Hudźbne dny zakónčene

póndźela, 09. meje 2016 spisane wot:

Wojerecy (DGe/SN). Je to fenomen: Kóžde lěto znowa nawróćeja so bywši sobuskutkowacy k swojemu orchestrej – tam dźě su woni hudźbnje zakorjenjeni a wuhotuja ze Sinfoniskim orchestrom Wojerecy tradicionalny zakónčacy koncert Wojerowskich hudźbnych dnjow. Kotre druhe město tuteje wulkosće skići telko lětdźesatkow trajaceje žiweje hudźbneje tradicije?

Serbja a politika

póndźela, 09. meje 2016 spisane wot:

Budyšin (SN). Mjeńšinowej politice w bywšej NDR wěnuje so nowa publikacija, kotraž je dźensa w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła. Sobudźěłaćer Choćebuskeje wotnožki Serbskeho instituta dr. Pětš Šurman je w njej najwažniše žórła prěnich 20 lět po Druhej swětowej wójnje zezběrał a wudał, swědčo tak wo nadawkach, wuwiću a fungowanju statneje mjeńšinoweje politiki napřećo Serbam a jich narodnostnym zajimam. Knižna premjera budźe štwórtk, 12. meje, w Smolerjec kniharni.

Hižo štwórty króć přeproša Budyska Smolerjec kniharnja wot dźensnišeho hač do pjatka na tydźeń serbskeho antikwariata. Nawodnica Annett Šołćic je za lubowarjow literatury zaso tójšto zajimaweho wupytała a zestajała.

Budyšin (SN/CoR). „Přewjedujemy tydźeń serbskeho antikwariata, zo bychmy ludźom wuwědomili, zo njeposkićamy jenož najnowšu literaturu z Ludoweho nakładnistwa Domowina, ale zo tež stara kniha pola nas wažnu rólu hraje“, Annett Šołćic rozłožuje.

Naju kolegina, rěčespytnica dr. Sonja Wölkowa, swjećeše wčera 60. narodniny. Serbam je wona drje wosebje jako jedna z třoch awtorkow rěčnych kućikow w serbskim rozhłosu znata.

Zajim za rěč, přirodne začuće za rěčne nuansy kaž tež žortna žiłka běchu ju­bilarce prawdźepodobnje hižo do kolebki połožene, wšako bě jeje nan, dr. Frido Michałk, w tu- a wukraju připóznaty serbski rěčespytnik tehdyšeho Instituta za serbski ludospyt w Budyšinje. Spó­znawši talent swojeje dźowki wón jej radźeše, so na studij slawistiki do Pólskeje podać. Po nawróće dźěłaše Sonja Wöl­kowa jako wědomostna sobudźěłaćerka w Centralnym instituće za rěčespyt Akademije wědomosćow­ NDR w Berlinje, hdźež wona 1989 wo hornjoserbskej frazeologiji promowowaše. Serbska frazeologija wosta­ tež po tym jeje „konik“. Tak wo­zjewi hromadźe z ukrainskim kolegu Anatolijom Ivčenkom w lěće 2004 tro­jorěčny serbsko-němsko-ruski „Hor­njoserbski frazeologiski słownik“, kiž žně­ješe w fachowym wobłuku wulke připóznaće­ ­ a kotryž­ so rady wužiwa.

Wo srjedźowěku

pjatk, 06. meje 2016 spisane wot:

Dešno (SN/at). Na srjedźowěkowski swjedźeń wočakuje Dešnjanski domizniski muzej posledni kónc meje zajimcow zbliska a zdaloka. Kaž nawodnica Babette Zenkerowa zdźěli, su za wědomostny kolokwij wo žiwjenju w słowjanskim srjedźowěku pjatk, 27. meje, třoch referentow zdobyli. Archeologowka Friederike Koch-Heinrichs, nawodnica Kamjenskeho Muzeja zapadneje Łužicy, přednošuje na temu „Wandalojo, Burgundojo a co. – Germanojo we Łužicy“. Wotmołwić chce wona na prašenje, štó tam do časa Słowjanow bě. Gawan Dringenberg z Kölna, w srjedźowěkowskej scenje připóznaty akter, porěči wo europskim susodstwje wokoło lěta 1000. W srjedźišću třećeho přednoška steja dopóznaća k wosobje Choćebuskeho hrodoweho knježka Heinricha a k mytiskemu mjenowemu patronej Kotebuz. Referent budźe Hajko Kozel.

We wobłuku swjedźenja su sobotu, 28. meje, dalše popularnowědomostne přednoški předwidźane; mjez druhim rěči Gawan Dringenberg wo „drasće, woborje a brónjach“ w europskim konteksće srjedźowěka. Załožba za serbski lud lětuše zarjadowanje znowa podpěruje.

Radźeny, zahorjacy a naročny

srjeda, 04. meje 2016 spisane wot:

Swjedźenski koncert k 45. narodninam muskeho chóra Delany

Serbski muski chór Delany je njedźelu, 1. meje, w Šunowskej Fabrikskej hospodźe ze swje­dźenskim koncertom swoje 45lětne wobstaće swjatočnje woswjećił. We wotměnjawym programje pokazachu spěwarjo wobšěrny a pisany spektrum chóroweje hudźby a njepřeswědčachu jeno z dobrym wuměłskim wukonom – kedźbyhódne wosebje bě, zo mužojo wjetšinu kruchow z hłowy zanjese­- chu. W prěnim dźělu zaklinčachu wjacore ludowe pěsnje a cappella w přewažnje klasiskich sadźbach, mjez druhim „Aká si mi krásna“ a „Boleraz“, w kotrejž před­syda cyłka Janek Wowčer jako solist akcenty sadźi. Němskej wuměłskej spěwaj, tak „Am Brunnen vor dem Tore“ z Franza Schubertoweho cyklusa, dopokazaštej, zo ćěleso jenož maćiznu z tak mjeno­waneje wysokeje kultury bjezporočnje njewobknježi, ale zdobom tež romantisku literaturu zmištruje.

Budyšin chce woprawdźity festiwal

srjeda, 04. meje 2016 spisane wot:

Budyšin stanje so pjeć dnjow a nocow ze sakskej stolicu dźiwadła, wšako wabi Němsko-Serbske ludowe dźiwadło z 33 zarjadowanjemi do swojeju domow. 9. sakski dźiwadłowy festiwal wot 18. do 22. meje ma po słowach indendanta NSLDź Lutza Hillmanna najhusćiši program měć a ma so stać z woprawdźitym magnetom za publikum.

Drježdźany/Budyšin. Wjacore zarjadowanja su hižo tak požadane, zo rozmysluja wo třećim poskitku, na přikład za „Chroniki kenguruwa“ Wintersteinoweho dźiwadła Annaberg-Buchholz, rjekny Hillmann zastupjerjam krajneje nowinarskeje konferency minjeny pjatk w Drježdźanskim statnym činohrajnym domje. Z wjele lubosću předstajichu hosćićeljo program zetkanja, nětko na biennalu wozjewjeneho. Tasso Schille hraješe Gershwina, Ralph Hensel a Lutz Hillmann staj Předhru Goethy na dźiwadle přednjesłoj. Dalša překwapjenka so přizjewi: Ministerski prezident Stanisław Tilich­ (CDU) wobdźěli so na zahajenju, hdźež hraja Budyšenjo swoju němskorěčnu inscenaciju Jurja Kochoweho krucha­ „Mój wuměrjeny kraj“.

Pjećo na prěnim městnje

srjeda, 04. meje 2016 spisane wot:

Budyšin (CRM/SN). Durje Serbskeho ludoweho ansambla běchu minjenu njedźelu za wuspěšny serbski hudźbny dorost zaso jónu šěroko wotewrjene. Z cyłkownje 33 młodych instrumentalistow, kotřiž běchu 8. apryla fachowej jury swoje kmanosće na wšelakich instrumentach předstajili, móžeše Sieghard Kozel jako předsyda Towaršnosće za spěchowanje SLA dobyćerjow lětušeho wubědźowanja na žurli witać. 17 šulerkow a šulerjow běše sej jedne z třoch městnow zdobyło abo dósta spěchowanske myto. Tući wuhotowachu nětko zhromadnje z chórom Delnjoserbskeho gymnazija Choćebuz kedźbyhódny mytowanski koncert, na kotrymž so wopokaza, zo je lětuša wubranka zaso jónu jara dobra.

Kata Malinkowa

wutora, 03. meje 2016 spisane wot:
Wučerka, přełožowarka literatury a wuběrna znajerka našeje maćeršćiny Kata Malinkowa by zawčerawšim 85. narodniny swjećiła, njeby-li 10. septembra 1998 zemrěła. 1. meje 1931 bě so wona zhromadnje z dwójnikom Hanu swójbje Baćońskeho kantora Mikławša Cyža narodźiła. Sotra Hana Žurowa w Baćonju je njedźelu 85ćiny swjećiła. Po maturiće 1951 na Budyskej Serbskej wyšej šuli bě Kata Cyžec tam něšto lět wučerka. 1953 wuda so na kolegu Pětra Malinka. Swójbje narodźi so wosom dźěći (jedne zemrě), kotrež so k narodnje wědomym Serbam kubłachu. Mać je po wječorach a po nocach wučbnicy serbšćiny a rušćiny zestajała, swětowu a słowjansku literaturu zeserbšćiła, tak wot Gorkeho, Dostojewskeho, Turgenjewa, Ajtmatowa, Cervantesa, Klicpery a Dra. Wot lěta 1968 bě Malinkowa rěčewědna sobudźěłaćerka Noweje doby, wot 1978 hač do 1991 zamołwita za wuměłske słowo a dźiwadło Doma za serbsku ludowu kulturu. Wulke zasłužby zdoby sej jako nawodnica Róžeńčanskeho kružka pisacych a za wubědźowanja „Młode pjero“. Manfred Laduš

Serbske slědźenja tež Němcam zbližić

póndźela, 02. meje 2016 spisane wot:

Zo by Serbski institut wuslědki swojeho slědźenja tež němskej zjawnosći spřistupnił, přeprosy wón minjeny pjatk na institutny dźeń w němskej rěči­. Rjad Němcow z Budyšina je přeprošenje sćěhowało, wjetšina wobdźělnikow pak běchu Serbja. Mjez hosćimi bě tež direktor Sewjerofriziskeho instituta prof. dr. Thomas Steensen.

Budyšin (ML/SN). Wo sorabistiskim slědźenju w času digitalizacije porěča dr. Hauke Bartels, jednaćelski zastupnik direktora Serbskeho instituta. Citujo načolnicu wulkeho slědźenišća „Štóž njeje digitalnje prezentny, toho njewobkedźbuja“ praji Bartels: „Z toho wurosće tež za naš institut, zo ma wón w nowych medijach zastupjeny być, zo by serbske kulturne herbstwo a rezultaty swojeho wědomostneho dźěła posrědkował.“ Dr. Susanne Hozyna předstaji nowy, rozšěrjeny a wudospołnjeny institutny spis.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND