Matineja hosći zahoriła
Dwě prapremjerje na teksty z pjera Brigitty Reimann a wo njej
Na wosebite wašnje su minjeny pjatk spisowaćelske namrěwstwo Brigitty Reimann hajili. Přeprosyło bě Wojerowske wuměłstwowe towarstwo, a to na hudźbno-literarnu matineju „Moja dróha“. Tójšto wćipnych wopytowarjow přichwata na hrodowu žurlu, zo bychu tworjenje Wojerowskeje awtorki kaž tež hodźace so zynki dožiwili. Na programje wobdźělena bračistka Waltraut Elise Elvers bě cyle zahorjena: „Bě to skoro kaž dźiw, jako nas zazwonichu a nam zdźělichu: Zarjadowanje so wotměje!“
„Rěč sobu!“-performance
Wozrodźena Domowina zaso skutkować započała
10. junija 1945 bě najwyši šef Sowjetskeje wojerskeje administracije w Němskej a najwyši rozkazowar Sowjetskeje armeje w tym kraju, maršal Gregorij Konstantinowič Žukow, přikaz čisło 2 wudał, demokratiju noworjadować kaž tež antifašistiske strony a organizacije dowolić. Tak bu wot Sowjetskeje krajneje administracije Sakskeje 17. meje 1945 dowolene skutkowanje Domowiny na wyšej runinje wobkrućene. Domowina běše tak prěnja antifašistisko-demokratiska organizacija po cyłej Němskej, kotraž smědźeše politisce a kulturnje skutkować!
Dźeń po wudaću přikaza čo. 2, 11. junija 1945, wozjewi centralny komitej Komunistiskeje strony Němskeje (KPD) swoju namołwu „Dźěławemu ludej w městach a na wsach“ jako program zazběha jeje znowaskutkowanja. A 15. junija 1945 přizjewi SPD ze swojim Manifestom na dźěławy lud Němskeje, zo politiske dźěło tohorunja wot nacistow zakazaneje dźěłaćerskeje strony znowa zahaji. Wobě stronje stej so bórze w Sowjetskim wobsadniskim pasmje na principije zhromadneho skutkowanja dojednałoj.
Wuměłcow pod hołym njebjom dožiwili
Dešno (SN/CoR). Domizniski muzej Dešno, Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu Choćebuz a Błótowska zahroda hojenskich rostlin w Dešnje su minjeny kónc tydźenja zhromadnje na mały wuměłsko-zahrodniski swjedźeń přeprosyli.
Pod nawodom Gabriele Gittel nastachu we wobłuku pleinaira, kotryž bě Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu organizowała, akwarele, rysowanki a dalše twórby. Pod starymi wysokimi štomami na hojenskej a korjeninowej zahrodźe a w Muzeju pod hołym njebjom „Stary lud“ mějachu wuměłcy dosć wabjacych motiwow. Wopytowarjo móžachu wuměłstwo tworjacym přez ramjo hladać a so z nimi wo nastaću jich dźěłow, wo wuzwolenju motiwow kaž tež tworjenskim procesu rozmołwjeć. Zdobom su wuměłcy debjenki, akwarele, wolijowe mólby, tekstilne wudźěłki a dalše rjane wěcy na předań poskićeli.
Wo puću a symbolice kauri-šlinkow
Lipsk (bbu/SN). Nowu wustajeńcu w Budyšinje rodźeneje a w Lipsku skutkowaceje wuměłče Karoline Schneider su sobotu w tamnišej předźerni bałmy wotewrěli. Mjez wopytowarjemi běchu tež někotři Serbja. Zwjetša je wernisaža młódši publikum přiwabiła. Koronakrizy dla bě jenož wobmjezowany přistup móžny. Tak ćehnješe so wotewrjenje přez cyłe popołdnjo.
Pod titulom „kóstkaty slěd“ wobswětla młoda wuměłča pochad a kulturne zwiski wokoło tak mjenowaneje „kauri- mušle“, kotraž je wažny dźěl nam znatych debjenkow jutrowneho křižerskeho gratu. Małe běłe šlinki pochadźeja z indopacifiskeho ruma a su wobstatk najwšelakorišich kulturnych praktikow po cyłym swěće. Na přikład wužiwaja je jako płaćidło, jako symbol płódnosće abo jako škitne kuzło.
Herbstwo Brigitty Reimann na wosebite wašnje pěstowali
Wojerecy (KD/SN). Tróšku normality je so minjeny pjatk wječor do Wojerec nawróćiło. Wšako su na tamnišim hrodźe skónčnje zaso kulturne zarjadowanja dowolene. Ludźo smědźa – wobkedźbujo prawidła hygieny a wěstotneho wotstawka – so zetkać, sej kulturu popřeć a hromadźe wo žiwjenju rozmyslować. Něhdźe štyrceći hosći z Wojerec, bliskeje wokoliny a Budyšina dožiwi tuž nowu literarno-hudźbnu matineju „Moja dróha“, na kotruž bě tamniše wuměłstwowe towarstwo přeprosyło. W srjedźišću steješe literatura Brigitty Reimann, kotraž bydleše w lětach 1960 do 1968 na Hasy Liselotty Hermann w bydlenskim kompleksu I Wojerowskeho noweho města.
W poetiskim teksće „Moja dróha“ z lěta 1967 wopisuje Reimann nastawace nowe město a předstaja sej jeho přichod. W swojim rozžohnowanskim lisće přećelce Veralorje Schwirtz z lěta 1972 powěda wona wo swojim překrótkim, intensiwnym a wupjelnjenym žiwjenju. Poslednje linki nekrologa spisowaćela Helmuta Sakowskeho na česć Brigitty Reimann 1973 stej čłonce Wojerowskeho wuměłstwoweho towarstwa Helene Schmidt a Angela Potowski tohorunja přednjesłoj.
Měrćin Nowak-Njechorński
Narodny wuměłc serbskeho ludu, moler, nowinar a spisowaćel Měrćin Nowak narodźi so 13. junija 1900 w Njechornju. Wón studowaše wuměłstwo a molerstwo w Praze a Waršawje, bě sobudźěłaćer-ilustrator Serbskich Nowin hač do nalěća 1933, hdyž bu wot nacijow dźewjeć tydźenjow zajaty a po tym z nowinarstwa wuhnaty. Wón wozjewi zdźěla pod pseudonymom Bobak w serbskim dźeniku moderne fabule wo zwěrjatach kaž „Baćoń a žaba“, reportaže a powědančka, w kotrychž je na hrožacy strach fašizma skedźbnjał a na satiriske wašnje narodnu liwkosć někotrych Serbow šwikał. Swoje rysowanki a mólby signowaše z lipowym łopješkom. 14. oktobra 1923 bě wón Zwjazk serbskich tworjacych wuměłcow załožił a bě jeho kordinator. Hesło jeho žiwjenja bě „Chcu być słužownik serbskeho ludu“. Nacije jemu pisanje zakazachu, medije Zwjazka Polakow w Němskej porno tomu zmóžnichu jemu dźěło pod pseudonymom Strzygon.
63 milionow eurow za kulturu
Drježdźany (SN/CoR). Z nimale 63 milionami eurow chce Sakska wot koronapandemije wosebje potrjechene kulturne institucije a swobodnje skutkowacych akterow podpěrać, kotřiž njemějachu dotal žadyn abo jenož mało přistupa k pomocnym programam.
W pomocnym pakeće je 30 milionow eurow předwidźanych za swobodne dźiwadła, festiwale a kulturne towarstwa. 10 000 eurow připłatka je móžne za jednotliwu próstwu, wuwzaćnje tež 50 000. Kulturna załožba Sakskeje dóstanje sydom milionow eurow, wosebje za spěchowanske stipendije w programje „Denkzeit“. Tak móže swobodnje skutkowacy wuměłc hač do 2 000 eurow dóstać. „Sakska w tej formje podpěry nawjeduje“, rěka w zdźělence ministerstwa za kulturu a turizm. Něhdźe 60 sakskim kinam přewostaja 1,5 milionow eurow. Hač do 9 000 eurow móže kino z hač do pjeć sobudźěłaćerjemi dóstać. Dale spěchuja tež filmowe projekty a lokalne medije z 1,5 milionami eurow. Turistisku branšu podpěruja z přidatnymi pjeć milionami eurow – z toho je 2,9 milionow za wosom turistiskich regionow.
