Mjez mnohimi hosćimi dźensnišeho swójbneho dnja na Wojerowskej dźěćacej a młodźinskej farmje Křesćansko-socialneho kubłanskeho­ skutka běchu wjacore prózdninske skupiny. Rafaela Wićazowa (na wobrazu) z Pančičanskeho zeloweho a zežiwjenskeho centruma je jim rozkładowała, kak móžeš wšelake zela za warjenje a praženje wužiwać. Foto: Ulrike Herzger

Pomoc amfibijam přewšo wunošna

Mittwoch, 22. Juli 2015 geschrieben von:

Lětsa su w biosferowym rezerwaće Hornjo­łužiska hola a haty prěni raz wjace hač 100 000 amfibijow – žabow, kunkawow a mološow – při škitnych płoćikach přesadźili a tak před smjerću w nadróžnym wobchadźe wuchowali.

Stróža pola Hućiny (SN/at). Ze 119 580 zwěrjatami su přirodoškitni pomocnicy lětsa telko amfibijam smjerć na łužiskich dróhach zalutowali kaž hišće ženje. Rezerwatne zarjadnistwo zdźěla, zo su při škitnych płoćikach wšitke dwanaće w regionje žiwych družin amfibijow zwěsćili. Lětsa bě kobołkowa kunkawa z nimale 71 500 eksemplarami najbóle zastupjena, slědowaše bahnowa žaba z 23 500 zwěrjatami. Wosebje kedźbyhódne je 3 530 čerwjenych kunkawow kaž tež 439 hrjebjenjatych mološow. Wobě družinje stej přewšo rědkej.

Krótkopowěsće (22.07.15)

Mittwoch, 22. Juli 2015 geschrieben von:

MDR 1 najwoblubowaniši

Lipsk. Rozhłosowy sćelak MDR 1 Radio Sakska je dale najwoblubowaniši w kraju. Něhdźe 391 000 ludźi jón wšědnje słucha. To je wuslědk dźensa wozjewjeneho přepytowanja dźěłoweho zjednoćenstwa Media-Analyse. Slědujetej priwatnej sćelakaj Radio PSR a R.SA. Prašejo so 80 000 ludźi běchu zwěsćili, zo dźeń a mjenje z nich radijo słucha.

Žadaja sej 120 km/h za busy

Köln. Zarjadowarjo busowych pućowanskich jězbow nimaja wobstejace wobmjezowanje spěšnosće 100 km/h za bu­sy hižo za načasne. Zwyšić limit na 120 km/h by atraktiwnosć pućo­wan­skich busow powjetšiło, zdźělichu dźensa na zetkanju mjezynarodneho turi­stiskeho zwjazka RDA w Kölnje hladajo na wuwiwacu so syć dalokobusow.

Něšto mjenje hromaka

Wiesbaden. Po lońšich rekordnych žnjach su němscy ratarjo tónraz trochu mjenje hromaka nakałali. Přirunujo z pře­rěznymi žnjemi minjenych lět je pak 112 100 tonow přeco hišće nadpřerěznje dobry­ wuslědk, Zwjazkowy statistiski zarjad we Wiesbadenje informuje. Na snadnišim wunošku wina je sucha meja.

Kohlmann super čas běžała

Policija (22.07.15)

Mittwoch, 22. Juli 2015 geschrieben von:

Porchow. Znowa su so njeznaći wčera wječor na dojězdźowanskim parkowanišću pola Porchowa do tam wotstajeneho awta zadobyli. Po tym zo běchu zadnje wokno VWja rozbili, mějachu přistup ke kófrowemu­ rumej. Z njeho pokradnychu wjacore twarske graty w hódnoće ně­hdźe 1 500 eurow.

Kinspork. K ćežkemu njezbožu dóšło je dźensa w nocy na B 98 we Hłušnicy (Glauschnitz) pola Kinsporka. Wosrjedź wsy stej awće frontalnje do so zrazyłoj. Tacho wobdźěleneho Fiata wosta pola 150 km/h stejo, Volvo nańdźechu poli­cisća při sćežoru. Jednoho ze šoferow dyrbjachu ćežko zranjeneho do chorownje dowjezć. Jasne dotal scyła njeje, kak bě k ćežkej zražce dóńć móhło.

Znajemy swoju domiznu?

Mittwoch, 22. Juli 2015 geschrieben von:

Na swojim tradicionalnym połdnjowskim kubłanskim wulěće poby Domowinska skupina „Budyšin město“ lětsa w Njebjelčicach a Kamjencu.

Hižo před lětami běchmy w Njebjelčicach serbskeho wuměłca Jana Buka wopytali a sej čistu, rjanu wjes wobhladali. Lětsa dźěše nam wo nowu pěstowarnju a nowy pomnik. Hibićiwy wjesnjanosta Tomaš Čornak nas w pěstowarni přećelnje powita a ju nam zhromadnje z wjednicu knjeni Hejdušcynej po­kaza. Je to wulkomyslny twar ze škleńcy a drjewa, z rjanym dworom a krasnej zahrodu. Zo so dźěćom w nowym přebywanišću lubi, bě widźeć a słyšeć. Ze zapalom zanje­sechu nam wone spěwčk ze serbskimi a němskimi štučkami.

Hnujacy je pomnik za nućenych dźěłaćerjow, kotřiž dyrbjachu za čas Druheje swětoweje wójny w Němskej dźěłać. Gerat­ Korjeńk rozłoži nam zrudny dóńt nućeneje dźěłaćerki Nadje. Sylza ze zornowca połoženje wbohich zawlečenych přeswědčiwje rysuje.

Swójbam wotewrjeni być

Mittwoch, 22. Juli 2015 geschrieben von:

Radwor (SN/MkWj). Młodym swójbam, kotřiž chcedźa w Radworju twarić, chcedźa tole přichodnje tež zmóžnić. To bě jedna z diskusijnych temow wčerawšeho posedźenja gmejnskeje rady. Radźićel Tomaš­ Rječka z Kamjeneje rozprawješe wo wjacorych naprašowanjach zajimcow. Dokelž pak gmejna ani swójske ležownosće ani plan wužiwanja płonin nima, chcedźa w kóždym jednotliwym padźe za rozrisanjemi pytać, kaž wjesnjanosta Wincenc Baberška (CDU) připowědźi. Přiwšěm wón w tym zwisku před „euforiju“ warnowaše. Pječa pak maja někotrych wobydlerjow, kotřiž bychu ležownosće priwatnje předać chcyli.

Wustupiła je gmejna Radwor z wčerawšim dnjom ze sakskeho komunalneho zaměroweho zwjazka za předźěłanje informacijow KISA. Lěta 1990 załoženy zwjazk ma pjenježne problemy, kotrež mjeztym samo statne rěčnistwo pře­py­tuje. Gmejna zalutuje sej nětko kóžde lěto přinošk 3 800 eurow.

Towarstwo ma dalšej čłonce

Mittwoch, 22. Juli 2015 geschrieben von:

Nowe informaciske łopjeno Serbskeho kulturneho turizma wušło

Slepo (SN/mwe). Prawidłownje wudawa towarstwo Serbski kulturny turizm, kotrehož sydło je w Slepom, swojim čłonam kaž tež dalšim zajimcam informaciske łopjeno „newsletter“. W najnowšim wudaću steji, zo je ministerstwo za wědomosć, slědźenje a wuměłstwo Kraja Braniborskeje swoje internetne strony wo Łužiskich Serbach znowa předźěłało a aktualizowało. Zajimcy móža so tuž nětko hišće wobšěrnišo wobhonić mjez druhim wo rěči, stawiznach, sydlenskim rumje, kubłanju, medijach, adresatach a institucijach. Pod hesłom „Sorben/Wenden in Brandenburg – Serbja w Braniborskej“ podawaja wězo tež informa­cije a adresy k Serbam w Sakskej.

W aktualnym „newsletteru“ informuja čłonow Serbskeho kulturneho turizma kaž Budyska Serbska kulturna informa­cija, Choćebuska Lodka, Dešnjanski domizniski muzej a Slepjanski Serbski kulturny­ centrum, ale tež hosćencarjo a dalši wo tym, zo poskića nowina Lausitzer Rundschau w swojim dowolowym portalu pućowanske tematiske tury za pěškow a kolesowarjow.

40 dźěći a młodostnych němskeje narodneje mjeńšiny z pólskeho Opola a wokoliny přebywa tuchwilu ze swojimi přewodźerjemi w Budyšinje. Na próstwu je z nimi Rěčny centrum WITAJ wčera „serbski dźeń“ organizował. Projektowa nawodnica RCW Michaela­ Hrjehorjowa bě za nich wopyt w serbskich institucijach, kaž w Smolerjec kniharni, wotrěčała. Foto: Axel Arlt

Chcedźa skónčnje twarić započeć

Mittwoch, 22. Juli 2015 geschrieben von:

Hladanska słužba advita je Njeswačanskej gmejnje před štyrjomi lětami zawrjenu­ šulu wotkupiła, zo by ju na dom­ z bydlenjemi z wobstajnym hladanjom přetwariła.

Njeswačidło (SN/mwe). Poprawom chcyše advita přetwarjenu Njeswačansku šulu jako hladanski domicil lětsa přepo­dać. Kaž jednaćel hladanskeje słužby z hłownym sydłom w Berlinje, dr. med. dipl.-psych. Matthias Faensen, Serbskim Nowinam zdźěli, je advita hakle nětko twarsku dowolnosć dóstała. „Z dowolnosću je so dlijiło, dokelž měješe pomni­koškit znapřećiwjenja“, Faensen rjekny. Te wšak wopokazachu so jako njewažne a hodźachu so spěšnje a ze skromnymi naprawami rozrisać. „Tak smy wjele drohotneho časa zhubili. Runje nětko dyr­bimy hišće jedne dobrozdaće za kóšty pomnikoškitej předpołožić“, Faensen doda.­ W nim ma advita wobkrućić, zo w něhdyšej a hižo njewužiwanej Njeswačanskej šuli žane wot wotemrěća wohrožene zwěrjata žiwe njejsu a zo tam žane ptački njehnězdźa. „Hdyž budźe tež to wotbyte, móžemy z twarom nadźijomnje skónčnje započeć. Z našeje strony bychmy to hižo před měsacami móhli“, jednaćel advita­ podšmórny.

Serbske kemše a Bjesada chwalobne

Mittwoch, 22. Juli 2015 geschrieben von:

Gmejna Hodźij a mjeno jeje wjesnja­nosty Petera Beera (Swobodni wolerjo) běštej z popřewrótowym wuwićom komu­ny njedźělomnje zwjazanej. To pak so nětko změni, hdyž Peter Beer po 25 lětach zastojnstwo młódšemu přewostaji. Marian Wjeńka je so z nim wo tymle času rozmołwjał.

Z kelko płakacym a kelko so smějacym wóčkom z Hodźijskeho gmejnskeho zarjadnistwa woteńdźeće?

P. Beer: Pobrachować budźe mi přećelska zhromadnosć w zarjadnistwje ze sobudźěłaćerjemi runje tak kaž z wobydlerjemi, kotřiž su tule swoje naležnosće přednjesli. Pobrachować pak budu mi tež zajimawe rozmołwy z wuměnkarjemi, hdyž sym jich k narodninam wopytał. Słódne snědanje při tychle składnosćach wostanu mi w pomjatku. Ze smějacym wóčkom pak wotedam zamołwitosć předewšěm za te temy, za kotrež scyła zamołwity njeběch, štož pak je so mi dru­hdy z njewědy, druhdy pak tež jednorosće dla přibasniło.

Što wobhladujeće wosobinsce jako wjerški swojeho 25lětneho słužbneho časa?

Neuheiten LND