Jan Arnošt Smoler

štwórtk, 13. junija 2024 spisane wot:

13. smažnika 1884 dopołdnja zemrě w Budyšinje zbudźer serbskeje narodneje mysle Jan Arnošt Smoler. Wón bu na Budyskim hrodźišćowym pohrjebnišću pohrjebany. Farar Michał Domaška praji w swojej pohrjebnej narěči: „Hdźež štó chcyše Serbam škodźić, tomu wobaraše Ty, štóž so chcyše za nich hodźić, tomu pak so starał sy.“ W nekrologu hódnoćeše so zemrěty wótčinc takle: „Jeho smjerć je našemu Serbowstwu najćešu a najbolostnišu ranu nadyriła a jemu muža wzała, wot kotrehož so z połnym prawom rjec hodźi, zo bě prěni mjez sławnymi mužemi a zasłužbnymi wótčinami našeho naroda.“ Pochowany bu wón w swójbnym rowje z dwurěčnym hronom „Wěčne swětło swěć jim“. Smolerjec swójbni a potomnicy su z nim w dostojnym wulkim rowje pochowani.

Hotuja so na „Słowakskej nocy“

srjeda, 12. junija 2024 spisane wot:
Kubłanišćo swj. Bena a Serbski ludowy ansambl hotujetej so na Smochčanski hudźbny swjedźeń. Pod hesłom „Słowakskej nocy“ předstaja chór, spěwni kaž tež instrumentalni solisća, orchester a balet SLA kaž tež hosćo Okteto Danubiana, Paľa Škodová a Jaroslav Pukač zajutřišim a slědowacu sobotu folkloru a wuměłsku hudźbu južnych susodow Serbow pod hołym njebjom na dworje kubłanišća. Dźensa je mustwo wokoło Christofa Bjarša (srjedźa) natwar jewišća zahajiło, mjeztym zo hudźbnicy a rejwarjo na wustupje filuja a kuchar kubłanišća hišće pobrachowace ingrediencije za specielny słowakski menij wobstaruje. Foto: SN/Bojan Benić

Jězby po Łužicy

srjeda, 12. junija 2024 spisane wot:
Rozmach literarnych rozprawow wo jězbach a pućowanjach docpě Łužicu poměrnje pozdźe. Hakle w pózdnim 18. lětstotku počinachu so awtorojo za nju zajimować a na přikład „pitoreskne Žitawske hory“ abo „pilnych wobydlerjow Błótow“ wopisować. Germanist a literaturowědnik Uwe Hentschel je tajkele žórła přeslědźił a knihu „Die Lausitz in Reisebeschreibungen des 18. und 19. Jahrhunderts“ zestajił a wudał. W Ludowym nakładnistwje Domowina wušła zběrka zmóžnja „čitarstwu kaž přez stare wokno pohladać na swět před 200 lětami a na slědy, kajkež do dźensnišeho wuprudźuja“.

Čitanski dyrdomdej na wěžach

srjeda, 12. junija 2024 spisane wot:
14 šulerjow prěnjeho do pjateho lětnika serbskich zakładnych šulow poda so minjeny pjatk na čitanski dyrdomdej po Budyskich wěžach. Pod wěcywustojnym nawodom Floriana Kaulfürsta nóžkowachu po starym měsće a zeznachu stawizniski wuznam kaž tež překwapjace zajimawostki srjedźowěkowskeho města. Zhromadnje wopytachu Röhrscheidtowu baštu a Wodowu kaž tež Mikławškowu wěžu, na kotrychž tamnym ze swojich najlubšich serbskich knihow předčitachu. Mały piknik w byrgarskej zahrodźe Serbskeho ludoweho ansambla, zabawne hry a kónčny kwis zarjadowanje skulojćichu. Foto: Michaela Hrjehorjowa

„Konsum“ w kulturnej informaciji

wutora, 11. junija 2024 spisane wot:
„Ćikot deluxe“ rěka wosebita wustajeńca, kotraž bu minjeny pjatk w Budyskej Serbskej kulturnej informaciji wotewrjena. Hač do kónca awgusta přistupna přehladka pokazuje twórby a twory grafikarja Štefana Hanuša a designerki Štefi Hanušoweje (wotprawa), kajkež pod labelom „Serbski konsum“ mjeztym hižo wjace hač dźesać lět koncipujetaj, zhotujetaj a zdźěla tež předawataj. Po jeju słowach nastawaja ideje za nje spontanje a zwoprawdźene wudźěłki bjez wotmysła, je komercielnje zwičnić. Wernisažu wobrubi Jakub Gruhl alias Ecoplastic z elektroniskej hudźbu, moderaciju wukonješe Jacqueline Bjeńšec (prědku nalěwo). Foto: SN/Bojan Benić

Budyšin (SN/bn). Tradicionelnje z wutřělemi pistolow resp. kanonki su intendant Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Lutz Hillmann, Budyski wyši měšćanosta Karsten Vogt a krajny rada wokrjesa Budyšin Udo Wićaz (wobaj CDU) wčera 28. Budyske lěćne dźiwadło na Budyskim Hrodźe zahajili. Premjera inscenacije „Spuk unterm Riesenrad – Jetzt ist Bautzen dran“ bě wupředata, nimale tysac přihladowarjow mytowachu wukon na jewišću a za nim skutkowacych z dołho trajacym přikleskom. Po předstajenju dźakowaše so Hillmann swojemu mustwu, wuzběhnywši předewšěm wuhotowarja jewišća Mirosława Nowotneho a rjemjeslnikow, kotřiž jeho „naročne, často překwapjace a hdys a hdys bjezmała kołwrótne ideje zwoprawdźeja“. Jako režiser spektakla pod hołym njebjom wón zjima: „Wuspěšna premjera njeby móžna była, njesměł z absolutnymi profijemi hromadźe dźěłać, na kotrychž móžu so w kóždejžkuli situaciji spušćeć. Za to dźakuju so z cyłeje wutroby.

Johannes Gerstengarbe (nalěwo) je wčera druhi tydźeń lětušeje Kulturneje zahrody Serbskeho ludoweho ansambla zahajił. Hóstnej hudźbnikaj běštaj saksofonist Markus Pötschke (napr.) a organist Tomas Kreibich-Nawka. Dźensa slěduje koncert skupiny Manuela SIE & Band, jutře zahraje Trio Trojka. Njedźelu wustupuja Wólbernosće pod Röhrscheidtowej baštu. Foto: Julija Dórnikowa

Wulki finale a potom – snano – kónc

štwórtk, 06. junija 2024 spisane wot:

Minjene póndźele wotmě so we wobłuku akcije „Happy monday – wjesoła póndźela“ dohromady wosom zarjadowanjow mjez druhim z koncertami, rejemi a přednoškami na wjacorych naměstach Budyšina. „Wulki finale“ wuhotuja organizowace něhdźe 50 towarstwow a iniciatiwow w „trochu rozšěrjenym formaće“.

Budyšin (SN/bn). Na Hłownym torhošću sprjewineho města předstaja přichodnu póndźelu dohromady tři skupiny „pisany program, wopřijimacy indie pop, beat, rock a serbski brass“. Po medijowej zdźělence organizatorow zahraja Šwintuchi – „młodźi hudźbnicy z Chrósćic a wokolnych wsow“ – serbske ludowe spěwy w „dospołnje nowym zwukowym šaće“. Band Die Baumschule, wurostła z dorostoweho spěchowanja towarstwa Kamjentny dom, chce publikum mjez druhim ze swojim hitom „In Bautzen wird die Mate knapp“ zahorić. Prěni raz prezentuje skupina Zynkofunk zwonka lětušeje inscenacije Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła „Na tamnym boku měsačka – Hercy“ swoje adapcije w 1960ych lětach nastatych spěwow „prěnjeje serbskeje beatoweje skupiny Hercy“.

Wjedźe Nowy Casnik do přichoda

štwórtk, 06. junija 2024 spisane wot:

Njech so ludźo w přichodźe tak za rěč zajimuja kaž tuchwilu za drastu – to přeje sej Katalin Porackojc. 41lětna je wot najnowšeho takrjec oficielnje nowa šefredaktorka Noweho Casnika, funkciju je hižo wot lońšeho komisarisce wukonjała. Zo by so intensiwnišo lubowanej delnjoserbšćinje wěnowała, běše dźowce Martiny Golašojc najsylniši motiw, do redakcije NC zastupić. Žurnalistisce je runja maćeri hižo wjacore lěta za serbski program RBB dźěłała. Běžnje serbowała je pak hakle jako sobudźěłaćerka w běrowje Domowiny w Choćebuzu, čehoždla je tehdomnišemu zastupowacemu jednaćelej třěšneho zwjazka Haraldej Kóńcakej dźakowna, zo wón ze wšěmi konsekwentnje serbowaše.

Kocor kaž torero

srjeda, 05. junija 2024 spisane wot:
„Narodninska torta za Findusa“ rěka nowa kniha, kotruž Ludowe nakładnistwo Domowina dźěćom wot štyrjoch lět do prózdnin poskića. W nowostce z rjadu „Pettersson a Findus“ wjerći so tónkróć wšo wokoło słódneje chłóšćenki, kiž chce starc Pettersson za swojeho kocora Findusa napjec. Tola tak jednore to njeje, a zo by k swojej torće přišoł, ma šwižny kocork kaž španiski torero z bykom wojować. Original Svena Nordqvista je Diana Šołćina zeserbšćiła. Kniha je w Smolerjec kniharni, w internetowym wobchodźe LND kaž tež w dalšich serbskich předawanišćach na předań.

HSSL24

nowostki LND