Cyła brunica w jamje najskerje trěbna njeje
Choćebuz (SN/BŠe). Wobswětowy zwjazk Zelena liga w Braniborskej a priwatni wobsedźerjo ležownosćow sej wot hórniskich zarjadow žadaja, zo so w padźe njewužiwanja hižo wotkryteje brunicy tamne wuhlowe jamy pomjeńša. Pozadk toho je, zo předewzaće Łužiska energija a milinarnje (LEAG) wuhlo w Janšojskej jamje dospołnje njewudobywa, ale je tam zdźěla ležo wostaji. „Njeje móžno, zo LEAG brunicu na swojich ležownosćach wostaji, dalšim wobsedźerjam pódy pak z wuswojenjom hrozy. Hórniske zarjady měli na městnje zakročić, dokelž je tajke rubježne wudobywanje zakazane. Je-li mjenje brunicy trěbne, měli wotpowědnje mjenje do přirody a priwatneho wobsydstwa zapřimnyć“, wuswětla prawiznik dr. Philipp Schulte.
Zelena liga wotnaja před Wochožanskej brunicowej jamu lěs, kotryž nochcedźa wobsedźerjo energijowemu předewzaću předać. Listej Sakskemu wyšemu hórniskemu zarjadej w Freibergu su so dalši wobsedźerjo ležownosćow přizamknyli.
Wjesnjanosća napominanski zwón zwonja
Jědnaće komunow stareho wokrjesa Běła Woda sej žada bóle słyšane być
Bywši šulski zwón w Miłorazu je nětko napominanski zwón – zaklinčeć dało je jemu jědnaće wjesnjanostow bywšeho wokrjesa Běła Woda, mjez nimi běchu tež ći třo ze Slepjanskeje wosady. Skedźbnić chcychu woni ze swojej akciju na situaciju ludźi hłownje potrjechenych komunow, kotřiž su hižo lětdźesatki wot a z wuhlom žiwi, dyrbja proch a haru znjesć a njemało z nich z kóncom wudobywanja brunicy swoje dźěłowe městna zhubi – bjez toho zo je adekwatne narunanje wotwidźomne. Jeničce w zarjadniskim zhromadźenstwje Slepo dźěła po wuprajenjach tamnišeho wjesnjanosty Jörga Fundy (CDU) 14 procentow z 1 830 dźěłowych mocow z winowatosću socialneho zawěsćenja we wuhlowej jamje, w milinarni. Dodawarjo tworow a posłužbarjo scyła sobu ličeni njejsu. „Tući ludźo trjebaja perspektiwu, woni maja swójbu, twarja sej chěžu“, rjekny Funda.
Tež lětsa zaso „čorne ličby“
Zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina efektiwnje a solidnje hospodari
Kóšyna (AK/SN). Zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina Braniborskeje wobchodnistwo wuspěšnje wjedźe a móže kónc lěta na „čorne ličby“ zhladować. Najebać koronapandemiju je zwjazk w lěće 2021 solidnje a efektiwnje hospodarił, wuzběhny jeho předsyda Detlev Wurzler minjeny štwórtk, hdźež je wón kónclětne wotličenje předstajił. „Jednanskeje swobody pak je mjenje“, Wurzler rozłoži. „Naši hosćo z Čěskeje njejsu lětsa scyła přišli. Do pandemije wučinješe jich podźěl něhdźe štyri procenty wopytowarstwa. Nadźijamy so, zo so situacija w přichodnych lětach zaso stabilizuje.“
„Budyski denerowy dom“ při busowym dwórnišću
Budyšin (SN/pdź). Kóždy jón znaje, a nimale kóždy jón rady jě. Dener je w Němskej woblubowana jědź. Za mały fenk dóstanješ całtu, pjelnjenu po swojich přećach z jušku, solotju a kuskami mjasa. Štóž chce k wobjedu abo k wječeri spěšnje něšto šlapnyć, štož derje syći, tón poda so k přichodnemu denerej. Tež w Budyšinje mamy někotre mjeńše abo wjetše lokale, hdźež dener předawaja. Tydźenja je dalši bistro k tomu přišoł – a tón „Budyski“ so perfektnje do stolicy Serbow hodźi. Zaměstnjeny je w twarjenju při busowym dwórnišću na Awgusta Bebelowym naměsće, tam, hdźež nadeńdźeš tež informaciski běrow wobchadneho zwjazka ZVON.
Nowa hudźba a nowa lyrika
Sami wjac energije produkować
Zastaraćelske zawody zwyša płaćizny za milinu, płun a dalnoćopłotu
Hory (AK/SN). Wojerowske zastaraćelske zawody (VBH) zwyša klětu płaćizny za milinu, płun a dalnoćopłotu. Wone reaguja tak na sylnje stupace energijowe kóšty na swětowych wikach kaž tež na kóšty za dioksydowe popłatki w kraju nastupajo fosilne paliwa. Dźakowano hižo w septembrje wobstaranym surowiznam pak stopnjowanje tak wulke njewupadnje, podšmórny minjeny pjatk jednaćel VBH Wolf-Thomas Hendrich na nowinarskej konferency na Horach. Za přerěznu třiwosobowu domjacnosć rozrostu kóšty za milinu wo tři procenty, za płun wo dźesać a za dalnoćopłotu wo pjeć procentow. „Pozitiwna powěsć je: Płaćizny za pitnu wodu kaž tež za wopłóčki wostanu stabilne.“
Jězorina z nowym turowym portalom
Zły Komorow (AK/SN). Mjezy přesahowacy turistiski zwjazk Łužiska jězorina, kotryž wobsteji wot lěta 2012, ma nowy turowy portal. W nim pokazuja zamołwići zdobom na wjelorakosć a rjanosć krajiny w zymje. Móžnosć, we łužiskej jězorinje pućować, dotal hišće mnohim tak znata njeje, podšmórnje zamołwita za zjawnostne dźěło a marketing turistiskeho zwjazka Katja Wersch a skedźbni na cyłkownje wosom turow.
Tak mjenowana „tura po štyrjoch hatach“ wjedźe wot Złokomorowskeho jězora do wokoliny. Start a cil dźesaćkilometrowskeho kołopuća je swójbny park w Kóšynje (Großkoschen) na južnym brjohu. Čara wjedźe po zymskim lěsu k štyrjom schowanym hatam. Na kóncu puća čaka na pućowacych „křiwa wěža“, z kotrejež maja krasny wuhlad na Złokomorowski jězor a wokolinu.
Dalša čara je něhdźe dwuhodźinske „pućowanje po bajowym lěsu“ w geoparku Mužakowski zahork. Start a cil dwuhodźinskeje a wosom kilometrow dołheje tury je stary Nysowy móst w Pusaku (Pusack) pola Mužakowa. Čara wabi mjez druhim z kozacym dworom a wjelčej wudrjeńcu, štož zdobom na Grimmowe bajki dopomina.
Hospodarski wuznam přiběra
Brjazki (AK/SN). Turizm we łužiskej jězorinje wuwiwa so k wažnemu hospodarskemu faktorej. „Wot lěta 1990 je w regionje k wulkim změnam dóšło“, podšmórny krajny rada wokrjesa Hornje Błóta–Łužica Siegurd Heinze (njestronjan) wčera na regionalnej konferency „Hospodarski wuznam łužiskeje jězoriny“. Přeprosył bě na nju Braniborski zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina, a wjac hač 30 zastupjerjow z komunow, zwjazkow, towarstwow, wokrjesow a předewzaćow je do zahrodoweho města Marga, Złokomorowskeho měšćanskeho dźěla Brjazki (Brieske) přišło.
Zrěčenje wo kooperaciji podpisali
Mały Kólsk (JoS/SN). Wotnětka wobsteji partnerske zrěčenje wo kooperaciji mjez předewzaćom LEAG, geoparkom Mužakowski zahork a Uniwersitu Greifswald. Wotpohlad je slědźenje wo wuhlu we łužiskim rewěrje a wědomosć zwjazać. Regionalnogeologiski wobdźěłar LEAG Ralf Kühne, jako eksperta za kwarternu geologiju, chce brunicu z wědomosću na jedyn schodźenk stajić. Partnerske zrěčenje ma tomu słužić.
