Za čisty wobswět
Praha (ČŽ/K/SN). Čěska a Pólska chcetej za čisćiši wobswět přichodnje skutkownišo hromadźe dźěłać. Ministraj za wobswět wobeju krajow Richard Brabec a Henryk Kowalczyk staj w Praze wo tym konkretne dojednanje podpisałoj. Nic naposledk reagujetaj na aktualny problem, zo leža na składźišću w Starym Měsće pola Frýdeka-Místeka sudy ze 650 000 litrami škódnych maćiznow, kotrež je prawdźepodobnje pólska firma tam ilegalnje zawostajiła.
Z přezhraničnym wotstronjowanjom wotpadkow ma tež Pólska problemy, rjekny Kowalczyk. Wjele pokazuje na to, zo su wšelke wotpadki čěskeho pochada. Mnohe hromady pak su tež transportne firmy z Němskeje a samo z Wulkeje Britaniskeje přiwjezli.
Franciskus ruku wopora košił
Pólska załožba přećiwo pedofilnosći w cyrkwi na awdiency pola bamža
Waršawa/Vatikan. W zwisku z wulkej konferencu we Vatikanje, na kotrejž bě bamž Franciskus minjeny kónc tydźenja wo padach seksualneho znjewužiwanja w katolskej cyrkwi z kardinalemi wšeho swěta wuradźował, dóńdźe k zetkanju, wo kotrymž njejsu mjezynarodne medije wulce rozprawjeli. Za to so pólske „sensaciji“ ćim bóle wěnuja. Pólska załožba „Njebojće so!“, kotraž po wšěm kraju pady pedofilnosće w cyrkwi dokumentuje, chcyše konferencu wužić, zo by swoju rozprawu wo znjewužiwanju zjawnosći spřistupniła. Pola pólskich biskopow njeběchu minjene pjeć lět najebać mnohe próstwy žadyn termin dóstali. Nawoda załožby Marek Lisiński je so tuž měsac do konferency pisomnje we Vatikanje přizjewił, njewěrjo sam tak prawje do wuspěcha swojeho předewzaća.
Što maja starši ludźo młodym rjec
DOPIS VNOUČETI (wnučkej) rěka projekt w susodnej Čěskej, z kotrymž je wotmyslene, zo starši ludźo swoje žiwjenske nazhonjenja młodej generaciji posrědkuja. Projekt zamołwjatej towaršnosć Národni kronika a zjednoćenstwo Senzační senioři (SenSEN). Wobdźělić móža so wosoby, starše hač 60 lět. Praksa předewzaća je, zo wone pisomnje zwuraznja, što je za młodu generaciju wažne. Wobdźělnicy změja nadawk, na kompjuteru abo ručnje čitajomnje napisać dopis woprawdźitemu abo wumyslenemu wnučkej, a listej přidać informacije wo sebi kaž tež wo tym, kak hódnoća kwalitu swojeho žiwjenja. Organizatorojo liča ze 150 do 200 „sobuskutkowacymi“, při čimž měli mjez nimi być seniorojo ze wšelakich towaršnostnych worštow, wobydlerjo městow a wsow, mužojo a žony wšelakich powołanjow a rozdźělneho kubłanja. Z projektom ma nastać unikatna zběrka dopisow seniorow wo tym, što kóždy z nich najmłódšej generaciji dale da. Po jeho zakónčenju přewjedu wo dopisach najwšelakoriše diskusije, a zhotowja za zjawnosć krótke wurězki. Swoje městno dóstanje zběrka w Narodnej chronice resp.
Praha sedma w Europskej uniji
Brüssel (ČŽ/K). Čěska stolica bě w lěće 2017 – kaž hižo 2016 – sedmy najbohatši region Europskeje unije nastupajo socialny bruttoprodukt (BSP), přeličeny na ličbu ludnosće. To wupokazuje najnowše wozjewjenje statistiskeho instituta Eurostat. Na kóždeho wobydlerja čěskeje metropole přińdźe přerěznje 187 procentow BSP, štož je porno lětu 2016 přirost wo pjeć dypkow.
Z bohatstwom na čole steji z hoberskim wotstawkom London, kotrehož socialny bruttoprodukt wučinješe lěta 2017 cyłych 626 procentow přerězka EU. Slěduje Luxemburg z 253 procentami, třeće městno zaběra južny region Irskeje z 220 proc., štwórte Hamburg z 202 procentomaj, pjate Brüssel z 196 procentami a šeste wuchodna Irska z 189 proc. Słowakska stolica Bratislava je so k lětu 2016 wo pjeć dypkow pohubjeńšiła a 179 procentow docpěła. Srjedźočěski wobwod přińdźe hišće na 84 proc., Ústíski na jenož 65. Mjez pjeć najchudšimi regionami w zhromadźenstwje nachadźeja so hnydom štyri bołharske. Ležane na sewjerowuchodźe kraja nadźěłachu wone jeničce snadnuškich 31 procentow přerězka EU.
Faluja šoferojo
Na róčnicy syły demonstrowali
Pólsko-israelska kontrowersa
Konflikta krajow dla wjeršk Visegrádskeje štyrki wotprajeny
Jerusalem/Waršawa (ČŽ/K). W Jerusalemje wotměchu so bilateralne rozmołwy ministerskich prezidentow Čěskeje, Słowakskeje a Madźarskeje z israelskim premierom Benjaminom Netanjahuwom. Wšitcy třo jednachu z nim wo rozšěrjenju wzajomnych poćahow kaž tež wo naležnosćach wěstoty, zakitowanja a nic naposledk wo zhromadnym dźěle we wědomosći a slědźenju. Čěski premier Andrej Babiš woznamjeni Israel jako strategiskeho partnera. Babiš je so tež ze zastupnikami industrije, bankow, energetiki a kybernetiskeje wěstoty zetkał. Madźarski premier Viktor Orbán po zeńdźenju rjekny, zo wotewri jeho kraj w Jerusalemje zastupnistwo za wikowanje. Kaž słowakski ministerski prezident Peter Pellegrini nowinarjam praji, je Netanjahuwa přeprosył na wopyt Słowakskeje, hdźež tón dotal hišće njebě.
Češa měli mjenje mjasa jěsć
Ani plastowa troska ani igelitowa toška ani awtomobilstwo njejsu najwjetše hrěchi přerězneho Čecha na wobswěće. Ně, su to tepjenje, přetrjeba miliny a nadpřerězne konsumowanje swinjaceho mjasa. Tele dopóznaće je čitać w dźeniku Mladá fronta dnes. Nowina publikuje to jako wuslědk najnowšeje studije wědomostnikow Praskeje Chemisko-technologiskeje wysokeje šule.
Zaměr wědomostnikow mjenowaneho kubłanišća je był, zezběrać a wuhódnoćić wotpowědne daty hłownje Čěskeho statistiskeho zarjada, zo móhli wotmołwić na prašenje, kotra ludźaca činitosć wobswět powšitkownje najbóle poćežuje. To zwuraznja Vladimír Kočí, dekan fakulty mjenowaneje wysokeje šule a sobuawtor studije. Jeje wuslědk njenadźicy wujewja, zo ma w tym nastupanju prěnje městno přetrjeba energije za tepjenje, klimatizacija stwow a wšo druhe milinu trjebace w bydlenju kaž wobswětlenje, telewizor, chłódźak, płokawa etc. „Milina za to a elektrika za tepjenje abo chłódźenje wudobywa so pola nas we wulkej měrje z fosilnych žórłow. Jich zmilinjenje chcyjo nochcyjo wobswět zanjerodźa“, Kočí praji.
Staw wusudow njespokojacy
Kijew (ČŽ/K/SN). Pjeć lět po namócnosćach na Kijewskim Naměsće njewotwisnosće ze stami mortwych njejsu přeco hišće wšitcy winicy znaći. To zwurazni nawoda přepytowaceho organa generalneho statneho rěčnistwa Sergij Horbatuk. Sudnistwam předleži něhdźe 300 wobskóržbow, zasudźili pak su dotal jenož dźewjeć wosobow.
ANO z wulkimpředskokom
Praha (ČŽ/K/SN). Stabilnosć ANO zda so njechabłaca być – měsac po měsacu žněje hibanje njespokojnych premiera Andreja Babiša w naprašowanjach nastupajo wólby wjace hač 30 procentow.
Tež januarske zwěsćowanje zadźerženja wolerjow přez agenturu STEM wupokazuje, zo by ANO přichodnu njedźelu wotum do parlamenta z 31,9 procentami dobyło. To drje su tři dypki mjenje hač w hodowniku, njedźiwajcy toho je to nahladny předskok před wšěmi dalšimi kontrahentami. Piraća na druhim městnje docpěwaja mjenujcy runje połojcu hłosow, dokładnje 15,1 procent. Za nich je to přiwšěm dotal najlěpši wuslědk. ODS by drje dale třeću poziciju dźeržeć móhła, wobydlerscy demokraća bychu pak z jědnaće procentami 1,3 procenty mjenje dóstali hač w decembru. Na štwórte městno sunje so KSČM z 8,5 procentami (+ 1) na pjate ČSSD z 8,3 proc. (+ 1). Do parlamenta zaćahnyłoj byštej tež SPD ze 7,7 proc. (+ 0,8) a KDU-ČSL z runymi šěsć procentami (+ 0,9). Zwonka sejma wostali bychu STAN (4 procenty), TOP 09 (3,6 procentow), Svobodni (1,0 procent) kaž tež Zeleni (1,0 proc.).
