Moskwa/Kijew/Washington (dpa/SN). Po nadpadach z trutami přećiwo objektam w Moskwje je Ruska Ukrainje z wjećbu hrozyła. Nimo prezidenta Wladimira Putina, kiž wumjetuje Kijewej teror a kiž připowědźa reakcije, přilubja tež toho dowěrnik Ramsan Kadyrow wjećbu: Nawoda ruskeje dźělneje republiki Čečeniskeje w sewjernym Kawkazu žada sej wukazanje wójnskeho prawa w Ruskej, zo móhł kraj raznišo přećiwo Ukrainje postupować. Wot Ruskeje stajnje zaso nadpadnjena Ukraina porno tomu direktne wobdźělenje za nadpady na Moskwu wotpokazuje. Wona dožiwja wšědne nadpady Ruskeje z trutami a artileriju. „Hižo bórze w pasmje wojerskeje specialneje operacije pokazujemy, što woprawdźita wjećba je“ Kadyrow rjekny. W tym zwisku hrozy wón tež zapadnej Europje z ruskimi nadpadami. Ruska móhła po jeho słowach „wo durje Němskeje a Pólskeje kłapać“, wón rjekny.
Berlin (dpa/SN). Předsydka Zelenych Ricarda Lang je namjet unije wotpokazała, njeskrótšenu rentu ze 63 lětami za wjele lět zawěsćenych zaso wotstronić. „Štóž chce, kaž Jens Spahn, rentu ze 63 lětami wotstronić, nochce fleksibilitu, ale socialnu zymnotu“, rjekny Lang powěsćerni dpa. „Wotstronjenje renty njeje žadyn přinošk w boju přećiwo njedostatkej fachowcow, ale by mnohim wjele lět zawěsćenym w ćělnje napinacych powołanjach faktiske skrótšenje renty wunjesło“, je sej Lang wěsta.
Městopředsyda frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Jens Spahn (CDU) bě nowinje Bild rjekł: „Renta ze 63 lětami płaći nas derjeměće, poćežuje přichodne generacije a sadźa wopačne powabki. Dyrbjeli ju hnydom wotstronić a z lěpšej rentu narunać.“ Dwaj milionaj fachowcow, kiž su prjedy na wuměnk wotešli, nětko „hórko“ pobrachuja.
Aktualne rjadowanje bě bywše čorno-čerwjene knježerstwo lěta 2014 wobzamknyło. Wone dowola 45 lět zawěsćenym dźěławym ze 63 lětami rentu.
Tokio (dpa/SN). Japanska je wobzamknyła, dźěłowe časy wobstejacych atomowych milinarnjow podlěšić. Parlament je wčera zakoń schwalił, po kotrymž so dźěłowy čas hižo wjace na 60 lět njewobmjezuje. Nětko je faktisce njewobmjezowany čas dźěła tutych milinarnjow móžny. Japanska, na surowiznach chudy kraj, chce runje tak kaž Němska swoju wotwisnosć wot wolija a płuna znižić. Zdobom chce kraj swoje klimowe zaměry docpěć a wustork klimje škodźaceho wuhlikoweho dioksida na nulu znižić. Wobnowjomne energije chce Japanska tohorunja wutwarić, atomowu milinu maja pak tam najebać strach zemjerženjow a atomoweje katastrofy w Fukushimje za trěbnu.
Po hawariji w milinarni Fukushima 2011 je Japanska wšě atomowe milinarnje wotpinyła a razniše wěstotne směrnicy wukazała. Wot wobstejacych 33 atomowych milinarnjow kraja su dotal dźesać zaso k syći přizamknyli. Nětko planuja twar nowych atomowych reaktorow přichodneje generacije, kiž maja dołhodobnje stare reaktory narunać. Tuchwilu bědźa so přeco hišće z radioaktiwnymi powostankami w Fukushimje.
Ochranow (AH/SN). Dwě žonje, dwě zastupnicy mjeńšin, w zahrodźe, w jeju rukach hesła w štyrjoch rěčach: w hornjo- a delnjoserbšćinje kaž tež w rěčomaj nikaraguaskich Indianow mayangna a miskito. Olga Martinez Epperlein z Musawasa w Nikaraguwje a Lubina Malinkowa z Rakec – 9 000 kilometrow wot so zdalenej – stej so z pomocu małeje knižki z Ochranowa namakałoj.
Pasažěrow na lětanišćach wažić chcedźa wotnětka w Nowoseelandskej. Tamniše lětarske předewzaće Air New Zeeland chce po tutym puću zhonić, što lětadła do wotlěta woprawdźe waža a kak je waha w mašinje rozdźělena, předewzaće zdźěla. Wuraznje na to pokazuja, zo je waženje dobrowólne a dospołnje anonymne. „Nichtó njewidźi, što wažiće“, Air New Zeeland přilubja.
Priwatny železniski přechod twarił je sej muž w Mecklenburgsko-Předpomorskej a ma nětko dla teho tójšto mjerzanja. Muž bě po swójskich informacijach betonowu platu při kolijach zatwarił, zo by wobstejacy přechod ponowił. Železnica zdźěla, zo njeje twarske dźěła dowoliła a zo njeje na tutym městnje žadyn přechod eksistował. Twarskich dźěłow dla dyrbjachu wobchad nakładnych ćahow na tutej čarje samo přetorhnyć.
Hannover/Berlin (B/SN). Swjatki su křesćanski swjedźeń přichada Swjateho Ducha a mjenuja so tež „narodniny cyrkwje“. Swjaty Duch wujednawa a přisporja zhromadźenstwo z kóždym křesćanom, je to Boža móc a dźěl Swjateje Trojicy: Wótc, Syn a Duch swjaty. Swjatkownu njedźelu swjećimy 50. dźeń po jutrowničce, najzašo 10. meje a najpozdźišo 13. junija. Jenož hody, jutry a swjatki swjeća so dwaj dnjej, štož wažnosć tutych křesćanskich swjedźenjow podšmórnje.
Wulki nawal putnikow
Santiago de Compostela (B/SN). W nalěću putnikuje wosebje wjele ludźi rozdźělnych nabožinow ze wšěch krajow po Jakubowym puću. Nóclěhi tak po puću do Santiaga de Compostela hižo njedosahaja. Loni bě 437 509 putnikow po puću, lětsa wočakuja rekordnu sumu. Tež ličba hosći z aziskich krajow jara přiběra.
Skutkowna pomoc
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je turkowskemu prezidentej Recepej Tayyipej Erdoğanej telefonisce k znowawuzwolenju gratulował. Při tym je Scholz po informacijach knježerstwoweho rěčnika Steffena Hebestreita wusku zwjazanosć Němskeje a Turkowskeje mjez druhim tež w zwjazkarstwje NATO potwjerdźił. W tym zwisku je Scholz Erdoğana na wopyt do Berlina přeprosył. Erdoğan bě wčerawše rozsudne wólbne koło před swojim wužadarjom dobył.
Sánchez nowowólby wukazał
Madrid (dpa/SN). Ministerski prezident Španiskeje Pedro Sánchez je po ćežkej wólbnej poražce swojeje strony při regionalnych wólbach njewočakowano wólby parlamenta 23. julija připowědźił. Wothłosowanje bě poprawom hakle kónc lěta planowane. „Jako knježerstwowy šef a předsyda socialistiskeje strony přewzam zamołwitosć za wuslědk“, Sánchez rjekny. Socialistiska PSOE Sáncheza bě wčera konserwatiwnej stronje PP podležała.
Blokuja nakładne awta