Budyšin (AK/SN). Łužiska jězorina ma po wotewrjenju Kóšynskeho kanala w lěće 2013 a Borborineho kanala loni dalše atraktiwne łódźne zwiski dóstać. To připowědźi nawoda saněrowanskeho wobłuka pola Łužiskeje a srjedźoněmskeje towaršnosće hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) Gerd Richter na njedawnej zhromadźiznje planowanskeho zwjazka Hornja Łužica-Delnja Šleska w Budyšinje. „Tuchwilu planujemy mjez druhim zwisk mjez Parcowskim a Nowołučanskim jězorom“, wón wujasni. Hač do kónca lěta 2019 přepruwowachu dwě warianće. Nětko chcedźa twar zwoprawdźić. Wot lońšeho februara dźěłaja na 50 metrow dołhim zwisku mjez Blunjanskim južnym a Nowołučanskim jězorom, hdźež je mjez druhim móst předwidźany.
Kaž Gerd Richter dale rozprawješe, pokročuja tež z dalšimi naprawami w jednotliwych jězorach. W Parcowskim jězorje neutralizuja ph-hódnotu, za čož zasadźeja łódź z mjenom Klara. Łódź sypa wapno do wody, tak zo hodźi so hódnota regulować.
Na přirodnych wikach biosferoweho rezerwata Hornjołužiska hola a haty, na Ramnowskich lenowych dnjach abo hdys a hdys tež na Budyskich zelenych wikach wosrjedź tydźenja poskića předewzaće Seifertec zela z Drježdźan wulki wuběr přirodnych wudźěłkow, štož sej ludźo jara waža. Mjeztym maja w Budyšinje wobchod na Bohatej hasy, a swěrni kupcy jón rady wopytuja.
Drježdźany (dpa/SN). Rjemjeslnicy w Sakskej zhladuja optimistisce na nowe lěto. „We wšěch branšach su nimale wšitke nadawkowe knihi derje pjelnjene“, zdźěli prezident Sakskeho rjemjeslniskeho zwjazka Roland Ermer powěsćerni dpa. Hladajo na konjunkturu nutřkokrajneho hospodarstwa su wuhlady pozitiwne. Roland Ermer njeliči z tym, zo so w tym wobłuku něšto změni. Kupcy, kotřiž chcedźa nadawki mjeńšim sakskim rjemjeslniskim zawodam přepodać, maja tuchwilu něhdźe jědnaće tydźenjow čakać. Rjemjeslnistwo profituje dale z wulkeje wole priwatnych konsumentow, něšto do wobsydstwa inwestować, wšako su danje dale na niskim niwowje.
Wot noweje sakskeje koalicije CDU, Zelenych a SPD sej Roland Ermer žada, rjemjeslnikow podpěrać. W městach a na wsach měli jenake ramikowe wuměnjenja za dualne wukubłanje abo powołansku samostatnosć knježić.
Sakski rjemjeslniski zwjazk zastupuje wjac hač 56 000 předewzaćow swobodneho stata, kotrež maja něhdźe 320 000 ludźi přistajenych. Prezident zwjazka Roland Ermer pochadźa z Njedźichowa a ma tam swójsku pjekarnju.
Budyšin (CS/SN). Mjeztym 6. hodowna bursa Budyskeho wokrjesa za nawrótnikow „zaso tu“ přiwabi mnohich zajimcow, kiž běchu dźěła dla před lětami do starych zwjazkowych krajow wotešli, kotřiž pak su nětko na wopyće w swójbach abo pola přećelow w domiznje přebywali. Lěpšeje situacije na dźěłowych wikach dla chce wokrjes runje jich zdobyć, zo bychu so do Hornjeje Łužicy nawróćili. Wšako knježi w mnohich tudyšich zawodach wulka potrjeba fachowych mocow. Lětuša bursa wotmě so zańdźeny pjatk w Powołanskošulskim centrumje za hospodarstwo a techniku na Budyskich Schillerowych zelenišćach. Kaž Andrea Prager z wobłuka hospodarske spěchowanje wokrjesa rjekny, běše zarjadnišćo wokrjesa, hdźež běchu wiki dotal přewjedli, přemałe. Lětsa je so 66 předewzaćow z rjemjesła, industrije a posłužbow prezentowało. Dale běchu bydlenskotwarske firmy pódla, kotrež nawrótnikam pomhaja bydlenje namakać.
Medicinske zastaranje wobydlerjow Budyskeho wokrjesa je tuchwilu zaručene, kaž sakske zjednoćenstwo kasowych lěkarjow wobkrući. To pak njewuzamkuje, zo su tu abo tam ćeže falowacych fachowych medicinarjow dla.
Budyšin (SN/BŠe). Demografiske wuwiće a wotchad ludźi z wjesnych kónčin wjedźetej k problemam. Cyle konkretnje su to ćeže, zo dale a wjac młodych lěkarjow, hladarjow abo chorobnych sotrow radšo we wjetšich městach dźěła hač na wsy, zdźěli sakske zjednoćenstwo kasowych lěkarjow na naprašowanje SN. Tajkemu trendej pak hodźi so zadźěwać. Tohodla su politika, gmejny, wšelake gremije a chorobne kasy namołwjene hromadźe dźěłać a rozrisanje nańć.
Sakske zjednoćenstwo kasowych lěkarjow dźěła zaměrnje na tym, něšto změnić, a zasadźa we wosebje potrjechenych kónčinach Sakskeje spěchowanske srědki. Prěnje płody móžachu hižo žnjeć. Tak su we Łutach, Kamjencu, Wojerecach, Bukecach a Rakecach k tomu přinošowali, zo su so nowi domjacy lěkarjo w regionje zasydlili. Přiwšěm hrozy tež dale strach, zo njebudu ludźo medicinsce dosć zastarani.
Budyšin (SN/BŠe). Braniborska je swój zaměr spjelniła a wobstatk sulfata w Sprjewi pomjeńšiła. Tak rěkaše minjenu njedźelu jedne z hłownych nadpismow w nowinach. Postajena hódnota 280 miligramow na liter wody na měrjenskej staciji w Neubrücku, bě 40 dnjow překročena, zdźěli braniborske hospodarske ministerstwo na naprašowanje frakcije Zelenych. Tamne dny lěta bu hódnota dodźeržana.
Sulfaty dóstawaja so přez stupacu dnownu wodu bywšich brunicowych jamow do Sprjewje. Za ludźi drje njejsu wone škódne, ale za ryby a rostliny. Kaž ministerstwo rozprawja, njewuskutkuje so překročenje hódnoty na pitnu wodu, kotruž we Brjazynskej wodarni přihotuja. Ze sulfatom poćeženu wodu Sprjewje tam z dnownej wodu měšeja. Z wodu zastaruja předewšěm komuny wokoło Frankfurta nad Wódru.
Choćebuz (SN/at). Wo dalšim wažnym kroku zawěsćić znowawužiwajomnosć naslědnych hórniskich arealow a z toho móžne nastawace winowatosće k dodatnym dźěłam je energijowe předewzaće LEAG wčera informowało. Po tym zo bě Łužiska energija hórnistwo AG 9. oktobra za mjenowany nadawk towaršnosći Łužiska energija dohladowanje a wuwiće Braniborska (LEVEB) – za jamje Janšojce a Wjelcej-juh – a Łužiska energija dohladowanje a wuwiće Sakska (LEVES) – za Rychwałdsku a Wochožansku jamu – załožiła, su to nětko tež financnje podkładli. Cyłkowne podźěle LEVEB su 12. decembra Braniborskej jako zawdawk přewostajili. Runočasnje je LEAG prěni dźěl dźesać milionow eurow dojednaneje zakładneje sumy 102,9 milionow eurow towaršnosći LEVEB zapłaćiła.
Zawdawk podźělow towaršnikow Swobodnemu statej Sakskej přewostaja prawdźepodobnje spočatk januara 2020, kaž koncern LEAG zdźěli. Tež towaršnosći LEVES su prěnje dźesać milionow eurow hižo přepokazali, kaž nawoda předsydstwa LEAG dr. Helmar Rendez wčera informowaše.
Grodk (dpa/SN). Hladajo na planowany kónc zmilinjenja brunicy chce komunalne zwjazkarstwo we Łužicy energijowu změnu nastorčić. Na industrijnišću w Čornej Pumpje ma demonstraciska připrawa za nowu milinarnju nastać, kotraž dźěła na zakładźe składowaneho wodźika. Wotpowědne zrěčenje za „Łužisku referencnu milinarnju“ su projektni partnerojo tele dny podpisali.
Milinarnja ma zastaranje z milinu na zakładźe wobnowjomnych energijow a wodźika jako chemiskeho energijoweho nošaka zaručić. „Stworimy realitu, kotruž móžeše přimnyć, a nječinimy jenož konferency“, rjekny Gerhard Hänel powěsćerni dpa. Wón bě projekt jako poradźowar sobu wuwił a pohonjał.