Budyšin (SN/bn). „Njebě lochko, podobny wuspěch lubjacy kruch namakać, kaž běchu to dyrdomdeje Olsenoweje cwólby w minjenych troch lětach. Přiwšěm sej myslu, zo smy z kongenialnje wot Leandera Haußmanna sfilmowanym romanom Thomasa Brussiga ‚Słónčna aleja‘ kmanu předłohu našli, kotraž publikum wabi a so 30 lět po měrliwej rewoluciji w NDR tematisce derje hodźi.“ To rjekny intendant Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Lutz Hillmann na wčerawšej nowinarskej rozmołwje na dworje Budyskeho Dźiwadła na hrodźe. Znowa bě wón maćiznu za jewišćo wobdźěłał a je wospjet režiser inscenacije lětnjeho dźiwadła w Budyšinje, kotraž rěka „Na krótšim kóncu Słónčneje aleje“.
Srjedź meje je w Zarěčanskej Konsumowej galeriji jednaćelka Sakskeje literarneje rady dr. Sibille Tröml lětuši „Sakski knižny kófer“ předstajiła.
Wot lěta 2013 hižo wudawa wony Lipšćanski gremij wabjenske łopjeno, z kotrymž dwójce wob lěto na dźesać nowostkow ze Sakskeje skedźbnja. Su to knihi awtorow a přełožerjow, kotřiž ze Sakskeje pochadźeja abo tu bydla. Po tym, kajki poskitk runje je, su tam lyrika runje tak kaž proza, přełožki abo wěcne edicije zastupjene kaž tež knihi za dźěći a młodostnych. Wabjenske łopjeno w formje leporela pak nima jako „bestseller-lisćina“ fungować. Ma być skerje kompas, kotryž w mnóstwje nowowudaćow mału orientaciju skići a čitarjow wćipnych čini na bohatu literaturu awtorow a přełožerjow „wottud“. Ke kóždemu wudaću słuša tež ze wšěmi dźesać publikacijemi spakowany „realny“ kófer. Tón steji potom něhdźe dźesać tydźenjow w jednej z priwatnych kniharnjow abo na městnosćach, hdźež tež zarjadowanja přewjeduja.
Swjatkownu póndźelu, 10. smažnika, swjeći woblubowana wučerka na wuměnku, spisowaćelka, kulturnica a aktiwna čłonka Zwjazka serbskich wuměłcow Wórša Wićazowa sydomdźesaćiny. Nimale pjeć lětdźesatkow je wona šulerki a šulerjow na polu serbšćiny wuwučowała a jim nimo toho – abo lěpje: paralelnje – hudźbu, reju, dźiwadło a nic naposledk serbsku literaturu spřistupnjała. Wot njeje wutworjeny kulturny ansambl Serbskeje zakładneje šule „Jurij Chěžka“, hdźež nimale cyłe swoje powołanske žiwjenje skutkowaše, bu w lěće 2014 z Mytom Domowiny za dorost wuznamjenjeny. Za nju wosobinsce wšak je wjele wjetše připóznaće, zo so jeje bywši chowancy tež po wuchodźenju šule kulturnje angažuja.
Z baleta do šule
Miłoćicy (SN/bn). Za lětušu 13. mjezynarodnu dźěłarničku rězbarjow při Miłočanskej skale je so dohromady 24 wuměłcow mjez druhim ze Słowjenskeje, Čěskeje, Ukrainy, Bołharskeje, Ruskeje a Němskeje přizjewiło. Dźens za tydźeń chce wěcywustojna jury dźesać z nich wuzwolić, kotřiž swoje namjetowane naćiski wot 19. awgusta hač do planowaneje wernisaže 1. septembra we Łužicy zwoprawdźa. Hač do kónca junija potom dźěłarničku zarjadowace towarstwo Kamjenjak wobdźělnikow pisomnje informuje a oficialnje přeprosy. Dwě městnje stej za regionalnych rězbarjow rezerwowanej.
Kaž w minjenych lětach towarstwo wuměłcam maćizny darmotnje přewostaji. Nimo ze skały wudobywaneho zornowca stej to drjewo a metal. Rězbarjo sami rozsudźa, hač je jednotliwje abo w kombinaciji wužiwaja. Přidatnje změja składnosć, nimo toho tež město skulptury resp. reliefa instalaciju zynkow a swěcy wutworić.
Po zwučenym wašnju móža zajimcy wuměłcam při tworićelskim dźěle přez ramjo hladać. Tak ma publikum rědku móžnosć, dožiwić nastawace twórby „w čiłym dialogu“, kaž we wupisanju rěka.
Kóždolětnje wotměwa so z lěćnym zawrótom słónca po wšěm swěće hudźbny swjedźeń Fête de la musique. Princip je tón, zo hraja wuměłcy bjez gaže a zo je zastup darmotny. W Europje wobdźěla so na nim wjace hač 300 a w Němskej něhdźe 50 městow. W Hornjej Łužicy je wot lěta 2000 Kamjenc srjedźišćo mjezynarodneho zarjadowanja. Lětsa budźe serbski podźěl w Lessingowym měsće wosebje wobšěrny.
Kamjenc (SN/bn). Dohromady wjace hač 40 interpretow resp. skupin chce z kalendariskim spočatkom lěća 21. junija na cyłkownje 16 hrajnišćach w centrumje Kamjenca swoje programy předstajić. Wuměłski spektrum wopřijima šlager, irsku folkloru, srjedźowěkowske zynki a cyrkwinsku hudźbu runje tak kaž rock, pop a techno. Tradicionelnje sylny serbski podźěl je lětsa porno minjenym lětam samo trochu wobšěrniši.