Kritiski wid na Pólsku a Němsku
11. lětnik Němsko-Pólskich medijowych dnjow wotměwa so hač do dźensnišeho w Stralsundźe. Wjeršk wčerawšeho dnja bě mytowanje lawreatow 21. wubědźowanja wo Němsko-Pólske žurnalistiske myto Tadeusza Mazowieckeho na žurli Remter bywšeho klóštra swj. Katyrny.
Stralsund (SN/at). Ministerska prezidentka Mecklenburgsko-Předpomorskeje Manuela Schwesig (SPD) w swjedźenskej narěči wuzběhny, zo wotbłyšćuje žurnalistiske myto Tadeusza Mazowieckeho „kritiski wid na Němsku a Pólsku z wobeju stron a to, štož ludźi zwjazuje. Swoboda, měr, swoboda medijow a jich mnohotnosć maja so jako wulke kubło wotewrjeneje towaršnosće swobodniskeje Europy zachować.
„Někotre žanry lědma słyšiš“
Rozmołwa z delnjoserbskim spěwytwórcom w Choćebuzu
Znaty delnjoserbski spěwytwórc Bernd Pittkunigs njewustupuje jenož we Łužicy, ale tež za jeje mjezami. Alfons Wićaz je so z nim wo wuměłstwowym tworjenju rozmołwjał.
Što sće sej lětsa předewzał, što poskićeće noweho?
B. Pittkunings: Dźěłam tuchwilu na nowej knize z bajkami a bajemi ze Sakskeje za dźěći. To je wěste pokročowanje mojeje předchadźaceje knihi „Faya a Welo w kraju lutkow“ wo łužiskich powěsćach. Chodojće Faya a Welo so tež w mojej nastawacej knize jewitej. Pisam w powědacej formje, zo dźěći wot sydom do dwanaće lět baje w němskej rěči rozumja a zo njejsu předołhe.
Kak sće k nadawkej přišoł?
Nahrawaja nowu słuchoknihu
Budyšin/Berlin (SN/bn). Ludowe nakładnistwo Domowina wuda lětsa nazymu wosebje na młódšich čitarjow wusměrjenu antologiju „Hura, prózdniny“. Pjatnaće awtorkow a awtorow je za nju runje telko powědančkow kołowokoło zwonkašulskeho časa spisało. Zastupjeni su mjez druhim Měrka Mětowa, Dorothea Šołćina, Jurij Koch, Štefan Paška, Pětr Dźisławk, Jěwa-Marja Čornakec, Andreja Chěžcyna, Božena Hojerec, Křesćan Krawc, Werner Měškank a Dušan Hajduk-Veljković.
Paralelnje k antologiji ma wuńć słuchokniha na dwěmaj CDjomaj, kotraž wopřijima cyłkownje štyri wubrane teksty ze zběrki. Zawčerawšim su produkciju zynkonošakow w Berlinskim studiju SERVI nahrawać započeli. Wudawaćelka wobeju formatow je jednaćelka LND Marka Maćijowa.
Digitalna literatura?
Eulowe pišćele zaso klinča
Budyšin (CRM/SN). Nimale 110 lět stare pišćele z Budyskeje dźěłarnje Herrmanna Eule w ewangelskim dźělu tudyšeje simultaneje tachantskeje cyrkwje swj. Pětra zaso klinča. Minjenu sobotu hraješe na nich Feliks Brojer na hudźbnym nyšporje, kotryž je spěwarka Katrin Pehla-Döring z Drježdźan sobu wuhotowała. Liturgiski nawod měješe superintendent Werner Waltsgott.
W prěnim dźělu nyšpora stejachu předewšěm wokalne twórby z přewodom pišćelow kaž tež kompozicije za pišćele z dobow renesansy a baroka na programje. Organist zahra tohorunja „Preludij a fugu“ w c-moll, opus 5 Carla Englera (1877–1959). Engler běše w lětach 1928 do 1945 katolski hudźbny direktor tachantskeje cyrkwje. Zdobom běše swój čas wučer na tachantskej šuli z natwarjacymi rjadownjemi a tak zdobom kubłar tamnišich serbskich chowancow. Nětko bě radosć a duchowne wokřewjenje, na nadobnu hudźbu w tak dostojnej interpretaciji słuchać.
Jurij Malink
Z Budissina hamtski Bautzen so stał
3. junija před 150 lětami wuda sakskokralowske ministerstwo nutřkowneho postajenje, zo njeměło město nad Sprjewju kaž lětstotki do toho němsce Budissin, ale wotnětka hamtsce Bautzen rěkać. Komentar k ministerialnemu wukazej z Drježdźan tak wopodstatnja, zo „změna mjena města wotpowěduje žadanjam wikowarjow a přemysłownikow, přetož woni sej hamtske wužiwanje mjena Bautzen žadaja. Te bě so hižo dlěši čas nimo oficialneho pomjenowanja Budissin wužiwało.“ Wot ministra von Nostitza Wallwitza podpisany wukaz bu hakle 9. junija w Budyskej němskej wokrjesnej nowinje wozjewjeny.“ Wot toho dnja njerěkaše nowina hižo Budissiner Nachrichten, ale Bautzener Nachrichten.
MIDAS z nowym sekretarom
Günther Rautz ze zastojnstwa rozžohnowany
Bozen (SN/JaW). Europske zjednoćenstwo nowin w mjeńšinowych a regionalnych rěčach (MIDAS) ma noweho generalneho sekretara. Na swojej minjenej hłownej zhromadźiznje w Ostravje su zastupnicy 27 čłonskich mjeńšinowych dźenikow – mjez nimi tež Serbske Nowiny, kotrež zastupowaše šefredaktor Janek Wowčer – Južnotirolčana Marca Rögglu do zastojnstwa powołali. 31lětny je jurist a slědźer Instituta za mjeńšinowe prawa na Europskej akademiji EURAC Bozen, priwatnym centrumje za nałožowane slědźenje. Tam mjeztym něhdźe pjeć lět tež za MIDAS skutkuje.
Marc Röggla naslěduje dr. Günthera Rautza, kiž je funkciju po 17 lětach z wosobinskich a powołanskich přičin złožił. „Wot spočatka lěta sym nawoda Instituta za mjeńšinowe prawa při EURAC, tuž njeje hižo telko chwile za nadawki MIDAS. Přiwšěm sym přeswědčeny, zo maće z Marcom Rögglu hibićiweho a spušćomneho noweho generalneho sekretara. Wostanu pak MIDAS a wam dale swěrny“, dźakowaše so Rautz přitomnym žurnalistam za lěta spomóžneho zhromadneho dźěła.
SCS swoju prěnju CD předstajił
Budyšin (SN/bn). Na połnje wobsadźenej žurli Budyskeho Serbskeho domu su wopytowarjo sobotu premjeru prěnjeje CDje Spěwneho Consorciuma Seniorow (SCS) dožiwili. Sydom spěwarjow pod nawodom Alojsa Nawki zanjese wšitke na zynkonošaku zwěčnjene pěsnje, kotrež su zwjetša wobdźěłanja – aranžement runje tak kaž teksty – znatych serbskich ludowych štučkow kaž „Lubka lilija“ abo „Ženje ja njejsym tak wjesoły był“. Mjez nimi běchu swójske kompozicije, a to drje najznaćiši hit ćělesa „Jen běły šwon“.
Nalada w publikumje bě wuběrna, dołho trajacy sylny aplaws pohnu spěwarjow SCS k přidawkej. Srjedź koncerta dźakowaše so Alojs Nawka Załožbje za serbski lud, kotraž bě nahrawanja spěchowała. Wosebje wuzběhny „direktora Jana Budarja a Johna Petrika za dobry přewod. Dale dźakujemy so Tomašej Nawce-Berlinskemu za wuhotowanje, Dieterej Hennigej za techniske zwoprawdźenje a wosebje našim mandźelskim za jich sćerpnosć. Často su na nas čakali, dokelž su proby dlěje trali, druhdy bě wobjed hižo dawno spřihotowany.“
Čmjeła Hana doleći sej do Friziskeje
Inscenaciju NSLDź „Čmjeła Hana“ je sej nimale 2 000 dźěći wobhladało. We Łužicy hru w tutej sezonje wjace njepokazaja, předstaja pak ju w juniju w nižozemskim Leeuwardenje.
Budyšin (SN/bn). Inscenacija Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła „Čmjeła Hana chce pomhać“ je wothrata – znajmjeńša za aktualnu hrajnu dobu a naš region. W juniju mjenujcy předstaji Budyske jewišćo hru trójce we wobłuku projekta „Home of languages“, kotryž friziska metropola Ljouwert (nižozemsce: Leeuwarden) jako lětuša kulturna stolica Europy zarjaduje. „W pawiljonje wosrjedź města prezentuja tam tydźensce wotměnjejo so europske narody swoju rěč a kulturu. Serbja wobdźěla so wot 24. junija do 1. julija“, rjekny ze stron Załožby za serbski lud zamołwita Hanka Budarjowa na naprašowanje.
