Poručeja Babiša wobskoržić
Praha (dpa/SN). Krótko do wólbow noweho parlamenta w Čěskej je policija znowa poručiła, ministerskeho prezidenta Andreja Babiša wobskoržić. Wo wuprajenja wjacorych swědkow rozšěrjena přepytowanska akta mjeztym statnemu rěčnikej předleži, zamołwići zdźěleja. A tón ma nětko rozsudźić, hač Babiša wobskorži, hač jednanje zakónči abo dalše přepytowanja wukaza, kaž bě so to hižo wospjet stało.
W tak mjenowanej aferje baćonjaceho hnězda wumjetuja Andrejej Babišej wobšudnistwo w zwisku ze spěchowanskimi srědkami. Wón je sej pječa w lěće 2008 dwaj milionaj eurow wot Europskeje unije za twar wellnessoweho centruma „Baćonjace hnězdo“ wulišćił. Srědki běchu za małe a srjedźostawske zawody myslene. Babiš pak steješe na čole firmoweho kompleksa 200 předewzaćow ratarskeje, zežiwjenskeje a chemiskeje industrije. Mjeztym je policija tež Babišoweho syna přesłyšowała. K wólbam parlamenta 8. a 9. oktobra ma Babiš ze swojej stronu ANO dobre wuhlady.
Bamž Franciskus Słowaksku wopytał
Bratislava (SŽ/K/SN). Štyri dny trajacy wopyt bamža Franciskusa w Słowakskej bě zawěrno njewšědny podawk. Předewšěm dźiwajo na to, kak je swjaty wótc tónkróć swoju wizitu w kraju pod Tatrami wobsahowje „wuhotował“. „Přińdu k wam jako putnik“, bě wón na Bratislavskim lětanišću rjekł, přilećawši z krótkeho přebytka w madźarskej stolicy Budapesće, hdźež bě wón ministerskeho prezidenta Viktora Orbána naležnje napominał k přistupnosći a solidarnosći napřećo potrěbnym cuzym. Słowakske medije woznamjenjeja tónle přebytk hłowy katolskeje cyrkwje z dobrym prawom tež jako „wopytanje mjeńšin, chudych a wumjezowanych“.
Po protokolu zabsolwowa bamž Franciskus najprjedy zetkanja z prezidentku Zuzanu Čaputovej, premierom Eduardom Hegerom kaž tež z dalšimi politiskimi nawodami kraja. Prezidentka dari wysokemu hosćej nimo chlěba a mjedu tež nabiwadło słowakskeje produkcije, k čemuž žortnje přispomni, zo bychu elektroawta Vatikana stajnje milinu měli.
Zwiski skrućić
Praha (SN). Swobodny stat Sakska a Čěska republika chcetej swoje zhromadne dźěło na polu wědomosće rozšěrić. To potwjerdźi sakski minister za wědomosć Sebastian Gemkow (CDU) pjatk w Praze. Minister přebywaše tam na bilateralnych rozmołwach ze zastupnikami wažnych čěskich slědźerskich institucijow. Mjez druhim rozmołwješe so z prezidentku Čěskeje akademije wědomosćow prof. Evu Zažímalovej a z rektorom Čěskeje techniskeje uniwersity dr. Vojtěchom Petráčekom.
Primasa zbóžnoprajili
Bywši nawoda pólskich biskopow a wojowar přećiwo komunizmej počesćeny
Waršawa. W Pólskej su minjenu njedźelu z wulkej politisko-nabožnej swjatočnosću bywšeho primasa biskopow Stefana Wyszyńskeho zbóžnoprajili. K tomu běchu so we Waršawskej katedrali Božeje předwidźiwosće wodźacy zastupnicy politiki a cyrkwje zhromadźili. Nimo prezidenta Andrzeja Dudy a cyłeho knježerstwa z ministerskim prezidentom Mateuszom Morawieckim na čole bě 80 pólskich a 45 wukrajnych biskopow kaž tež 600 duchownych na ceremoniju přišło. W katedrali samej je 7 000 ludźi zbóžnoprajenje sćěhowało. We wjacorych městach kraja stejachu hoberske wobrazowki, na kotrychž móžachu dalši zajimcy zarjadowanje sobu dožiwić. Vatikan zastupowaše pósłanc bamža Franciskusa, kardinal Marcello Semerano.
„Hasa afghaniskich žonow“
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Čěska republika knježerstwo islamistiskich talibanow na žadyn pad njepřipóznawa. Dyrbi pak bohužel z jich zastupjerjemi jednać. To rjekny čěski wonkowny minister Jakub Kulhánek nowinarjam krótko do wopyta w Zjednoćenych arabskich emiratach a Sawdi-Arabskej, hdźež je wutoru předewzaćelski forum zahajił. Tuchwilne knježerstwo Afghanistana etnisku a nabožnu mnohotnosć wobydlerstwa aziskeho kraja scyła njewobkedźbuje a nima so tuž po směrnicach Europskeje unije čłowjeske prawa nastupajo. Tak starosća so tež naši južni susodźa wo tuchwilne žiwjenske wuměnjenja ludźi w krizowym staće. „Nětko dožiwjamy ćmowu dobu, talibanojo su nowi knježićeljo Afghanistana. To mje scyła njewjeseli. Dyrbimy so bohužel z nowymi wobstejnosćemi wotnamakać. Z našeho wida pak je wažne, zo we wobłuku Europskeje unije surowych islamistow nastupajo jednotnje postupujemy“, minister zwurazni. Dale wón zdźěli, zo dyrbi z talibanami wo humanitarnej pomocy jednać.
Zwjazkej bliže
Moskwa (ČŽ/K/SN). Běłoruski knježićel Aleksander Lukašenko je w prócowanju, sankcijam USA a EU skutkownišo so wobarać, swój kraj wušo z Ruskej zwjazał. W Moskwje jednaše wón z prezidentom Wladimirom Putinom, a wuslědk jeju zetkanja je dojednanje wo dale wušej integraciji wobeju krajow.
Ruski prezident Putin po jednanjach zwurazni, zo je wonych cyłkownje 28 programow wuraznje „zaměrjenych na zjednoćenje legislatiwy Ruskeje a Běłoruskeje nastupajo najwšelakoriše pola hospodarstwa. Tak maja so mjez druhim wuměnjenja za dźěławosć ekonomiskich subjektow wobeju krajow wurunać, zhromadne financne a energijowe wiki wutworić, transportnistwo a wobchad zjednotnić kaž tež zhromadna přemysłowa a ratarska politika załožić a zwoprawdźić.“
Na polu wojerstwa Ruska a Běłoruska bjeztoho hižo wjele lět wobšěrnje kooperujetej. Tuchwilu přewjedujetej wonej zhromadny manewer „Zapad 2021“. Na nim je dohromady 200 000 wojakow z wobeju krajow z najmodernišej techniku wobdźělenych. Po ruskej powěsćerni TASS jedna so při tym wo najwjetši manewer zašłych 40 lět.
Tež agent režima pódla był
Skandal na Mjezynarodnym hospodarskim forumje w Karpaczu wotkryli
Waršawa. W delnjošleskim Karpaczu wotmě so wot minjeneje wutory hač do wčerawšeho mjeztym 30. mjezynarodny hospodarski forum. Wjace hač 3 000 hosći ze 56 krajow je tam wo najwšelakorišich europskich temach, wosebje wuchodoeuropskich, wuradźowało. Zarjadowała je forum Załožba za wuchodoeuropske studije. Mjez wobdźělnikami bě tež sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU). Pólscy žurnalisća wotkrychu w tym zwisku skandal, kotryž je knježerstwu susodneho kraja jara njepřijomny: Na zarjadowanju bě tež agent běłoruskeho mócnarja, prezidenta Aleksandera Lukašenka.
Třo premierojo sej přezjedni
Praha (ČŽ/K/SN). Premierojo Čěskeje, Słowakskeje kaž tež Awstriskeje – Andrej Babiš, Eduard Heger a Sebastian Kurz – su so na swojim zetkanju w Lednicy jednomyslnje přećiwo ilegalnej migraciji wuprajili. Zo so do Europy kaž lěta 2015 ćěkancy z hromadami nawala, tomu njesmě dóńć. Po nahłym wotchadźe wójska USA a jednotkow NATO je w Afghanistanje z přewzaćom mocy přez radikalno-islamistiskich talibanow dospołnje nowa a dotal njepřewidna situacija nastała.
„Mamy winowatosć, ludźom pomhać. Tohodla je so Awstriska rozsudźiła, wudać přidatnje 18 milionow eurow za podpěranje afghaniskich ludźi, ćeknjenych před talibanami do susodnych krajow“, kancler Kurz swojimaj kolegomaj zdźěli. Je to prócowanje, wolóžić jim wobćežny přebytk zwonka domizny. „Njesměmy dopušćić, zo so lěto 2015 wospjetuje.“ Čěski ministerski prezident Babiš zwurazni, zo su předsydźa wšěch třoch knježerstwow tež nastupajo bój přećiwo pašowarjam ludźi jednoho měnjenja. Ilegalni migranća płaća swojim „pomocnikam“ droho za „přewod“ do Europy, je trjeba tutej praksy zadźěwać.
Masowe testy w čěskich šulach
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Za 1,4 miliony čěskich dźěći a młodostnych je 1. požnjenc skoro tak wažny kaž započatk wulkich prózdnin. Prěni dźeń noweho šulskeho lěta bě hnydom zwjazany z testom, nic pak w někajkim šulskim předmjeće, ale z tajkim na koronu. Jeničce šćěpjeni abo wustrowjeni šulerjo mějachu swobodny přistup do swojeho kubłanišća. 111 natyknjenych bě wuslědk wobšěrneje akcije přećiwo wospjetnemu rozpřestrěću wirusa.
Čěski strowotniski minister Adam Vojtěch je přeswědčeny, zo je w prawym času jednał a zo móžeše tak hrožacemu zawrjenju šulow hnydom na spočatku šulskeho lěta zadźěwać. „Mój zaměr je, zo móža dźěći po minjenym skepsanym šulskim lěće z domjacej wučbu zaso normalnje w šuli wuknyć.“ Po wuhódnoćenju wobšěrnych testow so wopokaza, zo su skerje 16lětni a starši šulerjo inficěrowani. „Pandemiske połoženje we wyšich lětnikach je hórše hač w zakładnych“, minister podšmórny.
Zboha přibytk
Praha (ČŽ/K/SN). W Čěskej je přerězna měsačna bruttomzda w lětušim druhim kwartalu wo nic mjenje hač 11,3 procenty na nětko 38 275 krónow (něhdźe 1 500 eurow) zrostła. Po wotćehnjenju inflaciskeje raty je so wona realnje wo 8,2 procentaj zwyšiła, to wozjewja Čěski statistiski zarjad (ČSÚ). Z jeho informacijow zdobom wuchadźa, zo dwě třećinje dźěławych na přerěznu mzdu njepřińdźetej. Zo je wona w druhim kwartalu poměrnje bohaće přibyła, ma po hódnoćenju eksperty ČSÚ Dalibora Holeho wjacore přičiny. Tak su sobudźěłaćerjo strowotnistwa a hladanskich słužbow w zwisku z koronawirusowej krizu wjele měsacow šćedriwe přiražki dóstawali.
Tež nastupajo přerěznu měsačnu bruttomzdu su mjez jednotliwymi wobwodami nahladne rozdźěle. Najwyša je wona ze 46 163 krónami (ca. 1 800 eurow) a z tym daloko nad krajowym přerězkom w stolicy Praze była. Na druhim městnje slěduje Srjedźočěski wobwod z 39 832 krónami (něhdźe 1 520 eurow). W rjedźe wobwodow přerězna měsačna bruttomzda ani přerězk kraja njedocpěwa. Tak wučinja wona w Karlovarskim wobwodźe jeno 33 636 krónow (přibližnje 1 320 eurow).
