Berlin/Brüssel (dpa/K/SN). Wot toho časa, zo je předewšěm tak mjenowana balkanska čara w dalokej měrje zawrjena a zo so wot njedawna tež dojednanje mjez Europskej uniju a Turkowskej praktikuje, přichadźa hladajcy mjenje ćěkancow do srjedźneje Europy. W měrcu bu w Němskej jenož hišće něhdźe 20 000 nowych migrantow registrowanych. Do toho bě jich měsac wob měsac wjele tysac wjace było. „Wostanu-li ličby dale małe, njebychmy hranične kontrole po 12. meji hižo podlěšić trjebali“, rjekny zwjazkowy nutřkowny minister Thomas de Maizière (CDU) wčera wječor w awstriskej telewiziji. Wuprajenja ministra je generalny sekretar CSU Andreas Scheuer dźensa raznje kritizował, rěčo „wo wopačnym signalu“ na Twitteru.
„Nie zapominamy o Łużyczanach!“ To je prěnja sada lista, kotruž dóstach wot prof. dr. Krzysztofa Radosława Mazurskeho, přećela Serbow z Wrócławja, tydźenjej do jeho smjerće. Je to wotmołwa na naprašowanje, hač by skupinu Serbow po Wrócławju składnostnje pomjenowanja města na lětušu kulturnu stolicu Europy wodźił. Wotmołwa běše po zwučenym wašnju, zo nas wězo rady přewodźa a čaka na termin. Njeje so dočakał, 30. měrca je 69lětny nahle zemrěł.
Wobstajnje a bjez wulkich słowow je njeboćički přećam Serbow wotpowědował. Rady a wěcywustojnje je jich po swojim měsće Wrócławje kaž tež po Delnjej Šleskej a Sudetskej přewodźał. A runje tak rady je njeličomnym zajimcam susodneho słowjanskeho kraja našu domiznu zbližał. Bjez dźiwa – jako geograf a awtor wjacorych domiznowědnych, pućowanskich a turistiskich nastawkow a knihow je swoju wědu ludźom wobšěrnje sposrědkował. Jeho knihu wo geografiji Sudetskeje mjenowachu kritikarjo „bibliju domiznowědnikow“. Politisce je so wón swój čas w dźěłarnistwje Solidarność angažował.
Braniborska chójna móže jako prěni štom po wšěm Zwjazku bórze wo swojim strowotnym stawje twitterować. Kaž institut za lěsnu ekonomiju Thünen w Eberswaldźe zdźěli, budu potom internetne daty štoma pokazować, kak woda běži abo so wuparja. Eksperća wobdźěleja so tuchwilu na europskim projekće TwitteringTrees, při čimž wuhotuja štomy z měrjakami a sensorami.
Njewšědne počesćenje we wulkim drjewjanym sudźe čaka na lawreata Nobeloweho myta za chemiju 2014 Stefana Hella. Jemu spožči towarstwo Markgräfler Gutedelgesellschaft z 225 litrami wina dotěrowane myto Markgräfler Gutedelpreis. Hell, direktor Maxa Planckoweho instituta za biofyzikalisku chemiju w Göttingenje, je najebać wšě ćeže do wuspěcha swojich slědźenjow wěrił.
Diskusija zakónčena
Podstupim (dpa/SN). Diskusija z woby- dlerjemi wo planowanej wokrjesnej reformje je za braniborske krajne knježerstwo zakónčena. Po rozmołwach we wšitkich wokrjesach přepoda nutřkowny minister Karl-Heinz Schröter (SPD) wčera prezidentce krajneho sejma Briće Stark nimale 2 000 stron wopřijacu dokumentaciju. Cyłkownje běchu 25 zarjadowanjow přewjedli. „Sta ludźi su składnosć sobuskutkowanja wužiwali“, Schröter po- twjerdźi, rěčo wo „čiłej a angažowanej debaće“. Wosebje wulke spjećowanje wobydlerjow dožiwi wón po swójskich wuprajenjach w bjezwokrjesnych městach Frankfurće nad Wódru, Brandenburgu nad Habolu a Choćebuzu, kotrež swoju samostatnosć zhubja.
Nowa wustajeńca wo njeprawdźe
Brüssel/Athen (dpa/K/SN). Komisija Europskeje unije wotmysli namjetować daloko sahacu reformu europskeho azyloweho systema. Kaž nowina Die Welt rozprawja, ma so mjez druhim doporučić, zo so zamołwitosć za wobdźěłanje próstwow na azyl z narodneje runiny přenjese na runinu EU. Konkretnje k tomu namjetuja, europski podpěranski běrow za azylowe naležnosće EASO přetworić z jednoreje agentury EU na agenturu, kotraž je woprawnjena rozsudźeć. Wona by w kóždym kraju wotnožki měła, hdźež móhli tež wobdźěłać protesty, nastupace wuprajene azylowe próstwy.
Grjekske knježerstwo chce hač do kónca tydźenja wobě prowizoriskej lěhwje za ćěkancow w Piräuskim přistawje kaž tež w Idomeniju na makedonskej hranicy rumować. Migranća budu w arabšćinje namołwjeni, w busach podać so do oficialnych přijimanskich lěhwow.
Baku/Jerjewan (dpa/K/SN). Konflikt, kotryž je njedźelu mjez Azerbajdźanom a Armenskej wo juhokawkaski region Hórski Karabach znowa wudyrił, hrozy eskalěrować. Azerbajdźan je swojemu wójsku bojowu hotowosć přikazał. Jednotki wšitkich družin brónjow měli „zaničace dyry“ přihotować, jeli tamna strona ze swojimi atakami njepřestanje. Tole zdźěla zakitowanske ministerstwo kraja w Baku.
Na tamnej stronje Armenska Azerbajdźan před tym warnuje, situaciju dale přiwótřeć. To móhło měć „njepředwidźomne a njepřewróćomne sćěhi – hač k wójnje“, rjekny prezident Serž Azati Sargsjan w stolicy Jerjewanje. Po tym zo běchu njedźelu boje wudyrili, je dotal dwaceći armenskich wojakow padnyło. Azerbajdźan rěči wo cyłkownje 18 mortwych, mjez kotrymiž su třo ciwilisća. Po wudawanju zakitowanskeho ministerstwa su naposledk w běhu 24 hodźin třo wojacy žiwjenje přisadźili.