Wulke škody po zapławjenjach

wutora, 08. awgusta 2023 spisane wot:

Słowjenska, Awstriska a Chorwatska wojuja přećiwo wulkej wodźe

Ljubljana (dpa/SN). W Słowjenskej, Awstriskej a Chorwatskej bědźa so dale ze sćěhami ćežkich njewjedrow a zapławjenjow. W Słowjenskej steja po sylnych zliwkach minjeneho tydźenja doły rěkow Davy, Savy a Mury pod wodu. Połoženje so hakle poněčim zaso wotputa.

Wopačna kroma

wutora, 08. awgusta 2023 spisane wot:
Što honi zwjazkowu ministerku nutřkowneho k tajkemu akcionizmej? Wězo su struktury kriminelnych clanow wužadanje za wěstotne mocy, wšojedne hač w Berlinje, w Hessenskej abo druhdźe. Ale zo su za ministerku naraz wšitcy přisłušnicy tajkeje wulkeje swójby apriori podhladni terorizma, kotrychž dyrbi stat ze wšej rigoroznosću wotsunyć, to je prosće směšne. Socialdemokratka Nancy Faeser je na prawicarsko-populistiskej kromje łójiła. Za to je šěroku wotpokazowacu reakciju žnjała. Zo cyła swójba za přeńdźenja jednotliwych swojich čłonow rukuje, nima ničo z demokratiskim prawniskim statom činić. Njewobwinowanych ludźi-wukrajnikow předzasudźić, dokelž maja samsne mjeno kaž kriminelny abo terorist, njeje žane rozrisanje problema. Snadź pak bě wukřik hišće zahe dosć. Wšako je dotal dale tójšto prašenjow, kak hodźała so ideja z ministerstwa nutřkowneho prawnisce rjadować. Za to je jasna hłowa trěbna, žadyn zamylacy akcionizm. Axel Arlt

To a tamne (08.08.23)

wutora, 08. awgusta 2023 spisane wot:

Dochody swójskeho wobchoda spakosćił je 34lětny nawoda superwikow w Berlinje. Statne rěčnistwo mužej wumjetuje, zo je sej nimale dwě lěće dołho pjenjezy wobchoda zdźeržał a na tute wašnje 135 000 eurow pokradnył. Nadawk 34lětneho mjez druhim bě, dochody wobchoda po swjatoku we wosebitych wobalkach na banku donjesć. Znajmjeńša 66 króć je muž jednu wobalku za sebje zdźeržał.

Ze zjednoćenymi mocami su policisća kruwu z kolijow wuhnali. Njewšědny podawk sta so runje w bayerskim ­Ochsenfurće. Zwěrjo bě njedźelu rano z pastwy twochnyło a na kolijach do susodneje wsy běžało. Po krótkim wulěće na dróze dundaše kruwa znowa na kolijach. Bližacy so ćah dyrbješe zastać. Čaru dyrbjachu za železnicu kompletnje za­wrěć. Zastojnikam policije so skónčnje poradźi, zwěrjo z picu z kolijow wabić.

Město rezidency ekocentrum

póndźela, 07. awgusta 2023 spisane wot:

Castel-Gandolfo (B/SN). Wot zažneho 17. lětstotka přebywachu bamžojo w lěćnych měsacach w něhdźe 30 kilometrow wot Roma zdalenym Castel-Gandolfje. Bamž Franciskus chce tam na 55 hektarow wulkej ležownosći centrum za ekologiske kubłanje a ratarstwo zarjadować. Nowy centrum ma po jeho wobswětowej encyklice „Borgo Laudato Si“ rěkać.

Bydlenje a dowolowy dom

Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus ma dwustwowe bydlenje we vatikanskim hóstnym domje Santa Marta na 70 kwadratnych metrach z dźěłarnju, spanskej a kupjelu. Tam přežiwja tež swój lětni dowol. W hóstnym domje ze 120 stwami ma wón stajnje dosć ludźi k bjesadźe. Rady z nimi tež za wulkim skupinskim blidom wobjeduje abo wječerja.

Křesćenjo přesćěhani

Imphal (B/SN). Po posudku katolskeho pomocneho skutka „Cyrkej w nuzy“ w indiskim zwjazkowym staće Manipur konflikta mjez ludowymi skupinami dla křesćanow wotewrjenje přesćěhuja. Wot spočatka meje bu něhdźe sto wěriwych morjenych a 350 cyrkwjow a cyrkwinskich zarjadnišćow wotpalenych. Něhdźe poł miliona ludźi je na ćěkańcy.

Za runostajenje žonow w cyrkwi

Dźěłarnistwo žada sej inwesticije

póndźela, 07. awgusta 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Nuzowy staw w hladanju, kubłanska katastrofa a klimowa kriza – wuhlady za Němsku w socialnym wobłuku su po měnjenju předsydki dźěłarnistwa DGB Yasmin Fahimi wšo druhe hač róžojte. Wona kritizuje njedostatki w socialnej infrastrukturje a žada sej inwesticije miliardow eurow. Dale a wjace ludźi bydli pod mjezu chudoby. Runočasnje je mały dźěl stajnje bohatši. Tutón dźěl dyrbjał wjace dawkow płaćić.

Za lěpše wotsunjenje

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe nutřkowne ministerstwo namjetuje w diskusijnej papjerje spěšniše wotsunjenje ludźi z tak mjenowanych clanowych strukturow. Přisłušnikow zhromadnosće organizowaneje kriminality móhli po tutym namjeće přichodnje „njewotwisnje wot chłostansko-prawniskeho zasudźenja“ wotsunyć, nowinarjo rozprawjeja. Změna zakonja móhła ludźi potrjechić, kotřiž kriminelnemu zjednoćenstwa přisłušeja, bjez toho zo bychu sami kriminelni byli.

China z najwyšim mostom swěta

Słowjenska bědźi so z najhóršimi zapławjenjemi w stawiznach kraja po njewotwisnosći 1991. Po dny trajacych zliwkach su rěki Sava, Drava a Mura kraj zapławili a hoberske škody zawostajili (hlej wobraz). Ministerski prezident Robert Golob trochuje ­nastate škody na 500 milionow eurow. Potrjechene su wosebje dróhi a infrastruktura kraja. Foto: pa/AA/Ales Beno

Berlin/Brüssel (dpa/SN). Europski politikar CSU Manfred Weber je wólbny program a lisćinu kandidatow AfD za wólby Europskeho parlamenta deklaraciju wójny přećiwo uniji a europskim křesćanskim demokratam (EVP) mjenował. ­„Woni su přećiwo wšemu, za čož su generacije předchadnikow wojowali“, rjekny Weber wčera wječor w sćelaku ZDF. Europska unija trjeba reformy. Štóž pak sej stawizny AfD wobhlada, tón widźi, zo dźe AfD wo cyle hinašu a nacionalistisce wusměrjenu Europu. „Tohodla dyrbimy k přichodnym wólbam zasadne prašenje rozrisać, hač tutón Europu zakitujemy a kak jako CDU/CSU k njej stejimy. Weber zasadźowaše so za wohnjowu murju k AfD, kotraž dyrbi jasnje definowana być. „Jenož, štóž steji poboku Ukrainy, štóž chcył Europu pozitiwnje wuwiwać a nochce ju wotstronić a štóž prawniski stat zakituje, móže demokratiski partner CDU/CSU być. Štóž so na to njedźerži, kaž AfD, je přećiwnik. Přećiwo tomu wojujemy“, Weber rjekny.

Předsydka frakcije Lěwicy wotstupi

póndźela, 07. awgusta 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Předsydka frakcije Lě­wicy w zwjazkowym sejmje Amira ­Mohamed Ali so wobchadźenja strony ze Sahru Wagenknecht dla swojeho zastojnstwa wzda. „Sym so rozsudźiła, zo při přichodnych wólbach wjace za předsydku frakcije Lěwicy w zwjazkowym sejmje njekandiduju“, rěka w zdźělence politikarki. Posledni nastork za tutu kročel ­dało je wobzamknjenje nawodnistwa strony přećiwo Sahrje Wagenknecht spočatk ­junija, Mohamed Ali piše.

W swojim stejišću 43lětna skorži, zo je jej dale a ćešo, kurs nawodnistwa strony w zjawnosći zastupować. Wón spřećiwja so na mnohich městnach jeje politiskemu přeswědčenju. Nawodnistwo Lěwicy bě 10. junija jednohłósnje wobzamknyło, zo nima Sahra Wagenknecht w stronje žanoho politiskeho přichoda wjace a zo dyrbjała swój mandat złožić. „Tole pokazuje w dotal njewidźanej jasnosći wotpohlad, dźěl čłonstwa ze strony wutłóčić.“

Zapósłanc strony Alexander Ulrich rjekny: „Nětko nima Lěwica žaneje šansy wjace, do zwjazkoweho sejma přińć.“

„Njemějće strach!“

póndźela, 07. awgusta 2023 spisane wot:
Što je młodemu čłowjekej dźensa hišće směrodajne? Prašenje, na kotrež so lochce wotmołwa namakać njeda. Zo móhła wěra jedna móžna wotmołwa być, drje čłowjekej hnydom do mysli njepřińdźe. A tola, Swětowe zetkanje młodźiny w Lissabonje je dopokaz runje toho. Hdyž swjeći wjace hač milion wěriwych z cyłeho swěta zhromadnje swoju wěru a so zjawnje k njej wuznawa, potom je to tola dopokaz za to, zo je wěra přeco hišće wažny stołp we wuwiću młodostneho. Tež hdyž je wěra dźensa subtilniša, na žadyn pad wjac tajka kaž hišće před 50 lětami, wona je tola tu a formuje wěriweho. Bamž Franciskus je tole spóznał, wón wě, zo młodo­stni jemu hišće připosłuchaja, tež hdyž hewak stajnje awtority wotpokazowali. Wonu poziciju wě wón cyle dokładnje wužić a skići młodym ludźom w swojich narěčach stajnje zaso nastorki do wšědneho dnja. Snano su wone nastorki inspiracije do noweho, njebojazliweho wobchada ze swětom. Maximilian Gruber

To a tamne (07.08.23)

póndźela, 07. awgusta 2023 spisane wot:

Nimo kulił je so wopyt młodeho muža pola swojeje bywšeje přećelki w pfalcskim Landauwje: Jako sobotu wječor tež hišće aktualny přećel 19lětneje do bydlenja přińdźe, sej 21lětny do kamora wućekny. Wottam zazwoni policiju. Wón twjerdźeše, zo jeho aktualny přećel z baseballowym retlom wohrožuje. Jako policisća dojědźechu, bě 21lětny hižo z kamora twochnył. Za „kreatiwnosć“ napisachu zastojnicy jemu skóržbu znjewužiwanja nuzowych telefoniskich čisłow dla.

Mjezu dochodow miliardy dolarow překročiła je režiserka USA Greta Gerwing ze swojim satiriskim filmom „Barbie“. Po informacijach Hollywoodskeho studija Warner Bros je film w kinowych kasach USA 459 milionow a we wukraju 572 milinow dolarow wunjesł. 40lětna Gerwin je tak prěnja žona a režiserka, kotrejž je so tajki wuspěch poradźił, studijo zdźěla.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND