Nowosće z instituta

Mittwoch, 23. August 2017 geschrieben von:
Medijowe zdźělenki ze Serbskeho instituta drje prawidłownje njewuchadźeja, mjeztym pak tež žana žadnostka wjac njejsu. Najnowša je nětko powěsć, zo zahaja blog w interneće. Nastawki, eseje a historiske dokumenty maja tam zajim za sorabistiske slědźenje a regionalne stawizny budźić. Blog, wuwity w slědźerskim wobłuku „Poćahi a splećenja“ instituta, měri so tematisce na połoženje Łužicy mjez słowjanskim a němskim rěčnym rumom kaž tež mjez srjedźnej a wuchodnej Europu. Redaktoraj staj Annalena Schmidt a Friedrich Pollack. Zo so slědźenišćo dźeń a bóle zjawnosći přiwobroća, je tež hladajo na wažne zjawne připóznaće trěbne – samo w Serbach su tam hišće rezerwy. Nimo toho so profesionalne medijowe dźěło za zjawnu instituciju prosće słuša. Čakamy tuž jenož hišće na nowosć z instituta, zo skónčnje prawidłownje „news­letter-nowinki“ wudawa. Cordula Ratajczakowa

Burska zahrodka něhdy a dźensa

Montag, 21. August 2017 geschrieben von:

Dalše zarjadowanje seriala „Kofej w třoch“ poskićichu minjene dny trochu šěršemu kruhej zajimcow w Budyskim Serbskim muzeju. Wolontarka Mónika Ošikowa přednošowaše na temu „Burska zahrodka něhdy a dźensa“.

Budyšin (CRM/SN). „Hdźe drje leža ­spočatki burskich zahrodkow?“, prašeše so na Techniskej uniwersiće w Drježdźanach wukubłana krajinowa architektka Mónika Ošikowa zawodnje. Wězo leža ­tele spočatki prawdźepodobnje w prawěkach. Z pokazku na monografiju Hansa-Dietera Stöfflera „Hortulus des Walahfried Strabo“ referentka potwjerdźi, zo zaběrachu so w europskich klóštrach ­nimo swojich prěnjotnych nadawkow tež z kulturu zahrodnistwa. Tak njeběše ­Walahfried, w 9. lětstotku abt w klóštrje benediktinow na kupje Reichenau při Bodamskim jězorje, jenož wuznamny ­diplomat a literat. Znaty bu wón přede- wšěm jako wustojny botanikar.

Nitku po nitce k sukni

Montag, 21. August 2017 geschrieben von:

Wuslědki dźěłarnički pokazaja w nowembru na Budyskej Romantice

Ralbicy (ap/SN). Z połnej paru zynčachu šijawy minjeny pjatk a sobotu na Ralbičanskej starej šuli we wobłuku dźěłarnički młodostnych za šiće. Pod wuměłskim nawodom Berlinskeje designerki Steffi Hanušoweje móžachu so wone w šiću suknje z módroćišćoweho płatu pospytać. „Chcychmy poskićić zabawne, kreatiwne rozestajenje ze šićom a ze serbskimi elementami na moderne wašnje. Chcemy tak w młodźinje dale zajim za to budźić, wšako někotražkuli doma hišće šijawu ma“, rozłoži kubłanska referentka Domowiny Rejzka Krügerowa, kotraž měješe organizatoriski nawod. Ideju a koncept wuwiła bě wona zhromadnje z regionalnej rěčnicu Domowiny Sonju Hrjehorjowej, Serafinu Pašcynej wot Załožby za serbski lud a Budyskej cityjowej managerku Gunhild Mimuß w zwisku ze serbskim flashmobom na lońšim zarjadowanju Romantica w Budyšinje.

Lědy (PBe/SN). Z kupju bydlenskeho a hródźneho domu před 60 lětami na Lědach tworješe Lubnjowski Błótowski muzej zakład za muzealne zarjadnišćo pod hołym njebjom. Chcychu tam serbsku kulturu předstajeć. Planowachu samo cyłu wjes Lědy z wobydlerjemi na muzej pod hołym njebjom přetworić. To by rěkało tam ničo njezměnić. Lědźenjo pak so wobarachu, wšako chcychu sej na přikład­ antenu za telewizor stajić. Dźakowano přikupjenym historiskim twarjenjam z Bórkowow, Zušowa, Dłopjeho a dalšich wsow muzej přiwšěm rosće.

Muzejownicy so jara prócuja wopytowarjam stare rjemjesła zbližić. Sobotu přeprosychu woni na narodninski swjedźeń, a tónle wosebity poskitk hosćo rady přiwzachu. Běchu jara wjeseli, zo mějachu telko składnosćow, sami aktiwni być. „Naše dźěći móža cyle blisko dožiwić, kajke bě dźěćatstwo něhdy na wsy. Nimo hry a zabawy dyrbjachu wone w domjacnosći pomhać“, rjekny Anke Behnke z Freiberga. Muzejowy pedagoga Dirk Ehrhardt bě něšto stow metrow powjaza nadźěłał, zwjetša zhromadnje z dźěćimi a jich staršimi. To bě rjane swójbne dožiwjenje.

Tež nadběhi na serbskich młodostnych rozjimali

Freitag, 18. August 2017 geschrieben von:

Budyšin (UM/SN). Je to snano na kon­troli při zastupje a na prezency policije we wokolinje zaležało? Znajmjeńša je so wčera wječor zboha homogeny publikum do Serbskeho domu podał, zo by wjace wo knize „Mjez Saksami“ zhonił. Wudawaćelej Heike Kleffner a Matthias Meisner, Andrea Hübler z poradźowarnje woporow RAA, telewizijny žurnalist Arndt Ginzel, zapósłanc Sakskeho krajneho sejma Valentin Lippmann (Zeleni) kaž tež čłon prezidija Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny Marcel Brauman takrjec jako hosćićel su swój wid na aktualne problemy w swobodnym staće a wosebje w Budyšinje rozłožili.

Prosće makulatura

Freitag, 18. August 2017 geschrieben von:
Tři tydźenje do Dnja Saksow w Lubiju dóstaštej jeničkej přizjewjenej serbskej lajskej ćělesy wotprajenje. W Budyskim Serbskim domje mjenowachu tele postupwanje samo skandal. Krótkodobne „wuprošenje“ mam za njeprofesionalne. Wšako dyrbjachu so ćělesa hač do kónca februara přizjewić. Tole stej Serbski folklorny ansambl Slepo a Serbski muski­ chór Delany tež činiłoj. Zo su jeju čło­nojo zludani scyła njezadźiwa. Zarjadowarjo wšak prawdźepodobnje hižo wot měrca wědźa, kelko towarstwow je přizjewjenych! Nimo toho pokazuje postupowanje, zo Serbow w Lubiju, štož wšak je hnydom wokoło róžka, nimaja zańč. Hewak bychu za jeničkej přizjewjenej serbskej lajskej cyłkaj městno měli. Zamołwjenje města Lubija, zo njeměri so to přećiwo Serbam a serbskim cyłkam, mam tuž prosće za makulaturu. Tuchwilny wobraz Lubija pokazuje zjawnosći něšto cyle hinaše. Janek Wowčer

Młodźinski dujerski orchester z pólskeje Leśnicy, Chróšćanskeje partnerskeje gmejny, je w tymle tydźenju w Chrósćicach probowe lěhwo přewjedł. Hudźbnicy w starobje dźesać do 22 lět zahraja jutře, sobotu, pod nawodom swojeho dirigenta Klaudiusza Lisonja­ we Wochožanskim parku błudźenkow a njedźelu w klóšterskej zahrodźe w Pančicach-Kukowje. Foto: Feliks Haza

Zajimcy do skały přeprošeni

Freitag, 18. August 2017 geschrieben von:

Lětuša 11. mjezynarodna dźěłarnička w Miłočanskej skale Při Krabatowym kamjenju je přihotowana. Na njej chce so jědnaće wuměłcow ze wšelakich krajow­ wobdźělić.

Miłoćicy (SN/MiR). Krótkodobnje mějachu čłonojo towarstwa Kamjenjak lisćinu lětušich wuměłcow za 11. mjezynarodnu rězbarsku dźěłarničku změnić. Wšako bě jedyn, kiž bě so runja druhim nalěto wo wobdźělenje prócował, swoje připrajenje cofnył. Wjacorych zajimcow dla pak njeje to žadyn problem. Towarstwo je tuž dal­šemu kandidatej składnosć dało so wobdźělić. Nětko přijědźe na dźěłarničku, kotraž so póndźelu w Miłočanskej skale „Při Krabatowym kamjenju“ zahaji, jědnaće wuměłcow z třoch krajow. Mjez nimi budu tři žony. Sedmjo Němcy, třo Češa a Italčan chcedźa skału ze swójskej twórbu wobohaćić.­ Pjećo chcedźa skulpturu z drjewa tworić, runje telko z kamjenja a jedyn z metala.

Wustaja fota wo pusćinje Wadi Rum

Donnerstag, 17. August 2017 geschrieben von:
W Kamjenskej słodarni je nětko hač do 29. oktobra přistupna wustajeńca foto­grafijow Wolfganga Wittchena. Před dźewjeć lětami je sej Kamjenski fotograf skalne město Petra a pusćinu Wadi Rum w Jordaniskej wotkrył. Jězbu bě wón tehdy při wubědźowanju­ dobył. Wot dźensnišeho pokazuje Wittchen w Kamjencu mały wuběr­ z něhdźe tysac krasnych fotow we wulkim formaće pod hesłom „Hra z bar­bami w pěsku pusćiny“. Foto: SN/Maćij Bulank

Wjesne žiwjenje w mólbach zwobrazniła

Donnerstag, 17. August 2017 geschrieben von:

Irmgard Kulejowa, jedna z najwuznamnišich serbskich ludowych wuměłčow, swjeći dźensa w Bukowje pola Grodka 90. narodniny.

Rodźena 17. awgusta 1927 w Berlinje wopytowaše wona často swoju wowku w jeje Bukowskim domje při jězoru. Tam słušeštej serbska rěč a kultura k wšědnemu dnjej. Po tym zo bě so 1938 ze swojej maćerju doskónčnje do Bukowa přesy­dliła, ju jeje tehdyši wučer za serbstwo zahori.

Čas žiwjenja je Irmgard Kulejowa w swojich njeličomnych mólbach serbske wjesne žiwjenje a wosebje ludźi zwobrazniła a tak za přichodne generacije zwěčniła. Wo jeje žiwjenskim skutku eksistuja­ mjeztym film, kniha, hoberski muzealny skład a njeličomne nowinske publikacije. Wobdźěliła je so na wšěch Festiwalach serbskeje kultury a 1986 na Dnjach ludoweje kultury Choćebuskeho wobwoda w Berlinje. Po politiskim přewróće móžeše wuměłča w Spěchowanskim kruhu za serbsku ludowu kulturu a we Łužiskim domizniskim towarstwje dalše akcenty serbskeje ludoweje kultury sadźeć.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND