Baerbock do Kijewa dojěła
Kijew (dpa/SN). Zwjazkowa wonkowna ministerka Annalena Baerbock je Ukrainu wopytała – mjeztym štwórty króć po zahajenju wójny Ruskeje přećiwo Ukrainje. Politikarka Zelenych je dźensa rano z ćahom z Pólskeje přijěwši na dwórnišću stolicy Kijewa dojěła. Tam ju wulkopósłanc Němskeje Martin Jäger witaše.
Baerbock přilubi hišće na dwórnišću Ukrainje dalšu pomoc, hospodarsce runje tak kaž wojersce a humanitarnje. Zdobom žadaše sej wona dalše reformowe prócowanja Ukrainy, mjez druhim w boju přećiwo korupciji. Dotalne wuspěchi w tymle nastupanju su po jeje słowach hižo widźomne.
Ukraina ma wot lěta 2022 status kandidata wo přistup k Europskej uniji. Komisija EU bě tehdy sydom žadanjow nastajiła. Někotre z nich maja w Brüsselu mjeztym za spjelnjene. Dalšu rozprawu komisije wo wuwiću Ukrainy wočakuja w oktobru. Baerbock rěči wo bilancy, kotraž je hižo dosć dobra. W boju přećiwo korupciji pak su dalše napinanja trěbne, zo móhła EU bórze „noweho čłona“ witać.
Steinmeier zakituje brónje
Mjezynarodne měrowe zetkanje nabožinow a politiki w Berlinje
Berlin (dpa/SN). K zahajenju mjezynarodneho měroweho zetkanja w Berlinje je zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier dodawanje bróni Ukrainje zakitował. Steinmeier rěčeše wo „hłubokim konflikće“ za křesćanow kaž tež za sebje samoho. Najebać to wón wčera rjekny: „Hdyž Ukraina přestanje, so wobarać, je to kónc Ukrainy. To je přičina, čehodla jako Europjenjo a Němcy Ukrainu podpěrujemy – tež z brónjemi.“
Tři dny trajacy kongres křesćanskeje zhromadnosće Sant’Egidio pod hesłom „Na měr so zwažić“ chce w Berlinje tysac zastupnikow nabožinow ze 33 krajow ze zastupnikami politiki do dialoga přinjesć. Jutře chce so zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SOD) diskusiji stajeć. Na zahajenju wuprajichu so wodźacy zastupnicy katolskeje a ewangelskeje cyrkwje w Němskej kaž tež zastupnicy islama a židowstwa za měr a čłowjeske prawa.
Před 50 lětami: Krawny wojerski puč w Chile
Dźensa, 11. septembra, je tomu 50 lět, zo je wójsko w Chile tři lěta do toho demokratisce wuzwolene knježerstwo socialistiskeho prezidenta Salvadora Allendy namócnje powaliło. Allende je sej samsny dźeń w prezidentskim palasće La Moneda žiwjenje wzał, po tym zo běchu lětadła twarjenje bombardowali a prěni wojacy so do njeho zadobyli. Wojerska junta pod nawodom generala Augusta Pinocheta je na to w Chile brutalnu a krawnu wojersku diktaturu natwariła, kotraž traješe hač do 11. měrca 1990. Hnydom po wojerskim puču zahaji wójsko brutalne přesćěhowanje wšeje opozicije. Tysacy přiwisnikow Allendy zajachu, krjudowachu a morichu. Po wšelakich trochowanjach su znajmjeńša 5 000 ludźi morili. Wjace hač 10 000 zajatych je přeco hišće zhubjenych. Pinochet je lěta 2006 w Chile 91lětny zemrěł, bjez toho zo by so hdy za swoje złóstnistwa zamołwić dyrbjał.
To a tamne (11.09.23)
Mały sćelak w tobole wokoło brjucha je tomu dopomhał, zo je zabyćiwy turist z Bayerskeje z pomocu policije Braniborskeje a Mecklenburgsko-Předpomorskeje wšě dokumenty a pjenjezy wróćo dóstał. 43lětny z Bayerskeje bě tobołu po puću k Baltiskemu morju na awtodróhowym wotpočnišću pola Rostocka zabył. Jako so wón nawróći, bě toboła preč. Dźakowano sćelakej móžeše policija slěd sćěhować a ju 350 kilometrow dale pola 71lětneho ze Sakskeje na Rujanach sćazać.
Swětowe mišterstwo floristow w Jendźelskej dobył je 54lětny Nicolaus Peters. Berlinjan je jury a přihladowarjow ze swojej „kreatiwnosću, techniskej wušiknosću a zahoritosću za wuměłsku floristisku“ přeswědčił. Peters je hakle druhi Němc, kotryž je sej tónle titul zdobył. Na wurisanju w Manchesteru běchu so florisća z 20 krajow wobdźělili.
Biden do Indiskeje wotlećał
Washington (dpa/SN). Po negatiwnym tesće na koronawirus je so prezident USA Joe Biden na wjeršk G20 do Indiskeje podał. Lětadło prezidenta je wčera wječor na wojerskim lětanišću Andrews wotlećało. Po informacijach Běłeho domu su 80lětneho štwórty dźeń za sobu negatiwnje testowali, po tym zo běchu pola mandźelskeje Jill Biden póndźelu infekciju zwěsćili. Amtěrowacy španiski ministerski prezident Pedro Sanchez je pozitiwny a na wjeršk njepřijědźe.
CSU hłosy přisadźiła
Mnichow (dpa/SN). Měsac do wólbow bayerskeho krajneho sejma dyrbi CSU po zwěsćenju politbarometra ZDF z runje 36 procentami najšpatniši wuslědk woprašowanjow minjeneju lět na wědomje brać. Swobodni wolerjo móža so po aferje lětaka wokoło swojeho předsyda Huberta Aiwangera dla na rekordne 16 procentow hłosow nadźijeć. Zeleni maja tohorunja 16 procentow, AfD dwanaće a SPD dźewjeć procentow. FDP njeby ze štyrjomi procentami wjace w sejmje była.
Baerbock nochce lisćinu rozšěrić
Berlin (dpa/SN). Wonkowna ministerka Annalena Baerbock wotpokazuje žadanja, lisćinu tak mjenowanych wěstych krajow pochada rozšěrić, zo móhli migrantow spěšnišo zaso wotsunyć. „Z nutřkopolitiskich přičin wonkopolitisce z trawusyčakom postupować, mam za zwažliwe“, rjekny politikarka Zelenych nowinarjam. Přiwšěm wona wita, zo zapisaja Georgisku a Moldawsku na lisćinu wěstych krajow. Wobaj krajej stej po puću do EU a dodźeržitej měritka demokratije a čłowjeskich prawow, wona rjekny.
Předsyda CDU Friedrich Merz bě sej minjeny kónc tydźenja žadał, kraje kaž Tunezisku, Algerisku a Marokko jako wěste kraje zastopnjować. Hladajo na přiběrace ličby migrantow a na problemy komunow njemóže nichtó rozumić, zo ludźo z tutych krajow w Němskej wo politiski azyl proša, bě Merz rjekł.
Sakska dyrbi minus wurunać
Tepjenski zakoń wobzamknjeny
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa tak mjenowany tepjenski zakoń wobzamknył. Wjetšina amploweje koalicije hłosowaše za zakoń, z kotrymž chce knježerstwo tepjenje přichodnje klimje přichileniše sčinić. W tym zwisku chcedźa wolijowe a płunowe tepjenja krok po kroku wotstronić a z nowymi nješkódnymi tepjenjemi narunać. Žro zakonja je plan, zo ma kóžde nowe zatwarjene tepjenje w přichodźe 65 procentow swojeje potrjeby z wobnowjomnych energijow brać. Płaćić ma zakoń wot spočatka 2024 najprjedy raz jenož za nowotwarske kónčiny. Za wobstejace twarjenja předwidźi zakoń komunalne ćopłotne planowanje. Na tutym zakładźe maja wobsedźerjo domow samo rozsudźić, hač so wobstejacej tepjenskej syći přizamknu abo sej klimje přichilene tepjenje zatwarja.
Opozicija w zwjazkowym sejmje bě ze swojim předewzaćom zwrěšćiła, rozsud wo zakonju přestorčić. Wosebje unija CDU/CSU bě sej wjace časa za wuradźowanje žadała. Po jeje měnjenju zakoń twarske kóšty a podruže dale podróša.
To a tamne (08.09.23)
Nimale štyri metry dołheho pytonoweho hada su policisća w jendźelskim měsće West Bromwich popadnyli. Wobydlerjo běchu zastojnikow w połnocy informowali, zo wije so had po dróhach města. Dokelž njemóžachu fachowcow za to přisłušneje zwěrjata škitaceje organizacije docpěć, wjacori „zmužići zastojnicy“ zaskočichu, w zdźělence rěka. Woni tyknychu hada do policajskeho awta a dowjezechu zwěrjo ke skótnemu lěkarjej. Komu zwěrjo słuša, hišće njewědźa. Policija města wabi powołanski dorost nětko ze „wšědnje nowymi wužadanjemi“.
Cyły skakanski hrodźik pokradnyli su njeznaći we wólnočasnym parku w vogtlandskim Pöhlu. Nimo toho paduši spytachu, so do předawanskeje budki zadobyć. Hódnota hrodźika z kompresorom a milinowym kablom wučinja 15 000 eurow, wěcna škoda tysac eurow.
CSU hłosy wolerjow přisadźiła
Augsburg (dpa/SN). Bayerska CSU je po informacijach instituta Civey w nahladnosći wolerjow dwaj procentaj přisadźiła. Strona ministerskeho prezidenta Markusa Södera přińdźe w zwisku z aferu wokoło Huberta Aiwangera na 36 procentow. Swobodni wolerjo zastupowaceho ministerskeho prezidenta Huberta Aiwangera maja dobry měsac do wólbow krajneho sejma stabilne dwanaće procentow. AfD polěpšuje so wo štyri dypki na 17 procentow. Dźensa chcyše so krajny sejm z Aiwangerom zaběrać.
USA sćelu uranowu municiju
Kijew (dpa/SN). USA přewostaja Ukrainje w boju přećiwo ruskemu nadpadej dalšu wojersku pomoc. Po informacijach zakitowanskeho ministerstwa ma pomocny paket wobjim 163 milionow eurow. Pósłać chcedźa Ukrainje rakety za powětrowy škit, municiju za mjetaki raketow a granaty za artileriju. Prěni króć sćelu USA tež tankowe granaty z uranom. Te su twjerdše hač woclowe granaty a maja wjetšu móc, cile přerazyć. Wo jich zasadźenju kontrowersnje diskutuja.
Mortwi na torhošću
