„Hospodarske wudrěwanje“
Reakcije w Pólskej na wusud Europskeho sudnistwa w Luxemburgu
Waršawa. Pólska je spočatk lěta wuznamny nadawk na mjezynarodnym politiskim polu přewzała: Hač do kónca lěta nawjeduje wona Organizaciju za wěstotu a zhromadne dźěło w Europje (OSZE). Tak přewozmje Waršawa wažnu rólu, zaručić wěstotu a stabilitu europskeho kontinenta. Wonkowny minister Zbigniew Rau je w tym zwisku přilubił, zo chcył so za „woprawdźity dialog mjez narodami po principje ludoweho prawa“ zasadźeć. Tak chcył wón wšitko činić, zo OSZE regionalne konflikty, kaž tón Ukrainy dla, fairnje a wuspěšnje w zajimje wšitkich wobdźělenych zrjaduje.
Internet 30. narodniny swjećił
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Čěske wulkopósłanstwo w Kijewje a zastupjerstwo susodneho kraja we Lwowje chcetej najebać komplikowane połoženje na wuchodźe Europy normalnje dale dźěłać, informowaše póndźelu zastupowacy minister za wonkowne naležnosće Martin Dvořák po krizowym wuradźowanju konflikta mjez zapadom a Ruskej dla. W ukrainskej stolicy wostanje 20 přistajenych čěskeho wulkopósłanstwa, w generalnym konsulaće we Lwowje budźe 30 sobudźěłaćerjow ze swojim dźěłom pokročować. Jich swójbni pak su kraj wopušćili. Dvořák dale zdźěli, zo su so zastupjerjo wonkowneho a nutřkowneho kaž tež zakitowanskeho ministerstwa na materielnu a humanitarnu pomoc Ukrainje dojednali. Tež zastupjerjo čěskeje lětanskeje towaršnosće ČSA nimaja žane wobmyslenja, swojim pasažěram wobchad mjez woběmaj krajomaj bjez ćežow zaručić móc. Chcedźa pak wěstotnu situaciju kóždy dźeń znowa pruwować, zo bychu při móžnych wojerskich rozestajenjach spěšnje reagować móhli, zdźěli rěčnica ČSA.
Kolony USA Čěsku přeprěčeja
Praha (dpa/SN). Wosrjedź napjatosćow mjez Ruskej a zapadom maja sta wojerskich jězdźidłow USA Čěsku přeprěčić. We wobłuku wulkozwučowanja NATO „Saber strike 2022“ (dyr z tesakom) chce so 1 500 wojakow USA z něhdźe 700 jězdźidłami na puć do Słowakskeje podać, kaž čěske zakitowanske ministerstwo w Praze informuje. Wojerske jednotki, rozrjadowane na sydom kolonow, su wottam wot dźensnišeho do 26. februara po puću.
Zo bychu nadróžny wobchad tak mało kaž móžno poćežowali, chcedźa nachwilne přepołoženje jednotkow přewažnje w nócnych hodźinach přewjesć. Wot namjezneho přechoda Waidhaus-Rozvadov při česko-bayerskej mjezy čěska wojerska policija ameriske jednotki přewodźa. Nawrót chcedźa w druhej połojcy měrca do napřećiwneho směra zwoprawdźić. Dźěl operacije „Saber strike“ je zhromadne zwučowanje čěskich a ameriskich jednotkow na wojerskim zwučowanišću Hradiště njedaloko Karlovych Var a ma wosebitu jednotku NATO k spěšnemu zasadźenju NRF skrućić, kotrejž tež čěscy wojacy přisłušeja. Čěska je wot lěta 1999 čłon zapadneje wojerskeje aliancy.
Pokuta nic jeno za Turów
Dojednanje z Čěskej brunicoweje jamy dla za Pólsku droha naležnosć
Waršawa. Njedawne trochu překwapjace dojednanje mjez Pólskej a Čěskej Turówskeje brunicoweje jamy dla su ludźo z wolóženjom registrowali. Wšako skónči so tak lěta trajace rozestajenje, kotrež bě samo Europske sudnistwo zaběrało. Wosebje w Čěskej su přewšo zwjeseleni, kaž to ministerski prezident Petr Fiala rjekny. Porno tomu Polacy poněčim wopřimnu, zo budźe zrěčenje za jich kraj přewšo droha naležnosć.
Hnydom po dojednanju bu znate, zo płaći Pólska Čěskej 45 milionow eurow za nastate škody w přirodźe, předewšěm dnownu wodu nastupajo. Nimo toho dyrbi Pólska hoberski a ze štomami zwosadźany nasyp podłu mjezy natwarić, zo bychu wobydlerjo na čěskim boku lěpje přećiwo harje a prochej škitani byli. Zo njeby dnowna woda kaž dotal do Pólskeje ćekła, dyrbi Pólska zdobom wulku podzemsku murju twarić. Za to ma cyłe lěto chwile.
Čiła diplomatija Kijewa dla
Denys Trubeckoj rozprawja za Serbske Nowiny z ukrainskeje stolicy
Kijew. Su to dny diplomatije, kotrež tele tydźenje w zwisku z Ukrainu dožiwjamy. Prjedy hač pojědźe zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) přichodnu póndźelu do Kijewa a potom dale do Moskwy, je wonkowna ministerka Annalena Baerbock spočatk tydźenja na dwaj dnjej trajacym wopyće w Ukrainje była. Cyle bjez skandalow wšak jeje wizita njebě: Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je planowane zetkanje z njej krótkodobnje terminowych přičin dla wotprajił, byrnjež wón tutón dźeń jenož terminy kaž zetkanje z direktorku woblubowanych čaporowych wikow na programje měł.
Ameriski sćelak CNN je pječa zhonił, zo je Zelenskyj njespokojom z njejasnej poziciju Berlina k přichodej płunowoda Nord Stream II w padźe ruskeje inwazije – informacija, kotruž wonkowne ministerstwo w Kijewje raznje prěje. Předwčerawšim, wutoru, je nětko tež francoski prezident Emmanuel Macron w ukrainskej stolicy był, po tym zo bě so dźeń do toho wjacore hodźiny z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom rozmołwjał.
Prěnje olympiske złoto
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Za biatletow a sněhakowarjow na dołhich čarach wotměchu so zańdźenu sobotu a njedźelu prěnje olympiske wubědźowanja. Na wubědźowanišću blisko wulkeje chinskeje murje, kotrež leži w poměrnje suchej kónčinje sewjerozapadnje krajneje stolicy, maja po měnjenju čěskich olympionikow dospołnje hinaši sněh hač w Europje. Tak rozprawješe sněhakowar Adam Fellner w Čěskej telewiziji: „Hižo někotre dny trapi nas tu nadměru suchi sněh, kiž skutkuje kaž borzdźidło. Nimo toho smy při treningu lódzymnemu wětrej wustajeni a ćežka čara je nam woprawdźite wužadanje. Wubědźuju so tu pod najćešimi wuměnjenjemi za čas mojeje dotalneje sportoweje karjery. Znajmjeńša bědźa so wšitcy sportowcy ze samsnymi problemami.“ Tajke něšto dyrbješe tež měšana stafla w biatlonje nazhonić, kotraž je sej na kóncu dwanate městno wuwojowała. Sylny lodźany wětr a 15 stopnjow zmjerzka so negatiwnje na wukon čěskich wubědźowarjow wuskutkowaštej.
Duda chcył komisiju rozpušćić
Waršawa (dpa/SN). Pólski prezident Andrzej Duda je namjetował, wot komisije EU kritizowany gremij k disciplinowanju sudnikow rozpušćić. Wotpowědny naćisk zakonja k rozpušćenju komory chcył Duda přichodny čas prezidijej parlamenta předpołožić, wón minjeny kónc tydźenja připowědźi. Pólska njemóže tuchwilu žanu zwadu z Europskej komisiju trjebać, wón k wobkrućenju rjekny. „Pólska trjeba nětko měr. Hladajo na napjate mjezynarodne połoženje dyrbimy jako zhromadna móc kruće hromadźe stać.“
Hižo loni w awgusće bě wicepremier Jarosław Kaczyński, sobu najsylniši muž pólskeje politiki, rozpušćenje wjele diskutowaneje disciplinariskeje komisije namjetował, tež dokelž njeje wona dotal wočakowanja spjelniła. Komisija móže sudnikow a statnych rěčnikow pušćić. Najebać wusud Europskeho sudnistwa dwělomna komisija dotal dale dźěła.
Čěska a Pólska so dojednałoj
Praha (dpa/SN). W zwadźe mjez Prahu a Waršawu nastupajo rozšěrjenje pólskeje brunicoweje jamy Turów su so dojednali. To staj čěski ministerski prezident Petr Fiala a jeho pólski kolega Mateusz Morawiecki wčera w Praze zdźěliłoj. Wonaj podpisaštaj wotpowědne mjezsobne zrěčenje. Předwidźany je mjez druhim twar wulkeho nasypa přećiwo poćežowanju ludźi hary dla a wotškódnjenje 45 milionow eurow. „Mamy jara zasakłe jednanja za sobu“, rjekny Fiala.
Turów leži w třikrajowym róžku Pólskeje, Čěskeje a Němskeje. Čěska bě před nimale lětom přećiwo pólskim planam masiwneho rozšěrjenja jamy před Europskim sudnistwom skoržiła, dokelž njeje Pólska wotpowědne wobswětoškitne sćěhi wobkedźbowała, mjez druhim wuskutki na dnownu wodu na čěskej stronje. Sudnicy w Strasbourgu Pólskej na to zakazachu brunicowu jamu dale wjesć. Fila je připowědźił, zo Čěska nětko swoju skóržbu najručišo cofnje.
„Dary“ Pólskeje w Kijewje witali
Ministerski prezident Morawiecki skići wojersku a humanitarnu pomoc
Waršawa. W konflikće wokoło Ukrainy su w Pólskej chětro dołho wahali, kak móhli najlěpje reagować. Hižo jewjachu so přesłapjene hłosy z Kijewa, zo njejsu z Pólskeje hišće ničo dóstali. To chcyše ministerski prezident Mateusz Morawiecki na kóždy pad změnić a je susodam na swojim wopyće w ukrainskej stolicy minjenu wutoru kopicu „darow“ připowědźił. W rozmołwje zakitowanski minister Oleksij Reznikow zhoni, zo chce Pólska Ukrainje wojersku a humanitarnu pomoc skićić. Tak sćele Waršawa wšelake kalibry municije za armeju, nimo toho tanki a lětadła wotwobarace rakety a k tomu słušace raketomjety. Humanitarna podpěra wobsteji w prěnim rjedźe z medicinskeho materiala a lěkow. Pječa ma so přichodne dny 29 nakładnych awtow z mjenowanymi pomocnymi srědkami do směra na Ukrainu nastajić. Nic naposledk Morawiecki swojemu hosćićelej přilubi, zo chcyła Pólska swoje składy zemskeho płuna z Ukrainu dźělić, dyrbjał-li ruski prezident Wladimir Putin krajej na kóncu tola hišće „płunowy honač“ zawjertnyć.
W Donbasu strach najwjetši
Denys Trubeckoj rozprawja za Serbske Nowiny z ukrainskeje stolicy
Kiew. Napjatosće wokoło Ukrainy dale přiběraja. Minjenu sobotu je ruski prezident Wladimir Putin wukazał, zmóžnić socialne popłatki 720 000 ruskim staćanam w kónčinach, kotrež separatisća kontroluja. To je dalša kročel w integraciskim procesu samopostajenju ludoweju republikow Donjeck a Luhansk. Mjeztym zo swět starosćiwje na ruski wojerski manewer zhladuje, kiž ma so 10. februara zahajić, ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj njepřestajnje před paniku warnuje. Britiski premierminister Boris Johnson rěčeše we wobłuku wopyta na Ukrainje předwčerašim, wutoru, wo móžnej humanitarnej katastrofje, kotraž w padźe ruskeje inwazije hrozy.
