Lětsa su w biosferowym rezerwaće Hornjołužiska hola a haty prěni raz wjace hač 100 000 amfibijow – žabow, kunkawow a mološow – při škitnych płoćikach přesadźili a tak před smjerću w nadróžnym wobchadźe wuchowali.
Stróža pola Hućiny (SN/at). Ze 119 580 zwěrjatami su přirodoškitni pomocnicy lětsa telko amfibijam smjerć na łužiskich dróhach zalutowali kaž hišće ženje. Rezerwatne zarjadnistwo zdźěla, zo su při škitnych płoćikach wšitke dwanaće w regionje žiwych družin amfibijow zwěsćili. Lětsa bě kobołkowa kunkawa z nimale 71 500 eksemplarami najbóle zastupjena, slědowaše bahnowa žaba z 23 500 zwěrjatami. Wosebje kedźbyhódne je 3 530 čerwjenych kunkawow kaž tež 439 hrjebjenjatych mološow. Wobě družinje stej přewšo rědkej.
MDR 1 najwoblubowaniši
Lipsk. Rozhłosowy sćelak MDR 1 Radio Sakska je dale najwoblubowaniši w kraju. Něhdźe 391 000 ludźi jón wšědnje słucha. To je wuslědk dźensa wozjewjeneho přepytowanja dźěłoweho zjednoćenstwa Media-Analyse. Slědujetej priwatnej sćelakaj Radio PSR a R.SA. Prašejo so 80 000 ludźi běchu zwěsćili, zo dźeń a mjenje z nich radijo słucha.
Žadaja sej 120 km/h za busy
Köln. Zarjadowarjo busowych pućowanskich jězbow nimaja wobstejace wobmjezowanje spěšnosće 100 km/h za busy hižo za načasne. Zwyšić limit na 120 km/h by atraktiwnosć pućowanskich busow powjetšiło, zdźělichu dźensa na zetkanju mjezynarodneho turistiskeho zwjazka RDA w Kölnje hladajo na wuwiwacu so syć dalokobusow.
Něšto mjenje hromaka
Wiesbaden. Po lońšich rekordnych žnjach su němscy ratarjo tónraz trochu mjenje hromaka nakałali. Přirunujo z přerěznymi žnjemi minjenych lět je pak 112 100 tonow přeco hišće nadpřerěznje dobry wuslědk, Zwjazkowy statistiski zarjad we Wiesbadenje informuje. Na snadnišim wunošku wina je sucha meja.
Kohlmann super čas běžała
Porchow. Znowa su so njeznaći wčera wječor na dojězdźowanskim parkowanišću pola Porchowa do tam wotstajeneho awta zadobyli. Po tym zo běchu zadnje wokno VWja rozbili, mějachu přistup ke kófrowemu rumej. Z njeho pokradnychu wjacore twarske graty w hódnoće něhdźe 1 500 eurow.
Kinspork. K ćežkemu njezbožu dóšło je dźensa w nocy na B 98 we Hłušnicy (Glauschnitz) pola Kinsporka. Wosrjedź wsy stej awće frontalnje do so zrazyłoj. Tacho wobdźěleneho Fiata wosta pola 150 km/h stejo, Volvo nańdźechu policisća při sćežoru. Jednoho ze šoferow dyrbjachu ćežko zranjeneho do chorownje dowjezć. Jasne dotal scyła njeje, kak bě k ćežkej zražce dóńć móhło.
Na swojim tradicionalnym połdnjowskim kubłanskim wulěće poby Domowinska skupina „Budyšin město“ lětsa w Njebjelčicach a Kamjencu.
Hižo před lětami běchmy w Njebjelčicach serbskeho wuměłca Jana Buka wopytali a sej čistu, rjanu wjes wobhladali. Lětsa dźěše nam wo nowu pěstowarnju a nowy pomnik. Hibićiwy wjesnjanosta Tomaš Čornak nas w pěstowarni přećelnje powita a ju nam zhromadnje z wjednicu knjeni Hejdušcynej pokaza. Je to wulkomyslny twar ze škleńcy a drjewa, z rjanym dworom a krasnej zahrodu. Zo so dźěćom w nowym přebywanišću lubi, bě widźeć a słyšeć. Ze zapalom zanjesechu nam wone spěwčk ze serbskimi a němskimi štučkami.
Hnujacy je pomnik za nućenych dźěłaćerjow, kotřiž dyrbjachu za čas Druheje swětoweje wójny w Němskej dźěłać. Gerat Korjeńk rozłoži nam zrudny dóńt nućeneje dźěłaćerki Nadje. Sylza ze zornowca połoženje wbohich zawlečenych přeswědčiwje rysuje.
Radwor (SN/MkWj). Młodym swójbam, kotřiž chcedźa w Radworju twarić, chcedźa tole přichodnje tež zmóžnić. To bě jedna z diskusijnych temow wčerawšeho posedźenja gmejnskeje rady. Radźićel Tomaš Rječka z Kamjeneje rozprawješe wo wjacorych naprašowanjach zajimcow. Dokelž pak gmejna ani swójske ležownosće ani plan wužiwanja płonin nima, chcedźa w kóždym jednotliwym padźe za rozrisanjemi pytać, kaž wjesnjanosta Wincenc Baberška (CDU) připowědźi. Přiwšěm wón w tym zwisku před „euforiju“ warnowaše. Pječa pak maja někotrych wobydlerjow, kotřiž bychu ležownosće priwatnje předać chcyli.
Wustupiła je gmejna Radwor z wčerawšim dnjom ze sakskeho komunalneho zaměroweho zwjazka za předźěłanje informacijow KISA. Lěta 1990 załoženy zwjazk ma pjenježne problemy, kotrež mjeztym samo statne rěčnistwo přepytuje. Gmejna zalutuje sej nětko kóžde lěto přinošk 3 800 eurow.
Slepo (SN/mwe). Prawidłownje wudawa towarstwo Serbski kulturny turizm, kotrehož sydło je w Slepom, swojim čłonam kaž tež dalšim zajimcam informaciske łopjeno „newsletter“. W najnowšim wudaću steji, zo je ministerstwo za wědomosć, slědźenje a wuměłstwo Kraja Braniborskeje swoje internetne strony wo Łužiskich Serbach znowa předźěłało a aktualizowało. Zajimcy móža so tuž nětko hišće wobšěrnišo wobhonić mjez druhim wo rěči, stawiznach, sydlenskim rumje, kubłanju, medijach, adresatach a institucijach. Pod hesłom „Sorben/Wenden in Brandenburg – Serbja w Braniborskej“ podawaja wězo tež informacije a adresy k Serbam w Sakskej.
W aktualnym „newsletteru“ informuja čłonow Serbskeho kulturneho turizma kaž Budyska Serbska kulturna informacija, Choćebuska Lodka, Dešnjanski domizniski muzej a Slepjanski Serbski kulturny centrum, ale tež hosćencarjo a dalši wo tym, zo poskića nowina Lausitzer Rundschau w swojim dowolowym portalu pućowanske tematiske tury za pěškow a kolesowarjow.
Hladanska słužba advita je Njeswačanskej gmejnje před štyrjomi lětami zawrjenu šulu wotkupiła, zo by ju na dom z bydlenjemi z wobstajnym hladanjom přetwariła.
Njeswačidło (SN/mwe). Poprawom chcyše advita přetwarjenu Njeswačansku šulu jako hladanski domicil lětsa přepodać. Kaž jednaćel hladanskeje słužby z hłownym sydłom w Berlinje, dr. med. dipl.-psych. Matthias Faensen, Serbskim Nowinam zdźěli, je advita hakle nětko twarsku dowolnosć dóstała. „Z dowolnosću je so dlijiło, dokelž měješe pomnikoškit znapřećiwjenja“, Faensen rjekny. Te wšak wopokazachu so jako njewažne a hodźachu so spěšnje a ze skromnymi naprawami rozrisać. „Tak smy wjele drohotneho časa zhubili. Runje nětko dyrbimy hišće jedne dobrozdaće za kóšty pomnikoškitej předpołožić“, Faensen doda. W nim ma advita wobkrućić, zo w něhdyšej a hižo njewužiwanej Njeswačanskej šuli žane wot wotemrěća wohrožene zwěrjata žiwe njejsu a zo tam žane ptački njehnězdźa. „Hdyž budźe tež to wotbyte, móžemy z twarom nadźijomnje skónčnje započeć. Z našeje strony bychmy to hižo před měsacami móhli“, jednaćel advita podšmórny.
Gmejna Hodźij a mjeno jeje wjesnjanosty Petera Beera (Swobodni wolerjo) běštej z popřewrótowym wuwićom komuny njedźělomnje zwjazanej. To pak so nětko změni, hdyž Peter Beer po 25 lětach zastojnstwo młódšemu přewostaji. Marian Wjeńka je so z nim wo tymle času rozmołwjał.
Z kelko płakacym a kelko so smějacym wóčkom z Hodźijskeho gmejnskeho zarjadnistwa woteńdźeće?
P. Beer: Pobrachować budźe mi přećelska zhromadnosć w zarjadnistwje ze sobudźěłaćerjemi runje tak kaž z wobydlerjemi, kotřiž su tule swoje naležnosće přednjesli. Pobrachować pak budu mi tež zajimawe rozmołwy z wuměnkarjemi, hdyž sym jich k narodninam wopytał. Słódne snědanje při tychle składnosćach wostanu mi w pomjatku. Ze smějacym wóčkom pak wotedam zamołwitosć předewšěm za te temy, za kotrež scyła zamołwity njeběch, štož pak je so mi druhdy z njewědy, druhdy pak tež jednorosće dla přibasniło.
Što wobhladujeće wosobinsce jako wjerški swojeho 25lětneho słužbneho časa?