Jurij Hajna
Wuměłski moler Jurij Hajna słuša do generacije prěnich profesionalnych kubłanych serbskich molerjow a tohodla je bjez dźiwa, zo je jeho mjeno mjez załožerjemi Zjednoćenstwa serbskich wuměłcow (1923). Po zakazu skutkowanja (1937) słušeše k znowazałožerjam Koła serbskich tworjacych wuměłcow (1948). Po studiju na wuměłstwowej akademiji w Drježdźanach słužeše Jurij Hajna jako wojak-moler w Prěnjej swětowej wójnje, a to wosebje w Ruskej. Stipendij Drježdźanskeje akademije zmóžni jemu přebywanje w Italskej, hdźež zezna swoju pozdźišu mandźelsku. W Italskej kaž tež po nawróće 1933 do domizny předstaji a wuznamjeni so předewšěm jako krajinar a portretist. Kedźbyhódne su tež jeho ćišna. Krajiny z Italskeje su zwjetša akwarele, serija wosom napohladow na Budyšin su mólby. Wobraz Miny Witkojc je w Serbskim muzeju a portret dekana Jakuba Skale w Tachantskim muzeju w Budyšinje wustajenej.
Narodźił je so wuměłski moler Jurij Hajna 11. septembra 1877 we Wjerinej chěžce w Budyšinje, wčera před 145 lětami, a lětsa před 70 lětami, 6. septembra 1952, wón w Budyšinje zemrě.
Jurij Łušćanski
Błótowski krimi
Tšupc (SN/bn). Katharina Gutšmidtojc je swoju mjeztym 13. knihu „Herz in Stücken“ wozjewiła. Jako „błótowska kriminalka“ wopisowana publikacija, w kotrejž komisaraj Krawc a Kowalik na Williama Shakespeara dopominacu tragediju přepytujetaj, je w formje e-booka na předań a hodźi so na wšitkich wulkich předawanskich platformach kaž na přikład Amazon, Hugendubel, Legimi abo Thalia kupić. Něhdźe stostronska, w samonakładźe wušła kniha płaći 3,49 eurow.
Hišće lětsa chce awtorka dalšu, w samsnym formaće přistupnu knihu wudać, Gutšmidtojic připowědźi.
Damaskusowa stwa w Drježdźanach zaso přistupna
Drježdźany. Wuznamna Damaskusowa stwa w Drježdźanskim ludowědnym muzeju w Japanskim palaisu je zaso kóždemu přistupna. Po štwórć lětstotka trajacej, wobšěrnej restawraciji, stej Léontine Meijer-van Mensch, direktorka ludowědnych muzejow w Lipsku, Drježdźanach a Ochranowje, a generalna direktorka Statnych wuměłstwowych zběrkow Drježdźany Marion Ackermann, trajnu přehladku „Dialog mjez hosćimi“ předwčerawšim na nowinarskej konferency wotewriłoj. Pod titulom „Dialog mjez hosćimi – Damaskusowa stwa w Drježdźanach přeproša“ sposrědkuje w Syriskej w lěće 1810 zhotowjena drjewjana dekoraciska stwa wot nětka zaso zajimcam rjanosće orientaliskeho wuměłstwa.
Na wosebitu prapremjeru přeproša towarstwo Cyrila a Metoda ...
Wo knihach a kniharni (09.09.22)
Započatk nazymy je tradicionelnje čas wuńdźenja Serbskeje protyki a pratyje na nowe lěto. Titulnu stronu delnjoserbskeje knižneje protyki 2023 pyši napohlad Wjerbna. Wosobinsce mějach njerjane dožiwjenje w tej błótowskej wsy: Krótko po změnje běch słužbnje z knižnym blidom na swjedźenju Wjerbnjanskeje wohnjoweje wobory. Chětro podhladnaj kmótraj poskićištaj mi najprjedy, zo byštaj „mojemu staremu na frasu dali“, mějo mój přinarodźeny čerwjeny blečk mjezwoči za zranjenje – při tym steješe „mój stary“ pódla mje. Potom wupožčištaj sej wote mnje pisak a papjeru, zo byštaj stejo při knižnym blidźe serbskeho nakładnistwa planowałoj swój přichodny coup: załamać so do někajkeho domskeho. Njetrjebała drje dodać, zo tehdy lědy něšto předach.
W Zaspach „kokot“ za dźěći wuhotowali
Na ponyju jěchajo kokota łapać? W Zaspach (Saspow) su to zańdźenu sobotu takle zdokonjeli: Tola nic Zaspowska młodźina, ale dźěćina.
Z ponyjoweho dwora w Gołkojcach (Kolkwitz) běchu sej organizatorojo swjedźenja dwaj skludnej konikaj wupožčili. Dźewjeć hólcow w šulskej starobje so wubědźowaše. Jěchachu wotměnjejo so na ponyjomaj přez z dubowym lisćom wobwite wrota a so za tam wisacym honačom naćahowachu. Tak wubědźowachu so wo česć prěnjeho, druheho a třećeho krala. Wosebje zwjeselace bě: Jědnaće małolětnych holcow a dźewjeć žonow bě sej k žnjowemu swjedźenjej serbsku drastu woblěkało. Holčki běhachu napřemo, štó zamóže najspěšnišo žabu přez horbatu łuku karować. Kapon a žaba wšak běštej z płata zešitej. Tak njedyrbi so w němskich nowinach hižo nichtó wo nałožku njewobhonjeny na Serbow hubu drěć. Hewak wšak je serbski nałožk wokoło „kokota“ kaž pola dorosćenych młodych muži wotběžał. Wšelakich přičin dla stawa so tole w Zaspach njeprawidłownje, druhdy z wotstawkami wjacorych lět. Cyle po tym hač je dosć chrobłych pachołow.
„Hoberski projekt“ lubi „kolosalne nazhonjenje“
Serbski ludowy ansambl je hrajnu dobu 2022/2023 zahajił. We wobłuku nowinarskeje konferency informowachu wčera w Budyskej Röhrscheidtowej bašće wo planowanych wjerškach a wodźachu zastupjerjow medijow po saněrowanych resp. nowonatwarjenych rumnosćach institucije.
Budyšin (SN/bn). „Po wšo druhe hač jednorej hrajnej dobje hotujemy so na nowu sezonu. W 70. lěće wobstaća SLA móžemy skónčnje zaso po zwučenym wašnju probować“, intendant domu Tomas Kreibich-Nawka rozmołwu zahaji a připowědźi „prěnju wulku prapremjeru“, inscenaciju „Z nadźije do přichoda“, kotruž chcedźa 16. septembra na hłownym jewišću Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła w Budyšinje prěni raz pokazać. Režiju a choreografiju zamołwjacy Měrko Mahr mjenowaše produkciju „hoberski projekt“, wopřijimacy wšitke sparty SLA kaž tež hóstnych solistow a dźěći. Dotal su tři předstajenja kruće zaplanowane, aktualnje dźěłaja na trochu redukowanej turnejowej wersiji.
Awantgarda w Moskwje byli
W Moskwje je Patricija Róblowa w minjenych 19 lětach bydliła a dźěłała, nětko je so ze Serbskich Pazlic pochadźaca ze swójbu do Łužicy nawróćiła a přewozmje nawod marketingoweho teama w LND.
Zhladuja na wuspěšnu sezonu
Towaršnostne prašenja wuměłsce wotbłyšćowane
Miłoćicy (SN/bn). Dohromady dźesać wuměłcow z Němskeje, Pólskeje, Chiny, Armeniskeje, Čěskeje, Šwicarskeje a Simbabwe je we wobłuku 16. mjezynarodneje rězbarskeje dźěłarnički towarstwa Kamjenjak w běhu dweju tydźenjow při Miłočanskej skale skulptury mjez druhim ze zornowca, z drjewa a wocla wutworiło. Minjenu njedźelu su woni z finisažu swoje zdokonjane wudźěłki zjawnosći prezentowali.
