Choćebuz (SN/at). Wo dalšim wažnym kroku zawěsćić znowawužiwajomnosć naslědnych hórniskich arealow a z toho móžne nastawace winowatosće k dodatnym dźěłam je energijowe předewzaće LEAG wčera informowało. Po tym zo bě Łužiska energija hórnistwo AG 9. oktobra za mjenowany nadawk towaršnosći Łužiska energija dohladowanje a wuwiće Braniborska (LEVEB) – za jamje Janšojce a Wjelcej-juh – a Łužiska energija dohladowanje a wuwiće Sakska (LEVES) – za Rychwałdsku a Wochožansku jamu – załožiła, su to nětko tež financnje podkładli. Cyłkowne podźěle LEVEB su 12. decembra Braniborskej jako zawdawk přewostajili. Runočasnje je LEAG prěni dźěl dźesać milionow eurow dojednaneje zakładneje sumy 102,9 milionow eurow towaršnosći LEVEB zapłaćiła.
Zawdawk podźělow towaršnikow Swobodnemu statej Sakskej přewostaja prawdźepodobnje spočatk januara 2020, kaž koncern LEAG zdźěli. Tež towaršnosći LEVES su prěnje dźesać milionow eurow hižo přepokazali, kaž nawoda předsydstwa LEAG dr. Helmar Rendez wčera informowaše.
Grodk (dpa/SN). Hladajo na planowany kónc zmilinjenja brunicy chce komunalne zwjazkarstwo we Łužicy energijowu změnu nastorčić. Na industrijnišću w Čornej Pumpje ma demonstraciska připrawa za nowu milinarnju nastać, kotraž dźěła na zakładźe składowaneho wodźika. Wotpowědne zrěčenje za „Łužisku referencnu milinarnju“ su projektni partnerojo tele dny podpisali.
Milinarnja ma zastaranje z milinu na zakładźe wobnowjomnych energijow a wodźika jako chemiskeho energijoweho nošaka zaručić. „Stworimy realitu, kotruž móžeše přimnyć, a nječinimy jenož konferency“, rjekny Gerhard Hänel powěsćerni dpa. Wón bě projekt jako poradźowar sobu wuwił a pohonjał.
Budyšin (UM/SN). Druhdy jewja so prašenja, na kotrež njemóžeš konkretnje wotmołwić. Tež nic, hdyž je sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) staja. Premier Kretschmer chcyše tele dny wot Michaela Dittera wědźeć, kak wupada časowy plan za rozšěrjenje zwjazkoweje awtodróhi A 4 mjez třiróžkom Nossen a Budyšinom-wuchodom. „Nazhonjenje nas wuči, zo njemóžeš to w tajkej zažnej dobje serioznje rjec“, praji wotrjadnik za planowanje dalokodróhow towaršnosće Deges Sakskeje. „Wšitko, štož nětko praju, móža mi pozdźišo wumjetować.“ Swobodny stat Sakska je jako jedyn z dwanaće zwjazkowych krajow (nimo Zwjazka) na towaršnosći wobdźěleny a móže sej jako tajki posłužby wužadać. Klětu budźe to wažniše hač hdy do toho: Je dźě wutwar awtodróhi na čarje 86 kilometrow w pjenježnym wobjimje dotal trochowaneju 1,2 miliardow eurow woprawdźe gigantiski nadawk. Dołhosć čary so njezměni, kóšty skerje. Na to Michael Ditter hižo nětko skedźbnja.
Přerěznje w połhodźinskim takće jězdźa ćahi nětko ze Zhorjelca do Drježdźan. To je hłowny wudobytk dojězdźowarjam a wšěm tym, kotřiž rady ze železnicu pućuja. Zakład toho je wot wčerawšeho płaćiwy nowy jězbny plan, po kotrymž je Trilex mjez krajnej stolicu a Zhorjelcom kaž tež Žitawu po puću.
Grodk (JoS/SN). Hižo dlěši čas we wukładnym woknje Kießigec pjekarnje w Grodku připowědźeja ju předać. Mjeztym wšak je tež pjekarski mišter w 4. generaciji Scharfec rodźiny Reiner Kießig 64 lět a nosy so hižo dlěje z mysličku so na wuměnk podać. Patoržicu tam tuž pěc hasnu – najprjedy raz!
Załožił je tradicisku pjekarnju Carl Scharf wokoło 1910. Jeho syn Erich wjedźeše ju wot lěta 1931 do 1957, stajnje na samsnym městnje na Georgenowej hasy. Wot 1958 do 1993 bě přichodny syn Martin Kießig třeći w rjedźe načolnikow pjekarnje a 1994 přewza ju syn Reiner. Tón ma ju nětko zawrěć, njebudźe-li naslědnika. Cyle poslednje słowo w naležnosći drje hišće prajene njeje, wěste pak je, „žiwy adwentny kalender“ města Grodka w pjekarni pod režiju Reinera Kießiga wotmě so minjeny tydźeń posledni króć. Na akciji je so wón wot wšeho spočatka wobdźělał. Hosćo běchu stajnje ći najmjeńši ze Zelezničanskeje (Sellessen) pěstowarnje z dohodownym programom. Na lětušim posrědkowaše pjekarskemu mištrej nimo toho zastupnica města Grodka Andrea Kupke dźak za dźesaćlětnu swěru.
Choćebuz (SN). Dalši impuls za strukturne wuwiće Łužicy: Zwjazk je nětko 15 milionow eurow za natwar slědźenskeho labora „3D-lab“ na Braniborskej techniskej uniwersiće Choćebuz-Zły Komorow (BTU) přizwolił. Su to srědki z hnydomneho spěchowanskeho programa za wuhlowe kónčiny. Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke, ministerka za wědomosć Manja Schüle a hospodarski minister Jörg Steinbach (wšitcy SPD) witaja rozsud jako „wažny signal za Łužicu“.
Planowany 3D-lab na BTU zmóžnja slědźenje a dalewuwiće ćišćanych dźěłowych maćiznow. W laborje móža přichodnje wšitke procesowe kročele 3D-ćišća přeslědźić, zo móhli na přikład ultralochke dźěle za lětarstwo abo narunanske dźěle za wšelake industrijne wotnožki zhotowjeć. 3D-lab je jako multitechnologiska platforma koncipowany a dowola ze wšelakich zhotowjenskich procesow te formy zestajeć, kotrež so najlěpje hromadu hodźa. Z laborom chce delnjołužiska uniwersita kooperaciju z předewzaćemi sylnić a wědomostny transfer skrućić.
Budyšin (SN/BŠe). Wšelake medije su wčera rozprawjeli, zo chce koncern BASF na swojim stejnišću w Carnym Gozdźe (Schwarzheide) fabriku za zhotowjenje baterijow twarić. Cyłkownje 500 milinow eurow chcyli tam inwestować, kaž měnještej Berliner Zeitung a Bild. Po wšěm zdaću běchu to nowinarjo z internych kruhow zhonili.
Rěčnica BASF wšak mjeztym zdźěli, zo chcedźa hakle klětu wo nowej tworni rozsudźić. Tež wot medijow mjenowanu sumu nochcyše wona wobkrućić. Chemijowe předewzaće w Carnym Gozdźe pak ma dobre šansy nowy zawod dóstać, wšako je koncern Tesla hakle njedawno připowědźił w Braniborskej tajki twarić. Wobaj móhłoj w bjezposrědnjej bliskosći derje hromadźe dźěłać a sej po krótkich pućach materialije dodawać. Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) so jara nadźija, zo so za łužiske stejnišćo rozsudźa. „Tam dźě wšitko je, štož trjebaja“, wón podšmórny.
Wojerecy (AK/SN). Płaćizna miliny Wojerowskeho zastaraćelskeho zawoda VBH klětu wo tři procenty postupi. To wotpowěduje přerěznemu přidatnemu měsačnemu poćežowanju 2,42 eurow. „Přičiny su přiběrace statne popłatki, mjez druhim za wobnowjomne energije a stupace kóšty za wobstaranje miliny na bursy. Jeničce płaćizna miliny na bursy je wot lěta 2016 wo 50 procentow rozrostła“, rjekny jednaćel VBH Wolf-Thomas Hendrich we Wojerecach.
Najebać podróšenje leži VBH pod płaćiznu druhich poskićerjow w Sakskej. Njezměnjena wostanje płaćizna płuna, kotraž je mjeztym wot lěta 2015 stabilna. Dale tunja je tež dalnoćopłota z milinarnje w Čornej Pumpje, kotraž je wo 20 procentow tuńša hač płunowe tepjenje, zawod informuje.
Přiběrace płaćizny miliny wuskutkuja so tež na płaćizny wody a wopłóčkow. Wo tym chce VBH ludźi separatnje informować. Předewšěm rumowanje błóta z wodočisćernjow, twarske naprawy a personalne kóšty wyše płaćizny wuskutkuja.