Festiwal wěry w Róžeńće
Mjezynarodni hudźbnicy z mnohimi wopytowarjemi swjećili
Na lětušim mjeztym třećim Gig-festiwalu w Róžeńće, wotměwacym so wot 27. do 29. pražnika, zličichu organizatorojo znowa wjace wopytowarjow hač loni. Hižo měsacaj do toho běchu intensiwnje za swjatk wabili. „Gig – God is good“ woznamjenja „Bóh je dobry“ a steji za křesćanske zarjadowanje, kotrež je hłownje na młodźinu wusměrjene. Słowo „Gig“ je pak tež jendźelski wuraz za live-koncert hudźbnikow. Tak chcedźa zarjadowarjo wobaj aspektaj zjednoćić.
Zašły pjatk zahaji so tuž wšitko z wječornej Božej mšu w Róžeńčanskej putniskej cyrkwi, kotrejž přizamknychu so tak mjenowane „holy hours“. Wobaj podawkaj wusyłaše křesćanski sćelak Radio Horeb, tak zo su připosłucharjo po cyłej Němskej wo festiwalu we Łužicy zhonili. Cyrkej sama bu wosebje wobswětlena, kołowokoło běchu plakaty připrawjene, pokazowace swjatych a zbóžnoprajenych, kotřiž měli přitomnym być z přikładom – w srjedźišću steješe při tym zbóžny kapłan Alojs Andricki jako wosebity patron Gig-festiwala.
Aliěrowane wójsko přizemiło
Jako bě Sowjetska armeja před 75 lětami hobersku bitwu w Kuršćanskim wobkruhu dobyła, změni so tež w južnej Europje wójnske połoženje na dobro antihitlerskeje koalicije. Nalěto 1943 běštej ameriske a jendźelske wójsko w sewjernej Africe tam wojowacych wosom italskich diwizijow kaž tež štyri němske diwizije Afriskeho korpsa generalneho pólneho maršala Ericha Rommela pobiłoj. Jendźelčenjo běchu pod komandom pólneho maršala Bernarda Lawa Montgomeryja kónc lěta 1942 planowanemu dobyću Egyptowskeje zadźěwali a spočatk 1943 w Libyskej fašistiske nadběhi rozbili.
Dobra adresa za subkulturne wuměłstwo kóždehožkuli žanra
Lětni serial SN6. dźěl
W lěće 1994 załoženy Biskopičanski Eastclub słuša k najwuznamnišim jewišćam subkultury wuchodneje Sakskeje. Mjez njeličomnymi hosćimi běchu mjezynarodne skupiny resp. solisća, kaž na přikład Placebo, Element of Crime, Freundeskreis, Rainald Grebe a Olaf Schubert. Byrnjež w klubje wot wšeho spočatka wšitkim žanram napřećo wotewrjeni byli, je so zarjadnišćo wosebje na polu twjerdšich zynkow profilowało. Wot lěta 1995 do 2010 bě prawidłowna stacija turnejow kapałow z cyłeho swěta. Mjez renoměrowanymi wuměłcami heavy metala resp. hardrocka běchu mjez druhim Iced Earth, Amon Amarth a Pro Pain. Ale tež regionalnemu dorostej bě jewišćo stajnje forum. Tak předstajichu so tam tohorunja DeyziDoxsy, Awful Noise, Toni Buletti, Madstep, Oblivian z Kubšic a Drunken Bitches z Kamjenca.
Jan Skala za šulu
Budyšin (SN). Wuběr prozy a basnjow Jana Skale je w Ludowym nakładnistwje Domowina pod titulom „Stary Šymko“ we wudaću za šulsku potrjebu wušoł. Nimo jeho najznaćišeje powědki, kotraž knize mjeno spožča, wobsahuje zběrka dalšu prozu a basnje, wotbłyšćowace lubosć Skale k domiznje a bój wo zachowanje eksistency Serbow.
W hižo lěta 1924 prěni raz wozjewjenym powědančku „Stary Šymko“ rysuje Jan Skala wosud bura z Lubuša, kiž so wobara swój statok a swoju pódu briketowni „Erika“ předać. Naposledk pak w boju z njej podleži.
Judith Kubicec je dźensa swoje nowe zastojnstwo jako intendantka ...
Prapremjera na kralownomaj instrumentow
Budyšin (SN/bn). Nimoměry wulki bě zajim na 7. koncerće Łužiskeho hudźbneho lěća. Pod hesłom „Daj nam měr“ staj instrumentalistaj Johannes Krahl a Friedemann Böhme minjenu sobotu w Budyskej tachantskej cyrkwi pišćelowy nyšpor wuhotowałoj. Kulturny běrow měšćanskeho zarjadnistwa Budyšin spřihotowa jako zarjadowar 130 progra- mowych zešiwkow, kotrež běchu nablaku rozebrane. Tuž dyrbješe farar Christian Tiede jako moderator skutkować, připowědźejo wjace hač 200 wopytowarjam rědke twórby za dwoje pišćele.
Přetwar fabriki III w Hórnikecach
Za přetwar Hórnikečanskeje Energijoweje fabriki na moderny industrijny muzej je tele dny twarska dowolnosć dóšła. Aktualne wustajeńcy a wosebite programy wostanu dale přistupne.
Hórnikecy (SN/bn). Energijowa fabrika w Hórnikecach, jedyn z najwuznamnišich industrijnych pomnikow bywšeho Wojerowskeho wokrjesa, bu před sto lětami natwarjena. Nětko je wyši měšćanosta Wojerec Stefan Skora (CDU) přirjadnicy Budyskeho krajneho rady Birgit Weber twarsku dowolnosć přepodał, z kotrejž móža přetwar fabriki III zahajić. Tak chcedźa dalšu kročel k modernemu industrijnemu muzejej zwoprawdźić, rěka w zdźělence nowinarskeho běrowa krajnoradneho zarjada.
Zběžk wojakow před sto lětami wopominali
Rumburk (CS/SN). Peter Schömmel je zastupowacy hłowny koordinator stajneho europskeho foruma regionow. Při pomniku njepowalnych wojakow w Rumburskim měšćanskim parku wón na wopominanskej swjatočnosći minjenu sobotu rjekny: „Tež wojacy su staćenjo a maja zamołwitosć, so za měr zasadźić.“ Wojacy, kotrychž je nětko něhdźe třiceći Němcow, Serbow a Čechow wopominało, su to činili, a to před runje 100 lětami. Jim su tuž pomnik wěnowali. Wojacy běchu wójnscy jeći, kotrychž su bolšewikojo po Oktoberskej rewoluciji w lěće 1917 pušćili. Po nawróće do čěskeje domizny dyrbjachu woni zaso na frontu do Italskeje. Tola woni so wobarachu dale za kejžora Franca Józefa do wójny ćahnyć a dźěchu do směra na Prahu a Wien. Hižo w Českej Lípje pak jich režimej swěrne jednotki zadźeržachu. Dźesać wojakow bu na městnje zatřělenych, tamnych dowjezechu do jastwa, někotři dyrbjachu znowa na frontu.
Před 75 lětami „Citadela“ pola Kurska rozbita
Lěto 1943 sta so z rozsudnym přewrótom w Druhej swětowej wójnje. 2. februara bě zbytk wójnskeho kotoła pola Stalingrada kapitulował, a Sowjetska armeja bě hobersku bitwu nad Wolgu dobyła. Wot 19. nowembra 1942 hač do 2. februara 1943 běchu sowjetske fronty na 330 000 wojakow sylnu 6. němsku armeju pod komandom generalneho pólneho maršala Friedricha Paulusa wobkružili a 22 diwizijow zničili. 91 000 němskich wojakow poda so do wójnskeje jatby. Nimo němskeho wójska porazychu tež jeho zwjazkarjow – 8. italsku, 2. madźarsku kaž tež 3. a 4. rumunsku armeju – w bitwje nad Wolgu. Fašistiske wójsko zhubi w tutym njesměrnym wojowanju dohromady 800 000 wojakow, 2 000 lětadłow, 2 000 tankow a 10 000 kanonow.
Po dobyću nad Stalingradom wuswobodźi Sowjetske wójsko 8. februara Kursk a 14. februara 1943 Rostow nad Donom, postupowaše na juhu kraja 700 kilometrow na zapad a bě poł miliona kwadratnych kilometrow wróćo zdobyła. Srjedź lěta 1943 słužeše 35 procentow Němcow we Wehrmachće. Sowjetsko-němska fronta ćehnješe so wot Finskeje a Leningrada 3 000 kilometrow hač k Čornemu morju.
„Po serbskich šćežkach“ na CDji
Budyšin (SN/bn). Nazymu ma přichodna słuchokniha w Ludowym nakładnistwje Domowina wuńć. Pod titulom „Po serbskich šćežkach“ wopřijima wona wurězki z wubranych tekstow Alfonsa Frencla. Nahrawanja, kotrež staj dźiwadźelnik Stanisław Brankačk a runočasnje jako zwukowy technikar a režiser skutkowacy Michał Cyž wukonjałoj, su mjeztym wotzamknjene. Wot minjeneho štwórtka staj wonaj 25stronski manuskript w běhu cyłkownje něhdźe dźesać hodźin w Budyskim studiju MeKoSax natočiłoj.
„Njebudźe jednore nahrawany tekst tak přitřihać, zo hodźał so wuslědk na jednotliwej 75mjeńšinskej CD wozjewić“, podšmórnje Cyž, kiž liči „ze znajmjeńša dwěmaj dnjomaj za wobdźěłanje. K tomu wo tym rozmysluju, zwukowe čary (Tonspuren) stereofonisce měšeć. Znajmjeńša smój wšitke za to trěbne wuměnjenja wutworiłoj a z cyłkownje třomi mikrofonami nahrawałoj.“
