Krahl w Budestecach koncertował

Dienstag, 17. Juli 2018 geschrieben von:
Młody organist Johannes Krahl z Dobranec je njedźelu w Budestečanskej cyrkwi we wo­błuku Hornjołužiskeho pišćeloweho lěća koncertował. Nažel bě termin trochu njezbožownje wuzwoleny a wopytowarstwo snadne. Wšako wubědźowaštej so w samsnym času Chorwatska a Francoska w finalu swětowych koparskich mišterstwow. Ćim lěpje, zo so pišćeler přichodnje hišće raz we Łužicy předstaji. 28. julija hudźi Krahl zhromadnje z Friedemannom Böhmu w Budyskej tachantskej cyrkwi. Tam zaklinči tež prapremjera noweje twórby Feliksa Brojera. Foto: SN/Maćij Bulank

Na slědach prjedownikow

Montag, 16. Juli 2018 geschrieben von:

Budyšin (SN/bn). Čłon towarstwa Texas Wendish Heritage Society Weldon Mersiowsky přebywa tele dny we Łužicy. Nochce tu jeno swojemu synej domiznu swojich prjedownikow pokazać, zhromadnje wobdźělataj so wonaj tež na 21. lětnim kursu serbskeje rěče a kultury Budyskeho Serbskeho instituta.

Něhdźe 1 500 jěcharjow je so na dźensnišim swjedźenju swjateje kreje w badensko-württembergskim Bad Wurzachu na krejnym jěchanju wobdźěliło. Puć wjedźeše jich z centruma kuroweho města na Božu horu. Něhdźe 5 000 wopytowarjow dožiwi ­procesion, kotryž přewjeduja tam wot lěta 1928. Foto: dpa/Felix Kästle

Wo knihach a kniharni (13.07.18)

Freitag, 13. Juli 2018 geschrieben von:

Kaž je skoro wšudźe přate, knježi tež w lektoraće LND wěsty porjad. Njeměnju z tym, zo leži kóžda akta na swojim městnje, ale rěču wo kompetencach a zamołwitosćach. Kóždy z nas lektorow je spe­cializowany na wěsty žanr, w kotrymž so wosebje derje wuznawa, hdźež ma naj­lěpši přehlad wo wot­powědnej literaturje, hdźež znaje swojich awtorow, fotografow, ilustratorow a wě wo wosebitych paslach nastupajo produkciju swojich knihow.

Lětni serial SN3. dźěl

W susodstwje gmejny Zemicy-Tumicy leža­ Wjelkowy, němsce Wölkau. Cuzym bych rjekł, zo je to wjes při zwjazkowej dróze B 6 mjez Drježdźanami a Budyšinom, pjeć kilo­metrow wuchodnje Biskopic. Poprawom tam ničo spektakularneho njenadeńdźeš, ale jenož poprawom. Sydlišćo z rjenje hladanymi ležowno­sćemi, z ponowjenymi a nowona­twarje­nymi domskimi ma 206 wobydlerjow. Naj­lěpje do­jědźeš sej tam z awtodróhi A 4 runu smuhu přez Horni Wujězd a gmejnje Porchow přisłušace Ledźborecy (Taschen­dorf). Sy takrjec w „serbskich wu­wróćach“, hdźež maja za wjes jenož­ němskorěčnu taflu.

Znataj serbskaj dźiwadźelnikaj nahrawataj nowostku „Hura, prózdniny“

Nazymu ma w Ludowym nakładnistwje Domowina pod titulom „Hura, prózdniny“ antologija z powědančkami wo zawěsće najrjeńšim času šulerkow a šulerjow wuńć. Nimo wjazaneho wudaća, kotryž­ wopřijima cyłkownje 15 tekstow dohromady 15 awtorow – mjez druhim Křesćana Krawca, Andreje Chěžcyneje, Jurja Kocha, Boženy Hojerec, Pětra Dźisławka, Jěwy-Marje Čornakec, Dušana Haj­duka-Veljkovića, Dorotheje Šołćineje, Štefana Paški, Wernera Měškanka a Měrki Mětoweje –, produkuje LND tuchwilu tež słuchoknihu. Za nju wupytachu štyri krótkopowědančka ze zběrki, a te na­hrawataj dźiwadźelnica Gabriela-Marija Šmajdźina a dźiwadźelnik Stanisław Bran­kačk w Berlinskim studiju SERVI Jana­ Bělka. Tuchwilu w Hamburgu skutkowaca hrajerka spožča figuram po­wědančka „Krótki a dołhi čas“ Moniki Dyrlichoweje a načasnej bajce „Jejko z Beskidow“ Lubiny Hajduk-Veljkovićoweje hłós – lěpje: hłosy.

Přińdźće na Gig

Mittwoch, 11. Juli 2018 geschrieben von:
Byrnjež skupina Jankahanka na Gig-festiwalu w Róžeńće, kaž na plakaće napisane, hudźić njebudźe, budu Serbja na cyrkwinskim zarjadowanju zastupjeni. Derje, zo zaklinča tam ze Sorbian Art Trio tež štučki w našej maceršćinje. Wša česć, zo su so naši młodostni a swójby přizjewili, zo chcedźa pomhać. To wotbłyšćuje wote­wrjenosć, sobu po nowych pućach kročić, kotrež cyrkej w Němskej trjeba. Słyšach w Serbach měnjenje, zo su tajke festiwale skerje něšto „měšćanske“ a njesłušeja ­na hnadowne městno. Čehodla pak nic? Móžemy na tajkim wosebitym festiwalu swój horicont jenož rozšěrić. Wšako chcedźa patrojo a mniša kaž tež hudźbnicy z Irskeje, Jendźelskeje, Pólskeje, Čěskeje a dalšich krajow wo swojich nazhonjenjach a dožiwjenjach po cyłym swěće rozprawjeć. Štož móže tež našu wěru wožiwić. A zo so serbscy hercy na Gig-festiwalu do swójby hudźbnikow zarjaduja, mi wutrobu hrěje. Měrćin Weclich

Zlět w Budestecach

Montag, 09. Juli 2018 geschrieben von:
8. julija 1928 wotmě so w Budestecach pjaty Wšotowarstwowy zlět Domowiny. Do toho běchu hosćićel 1924 Chwaćicy, 1925 Kulow, 1926 Bukecy a 1927 Radwor. Kaž na wšěch městnach měješe Serbski Sokoł tež w Budestecach wulki podźěl ­na poradźenju swjedźenja. Wot zetkanišća w Rašowje pochodowachu Sokoljo pod přewodom Malešanskeje sokołskeje kapały na čole swjedźenskeho ćaha. Njesechu chorhoj Poršiskeje jednoty, poswjećenu hakle měsac do toho (jako scyła prěnju w Sokole). Na wupyšenym wozu Sokoła bě čitać hesło „Sokoljo dźerža Łužicu“. Wo swjedźenskim ćahu pisachu Sokołske Listy, zo „witachu jón wšudźe wulke syły přihladowarjow“. Na swjedźenišću wu­stupichu Sokoljo-mužojo pod nawodom bratra Kerka, Sokołki-žony pod sotru Šudakowej a Malešanscy rejwarjo pod bratrom Bartom. Zlět skónči so ze zabawnym wječorkom na Mnišoncu a z mištrom Bjar­natom Krawcom. Wo naledźe Sokołske ­Listy tež pisachu: „Pjero njemóže wopisać, štož je kóždy sam w sebi začuwał, hdyž zynki sokołskeje kapały do nócneje ćišiny zaklinčachu.“ Po Budestecach slědowaštej zlětaj 1929 w Klukšu a 1930 w Rakecach. Mikławš Krawc

Serbšćina tema na konferency

Freitag, 06. Juli 2018 geschrieben von:

Cambridge (SN/bn). We wobłuku 8. konferency Uniwersity Cambridge wo wohroženych rěčach stej wčera dr. Nicole Dołowy-Rybińska z Pólskeje akademije wědomosćow we Waršawje a dr. Cordula Ratajczakowa ze Serbskeho instituta staw swojeho aktualneho slědźenja wo wozrodźenju serbšćiny předstajiłoj. Jeju přepytowanja su dźěl projekta „Wuchowanje mjeńšinowych rěčow w Europje“, kotryž financuje Smithsonowy centrum za etno­logiju a kulturne namrěwstwo we Washingtonje. Dohromady sydom rěčow­ – nimo hornjo- a delnjoserbšćiny su to sewjerna frizišćina, iršćina, okcitanšćina, galicišćina a kalabriska grjekšćina – wědomostnicy posudźuja.

Na konferency je so cyłkownje 26 wědomostnikow mjez druhim z Nigerije, Nižozemskeje, Nowoseelandskeje, Pólskeje, Awstriskeje, Němskeje, Francoskeje a USA wobdźěliło. Hesło zarjadowanja, kotrež renoměrowana fakulta za srje­­dźowěkowske a načasne rěče Uniwersity Cambridge prawidłownje organizuje, bě lětsa „Language Revitalisation and Reversing Language Shift – Rewitalizacija rěče a zawrót rěčneje změny“.

Porjedźenka

Freitag, 06. Juli 2018 geschrieben von:
We wudaću Serbskich Nowin ze 4. julija ­je so w přinošku na 1. stronje pod nad­pismom „Dobra bilanca a wosebita wotnožka“ zmylk zasunył. Awtor piše tam: „Cyłkownje je w serbskim nakładnistwje wot lěta 1958 nimo wučbnicow 150 pu­blikacijow w delnjoserbskej rěči wušło.“ To njewotpowěduje wěrnosći a ma prawje rěkać: „Cyłkownje je w serbskim nakładnistwje aktualnje nimo wučbnicow 150 publikacijow w delnjoserbskej rěči w poskitku.“ Awtor prosy wo wodaće za misnjenje. SN

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND