Prawo na bróń zakótwjene

Donnerstag, 22. Juli 2021 geschrieben von:

Praha (dpa/SN). Čěska zakótwja prawo na wobsydstwo bróni w swojej wustawje. Po domje zapósłancow je wčera tež senat, druha komora parlamenta, z jasnej wjetšinu změnu wobzamknyła. W deklaraciji zakładnych prawow čłonskeho stata Europskeje unije přichodnje rěka: „Prawo, swoje a žiwjenje druheho čłowjeka z brónju zakitować, je pod zakonskimi wuměnjenjemi zaručene.“ Prezident Miloš Zeman dyrbi wobzamknjenje hišće podpisać, z čimž poprawom liča.

Iniciatiwa bě reakcija na prócowanja komisije EU, móžnosće wobsydstwa bróni wobmjezować. Europska unija bě po terorowych nadpadach w Brüsselu 2015 přiwótřene brónjenske prawo wobzamknyła. Peticiju přećiwo tomu podpisa wjace hač 100 000 ludźi, mjez druhim ministerski prezident Andrej Babiš, załožer knježaceje strony ANO.

W kraju z 10,7 milionami wobydlerjow je wjace hač 900 000 legalnych bróni registrowanych. Ličba je minjene lěta spochi přiběrała. Psychologiski posudk za nakup brónje je jenož w jednotliwych padach trěbny. Nimo toho je Čěska sama wuznamny wuwožowar małych bróni.

130 lět tramwajka w Praze

Mittwoch, 21. Juli 2021 geschrieben von:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. 18. julij njeje jeno za Praske wobchadne předewzaće cyle wosebity datum, tónle dźeń ma za cyłu republiku wuznam. 18. julija 1891 w 9.20 hodź. bě prěnja z milinu ćěrjena tramwajka wot zastanišća Letenský zámeček do woblubowaneho parka Stromovka jěła. W parku, kiž leži hnydom pódla tež Serbam znateho wustajenišća, wotměwaše so runje Praska jubilejna wustajeńca, na kotrejž prezentowachu wuspěchi a wudobyća čěskeje industrije. Wunamakar František Křižík (1847–1941), wot kotrehož ma mjez druhim jedna metrowa ­stacija w čěskej stolicy swoje mjeno, je wusko zwjazany z Letenskej tramwajku. Po jeje wuspěšnym zahajenju dósta Křižík hnydom dalše nadawki, tak da na přikład čaru mjez Prahu a předměstomaj ­Líbeň a Vysočany wutwarić. Tež w zapadočěskim Plzenju a w chorwatskim Dubrovniku bě tyftlowak Křižík zakłady za měšćanski železniski wobchad połožił a samo we Wienje k elektrifikaciji měšćanskeje železnicy přinošował.

Pozitiwny pad w čěskim mustwje

Mittwoch, 21. Juli 2021 geschrieben von:

Praha/Tokio (dpa/SN). W čěskim olympiskim mustwje su po přizemjenju w Japanskej dalši pad koronawirusa zwěsćili. Po bičwolejbulisće Ondřeju Perušiču su nětko tež Simona Nauscha, trenarja čěskich bičwolejbulistkow, pozitiwnje testowali. Awstričan je so do karanteny podał, kaž narodny olympiski komitej w Praze zdźěli. Nausch trenuje Markétu Slukovu a Barbaru Hermannovu, kotrejž nastupitej sobotu přećiwo japanskemu mustwu. Wšitcy su „nadměru kedźbliwi“ byli, štož pak njeje dosahało, rjekny 43lětny Nausch.

„To je nam jara njepřijomne, dyrbimy pak z tym wobchadźeć“, praji nawoda čěskeje delegacije Martin Doktor. Do toho běchu organizatorojo hrow štyri dalše pady koronawirusa w přebywanišću atletow zwěsćili. Ličba wot 1. julija registrowanych pozitiwnych testow we wokolinje olympiskich hrow je na 67 rozrostła.

Mjeztym dźeń a wjace wažnych sponsorow připowědźa, zo žanych zastupnikow na wotewrjensku ceremoniju pjatk wječor njepósćelu. Mjez nimi su koncernaj Panasonic a Toyota kaž tež mócne hospodarske zwjazki kraja.

Brüssel planam Čěskeje přizwolił

Dienstag, 20. Juli 2021 geschrieben von:
Praha (dpa/SN). Čěska ma zelenu swěcu komisije EU za swój plan natwara po koronakrizy. Kraj dóstanje něhdźe sydom miliardow eurow ze zhromadneho fondsa EU. Nawrót k normaliće wostanje pak hišće dołhi puć, rjekny čěski ministerski prezident Andrej Babiš wčera na zhromadnej nowinarskej konferency z prezidentku komisije EU Ursulu von der Leyen w Praze. Najwjetši dźěl srědkow chcedźa za wutwar infrastruktury, tak mjenowany zeleny přewrót, nałožić. Swój wužitk z toho móhli tež němske firmy měć, kotrež dadźa w Čěskej produkować. Kraj bě sylnje wot pandemije potrjecheny. Wjace hač 30 300 ludźi je w zwisku ze schorjenjom na koronawirus ze­mrěło. Von der Leyen připowědźi w tym zwisku zesylnjene kontrole, zo njeby ke konfliktam zajimow dóšło. Andrejej Babišej wumjetuja, zo je jako politikar a předewzaćel wot pomocy EU profitował.

Pólska Europske sudnistwo prosy rozsud cofnyć

Montag, 19. Juli 2021 geschrieben von:

Waršawa (ČŽ/K/SN). Pólska je Europske sudnistwo wo to prosyła wróćo wzać swoje postajenje, zo maja hnydom přestać z Turówskeje jamy brunicu wudo­bywać. To publikuja čěske medije, powołace so na wozjewjenje nadregionalneho dźenika Gazeta Prawna. Tam tež pišu, zo wupraja so Waršawa zdobom wo žadanju Čěskeje, Pólsku z 50 milionami eurow pochłostać za kóždy dźeń, kotryž wona postajenje Europskeho sudnistwa nje­spjelnja. W februaru bě Čěska Pólsku rozšěrjenja Turówskeje jamy a negatiwnych sćěhow z toho za nju dla na Europskim sudnistwje wobskoržiła, na čož najwyša justicna instanca Europskeje unije Waršawje přikaza, wokomiknje wšitke dźěła w jamje skónčić.

Pólska chce njewotwisny ameriski telewizijny sćelak w kraju wotstronić

Waršawa. Pólske knježerstwo přihotuje změnu medijoweho zakonja. Wotpowědny namjet knježaceje strony Prawo a sprawnosć (PiS) su tydźenja w sejmje zapodali, bjez toho zo bychu to z druhimi stronami koalicije wothłosowali. Hłowny dypk změny zakonja: Přichodnje smědźa w Pólskej jenož hišće sćelaki wusyłać, kotrež dóstawaja pjenježne srědki jeničce z krajow Europskeje unije.

Najbóle potrjecheny wot noworjadowanja by njewotwisny ameriski telewizijny sćelak TVN ze swojim informaciskim kanalom TVN24 był. Sćelak słuša medijowemu koncernej Discovery a je Waršawskemu knježerstwu napřećo kritisce nastajeny. Koncesija ameriskeje telewizije – dowolnosć wusyłanja – w septembru wuběži. Předsydstwo sćelaka je bjezradne. Zamołwići TVN wšak na to skedźbnjeja, zo ma Discovery w Nižozemskej swoju europsku centralu.

Studij – a potom kraj wopušćić

Freitag, 16. Juli 2021 geschrieben von:
Bratislava (SŽ/K/SN). Něhdźe 50 procentow zdźěłanych młodych ludźi ma wotpohlad, ze Słowakskeje woteńć: 14 proc. z nich na přeco, 36 proc. nachwilnje. To wěšći přepytowanje, kotrež je agentura Focus za Institut za zjawne prašenja (IVO) mjez 512 wobydlerjemi w starobje 18 do 29 lět přewjedła. „Najwažnišej přičinje, kotrejž zdźěłanych młodych Słowakow z kraja ,wuhnawatej‘, stej přede­wšěm niski žiwjenski niwow a njedosahacy poskitk dźěłowych móžnosćow. Mnohich tež mnohokrótne zaprajenje statnych a dalšich zjawnych institucijow k migraciji pohnuwa“, analytikar IVO Patrik Velšic zwěsća. Do wukraja wabja młodych Słowakow mjez druhim lěpše žiwjenske wobstejnosće, móžnosć w cuzych rěčach so wudospołnić, z druhimi krajemi so zeznajomić a nic naposledk dalša fachowa kwalifikacija. Na přeco do wukraja woteńć chcedźa hłownje studenća duchownych a techniskich wědomosćow kaž tež matematiki a informatiki. Z kraja woteńć chcyła tež šesćina studentow strowotniskich předmjetow. Dobra pjećina a tak wjetšina woprašanych mysli na wotchad do susodneje Čěskeje.

W prózdninach dale wuknyć

Mittwoch, 14. Juli 2021 geschrieben von:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Šwarna ličba šulerjow w susodnej Čěskej njewěnuje najrjeńši čas lěta jenož swojim hobbyjam, pućowanju abo tomu, cyle jednorje lěnjeho pasć. Woni wužiwaja wosebity program kubłanskeho ministerstwa, we wulkich prózdninach wšelake šulske lěhwa wopytać. Tam maja móžnosć, so na přichodne šulske lěto přihotować a sej runje tu wuknjensku maći­znu přiswojić, kotruž su za čas distanc­- neje wučby zakomdźili. Dalša wažna ­přičina, wěsty čas swojich prózdnin w tajkim lěhwje přežiwić, je składnosć, socialne kontakty z druhimi młodymi ludźimi pěstować. Ministerstwo za šulu a kubłanje spěchuje mjenowany program z wjacorymi milionami krónow.

Podolski zaso doma

Mittwoch, 14. Juli 2021 geschrieben von:

Waršawa (JBR/SN). Bywši koparski reprezentant Němskeje Lukas (Łukasz) Podolski je so do swojeje šleskeje domizny ­nawróćił. Tysacy swěrnych fanow su jeho minjeny štwórtk z transparentami „Łukaszo, witaj domoj“ entuziastisce witali.

Podolski je so 1985 w Gliwicach narodźił, a dźěše jako dźěćo ze staršimaj do Němskeje, hdźež je swoju karjeru jako kopar započał. „Poldi“ wotmě za Němsku 130 mjezynarodnych hrow a třěli 49 wrotow. W lěće 2014 sta so z němskim narodnym mustwom swětowy koparski mišter. Z ródnej Šleskej a z tamnišimi přiwisnikami koparskeho sporta pak je dale wobstajne styki pěstował, a swoju maćeršćinu njeje ženje spušćił. Tak wón často měnješe: „Mam dwě wutrobje: pólsku a němsku.“ Jeho pólska wutroba je drje wosebje ćerpjeła, hdyž dyrbješe lěta 2012 jako reprezentant Němskeje přećiwo pólskej narodnej wubrance na europskich mišterstwach hrać.

Podolski je mjeztym zrěčenje z koparskim klubom Górnik-Zabrze podpisał. Wyša měšćanostka města Zabrze Małgorzata Mańka-Szulik so wjeseli: „Podolski w mustwje budźe wulki impuls našej młodźinje: „Štó dźě njeby poboku mištra za bulom honić chcył.“

Bamž Franciskus wopyta Słowaksku

Freitag, 09. Juli 2021 geschrieben von:

Bratislava (SŽ/K/SN). Bamž Franciskus wopyta wot 12. do 15. septembra Słowaksku. Swjaty wótc je přiwzał přeprošenje prezidentki Zuzany Čaputoveje, zdźěli słowakske ministerstwo za wonkowne a europske naležnosće. We wobłuku swojeje třidnjowskeje wizity w kraju pod Tatrami chce bamž potom w Bratislavje, Prešovje, Košicach a na znatym hnadownym městnje Šaštín přebywać.

„Za Słowaksku je to wulka česć, zo swjaty wótc k nam na wopyt přijědźe, kotryž změje oficialny pastoralny charakter, zwurazni wonkowny minister Ivan Korčok. Minister je „přeswědčeny, zo budźe přitomnosć Franciskusa wšitkim wobydlerjam po­zbudźacy podawk, poselstwo bliskosće, podpěry a nadźije“.

Jako prěni pontifeks bě w aprylu 1990 Jan Pawoł II. Słowaksku wopytał, swój čas na přeprošenje prezidenta Čěskosłowakskeje Václava Havela a biskopa Františeka Tomášeka. Jan Pawoł II. je po tym hišće dwójce w samostatnej Słowakskej był, tak 1995 a naposledk lěta 2003.

Neuheiten LND