež hižo w prěnjej spěchowanskej dobje, kotraž traje hišće hač do kónca lěta. Mjez poskitkami su hłownje přednoški wo bjezstrašnym hibaju w interneće, ale runje tak, kak šmóratko prawje posłužuješ. Poskitki informuja tež w serbskej rěči.

Jubilejny swjedźeń swjeći jubileje

Dienstag, 23. Juli 2024 geschrieben von:

Budyšin (SN/bn). Pod hesłom „Dimensionen – Rozměr“ wuhotuje město Budyšin wot 2. do 18. awgusta 30. Łužiske hudźbne lěćo. Program lětušeho jubilejneho swjedźenja wopřija dohromady 12 zarjadowanjow na sydom jewišćach. Zazběh twori koncert „Das Kleine im Großen“ Němskeje filharmonije smyčkarjow w Budyskej cyrkwi swj. Pětra. Młodźinske ćěleso w nošerstwje Zwjazka němskich hudźbnych šulow je po swójskim podaću „z najlěpšich muzikaliskich talentow w starobje jědnaće do 20 lět“ zestajane a prezentuje so w sprjewinym měsće z twórbami mjez druhim Wolfganga Amadeusa Mozarta a Pjotra Iljiča Čajkowskeho. Składnostnje dalšeho jubileja, mjenujcy 30. róčnicy załoženja biosferoweho rezerwata Hornjołužiska hola a haty, wuhotuja w Malešanskim Domje tysac hatow wosebity cyłodnjowski program „Wjacedimensionalna biosfera“ na přikład z wodźenjemi po wustajeńcy a wječornym pućowanjom po hatach. Wo hudźbne wobrubjenje postaratej so triji Spirt & Pleasure goes Folk a Bube Dame König. Na kóncu mjenowany wustup připowědźi hudźbnik cyłka Jan Oelmann jako „koncert ze štyrjomi premjerami“.

Budyšin (SN/bn). „Zmij Direndaj, Hica- Mica, Zmijiček Direndajček, Zmij Ararat a powědančka wo nimi“ je titul zběrki, kotruž je Celovecske nakładnistwo Drava njedawno wudało. Antologija z ilustracijemi Štefana Turka wopřijima wuběr přełožowanych tekstow Loizy Wiesera, kotrež je awstriski Słowjenc „na zakładźe wječorneho bajebaća swojim dźěćom“ spisał. Milenka Rječcyna je powědančka zeserbšćiła a wčera w Smolerjec kniharni předstajiła. „Kniha drje měri so w prěnim rjedźe na dźěći, hodźi so pak hłuboko do stawiznow sahaceho wobsaha dla tež za dorosćenych čitarjow“, wona zjima. Po jeje słowach „njebě sej Wieser wěsty, hač su powědančka wudawanja hódne“, po nastorku přećelow pak so naposledk rozsudźi, je napisać a w swójskim nakładnistwje publikować. Jako spěchowar „małkich rěčow ze z wida wjetšinow často snadnej hódnotu“ a jako přećel Serbow zamó Rječcynu přeswědčić, powědančka do hornjoserbšćiny přenjesć.

Neuheiten LND