Praha (ČŽ/K). Kaž prezident Miloš Zeman njedawno připowědźi, zdźěli wón na hrodźe stotkam přiwisnikow składnostnje woswjećenja štwórteje róčnicy nastupa zastojnstwa, zo hišće raz kandiduje. Na nowinarskej konferency Zeman zdźěli, zo chce klětu swój mandat zakitować.
Po wotwaženju wšěch přičin přećiwo (staroba) a za dalšu kandidaturu (ma podpěru ludźi a zastawa zastojnstwo rady), je wón pohnuty, hišće raz nastupić. Za mamlaka by so měł, by-li ludźi wopušćił, kotřiž jeho podpěruja, Zeman praji. Jako faworit so njewobhladuje. Nima tež wotpohlad, politiske strony wo podpěru prosyć. Za swoje nominowanje chce tež wón docpěć 50 000 podpismow wolerjow.
Na zjězdźe ČSSD w Brnje zběrachu podpisma na dobro Zemana. Socialdemokratiski nutřkowny minister Milan Chovanec so naležnje za Zemana wupraji. Předsyda hibanja ANO, financny minister Andrej Babiš, rozsud Zemana wita. „Hdyž wón jako hłowa stata něhdźe wustupi, pjelnja naměsta tysacy ludźi. Hdyž někajki minister přijědźe, přińdźe jich w najlěpšim padźe něšto stow“, Babiš rjekny.
Moji čěscy přećeljo Facebooka njezabudu žane narodniny a tež žane mjeniny, zo bychu jubilaram zbožopřeća sposrědkowali. Zawčerawšim na Mjezynarodnym dnju žonow pak so skerje wróćo dźeržachu.
Zo w Čěskej dźeń žonow hižo tak njeswjeća, ma swoje přičiny w socialistiskej zašłosći. To wuhotowachu zawody swjedźenje z tykancom, tortami a wjele alkoholom. Jónu wob lěto smědźachu žony tuž porjadnje swjećić a běchu na kóncu dnja zbožowne, hdyž so strowe a čiłe domoj nawróćichu. Dale maja starši ludźo hišće spodźiwne telewizijne wobrazy w pomjatku, hdźež je komunistiske knježerstwo z Gustavom Husakom na čole wupytane žony-dźěłaćerki z towaršnosće počesćiło. To wšo nochcedźa Češa „po přewróće“ wjace dožiwić.
Waršawa (dpa/SN). Spjećowanje Pólskeje přećiwo druhej hamtskej periodźe tuchwilneho prezidenta Europskeje rady Donalda Tuska je po słowach bywšeho wonkowneho ministra Radosława Sikorskeho njezamołwite. Tak sej Pólska sama škodźi, rjekny Sikorski wčera w rozhłosu. Knježerstwo narodnokonserwatiwneje strony Prawo a sprawnosć (PiS) nochce Tuska hižo podpěrać a je swójskeho kandidata namjetowało. Nominowany bu Jacek Saryusz-Wolski.
Rozkora w kraju škodźi mjenu Pólskeje. „Politikarjo zadźerža so kaž zazłobjene dźěći“, Sikorski kritizuje. Přećiwny kandidat Saryusz-Wolski nima po jeho měnjenju ani najmjeńšu šansu na zastojnstwo. „Prjedy móhł Eurovision-songcontest dobyć, hač so z prezidentom Europskeje rady stać.“
Němske knježerstwo mjeztym namołwja znowa wolić Donalda Tuska, dokelž jemu šefojo mnohich europskich knježerstwow dowěrjeja. Wo nowowobsadźenju zastojnstwa rozsudźić chcedźa jutře na wjeršku EU w Brüsselu.
Waršawa (ČŽ/K). W pólskej stolicy wotmě so wčera wurjadne zeńdźenje premierow Čěskeje, Słowakskeje, Pólskeje a Madźarskeje. Nawodni statnicy Visegrádskeje štyrki (V4) wobzamknychu zhromadne stejišćo nastupajo přichod Europskeje unije. Nimo toho komisiju EU napomnichu, problemej rozdźělneje kwality cyrobiznow we wšelakich krajach unije wjetšu kedźbnosć wěnować.
Waršawa. Něhdyši ministerski prezident Pólskeje Donald Tusk ma na wjeršku Europskeje unije přichodny tydźeń w Brüsselu wažny termin: Po tym zo je jeho dwuapołlětna doba jako nawoda Rady EU wotběžała, chce wón znowa za zastojnstwo kandidować. Napřećiwneho kandidata žanoho nima. Po dotalnych dopóznaćach móže wón z podpěru wšitkich čłonskich statow EU ličić, z jeničkim wuwzaćom: Pólskeje. Wo tym rozprawjeja medije kraja, złožowace so na njedawnu rozmołwu šefa knježaceje narodnokonserwatiwneje strony PiS Jarosława Kaczyńskeho z němskej kanclerku Angelu Merkel (CDU). Přeradźił je jim brizantnu powěsć prof. Ryszard Legutko, zapósłanc Europskeho parlamenta, kiž bě na rozmołwje přitomny. Hłowny argument Kaczyńskeho: Tusk njeje dotal ničo na dobro Pólskeje činił a je čas zastojnstwa bjez idejow za EU wotsedźał.
K LĚPŠEMU změniło je so połoženje mnohich čěskich wsow podłu němskeje mjezy. Lětdźesatki běchu wone zanjechane a njeatraktiwne, w najlěpšim padźe přijědźechu měšćenjo kónc tydźenja na swoju daču. Nětkole „wone hladajcy zbohatnjeja“, rozprawja dźenik Mladá fronta dnes. Zwisuje to předewšěm z tym, zo mnozy wobydlerjo w Sakskej dźěłaja. „Za nas je to woprawdźite žohnowanje“, cituje nowina Jiříja Jandáseka, starostu wsy Tisé, z kotrejež nic mjenje hač 25 ludźi do Němskeje na dźěło jězdźi. Wotewrjena mjeza skići k tomu často tuńše nakupje, wužiwanje posłužbow a dalše lěpšiny za žiwjenje. Tole wšo přiwabja ludźi znutřka kraja, a tak je wobydlerstwo wsy wot januara 2007 ze 779 hač do lětušeho wulkeho róžka zrostło na 920. Podobnje kaž w Tisé je to w krušnohórskich Vejprtach. W nich skoro žanych bjezdźěłnych njeje, ludźo twarja abo wuporjedźeja chěže, a wobydlerstwo přibywa. „Hišće njedawno mějachmy 70 prózdnych bydlenjow, nětko jenož hišće 15“, praji starostka Vejprt Jitka Gavdunová. W Sakskej dźěło dóstać njeje ćežko, powěda 43lětna Jana.
Krakow (dpa/SN). Syn něhdyšeho wysokeho nacionalsocialistiskeho funkcionara Otta von Wächtera je tři wot swojeje swójby rubjene mólby Pólskej wróćił. W Druhej swětowej wójnje rubjene wuměłske twórby chcedźa fachowcy nětko přepytować a potom w Krakowje wustajić, kaž regionalne zarjadnistwo juhopólskeho města zdźěli. Wottam bě je swójba z Awstriskeje pochadźaceho NS-politikarja a nawody SS, kiž bě za čas nacijow tam sčasami guwerner, sobu wzała.
Syn Horst von Wächter je mólby dobrowólnje wróćił a zdobom na potomnikow něhdyšich nacionalsocialistow apelował, jeho přikład sćěhować. Zo potomnik nacija rubiznu wróći, njeje so tam dotal hišće stało, w Krakowje rěkaše. Při twórbach jedna so wo kartu pólskeje z 18. lětstotka a wo akwarel Krakowskeho palasta Potockeho z 19. lětstotka. Žona Wächtera bě na njón napisała: „1939 z Krakowa sobu wzate.“
Cheb (dpa/SN). W dwěmaj čěskimaj pjeriznarnjomaj na mjezy k Bayerskej a Sakskej je ptača gripa wudyriła. Zo móhli mrětwu wobknježić, dyrbja tam přichodne dny wjace hač 30 000 kokošow, kačkow a trutow morić, kaž statny weterinarny zarjad wčera zdźěli.
We woběmaj zawodomaj njedaloko města Cheb běchu jara strašny wirus H5 namakali. Něhdźe dźesaćina wšeho wobstatka skotu bě w tym času hižo zahinyła. We wokolinje pjeriznarnjow zarjadowachu na to w dorěči z němskimi kolegami zawrjene pasmo, hdźež knježa wosebite škitne naprawy, zo njeby so mrětwa dale wupřestrěła.
Po wšej Čěskej su mjeztym na 37 wšelakich městnach ptaču gripu zwěsćili, tři w zapadočěskej zarjadniskej kónčinje Karlovy Vary. Za ludźi njeje mrětwa pjerizny w normalnym padźe strašna. Ptača gripa pak je wulce natykliwa wirusowa chorosć, wot kotrejež su předewšěm kokoše, truty, ale tež dźiwje ptaki potrjechene. Dotal njeje znate, hač je mrětwa swój wjeršk hižo překročiła.