Młodźi ludźo słowa so jimali
W duchu dobreho kuzłarja
Architekt Wolfgang Kraus z Wulkich Zdźarow sćělesnja mjeztym hižo cyłych 25 lět serbsku bajowu figuru Krabata – pósłanca Hornjeje Łužicy. Andreas Kirschke je so z 71lětnym rodźenym Sauerlanddźanom rozmołwjał.
Na kotre wašnje sće sej bajowu figuru Krabata wotkrył?
W. Kraus: To saha daloko wróćo do mojeho šulskeho časa. Sym rady čitał a běch čłon młodeje katolskeje wosady St. Joseph w Mendenje (Sauerlandska). Po kemšach sym hustohdy w farskej knihowni přebywał. Tam sym mjez druhim knihi Ottfrieda Preußlera čitał. Jónu sym so tež do powědki wo rapakach a kuzłarju zanurił. Njemóžach to tehdy hišće přirjadować. 40 lět pozdźišo potom wědźach, zo je to stawizna wo Krabaće.
Jako swobodny dźěłacy architekt sće w mnohich krajach swěta přebywał. Mjeztym bydliće hižo wjele lět we Wulkich Zdźarach. Kak sće tam Krabata zeznał?
Hižo 40 lět pěstujetej holči komorny chór Budyskeje wokrjesneje ...
App wopřija tež dźěćace spěwy
Kroki k wjace zjawnej dwurěčnosći rozjimali
Rěčna motiwatorka za Slepjansku kónčinu Juliana Kaulfürstowa je wčera wječor na přednošk pod titulom „Rěč přińdźe lědma hdy sama. Zjawna dwurěčnosć we Łužicy.“ do biblioteki Němsko-serbskeho šulskeho centruma w Slepom přeprosyła.
Slepo (AK/SN). „Zo by žiwu dwurěčnosć na zjawnych taflach a pućnikach kaž tež w priwatnym rumje zwoprawdźił, trjebaš wjele wutrajnosće a dobre zrozumjenje za to, kak najlěpje postupuješ“ – to je facit wječora hłowneho referenta Juliana Nyče, wědomostneho sobudźěłaćerja Syće za regionalnu identitu a serbsku rěč - ZARI – projekta w nošerstwje Domowiny. Mjez druhim skedźbni wón na fakt, zo nimaja dwurěčne tafle a pućniki wuwzaćnje funkciju informowanja, ale tež symbolisku. „Wot lěta 2019 eksistuje předpis za městnostne tafle, zo maja so mjena serbsce a němsce jenak wulkej napisać. Z lěta 2017 płaći to tež za pućniki“, rozłožowaše referent.
Jan Gotthelf Běmar
Horst Šlosar
Dr. Arnošt Muka
10. nalětnika 1854 narodźi so we Wulkim Wosyku gymnazialny profesor, dr. phil., rěčespytnik, ludowědnik a wurjadny spěchowar serbskeho narodneho žiwjenja dr. Arnošt Muka do swójby serbskeho kublerja. W Lipsku studowaše teologiju, slawistiku a klasiske rěče a bě lěto wučer na Žitawskim a tři lěta na Budyskim gymnaziju. Wědomje aktiwnje za serbstwo skutkowaceho wučerja přesadźichu 1883 na gymnazij w Kamjenicy. Wot lěta 1887 do 1916 wučerješe na gymnaziju w Freibergu, powoła so na konrektora, profesora a studijneho radźićela a wróći so 1917 jako wuměnkar do Budyšina.
Huslerski spěwnik so po cyłym wječoru pletł
Budyšin (SN/MG). Hižo třeći raz bě Serbski ludowy ansambl zašły kónc tydźenja zajimowanych hudźbnikow na laboratorij folklorneje hudźby – LAB F přeprosył. Kaž zwurazni intendant domu, Thomas Kreibich-Nawka, w swojich zawodnych słowach, njemějachu lětsa žadyn hłowny nawod za laboratorij. „Hudźbnicy su so sami z hudźbnymi kruchami zaběrali, sej je wuzwolili.“ Zakład laboratorija bě wospjet Kralowy huslerski spěwnik.
Dalša nowostka tčeše w tym, zo so lětsa nimo wuslědkow laboratorija tež dalše projekty předstajichu: Nowa publikacija Serbskeho instituta, CD pólskich wuměłcow „Po łužiskich pućach“ kaž tež nowe wudaće Kraloweho huslerskeho spěwnika.
Z tutoho zahudźi šěsćčłonski ansambl hudźbnikow dohromady dźewjeć kruchow. W nich jewjachu so přewažnje němske teksty, wšako je mjez 182 čisłami spěwnika tež 26 němskich. Kaž Kreibich-Nawka rozkładowaše, ma nowowudaće spěwnika k tomu přinošować, zo je tam napisana hudźba „wo wjele čitajomniša a lěpje přistupna.“
