Koncert ze zajimawej wotkrywanku
Budyšin (CRM/SN). Koncert pod titulom „Zybol woheń duje“ wuhotowaštaj minjenu njedźelu w Budyskim Serbskim muzeju spěwar Ronald Hein a z Japanskeje pochadźacy pianist Hiroto Saigusa. Zaběrajo so ze zawostajenstwom před lětomaj zemrěteho awantgardista hudźby Serbow Jura Mětška, wotkry Hein zajimawostku, wo kotrejž piše: „W starobje 13 lět napisa Juro Mětšk spěwny cyklus za bariton a klawěr. Jeho zamóžnosće su kedźbyhódne. Komponowaše wirtuozne klawěrne sadźby, wobknježeše wjelestronski spektrum wurazowych srědkow, wužiwaše hižo tehdy bohatu atonalitu a komplikowane rytmy.“ Teenager zhudźbni teksty Alojzy Nagela a Salomėje Nėris, kotrež běše jeho nan dr. Frido Mětšk z kašubšćiny zeserbšćił. Wobdźěłany cyklus wosom wuměłstwowych spěwow zaklinča nětko jako přewšo wobdźiwajomna wurywanka we wuwaženej mišterskej interpretaciji. Wujewi so tak zdobom, zo pokazuje so w Mětškowej prěničce hižo něštožkuli bytostneho za jeho pozdźiše tworićelstwo, kotrež běše cezura w hudźbnych stawiznach Serbow.
Dobry wothłós na modernu prapremjeru
Budyšin (CRM/SN). Naše narodne ideale wobchować a kulturno-wuměłske pokłady wotkrywajo dale wuwiwać – tole wobkedźbujcy zrodźi intendant Serbskeho ludoweho ansambla Tomas Kreibich-Nawka ideju, na zakładźe Jurja Brězanoweje zběrki powědančkow „Geschichten vom Wasser“ kaž tež literarneju předłohow Angele Stachoweje a Róže Domašcyneje twórbu z wurazowej reju na powołanskim jewišću zwoprawdźić. Tak předstaji SLA minjenu sobotu wječor w Budyšinje prapremjernje zaso kedźbyhódnu inscenaciju „Powědanje wo wodźe“, na kotrejž skutkuja wšitke tři sparty domu a samo dalši přistajeni SLA sobu.
Po štyrceći lětach so rozžohnował
Kniha połna potajnstwow z cyle aktualnej temu
Budyšin (SN/at). Prěnja młodźinska edicija z hišće młodeho nakładnistwa Veles z Lipska měješe swoju knižnu premjeru wčera w Smolerjec kniharni w Budyšinje. „Znowa namakany přećel“ je nowela Freda Uhlmanna, kotraž je pod originalnym titlom „Reunion“ w lěće 1971 wušła.
Sposrědkowar je poručił knižku w serbskej rěči wozjewić, powědaše wudawaćelka Lubina Hajdukowa wćipnemu publikumej a připowědźi zdobom „knihu połnu potajnstwow“. W srjedźišću steji přećelstwo Hansa Schwarza, syna židowskeho lěkarja a 16lětneho šulerja humanistiskeho gymnazija w Stuttgarće, z nowym šulerjom Konradinom hrabju von Hohenfels w 1930tych lětach minjeneho lětstotka. „Tema je cyle aktualna“, wudawaćelka podšmórny. Wudani so, tež před lětami wudawane knihi na jich aktualitu za přitomnosć přepruwować.
Serbski ludowy ansambl předstaji jutře, sobotu, prěni raz ...
Nowy domicil za Archiw zhubjenych wsow
Archiw zhubjenych wsow dokumentuje wsy a sydlišća, kotrež su so bagram brunicy we Łužicy woprowali. Wot lěta 2006 běše zarjadnišćo w gmejnskim domje w Nowym Rogowje zaměstnjene. Nětko hotuje so na přećah do nastawaceho noweho industrijneho muzeja w Baršću a njeje tohodla wot 14. septembra na dotalnym městnje přistupny.
Baršć (SN/at). Braniborski tekstilny muzej w Baršću přetwarja na nowy industrijny muzej. Dźěła postupuja a Stefan Palm, nawoda swójskeho zawoda za kulturu, turizm a marketing města Baršća, z toho wuchadźa, zo móža nowy muzej klětu w oktobrje hižo dźělnje wotewrjeć. To je předewšěm na dobro towarstwow, rjekny wón. Nowu trajnu wustajeńcu chcedźa hač do oktobra 2026 wuhotować. „Wobstatk toho je Archiw zhubjenych wsow“, wuzběhny Stefan Palm.
Korjenje jako wentil
Dlěje hač dwě a poł lěće traje wójna w Ukrainje. Permanentnje je konflikt tema w medijach, tež w Serbskich Nowinach. Stajnje zaso abstraktne powěsće wo nadpadach, zranjenych a mortwych. Častohdy pobrachuje wosobinski poćah. Tutón skići produkcija „Xata“. Interviewy z ludźimi, kotřiž wójny dla ćerpja, kotřiž zaprěja swój pochad, dokelž so hańbuja, zo su Rusowki a Rusojo. Něhdźe mjez hidu, hněwom a rozhorjenosću tči realita tuteje suroweje wójny, tči realita kóždeje wójny. A tola transportuje inscenacija tež słowjanski duch, kotryž wobě stronje zwjazuje. Jako Serbja to snano skerje začuwamy, wšako smy tež my z woběmaj ludomaj w duši zwjazani. Ludowe spěwy a folklorne reje skutkuja w běhu dweju hodźinow kaž wentil, kaž wuraz zrudoby. Wosebje w spěwach ukrainskeho chóra tči wěsta melancholija, kotruž drje wopisować njezamóžu, ale začuće rozpřestrěwa so po dušach přihladowacych.
Maximilian Gruber
Ahoj, Maximiliano – do studija zdar!
Wulki Łužičana nan pčołkow
Počesćowanje Hadama Bohuchwała Šěracha z poswjećenjom pomnika
W mjenje potomnikow Hadama Bohuchwała Šěracha sposrědkuje Klaus von Schirach slědowacy postrow.
Sobu najrjeńša myslička we wobłuku počesćowanja jubilara, „nana pčołkow“ Hadama Bohuchwała Šěracha, je sadźić lipu při nowym pomniku.
Jako reprezentant swójby von Schirach chcu wopominajo našeho serbskeho prjedownika Hadama Bohuchwała Šěracha a jeho njesměrne wědomostne wukony, na kotrež smy hordźi, „Šerachowu lipu“ wotkazać. Njech wona kćěje a derje rosće!
Hadam Bohuchwał bě wjace hač pčołar, kotremuž bě pčołarstwo z konikom, wón bě wědomostnje daloko za swojej domiznu, haj po cyłym swěće připóznaty a počesćowany. Spominanje składnostnje 300. narodninow je sej zawěrno zasłužił.
Składnostnje 300. narodninow Hadama Bohuchwała Šěracha bu spočatk požnjenca w Budyšinku pomnik za njeho poswjećeny. Wozjewjamy tu skrótšenu wersiju lawdacije prof. dr. Bernharda Klausnitzera kaž tež postrowne słowa potomnikow wuznamneho serbskeho přirodowědnika, teologi a dušepastyrja.
