Waršawa. Nowe pólske knježerstwo z narodnokonserwatiwnej stronu Prawo a sprawnosć (PiS) na čole je tele dny runje lěto w zastojnstwje. Ministerska prezidentka Beata Szydło je z teje přičiny minjenu wutoru we Waršawje wulku konferencu zarjadowała, zo by dźěło knježerstwa bilancowała. Te běše z jeje wida – kak móhło hinak być – přewšo wuspěšne.
Szydło bě do žurle swojeje kenclije reprezentatiwnu měšeńcu pólskeje towaršnosće přeprosyła: dźěłaćerjow a ratarjow runje tak kaž zastupnikow inteligency, žurnalistow a młode swójby z dźěćimi. Za najmjeńšich běchu samo kut k hrajkanju spřihotowali. Přitomni ministrojo přeprošenemu „ludej“ nawšě pjeć hodźin wuspěchi swojeho dotalneho skutkowanja nazornje předstajachu.
Beata Szydło móžeše cyły rjad polěpšenjow na socialnym polu naličić, tak zwyšeny maćerski pjenjez za dźěći, zniženje rentoweje staroby na 60 lět za žony a 65 lět za muži. Runje tak pozitiwnje hódnoćeše wona darmotne lěki za rentnarjow nad 70 lětami abo zwyšenje zakładneje minimalneje mzdy.
Z WUDAWKAMI čěscy ludźo njelutuja, hdyž maja doma někajke zwěrjace stworjenčko zastarać. Swójba, kiž wobsedźi psa, nałoži za dobro swojeho štyrinohateho lubuška wob lěto přibližnje 13 000 krónow (dobrych 480 eurow). Z nich dźe cyłych 10 000 krónow (370 eurow) jeno za picu. Tamne pjenjezy su trěbne za paski, wodźičko, hrajki, kosmetiku a dalše wěcy. Štóž so z kóčku pleńči, njetrjeba wězo telko nałožić. „Domjacy tiger“ płaći swójbu dobrych 9 000 krónow (něhdźe 330 eurow). Najwjace z nich, mjenujcy 7 000 krónow (něhdźe 260 eurow) wuda so za koču picu.
Nimale tři štwórć wšěch čěskich domjacnosćow dźerža sej někajke zwěrjo, je čěski statistiski zarjad zwěsćił. Najwoblubowaniše su psy (48 procentow), sćěhuja kóčki (31 procentow) a hrymzaki (17 procentow). Tute dźerža sej přewažnje swójby z dźěćimi kaž tohorunja ludźo z wyšim kubłanjom a přijimarjo přerěznych dochodow, předewšěm w mjeńšich komunach hač do 5 000 wobydlerjow. Po čěskich žórłach K
Waršawa. Wuslědk prezidentskich wólbow w Americe je tež w Pólskej njesměrnje wulki šok zbudźił. Lědma štó bě mužej, kiž je we wólbnym boju z najwšelakorišimi wuprajenjemi njezrozumjenje budźił, dobyće woprawdźe přicpěwał. Při naprašowanju medijow do wólbow bě so runje šěsć procentow Polakow za Trumpa wuprajiło. Wotpowědnje wobšěrnje telewizijne sćelaki z originalnymi wusyłanjemi wo wólbach rozprawjachu, přeswědčeni, zo kandidatka demokratow Hillary Clinton wólby dobudźe. Politiscy analysća běchu sej wěsći, zo by Trump na čole USA hotowa katastrofa za swój kraj a cyły swět był. Při tym myslachu tež na atomowe brónje, kotrež bychu jemu jako prezidentej dowěrjene byli a wo kotrychž zasadźenju wón na kóncu rozsudźi.
Kijew (ČŽ/K). Mjez ukrainskej ludnosću so wari. Čehož so wona to dowědźa, po tym zo je knježerstwo w interneće „dospołneje transparency“ dla spublikowało, kelko dawkow knježacy a jich słužownicy płaća resp. kelko pjenjez abo što woni hewak wšo wobsedźa, předstawy jednorych ludźi zawěrno přetrjechja.
Na swětło dnja je w tejle dimensiji wšo přińć móhło, dokelž bě po zakonju ně- hdźe 100 000 zastojnikow, sudnikow kaž tež politikarjow inkluziwnje prezidenta Petra Porošenka, jeho kabineta a zapósłancow parlamenta hač do 30. oktobra dawkowe a swójstwowe wozjewjenje wotedać dyrbjało. Internetnje publikowane su zespowědane bohatstwa nětčišeje elity tuchwilu najbóle diskutowana tema w medijach a socialnych syćach.
Waršawa. Plany pólskeho knježerstwa, wšitke w rowach pochowane wopory lětadłoweje katastrofy pola Smolenska ekshuměrować a znowa přepytować dać, zbudźa mjez přiwuznymi a w medijach kraja razne reakcije. Knježerstwo chcyło po tutym puću dopokazać, zo njebě katastrofa njezbožo, ale ruski bombowy atentat. Dnja 10. apryla 2010 bě mašina z te- hdyšim prezidentom Lechom Kaczyńskim a 95 dalšimi wosobinami pólskeho towaršnostneho žiwjenja při pospyće, w ruskim Smolensku přizemić, znjezbožiła. Nichtó njeje tehdy přežiwił. Bjezposrědnje po wólbnym dobyću 2015 je nawoda narodnokonserwatiwneje strony Prawo a sprawnosć Jarosław Kaczyński, bratr znjezboženeho prezidenta, nowe přepytowanja připowědźił.
Bratislava (ČŽ/K). W Europje rostu hibanja, kotrež wustupuja přećiwo europskej integraciji kaž tež přećiwo tradicionalnym politiskim systemam. Tole rjekny čěski ministerski předsyda a šef ČSSD Bohuslav Sobotka na programowej konferency słowakskich socialdemokratow (Smer-SD) premiera Roberta Fica. Socialdemokratija dyrbjała tuž zaměrnje na strachi wobydlerjow wo přichod reagować. „Socialdemokraća dyrbja (w Europje) znowa politisku dynamiku wuskutkować. Politisce rostu hibanja, kotrymž zaleži na podrywanju europskeje integracije kaž tohorunja na ničenju a wotstronjenju wobstejaceho politiskeho systema“, Sobotka wuwjedźe. „Tele hibanja čerpaja mocy z frustracije ludźi a z negatiwnych wuskutkow globalizacije.“
Jako najwjetši strach woznamjeni čěski premier prócowanja wo kónc integrowanja Europy. Socialdemokratiske strony dyrbja so naležnje zaměrić na začuća a potrjeby srjedźnych a mało zasłužacych worštow, přistajenych, małopředewzaćelow, seniorow a młodych ludźi.