To a tamne (16.06.23)

pjatk, 16. junija 2023 spisane wot:

Swójsku kwasnu hosćinu přetorhnyła je 21lětna žona w Indiskej, dokelž bě so jeje nawoženja pobrachowaceho wowčeho mjasa dla hóršił. Tež nan a bratr nawoženje so ze swójbu njewjesty wadźeštaj, dokelž njeměještaj na hosćinje w zwjazkowym staće Odisha pječa dosć k jědźi. Pobrachowaceho respekta napřećo staršim swójbnym dla młoda žona swojeho mandźelskeho nablaku wopušći. Toho zamołwjenje nochcyše wona słyšeć.

Z pistolu w tobole je 72lětny muž z Němskeje do danskeje chorownje přišoł, dokelž nječuješe so derje. Přistajeni kliniki w Odense na juhu Jütlandskeje bróń a wotpowědnu municiju wuhladachu. Policija muža zaja. Muž žanu winu za sebje njewidźeše, wobsydstwo brónje pak přizna. Sudnistwo zasudźi jeho k šěsć měsacam jastwa a jeho z kraja wupokaza.

NATO: Ukraina trjeba municiju

štwórtk, 15. junija 2023 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Po posudku NATO trjeba ukrainske wójsko za wuspěšnu ofensiwu přećiwo ruskim nadpadnikam předewšěm municiju a narunanske dźěle za wužiwane brónjowe systemy. Ukraina trjeba wšelake družiny podpěry, rjekny generalny sekretar NATO Jens Stoltenberg na zetkanju mjezynarodneje kontaktneje skupiny ke koordinowanju wojerskeje pomocy Ukrainje w Brüsselu. Ćežišćo widźi wón w tym, móžnosće wójska za čas ofensiwy optimalnje wužiwać.

Pruwuja zakazy korony dla

Lipsk (dpa/SN). Zwjazkowe zarjadniske sudnistwo w Lipsku je dźensa pruwowało, hač bě zakaz zhromadźowanja za čas koronapandemije prawnisce w porjadku. Konkretnje dźe wo sakski škitny wukaz koronawirusa dla, z kotrymž lěta 2020 jenož hišće zhromadźowanja dowolichu, kiž běchu přizjewjene a kiž zaručichu wotstawk 1,50 metrow mjez wobdźělnikami. Skoržił bě muž, kiž chcyše swój čas přećiwo wobmjezowanju zakładnych prawow demonstrować.

Klimowa konferenca skónčena

Po smjerći samodruheje žony w chorowni w Pólskej su wčera tysacy ludźi po wšěm kraju přećiwo rigidnym postajenjam wotehnaća dla na dróhu šli. We Waršawje mějachu demonstranća wobrazy zemrěteje a transparenty z hesłom „Trjebamy lěkarjow, žanych misionarow“ sobu. 33lětna žona bě zemrěła, dokelž njeběchu jej lěkarjo pomhali. Foto: pa/Reuters/Kacper Pempel

Tepjenski zakoń w sejmje

štwórtk, 15. junija 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Tepjenski zakoń amploweje koalicije SPD, Zelenych a FDP su dźensa w zwjazkowym sejmje wobjednawali. Za to je sejm dnjowy porjad změnił. Wodźacy gremij třoch stron koalicije bě so wčera na zasadne změny dotalneho wot kabineta schwaleneho naćiska tepjenskeho zakonja dojednał. Zaměr je, zo zwjazkowy sejm nowy zakoń hišće do dowoloweje přestawki, kotraž započina so 7. julija, schwali.

Parlamentariski jednaćel frakcije CDU/CSU Thorsten Frei, kritizowaše tepjenski zakoń jako symbol skepsaneje knježerstwoweje politiki. Wobydlerjo wočakuja porjadny zakonjedawarski proces. Dźěło amploweje koalicije po jeho słowach farsa. Wón wobžarowaše pobrachowacy respekt knježerstwa napřećo parlamentej. Rěčnicy koalicije wumjetowanja wotpokazachu. Po jich słowach bě jednanje porjadne. Wšitcy mějachu dosć časa.

Kosowo zawěra mjezu Serbiskeje

štwórtk, 15. junija 2023 spisane wot:
Priština (dpa/SN). Po pozdatnym zawlečenju třoch kosowskich policistow přez serbiske wěstotne mocy je Kosowo mjezy za twory a jězdźidła ze Serbiskeje za­wrěł. Tole wuchadźa z wukaza kosowskeho cłowneho zarjada. Serbiscy policisća běchu hodźiny do toho po měnjenju Kosowa třoch policistow w sewjernej pomjeznej kónčinje zawlekli, kiž běchu tam słužbnje po puću. Serbiska porno tomu twjerdźi, zo běchu ćežko wobrónjeni policisća dwaj kilometraj wot mjezy zdaleni na serbiskim teritoriju, zo bychu tam terorowy nadpad přihotowali.

Zelenskyj namołwja Šwicarsku

štwórtk, 15. junija 2023 spisane wot:

Bern (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj chcyše so dźensa z widejowej narěču na zapósłancow šwicarskeho parlamenta wobroćić. Wustup je mjez politikarjemi kraja horce diskusije zbudźił. Tuž wočakowachu, zo wostanje štwórćina městnow w parlamenće njewobsadźena. Najsylniša konserwatiwna strona SVP je potwjerdźiła, zo so jeje zapósłancy na zarjadowanu ze Zelenskyjom njewobdźěla, dokelž maja toho narěč za měšenje do šwicarskeje politiki.

Zelenskyj chcyše zapósłancam ruskeho nadpada na Ukrainu dla do swědomja rěčeć. Parlament bě hakle njedawno, wotpowědujo krutej zasadźe neutrality kóždežkuli dodawanje bróni Ukrainje wotpokazał. Ze samsneje přičiny Šwicarska Němskej a druhim krajam zakazuje, před lětami w Šwicarskej kupowane brónje Ukrainje dale dawać.

Mjeztym w Šwicarskej wo tym diskutuja, neutralitu kraja we wěstych padach zběhnyć. Předewšěm socialdemokraća so za to zasadźuja, konserwatiwna SVP tole raznje wotpokazuje.

Energija a ćěkancy w srjedźišću

štwórtk, 15. junija 2023 spisane wot:

Wuradźiwanje ministerskich prezidentow ze zwjazkowym kanclerom

Berlin (dpa/SN). Zastupnicy zwjazkoweho knježerstwa a zwjazkowych krajow Němskeje su dźensa wo mnohich temach wuradźowali. W srjedźišću stejachu energijowa a migraciska politika. Do rozmołwow ze zwjazkowym kanclerom Olafom Scholzom (SPD) su so ministerscy prezidenća krajow dopołdnja k wuradźowanjam zetkali.

Konferenca ministerskich prezidentow je prawidłowne zarjadowanje. Rěčnica delnjosakskeho ministerskeho prezidenta Stephana Weila (SPD) je wočakowanja na konkretne wobzamknjenja při wšěm wosłabiła. Delnjosakska konferencu tuchwilu nawjeduje.

To a tamne (15.06.23)

štwórtk, 15. junija 2023 spisane wot:

Poslednja powjazowa tramwajka swěta w kaliforniskim San Francisku swjeći lětsa 150. róčnicu swojeho wobstaća a je dale woblubowany transportny srědk. W awgusće 1873 ridrowachu prěnje Cable Cars po měsće. Do toho dyrbjachu so konjace zapřahi po nahłych hórkach městach dračować. Tak połožichu woclowy powjaz pod dróhu a ćahachu z nim wozy. Jednory system spěšnje tež druhdźe zasadźichu, w New Yorku, Chicagu, Londonje, Parisu a Melbournje. Zwostali pak su Cable Cars jenož w San Franciscu.

Na hižo jěducy ćah skočił je muž na dwórnišću w hessenskim Fuldźe. 39lětny bě skrótka z ćaha wulězł. Žona a wobě dźěći w ćahu na njeho čakachu. Jako bě ćah hižo wotjěł, chcyše muž hišće do njeho zalězć. Železnicar strach spóznajo sćahny nuzowe borzdźidło. Muž dyrbi nětko z chłostanjom ličić.

Trump dale bojowniski

srjeda, 14. junija 2023 spisane wot:

Bedminster (dpa/SN). Po swojim terminje na zwjazkowym sudnistwje nastupajo skóržbu tajnych knježerstwowych dokumentow dla je so bywši prezident USA Donald Trump bojownisce prezentował. „Chcedźa mi swobodu wzać, dokelž ni­hdy njedopušću, zo woni wam swobodu bjeru“, rjekny Trump swojim přiwisnikam na golfowym hrajnišću w Bedminsteru w zwjazkowym staće New Jersey. Sudnistwu bě wón do toho rjekł, zo njeje sej aktow dla žaneje winy wědomy.

Schwala wěstotny plan kraja Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo je dźensa prěni króć scyła narodnu wěstotnu strategiju předpołožiło. Wjace hač 40 stron wopřijacy dokument chcyše kabinet schwalić a mjez druhim zwjazkowemu kanclerej Olafej Scholzej (SPD) a wonkownej ministerce Annalenje Baerbock (Zeleni) předstajić. Zakładna myslička strategije je, wšitke wonkowne a nutřkowne wohroženja wěstoty Němskeje wobkedźbować – wojerske runje tak kaž internetne abo infrastrukturelne.

Ćěkancy so w morju zatepili

Wobdźělnicy solidaritneje demonstracije su so pod hesłom „Mnichow je pisany“ před měšćanskej kniharnju bayerskeje stolicy zhromadźili. Tam wotmě so wčera zarjadowanje „Čitamy wam swět, kaž so wam lubi“, w kotrymž čitaštaj transwestitaj dźěćom wot štyrjoch lět. Zarjadowanje bě mjez bayerskimi politikarjemi razne diskusije zbudźiło. Foto: dpa/Sven Hoppe

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND