Kreatiwne dźěło w prózdninach

štwórtk, 01. awgusta 2019 spisane wot:
Smječkečanska keramikarka Marion Sperling (3. wotprawa) je dźensa dopołdnja w Kamjenskim Lessingowym muzeju mnohim prózdninarjam swoje wuměłstwo zbližiła. Zhromadnje z tamnišej muzejowej pedagogowku Elku Handrick (nalěwo) pokaza wona dźěćom we wobłuku prózdninskeho poskitka muzeja, kak móža wudźěł­ki z keramiki, kaž debjenki abo swěčniki, najlěpje a kreatiwnje z akrylowej barbu pomolować. Zajim na kreatiwnym dźěle bě jara wulki, štož je wězo wobě žonje jara zwjeseliło. Hižo dny do to­ho běchu wšitke poskićene městna wuknihowane. Foto: Feliks Haza

Rěča serbsce

štwórtk, 01. awgusta 2019 spisane wot:

Jarješk (SN/MiR). Za lětuši Witaj-camp w Jarješku (Jerischke) je so 26 dźěći a mło­dostnych wot wosom do 16 lět přizjewiło. Wobdźělnicy su šulerjo mjez druhim Choćebuskeho Delnjoserbskeho a Steenbeck-gymnazija, zakładnych šulow Žylow, Tšupc a Bórkowy kaž tež tamni­šeje wyšeje šule. Někotři poskitk Choćebuskeho wotrjada Rěčneho centruma WITAJ hižo wospjet wužiwaja.

Zaměr campa, kotryž wotměwa so hač do jutřišeho, 2. awgusta, je, so w delnjoserbšćinje wukmanić. „Z wobdźělnikami rěčimy zasadnje serbsce. Wotpowědnje swojim rěčnym kmanosćam woni delnjoserbsce abo němsce wotmołwjeja“, rozłožuje nawoda Choćebuskeho RCW dr. Viktor Zakar. Nawoda campa je sobudźěłaćer RCW Alexander Draguwa. Jemu poboku su wučerka Julia Šmitojc a studentaj na Instituće za sorabistiku Lipšćanskeje uniwersity Charlotta Kušcyc a Simon Blum.

Za zhromadnosć je RCW přihotował zabawny program. Prěni dźeń su so prózdninarjo z pomocu hrow zeznali. Na ekskursiji w lěsu zaběrachu so z rostli­nami a ze zwěrjatami. Wjerški běchu wu­lě­ty do Rěčic, do konfizerije Felicitas a do ródneho domu Erwina Strittmattera.

Baza njech rozsudźa!

wutora, 30. julija 2019 spisane wot:
Rjenje by było – znajmjeńša w Delnjej Łuži­cy, bychu-li starši wo tym rozsudźić móhli, słać swoje dźěćo přez wšitke lětniki na wučbu, w kotrejž wučer fachowu wědu delnjoserbsce posrědkuje! To tuchwilu móžno njeje, starši pak sej to přeja. Prawje tak! Derje tež, zo budźe wučer Uwe Gutšmidt na wučerskej konferency namjetować, załožić serbskorěčnu čaru na Bórkowskej wyšej šuli. Prěnje signale za tónle angažement a namjet su pozitiwne, znajmjeńša ze stron politiki. To je cyle po zaměrach masterskeho plana, wuchadźaceho z delnjoserbskeje šulskeje syće, a po wobzamknjenjach hłowneje zhromadźizny Domowiny. Wosebje pak po předewzaćach wšitkich na wuwiwanju serbskorěčneho kubłanja po cyłej Łužicy wobdźělenych institucijow, zarjadow a towarstwow. A čehodla njeměli w Delnjej Łužicy měć to, štož w Hornjej Łužicy mamy – wučbu na maćernorěčnym niwowje, wosebje, hdyž sej starši to přeja! Milenka Rječcyna

Za přichodso rozsudźić

štwórtk, 25. julija 2019 spisane wot:

Budyšin (SN/MiR). W serbskej rěči wuwučowacy wučerjo su dale nuznje trěbni a pytani. Rěčnik Budyskeje wotnožki Sakskeho krajneho zarjada za šulu a kubłanje (LaSuB) dr. Jens Drummer zdźěli na naprašowanje SN: „Nastupajo serbsce rěčacych wučerjow smy na jich požadanja pokazani. Tu by rjenje było, bychu-li so wjace młodych Serbow za powołanje wučerja – a potom najlěpje za studij přirodowědnych předmjetow – rozsudźili.“

Z „Łužičanku“ na jewišćo

srjeda, 24. julija 2019 spisane wot:

Aleksandra Wagner a Jan Kozelnický wěstaj, kak mataj motiwować

Kaž łopješka w cunim wětřiku hibaja so holcy a hólcy, hdyž jim to Alexandra Wagner rjeknje. Tak kaž wichor po honach howri, běhaja woni po rumnosći, ručež jim to Jan Kozelnický přiwoła. Šulerjo Chróšćanskeje zakładneje šule „Jurij Chěžka“, Wósličanskeje zakładneje šule a zakładneje šule „Michał Hórnik“ Worklecy kaž tež pěstowarnje „Chróšćan kołć“ lubuja to, štož z trenarjomaj nazwučuja, wědźo, zo sej profijej tójšto wot nich žadataj. Tola wukubłanaj rejwarjej a rejwanskej pedagogaj zmóžnjataj dźěćom po šuli, srjedu abo pjatk popołdnju, so hibać, kaž jim to nohi kazaja. Rejwanska skupina „Łužičanka“, kotraž je dźěl dorostoweho studija Serbskeho ludoweho ansambla, wotewrja dźěćom wulki swět.

Zhromadnje rejować

srjeda, 24. julija 2019 spisane wot:

Doma, před špihelom rejować čini wjeselo. Wjetšu radosć wobradźa, hdyž přećelki a přećeljo zhromadnje rejuja. Dźěći rejwanskeje skupiny „Łužičanka“ w Chrósćicach to wědźa.

Ana-Lena Paškec rjeknje wótře: „Ja lubuju rejowanje!“ Leonora Kilankec powěda: „Moja sotra Adalena tež we ,Łužičance‘ rejuje. Njeje trjebała mje wulce přerěčeć, sobu činić.“ Felicia Šlosarjec wšitke reje rady rejuje a Oliviju Glawšec nan kóždy tydźeń do Chrósćic wozy. „Mam hudźbu rady. Hraju tež na huslach.“ Lydija Wałdźic měni: „Rejwanje čini wulki lóšt. Moja najlubša reja je ,Herr Rückwärts und Frau Falschherum‘.“ Tež Ani Horbankec ma při rejwanju wjeselo a Mariella Matikec sej wšitko spomjatkuje a doma dale rejuje. Dana Šołćic ma reju „Jank a Hanka“ za wosebje žortnu. Za Fridu Zyndźic je kóždy trening kaž nowy spočatk.

Łužica móže wjace!

wutora, 23. julija 2019 spisane wot:
Choćebuz (SN/MiR). W Choćebuzu wotměje so tónle pjatk dalši stawk za škit klimy. Zarjadowanje steji pod hesłom „Łužica móže wjace, nima jenož brunicu – změna klimy njeznaje prózdniny!“. Za­rjadowar je tamniša skupina Fridays for Future (FFF). Anton Kröber a Konstantin Go­rodetsky z kruha přihotowarjow nadźi­jataj so na mnohich zajimcow z Łužicy a zwonka njeje, kotřiž protestny ćah podpěruja. Stawk zahaja před Lutherowej cyrkwju, njedaloko hłowneho dwórnišća. Wottam poćahnu k hłownemu twarjenju LEAG. Te chcedźa wobdźělnikow z akciju „čerwjena linija“ wobstupić. Potom po­dadźa so dale k milinowej kupjeli, hdźež chcedźa protest z piknikom wuklinčeć dać. Za podpěru wočakuja iniciatorjo FFF-aktiwistow z Berlina. Z Luisu Neubauer so tež prominentna zastupjerka klimoweho škita wobdźěli a chce akterow pohonjeć. Zdobom su so přizjewili Serbja z kónčiny brunicoweje jamy Wochozy (Nochten), kotraž gmejnu Slepo wohrožuje. Mjez druhim chce sej wojowarka za zachowanje Slepjanskeho regiona před wotbagrowanjom Edit Pjenkowa do Choćebuza dojěć.

Za archeologiju

póndźela, 22. julija 2019 spisane wot:
Drježdźany (SN). Europski kooperaciski program INTERREG „Pólska – Sakska 2014-2020“ je wobkrućeny. Projekt „1 000 lět Hornja Łužica, – ludźo, twjerdźizny, města“ chcedźa Uniwersita Wrocław, Budyski Měšćanski muzej, Muzej za keramiku Bolesławiec, wulke wokrjesne město Žitawa ze swojim Měšćanskim muzejom, a Euroregionalny centrum za kulturu a komunikaciju Pieńsk zhromadnje přewjesć. Sakski krajny zarjad za archeologiju je „Lead Partner“. Projekt je na dwě a poł lěta wobmjezowany a dóstawa njecyłe­ 1,5 milionow eurow za personalne a wěcne srědki. Wón ma tomu přinošować, w saksko-pólskim pomjeznym regionje wobstejace archeologiske kulturne pomniki ludźom zbližić a wopřijacy wid na zhromadne kulturne namrěwstwo Hornjeje Łužicy podłu mjezy po­srědkować. Z pomocu wjacerěčnych wustajeńcow­ chcedźa ćežišća stawiznow prezentować kaž Budyski měr 1018, Zwjazk šěsćiměstow 1346 a dobu napoleonskich wójnow z bitwami při Bobru 1813. Wotměwać chcedźa dźěłarnički a wodźenja k archeologiskim městnosćam. Na ekskursijach dóstanu wobdźělnicy nowe dopóznaća wo městnosćach namakankow a pomnikach.

Poskitk prózdninarjam je wulki

pjatk, 19. julija 2019 spisane wot:

W prózdninach maja mnohe zarjadnišća wosebite poskitki. Za šulerjow, kotřiž hort, abo dźěći, kiž pěstowarnju wopytuja, su to wobohaćenja wšědneho dnja w zarjadnišćach.

Kamjenc/Budyšin/Wojerecy (SN/MiR). Ducy po Łužicy napadnu na mnohich městnach plakaty ze žrawcom. Muzej Zapadneje Łužicy w Kamjencu wabi z nimi na wosebitu wustajeńcu pod hesłom „Žrawcy – rubježnicy w běhu milionow lět“. Dźěći wot šěsć do dwanaće lět móža so, wuhotowane z kartu, do žiwjenskeho ruma žrawcow podać. Po puću wočakuja je łoskoćiwe prašenja. Su-li cil docpěli, namakaja tež pokład. Wosebje narodninarjo budu so nad poskitkom wjeselić. Wšako móža po wobhladanju wustajeńcy w muzeju tam ze swojimi přećelemi swačić.

Na slědach prjedownikow

štwórtk, 18. julija 2019 spisane wot:

Slepjanscy šulerjo sej na projektowym dnju blišu domiznu wotkryli

Lennox Schnabel, Finn Seeliger, Lucien Herrgesell a Annemarie Frömer – wšitcy štyrjo dźewjećlětni – su so hižo dlěje na synowe žně wjeselili. Połni wočakowanjow su woni na statok Hanza Šustera w Trjebinje podali. 16 šulerjow rjadownje 3A Slepjanskeje zakładneje šule „Dr. Marja Grólmusec“ wěnowaše so we wobłuku njedawneho projektneho dnja w předmjeće wěcna wučba temje „Wuknjenje něhdy“ a „Žiwjenje burow něhdy“. „Runje na statoku Hanza Šustera móžachu jara praktisce wuknyć. Předmjetaj wěcna wučba a serbšćina hodźitej so derje ze sobu zwjazać“, podšmórny rjadowniska wučerka Silwija Zajcowa. Wona podawa na šuli serbšćinu, němčinu, matematiku a wěcnu wučbu.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND