Zajimawa historiska namakanka slědźerja SI
Budyšin (MDo/SN/bn). Septuagesimae, kaž ewangelscy wěriwi prěnjej njedźeli po hodownym času, tradicionalnje kónčaceho so 2. februara, rěkaja, je sobudźěłaćerja Serbskeho instituta Měrćina Brycku pohnuła, so we wobstatkach Serbskeje centralneje biblioteki (SCB) rozhladować, što je so na tymle dnju z historiskeho wida zajimaweho stało.
„Leć ze mnu!“ abo Shakespeare za dźěći
Lětuši ptačokwasny program za swój najmłódši publikum je SLA jako musical wuhotował
Dobre tradicije wobchować a při tym načasnym trendam so njezawěrać – pod tutej dewizu je lětuši ptačokwasny program Serbskeho ludoweho ansambla za dźěći zapołoženy. Tak njejsu tute lětuše předstajenja za dźěći resp. za swójby jenož prosta wotměna, ale zdobom rozšěrjenje wida na tematiku.
Přez lětstotki dale wuznamny jendźelski dramatikar William Shakespeare je konflikt mjez hidu a lubosću w dramje „Romeo a Julia“ jako trajnu temu čłowjestwa rozjimał. Tak jewi so hač do dźensnišeho w najwšelakorišich wariantach. Popularnu hudźbnu formu musicala z mjenowanej tematiku wuzwoli sej SLA za swój dźěćacy ptačokwasny program „Leć ze mnu!“. Z nim zahori hornjo- a delnjoserbsce kaž tež němsce młode kaž tež starše připosłucharstwo we Łužicy. Zawěsće pak ma tohorunja šansu, zdobyć sej dalšu akceptancu tohorunja zwonka Łužicy.
Hida a lubosć tež mjez lěsnej ptačinu
Za sfilmowanje bestsellera pytaja hrajerjow
Połpostawa „lego-Lessinga“
SI přeslědźuje „delnjołužisku rěčnu krajinu“
Choćebuz (SN/bn). „A serbski?“ Tak rěka dosć prowokantne prašenje na čerwjenych nalěpkach, kajkež so hižo chwilku na mnohich blakach w Choćebuzu jewja, zwjetša na taflach a plakatach z jednorěčnje němskim napisom. Kaž we wobłuku akcije „A serbsce?“ w Hornjej Łužicy žadaja sej njeznaći iniciatorojo, zo „by mjeńšinowa rěč była widźomniša“.
Nic jenož aktiwisća, ale tež rěčespytnicy Serbskeho instituta (SI) zaběraja so ze zjawnej widźomnosću serbskeje rěče, a to w ramiku wobšěrneho, na něhdźe dźesać lět zapołoženeho projekta „Digitalny portal k serbskim a łužiskim rěčnym a kulturnym krajinam“, kotryž bu w juliju 2022 zahajeny. Z wažnym podźělom je prašenje, hdźe „je serbska rěč zjawnje w Delnjej Łužicy widźeć? Jenož na oficialnych taflach a pokazowarjach w serbskim sydlenskim rumje, abo tež druhdźe, na přikład na pomnikach, wabjenskich plakatach abo druhich priwatnych napisach? A kak nastajenje ludźi k wjacerěčnosći wobwliwuja?“, w zdźělence SI rěka.
Ferije w muzeju
Budyšin/Kamjenc/Wojerecy (SN/bn). Ze spočatkom lětušich zymskich prózdnin su muzeje Hornjeje Łužicy swoje ferialne poskitki za šulerki a šulerjow zahajili. Tak je dźensa něhdźe 10 zajimcow we wobłuku programa „Klinčace wobrazy a mozaik“ Budyskeho Serbskeho muzeja zhromadnje pasliło a molowało kaž tež z tworjenjom a žiwjenjom Jana Buka so zeznajomiło. Za tydźeń slěduje identiske zarjadowanje, za kotrež su hišće přizjewjenja móžne (hlej https://sorbisches-museum.de).
Tohorunja dźensa je z „Bronzowej dźěłarničku“ prózdninski program Muzeja zapadneje Łužicy w Kamjencu startował. Dnjej pozdźišo slěduje poskitk „Pohlad za kulisy“, mjez druhim z wodźenjemi po preparaciskej dźěłarni a po archeologiskich magacinach. 21. februara wuhotuja dźěłarničku „Upcycling – Nowe ze stareho sam zhotowjeć“, 23. februara zakónča program z „Wohnjowym alarmom w muzeju“. Wšitke zarjadowanja započnu so w 14 hodź. a traja něhdźe 90 mjeńšin, popłatk wučinja stajnje 4,50 eurow. Přizjewjenja su pod www.museum-westlausitz.de móžne.
Wendland a Łužica we wědomostnym přirunanju
Łuchow (SN/bn). Wědomostnica w Serbskim instituće (SI) dr. Jenny Hagemannowa je njedawno w hamtskim domje we Łuchowje/Lüchowje (Wendland) něhdźe 60 připosłucharjam, mjez kotrymiž bě tež zastupjer Domowiny, wuslědki swojeje disertacije „Zdźědźene krajiny“ předstajiła. Za swoje doktorske dźěło bě Hagemannowa we Wendlandźe a we Łužicy slědźiła a wjacore interviewy přewjedła. W swojej transdiciplinarnej, na Leibnizowej uniwersiće Hannover nastatej disertaciji wobjednawa awtorka přiswojenje a wužiwanje regionalneho kulturneho herbstwa we Wendlandźe a we Łužicy w přirunanju. Připódla „nastawaja při tym komprimowane małe přehlady wo słowjanskich wobsydlenjach, wo serbsko-němskich stawiznach a wo pochadźe kulowcow (Runddörfer), modernych žadosćow, idylkach, spjećiwosćach, projektach, ale wo tež starodawnych tradicijach a widach. Wona wotwěra naš wid na sebje samych, kak ze swojim regionalnym herbstwom wobchadźamy – abo tež nic.
Beno Njekela
Wo knihach a kniharni (10.02.23)
Zymske prózdniny so bliža. Tón abo tamny dojědźe sej do zymskeho dowola a wjeseli so na tójšto sněha k sněhakowanju abo sankowanju. Runje tak čitanje a wuchodźowanje wočerstwjenju słužitej. Tuž móžu tu abo tamnu knihu doporučić.
Zawěsće sej někotryžkuli na městnje dowola tež tamnišu cyrkej a kěrchow wobhlada. Awtorojo Kai Wenzel, Heinz Henke a Christoph Kretschmer z Budyšina su napisali knihu „500 Jahre Taucherfriedhof Bautzen“. Kniha je jako pjaty zwjazk w rjedźe „Spisy Archiwoweho zwjazka Budyšin“ w nakładnistwje Mitteldeutscher Verlag Halle wušła. Na zakładźe tutoho wjednika hodźa so stawizny kěrchowa derje sćěhować. Njefaluja tež wopisanja rownišćow znatych serbskich a němskich wosobinow města Budyšina.
Fararka na wuměnku Sabine Bauer-Helpert, narodźena w Šěrachowje, je wotrostła a dźěłała w zapadnym dźělu Němskeje. 2016 poda so na wuměnk a přesydli so do Zhorjelca. „Görlitzer Spaziergänge. Eine Neubürgerin entdeckt ihre Stadt“ mjenuje wona swój pućnik po měsće.
150 přinoškow lětsa dóšło
Waršawa/Zielona Góra (SN). Wo požadane Němsko-Pólske žurnalistiske myto Tadeusza Masowieckeho prócuja so lětsa w medijach skutkowacy wobeju krajow z cyłkownje 150 přinoškami. 76 z nich je z Němskeje, 74 z Pólskeje.
Binarodna jury, kotrejž přisłuša za kategoriju telewiziju tež nawodnica Budyskeho studija MDR Bogna Korjeńkowa, rozsudźi wo mytach w pjeć kategorijach. Lawreatow mytuja we wobłuku Němsko-Pólskich medijowych dnjow 15. a 16. junija w Zielonej Górje.
Zapodate přinoški su tematisce šěroko zapołožene. Zastupjene su artikle a wusyłanja, kotrež so z ćežkimi zhromadnymi němsko-pólskimi stawiznami rozestajeja, runje tak sylnje kaž přinoški, kotrež so na aktualne połoženje wěstotnu, energijowu a klimowu politiku nastupajo w Europje poćahuja, běrow žurnalistiskeho myta wčera zdźěli.
Dóšli su 65 printowe přinoški, 17 rozhłosowe, 20 telewizijne, 27 přinoški w kategoriji „Nowe žurnalistiske formaty“ a 21 nastupajo „Lokalny žurnalizm w pomjeznym regionje“.
Loni bu 183 přinoškow zapodatych.
