Etat wokrjesa wulke wužadanje

Mittwoch, 02. Oktober 2024 geschrieben von:
Budyšin (SN/mb). Přichodnej lěće móže wokrjes Budyšin swój etat jenož prawje nastajić, hdyž wšě rezerwy wučerpa. Srjedźodobnje hrozy kóžde lěto deficit hač do 40 milionow eurow – to je Jörg Szewczyk, za financny zamołwity zastupjer krajneho rady, na póndźelnišim posedźenju wokrjesneho sejmika zwuraznił. Pobrachowaceho pjenježneho wuhotowanja sakskich wokrjesow a gmejnow dla je mjeztym lědma móžno, zakonjam wotpowědowacy etatny plan naćisnyć. Najebać to ma wokrjesny sejmik krótko do hód wo dwójnym etaće 2025/26 wuradźować a jón schwalić. Zdobom so polěpšenja ramikowych wuměnjenjow nadźijeja, wšako su zastupjerjo Sakskeje w lěću přiznali, zo su změny trěbne. Wobjim etata Budyskeho wokrjesa zapřija po dotalnym planje krajnoradneho zarjada klětu 681,5 a 2026 samo 700 milionow eurow. Při tym chcedźa dale a sylnišo inwestować, w prěnim lěće 47 milionow eurow a w druhim 91,2 mio. Jako wokrjesny wotedawk maja gmejny Budyskeho wokrjesa lětsa na wobydlerja 432,78 eurow płaćić. To je mjenje hač přerězk po cyłej Sakskej, kotryž wobsahuje 450,45 eurow.

André a Antje Gano staj fascinowanaj, kak mnohostronsce hodźi so kobołk wužiwać a tuž předewzaće Łužiski kobołk załožištaj, kotrehož sydło je w Rakecach. Zahoritosć za běłu dulu dźeń wote dnja dale přiběra a runje tak kaž warianty produktow z regionalnymi přidawkami, kotrež w swójskim dworowym wobchodźe poskićujetaj. Foto: SN/Bojan Benić

Krótkopowěsće (02.10.24)

Mittwoch, 02. Oktober 2024 geschrieben von:

Tanki bórze ze Zhorjelca?

Budyšin. Po informacijach MDR INVESTIGATIV so němsko-francoski koncern za brónje KNDS za Zhorjelski zawod Alstom zajimuje. Nawodnistwo koncerna francoskeho zhotowjerja ćahow bě kónc julija wozjewiło, zo ma so Zhorjelska twornja předać. KNDS pyta nětko za stejnišćom za brónjernju. Dźěl sobudźěłaćerjow Alstom chce KNDS přewzać. Informacije pak njejsu hišće wobkrućene.

„Sorbistan“ w dalšej stolicy

Zwěrin. Kulturny forum Schleswigsko-holsteinskeho domu w Zwěrinje (Schwerin) je wot dźensnišeho do zajutřišeho z hosćićelom festiwala „(L)Ost poets stage“. Program wopřijima na přikład performance Łužiskeje spokenword-akademije, prezentaciju knihi „Pozběh je žónski“, diskusije na podiju kaž tež koncerty a kabaret. Jonas Pjetaš wuhotuje dźěłarničku „Re:Load – Serbski poetry slam“.

Astrocentrum nětko wuhotuja

Rohodź w zarosćenym haće posyku

Dienstag, 01. Oktober 2024 geschrieben von:

Po tym zo bu hakle w nalěću saněrowany, je Łučinski hat (Litzenteich) w Radworskej gmejnje zaso sylnje zarosćeny. Tole chce přirodoškitna stacija w Njeswačidle nětko změnić.

Łupoj (UM/SN). Kołowokoło Łučinskeho hata blisko Łupoje, wjeski w Radworskej gmejnje, je za lětušu nazymu wot­žnjeće rohodźe planowane, tak je wóndano přirodoškitna stacija w Njeswači­dle zdźěliła. W naročnym saněrowanju hata lětsa w nalěću, tak stacija dale rozprawja, je społnomócnjeny zawod dohromady 15 000 kubiknych metrow ­bahna ke kupam zesuwał a 2 000 kubiknych metrow bahna na susodne pola wuwozył. Přez to je wosom hektarow wulka wódna płonina nastała. Do toho běše so wona přez masiwne zarosćenje z rohodźu kaž tež přez sylne naworšćenje bahna na jenož tři hektary pomjeńšiła. Cyłkowny rozměr hata, kotryž je dźěl přirodoškitneho pasma, je 14 hektarow.

Policija (01.10.24)

Dienstag, 01. Oktober 2024 geschrieben von:

Muža w parku nadpadnyli

Biskopicy. W parku na ławce sedźo bu minjeny pjatk wječor w Biskopicach 49lětny nadpadnjeny. W bliskosći přebwachu tam tež dalše wosoby. Jako so wone Biskopičanej bližachu, dyri jemu jedna z nich njejapcy mjezwoči. Dyr běše tak mócny, zo škodowany z ławki padny a so zrani. Skućićel ćekny na elektrokolesu, „njezaby“ pak sej nachribjetnik zranjeneho „sobu wzać“. Wěcna škoda wučinja něhdźe 3 500 eurow. Zastojnicy policije za dotal njeznatym skućićelom slědźa.

Tepjenje rozbuchnyło

Lubij. W Lubiju je minjenu sobotu wječor w jednoswójbnym domje k eksploziji tepjenskeje připrawy dóšło. Při tym bu 60lětny wobydler ćežko zranjeny. Sobuwobydlerjej so na zbožo zraniłoj njejstaj. Škodu na domje trochuja fachowcy na něhdźe 100 000 eurow. Kriminalna policija pad nětko přepytuje a slědźi za přičinami njezboža.

Serija šokowych telefonatow

Swjatočnosć na Tuchorju

Dienstag, 01. Oktober 2024 geschrieben von:

Budyšin. Składnostnje ponowjenja narowneho pomnika za organista Karla ­Edwarda Heringa kaž tež narowneje ­platy za Johanna Gottlieba Dresslera na Tuchorskim pohrjebnišću wotměje so tam njedźelu, 6. oktobra, w 17 hodź. wosebita swjatočnosć. Dressler běše wot 1832 do 1858 direktor krajnostawskeho wučerskeho seminara w Budyšinje. Jako tajki je wón na wosebite wašnje serbski wučerski dorost spěchował. Karl Eduard Hering płaći jako hudźbny wučer Korle ­Awgusta Kocora, dokelž skutkowaše wot 1837 jako tajki na krajnostawskim wučerskim seminarje. Na zarjadowanju zahraje pozawnowy chór mjez druhim ­kěrlušowe sadźby Heringa. Hagen Schulz z Budyskeho muzeja kaž tež Měrko Šołta budźetaj wo žiwjenju Dresslera a Heringa rozprawjeć. Přizamknje so dwurěčny wječorny nyšpor z hudźbnym wobrubjenjom w Tuchorskej cyrkwi.

„Pomhamy našim jěžam“

Piwowa kultura a wjele hudźby

Dienstag, 01. Oktober 2024 geschrieben von:

Swójba Glaabec na 32. swjedźeń piwarnje do Kulowa prosyła

Kulow (SN/lmc). Nic jenož w Mnichowje so tuchwilu piwowe karany napjelnjeja – tež we Łužicy. Wšako ma wona podobnu dołhu piwarsku tradiciju. W Kulowje je piwarnja swójby Glaabec zańdźeny kónc tydźenja na 32. swjedźeń piwarnje přeprosyła. Prěnja piwarnja w Kulowje bu w lěće 1356 naspomnjena, Glaabecy wjedu měšćansku piwarnju dlěje hač 80 lět.

Wot pjatka do soboty njesteještej jenož lokalna piwowa kultura a mjezsobna zhromadnosć w srjedźišću, ale tež regionalne rjemjeslniske wuměłstwo měješe tu swoje městno. W pisanym poskitku je kóždy wopytowar zawěsće něšto zajimaweho za sebje nadešoł. Pjatk wječor zahaji hudźbna live-band „Kuchen Suppe Wlan“ swjedźeń piwarnje. Po tym staj DJjej ­„Wintus a Kaschti“ z najnowišimi hitami hač do nocy dobru naladu zaručiłoj.

Po třoch lětach a třoch měsacach nawróći so minjenu sobotu wandrowski Mikławš Brězan z Prawoćic zaso do domizny. W ródnej wjesce jeho swójba, přećeljo a znaći hižo wočakowachu. Něhdźe tydźeń je młody Serb z dalšimi 20 wandrowskimi po puću do směra Łužicy był. Do Prawoćic přišedši, je po starej tradiciji přez wjesnu taflu zalězł a z tutym aktom swoje rjemjeslniske pućowanje zakónčił. Za čas swojeho ­wukubłanja na třěchikryjerja běše młody Serb we wšitkich 16 zwjazkowych krajach kaž tež w Portugalskej, Francoskej a w Španiskej po puću. Foto: Bianca Seifertowa

Witaj-klub so prěni raz zetkał

Dienstag, 01. Oktober 2024 geschrieben von:
W Bukecach je so wčera prěni raz Witaj-klub zetkał. Cyłkownje wobdźěliło je so tam sydom dźěći, kotrež su pod wěcywustojnym nawodom Weroniki Butendeichoweje z Budyskeho Rěčneho centruma WITAJ na Bukečanskej farje prěnje serbske słowčka a spěwčki nawuknyli. Paralelnje k tomu su so w pódlanskej stwě štyri maćerje z Julianom Nyču ze syće za serbsku rěč a regionalnu identitu ZARI hižo z prěnjej serbskej konwersaciju zaběrali. Foto: Leńka Thomasowa

Krótkopowěsće (01.10.24)

Dienstag, 01. Oktober 2024 geschrieben von:

Pěstowarnje wurjaduja

Miłoćicy. Předsydstwo a čłonojo Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka Sakska rozsudźichu, zo ma so wobłuk pěstowarnjow w nošerstwje CSB wurjadować. Wot klětušeho januara zrjaduje so wobłuk do powšitkownowužitneje towaršnosće z wobmjezowanym rukowanjom. Wšitcy sobudźěłaćerjo so do noweje towaršnosće přewozmu. Jeje jednaćel budźe Marko Kliman, kotryž wostanje zdobom jednaćel CSB.

Atentatnik dyrbi do psychatrije

Biskopicy. Budyske krajne sudnistwo je dźensa wusud 17lětneho atentatnika z Biskopic wozjewiło. Wobskorženy dyrbi přichodne lěta do psychatrije. Młodźinska komora zasudźi jeho nimo toho k pjeć lětam młodźinskeho chłostanja. 17lětny je loni w awgusće spytał, swoju něhdyšu šulu w Biskopicach zapalić. Šulerja zakładneje šule wón z nožom ćežko zrani.

Dokumentaciju předstajiła

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND