Hłowna „Lubina“ do Serbiskeje

póndźela, 11. nowembera 2024 spisane wot:

Spěchowanske myto serbskej filmowči-wuměłči Maji Nagelowej

Choćebuz (KP/SN/bn). Produkcija „When the phone rang“ je z dobyćerjom wubědźowanja wo najlěpši pask 34. Choćebuskeho filmoweho festiwala (CFF). Přinošk serbiskeje režiserki Ivy Radivajević wu­znamjeni so „za awtentiske powědanje rozpadowaceho kraja w jónkrótnej poetiskej filmowej rěči, kotraž wosobinske začuća holcy, kolektiwnu bolosć a politiske podawki při zasopodaću dopomnjenkow čućiwje wubalansuje.“ Wosebite myto za najlěpšu režiju přiznachu Pawlowej Ostrikowej za „U R the Universe“. Běłorusko-ukrainska koprodukcija předstaji po słowach jury „přeswědčacy a mnohoworštowy uniwersum, kotryž nas na to dopomina, kak wažne čłowjeske poćahi w najćěmnišich časach su.“ Myto za najlěpši hrajerski wukon zdoby sej grjekska dźiwadźelnica Eva Samioti. W grjeksko-francoskej dramje „Riviera“ přeswědči wona „ze zmužitej a mnohoworštowej performance wo wuwiću na dorosćeneho.“ Wšitkim lawreat(k)am přepodachu nimo mytowanskich pjenjez w hódnoće dohromady 27 500 eurow požadanu škleńčanu skulpturu „Lubina“.

Wutrobny přiklesk po koncerće

póndźela, 11. nowembera 2024 spisane wot:
Dohromady něhdźe 650 wopytowarjow je so stejo aplawděrujo wjace hač 60 sobuskutkowacym 4. Budyskeje chóroweje akademije generacijow za jich koncert minjenu sobotu w Cyrkwi Marije a Marty podźakowało. W mjenje akademiju wuhotowaceho kluba Rotary Bautzen-Budyšin wuzběhny předsyda dr. Tomaš Bulank „harmoniju, kotruž zamóže hudźba wutworić“ a tak „mosty mjez generacijemi twarić“. Teologa dr. Peter-Paul Straube wopomina hladajo na „historiski datum najćěmniši kapitl němskich stawiznow“, wuzběhny pak zdobom „před 35 lětami nimale njepředstajomny spad Berlinskeje murje“. (hlej tež 4. str.) Foto: Maćij Bulank

Póstnicy z Fridom

póndźela, 11. nowembera 2024 spisane wot:

Budyšin (SN). Ludowe nakładnistwo Domowina je dalšu publikaciju rjadu „Wroblik Frido a jeho přećeljo“ wudało. Dypkownje k zazběhej „pjateho počasa“ předleži wotnětka najnowše powědančko „Kak su wroblik Frido a jeho přećeljo póstnicy swjećili“, wospjet z pjera Jěwy-Marje Čornakec. Wo ilustracije je so tež tónraz Günter Wongel postarał.

Najnowši dyrdomdej woblubowaneho wroblika wěnuje so wjeselu na camprowanje. Prjedy pak hač móža sej Frido, myška Pip-pip, žabka Šlapka a jěžik Kałačik słódne póstniske pampuchi zesłodźeć dać, dyrbja swoje mocy pokazać a zo jedyn za druhim steji.

Budyšin (SN/bn). „Zetkanje basniskich generacijow“ je wčera 20 zajimcow do Smolerjec kniharnje přiwabiło. Na přeprošenje spěchowanskeho towarstwa předawanišća předstaji so dohromady pjeć, sydom lětdźesatkow serbskeje lyriki reprezentowacych poet(k)ow ze swójskimi twórbami a někotrejžkuli ­biografiskej anekdotu. Tak přeradźi Pětr Dźisławk, zo nastawaja jeho wjerše předewšěm w zwisku z hudźbu, hdyž rymuje za hiphopowu skupinu Nowa Doba. Sylwiji Šěnowej „basnje prosće tak přińdu“; Timo Meškank skedźbni hesło wječora rozšěriwši na dołhu tradiciju serbskeje poezije, wuzběhujo mjez druhim Kita Lorenca a Jurja Chěžku kaž tež Jakuba Barta-Ćišinskeho, kotrehož 14 zwjazkow wopřijimacych „Zhromadźene spisy“ bě „wot prěnjeje hač do poslednjeje linki“ póžrěł. Měranje Cušcynej je basnić z po­dobnym procesom kaž wuwiwać kriminalku, wšako „maš do napisanja wšitko dokładnje wuskušować“. Róža Domašcyna dopominaše so na literarny kružk ­kołowokoło Kita Lorenca a pozbudźi li­terarny dorost nadal tworić, chwalicy na přikład Hańžu Wjeselic a Šćěpana Ričela.

Literarny lift

štwórtk, 07. nowembera 2024 spisane wot:
Budyšin (SN). Što serbskich młodostnych zaběra? Kotre temy młodźi ludźo literarnje wobdźěłuja? Nowa, w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła antologija „LitMiks‘24“ poda dohlad, kotre symješka so aktualnje na tymle polu wuwiwaja. Zběrka naslěduje rjad „Paternoster“ a wopřijima dohromady 27 tekstow cyłkownje 14 młodych serbskich awtorkow a awtorow, wotbłyšćowace raz lyrisce, raz prozaisce wosobinske nazhonjenja na přikład nastupajo putace wobkedźbowanja na pućowanjach, wysk a stysk lubosće, digitalny stres. Kniha je mjez druhim w Smolerjec kniharni na předań.

Choćebuski filmowy festiwal zaběžał

srjeda, 06. nowembera 2024 spisane wot:
Ze swjatočnej galu bu wčera 34. Choćebuski filmowy festiwal w tamnišim Statnym dźiwadle wotewrjeny. Mjez hosćemi běchu čłonce festiwaloweje jury Inna Sahakyan a Anja Matković, programowy direktor zarjadowanja Bernd Buder, měšćanostka Marietta Tzschoppe (Zeleni), hospodarski minister Braniborskeje Jörg Steinbach a bywši ministerski prezident kraja Matthias Platzeck (wobaj SPD; wotprawa). Hač do njedźele čaka cyłkownje 147 mjezynarodnych produkcijow, z kotrychž pokazaja dohromady 78 (pra)premjernje, na přihladowarjow. We wobłuku wubědźowanja wo Spěchowanske myto Załožby za serbski lud prezentuja sobotu pod hesłom „Łyžyca shorts“ wosom serbskich resp. regionalnych paskow. Foto: Michael Helbig

W našej redakciji: Vanessa Žurec

srjeda, 06. nowembera 2024 spisane wot:

Po dobrym měsacu w redakciji našeho wječornika je so Vanessa Žurec dawno do wšědneho dnja redakciskeho dźěła zažiwiła. 18lětna Radworčanka je lětsa abituru złožiła. Hižo w šuli su so jej rěčne předmjety wosebje lubili. Pisanje kóždehožkuli teksta je jej wosebje wjele wjesela wobradźiło. Ze swojej žiłku za to, mysle do słowow zjeć, by wona tak a tak dobra kandidatka za serbski žurnalizm była. Napadnyła je nam jeje skutkownosć za młodźinski klub „Radworske“, hdźež so jako aktiwna čłonka hłownje wo wabjenje stara – tež w socialnych syćach interneta. A Serbske Nowiny trjebaja po lětušim zahajenju přidatneho aktualneho rozprawnistwa na Instagramje kaž tež do klětušich dalšich kročelow wšědneje prezency w digitalnym swěće młodych „Digital Natives“, kotřiž su z internetom wotrostli. Tak je derje, zo mamy nimo třoch 60+ lět starych a „frakcije“ srjedźneje generacije tež třoch 20+ lět młodych, kotřiž stajnje za serbski dźenik dźěłaja.

Choćebuz (CRM/SN). We wobłuku lětušeje 50. Choćebuskeje hudźbneje nazymy wotmě so minjenu sobotu w tamnišim Serbskim domje koncert z čitanjom na česć Miny Witkojc. Tele recipowanje jeje literarneho tworićelstwa bě zdobom prěni pokiw na dalše zarjadowanja w zwisku klětušich 50. posmjertninow wuznamneje delnjoserbskeje basnjerki. Koncept koncerta běštaj intendant Choćebuskeje hudźbneje nazymy Bernd Weinreich a komponist Jan Cyž wuwiłoj a zwoprawdźiłoj. Literarna wědomostnica dr. Christiana Piniekowa poda wubrane biografiske fakty ze zawěrno njewšědneho žiwjenja Witkojc. Wurězki z jeje basnistwa recitowaše­ rozhłosownica Martina Golašojc, a to w originalnej delnjoserbšćinje kaž tež w němskim přełožku Elki Nageloweje. Jan Cyž přida hižo předležacym twórbam dalše instrumentalne wobdźěłanja na wobrazliwu poeziju Delnjoserbowki, tak jeje basnistwu přidatnje wožiwjacu barbu spožčejo.

Koncert na złotej róčnicy

póndźela, 04. nowembera 2024 spisane wot:
Chór Budyšin je z nazymskim koncertom 60. róčnicu załoženja woswjećił. Na połnje wobsadźenej žurli Bukečanskeho Koncertoweho a baloweho domu předstajichu wčera pod nawodom Michała Jancy „na počas wusměrjeny program“ z wjacorymi twórbami Korle Awgusta Kocora a Handrija Zejlerja kaž tež z klasikarjom ćělesa „Polka za Budyšin“. Po słowach Krygarjec Mata a Janiny bě wot župy „Jan Arnošt Smoler“ wuhotowany narodninski swjatk zdobom „nowy zazběh nazymskich koncertow w Bukecach“, z kotrymž chcedźa wjelelětnu tradiciju tajkichle zarjadowanjow we wsy wožiwić. Foto: Hanka Šěnec

Wo knihach a kniharni (01.11.24)

pjatk, 01. nowembera 2024 spisane wot:

Nic jenož literarisce, ale tež „literally“, kaž Američenjo praja – potajkim posłownje běch lětsa wjele po puću. W swobodnym času po waliziskich horach abo „za wulkim hatom“ w kraju njewobmjezowanych (nje)móžnosćow, kaž je mje USA zaso raz wučiła. Knižnje runje pućuju z Julesom Verne a jeho profesorom Lidenbrokom do Islandskeje a wottam dosrjedź našeje zemje. Znaty roman z lěta 1864 słuša k prěnim twórbam tehdy nastawaceho žanra science fiction, hdźež so načasne wědomostne hypotezy do pućowanskeje stawizny spletu. K tutomu klasikarjej dach so snadź tež zwjesć přez swoju lětušu słužbnu zaběru z pućowanskej literaturu. Našu nowostku „Die Lausitz in Reisebeschreibungen des 18. und 19. Jahrhunderts“ je tón abo tamny snadź hižo w rukach měł. W njej móžeš z widom wotwonka, k tomu historiskim, znatu domiznu znowa ze­znać.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND