Fotografije su za slědźerjow drohotne žórła. Kak je prawje katalogizować, digitalnje spřistupnić a kak wobstatki rozšěrić, to wědomostnicy tuchwilu we wobłuku wosebiteho zjězda rozjimuja.
Marburg/Drježdźany/Budyšin (SN/bn). Němska towaršnosć ludowědy (dgv), Institut za sakske stawizny a ludowědu kaž tež Serbski institut (SI) su minjeny pjatk lětuši zjězd „Wobrazowe archiwy“ zahajili. Koronakrizy dla zarjadowanje ryzy digitalnje wuhotuja. Dohromady 19 wědomostnikow je w tym zwisku přednoški nahrawało a na stronje bildarchive.isgv. de wozjewiło. Hač do 20. julija přistupne wideja su do štyrjoch skupin „Wužiwanje wobrazowych archiwow“, „Wobstatki wobrazow a kontekstualizacija“, „Strategije zběranja“, „Praksa zběranja“ kaž tež „Wobrazy a digitalizacija“ rozrjadowane. Z pomocu wotpowědneje funkcije móža wědomostnicy, ale tež eksterni zajimcy přinoški komentować a mjez sobu diskutować.
Zańdźeny, přez koronawirus postajany čas zawrjenych duri je Budyski Serbski muzej mjez druhim za to wužiwał, pokročować z přećahom do noweho składa na Budyskej Lubijskej dróze.
Budyšin (SN/CoR). Na łubi wěcy składować, kotrež nachwilnje trěbne njejsu, to bě lěta dołho tež strategija Budyskeho Serbskeho muzeja, swój wobstatk chować. Hdyž pak dźeń a wjace objektow k tomu přińdźe, maš tež dale a wjetše ćeže z přemało městnom. „Eksistencielny problem bě, zo njebychmy tak žane dalše eksponaty wjace přijimać móhli. Nimo toho žadaja sej wone wězo wosebite klimatisko-konserwatoriske wuměnjenja, tež statika stareho twara bě problematiska atd. Płonina w nowym składźe je nimale trójce tak wulka kaž dotalna“, rozłožuje direktorka Serbskeho muzeja Christina Boguszowa. Twarske naprawy po přećach muzeja su mjeztym tak daloko zakónčene, jenož polcy hišće pobrachuja. Přiwšěm su muzejownicy hižo započeli łubju krok po kroku wurumować.
Koronawirus ma wšědny dźeń redaktorow mjeńšinowych nowin, kotrež su w Europskim zjednoćenstwje dźenikow w mjeńšinowych a regionalnych rěčach (MIDAS) zwjazane – mjez nimi tež Serbske Nowiny – w horšći. Smy so raz wobhonili, kajka tuchwilna situacija w čłonskich dźenikach MIDAS je. Dźensa rozprawjamy wo danskej nowinje w Němskej, Flensborg Avis.
Flensburg (SN/JaW). W sewjernym dźělu Němskeje Južnym Schleswigu nimaja telko z koronawirusom natyknjenych. „W Flensburgu z 95 000 wobydlerjemi bu dotal jeničce 33 wosobow pozitiwnje testowanych“, pisa šefredaktor danskeho dźenika w Němskej „Flensborg Avis“ Jørgen Møllekær na naprašowanje našeho wječornika a dalšich čłonskich dźenikow MIDAS.
Budyšin (SN/bn). Awtorske prawa zawěsćeja mnohim wuměłcam prawidłowne dochody. Zajimy kreatiwnych w tym nastupanju zastupuja w Němskej předewšěm wužiwanske towaršnosće (Verwertungsgesellschaft, VG). Wobchad z rěčemi mjeńšin je so w tym zwisku wospjet jako problematiski wukopał. Přikładaj stej Towaršnosć za prawa hudźbnych předstajenjow a mechaniskeho rozmnoženja (GEMA) a VG Bild-Kunst za tworjacych wuměłcow, fotografow a filmowcow. Zhromadnosć wšitkich tajkich zjednoćen- stwow je, zo wuměłcy sebje samych kaž tež swoje twórby přizjewjeja. Při tym bě raz mjenje jednore raz wjele jednorišo tež druhu hač němsku rěč wuzwolić. Po nowelěrowanju wustawkow tale opcija pola wjacorych wužiwanskich organizacijow wjace njewobsteješe. Na próstwy wo korekturu wone na rozdźělne wašnje reagowachu. Tak so jednanja z firmu GEMA chětro dlijachu (SN rozprawjachu).
„Dešćik šnórki předźeše a zababi wjes a jeje statoki do šěreho wšědneho šlewjerja“ – takle strowješe błótowska wjeska Gójac 1950 Měrćina Nowaka-Njechorńskeho. A tak strowješe wona tež nas w juniju 2013 na nalětnim kolesowanju na jeho slědach. Lětsa w juniju, składnostnje 120. narodnin Njechorńskeho, chcychmy wuprawu wospjetować. Dokelž pak je swět skoro womjelknył, so tuž hišće raz dopominam.
Rodźeny Wojerowčan Martin Drzisga je na němsko-jendźelskorěčnym dokumentariskim filmje „CircleWays – jězba do přichodneje kultury“ sobu skutkował, kotryž bě za myto Cosmic Angel Award nominowany. Wuznamjenjenje spožčili su we wobłuku Lipšćanskeho filmoweho festiwala Cosmic Cine, kotryž je so 22. do 26. apryla internetnje wotměł. Silke Richter je so z 30lětnym, kiž tuchwilu w Choćebuzu bydli, rozmołwjała.
Znajemy Was z dołhimi włosami, knježe Drzisga. Wone su naraz preč. Čehodla sće swoje žiwjenje optisce tak raznje změnił?
M. Drzisga: Sym jednoho dnja rano wotućił a wědźach, dźensa je dźeń za změnu. Přez dźěło na našim zhromadnym filmje sym najskerje mjeztym tež spontaniši a wotewrjeniši za mnohe wěcy. Před štyrjomi lětami smy z projektom započeli. Wot toho časa je wjele noweho w mojim žiwjenju. Z krótkimi włosami čuju so nětko swobodniši a na to přihotowany, štož ma hišće přińć.
Apropos film – prošu wopisajće, kak je k njemu dóšło.
Po skónčenju Druheje swětoweje wójny spočatk meje 1945 njebu jenož 10. meje w Chrósćicach Domowina wozrodźena. Tež w Praze nasta dalše serbske narodne srjedźišćo.
Hižo na dnju wuswobodźenja čěskeje stolicy z fašistiskeho nadknjejstwa wječor zetkachu so tam bydlacy Serbja na nastork prof. dr. Mikławša Krječmarja, zo bychu wo přichodźe serbskeho ludu wuradźowali. Lěta 1891 w Chasowje rodźeny rěčespytnik bě teologiju, slawistiku a germanistiku na Karlowej uniwersiće studował. Po tym bě lektor serbšćiny na Praskej uniwersiće a podawaše tež němčinu na šulach čěskeje stolicy.