„Generalny podhlad šěrić nochcemy!“

štwórtk, 20. apryla 2023 spisane wot:

Lipšćanscy wědomostnicy su so z wliwom předewzaćelow na prawicarske zmyslenje we wuchodnej Sakskej rozestajeli

Nimo towarstwow a organizacijow ciwilneje towaršnosće přewozmu hustohdy tež angažowani mali a srjedźni přede­wzaćeljo – runje we wjesnych kónčinach – towaršnostnu zamołwitosć. Podpěruja měšćanske swjedźenje a sportowe towarstwa, financuja wólbny bój abo su sami politisce aktiwni. W swojej poslednjej studiji su so wědomostnicy Instituta Else-Frenkel-Brunswick (EFBI) z wliwom předewzaćelow na prawicarske zmyslenje we wokrjesomaj Zhorjelcu a Budyšinje rozestajeli. EFBI je Lipšćanskej uniwersiće přirjadowany.

Planuja zlemjenje Berlina

štwórtk, 20. apryla 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Klimowi aktiwisća skupiny „Poslednja generacija“ su w Berlinje dźensa rano protestny pochod zahajili. Něhdźe 30 z nich ćehnjechu po informacijach nowinarjow spočatnje pomału po Dróze 17. junija a haćachu nadróžny wobchad. Při dalšim protestnym pochodźe běžeše 30 wosobow po hłownej dróze w Berlinje-Charlottenburgu. Po informacijach skupiny planuje něhdźe 800 aktiwistow přichodne dny w zwjazkowej stolicy akcije a blokady „k zlemjenju města“.

Na lětanišćach stawkowali

Düsseldorf (dpa/SN). Na wjacorych lětanišćach Němskeje dyrbjachu so pasažěrojo dźensa a jutře na zapozdźenja a wupady nastajić. Na lětanišćach w Düsseldorfje, Hamburgu a Kölnje/Bonnje su w nocy dwaj dnjej trajace warnowanske stawki zahajili. W Stuttgarće ma jutře cyłodnjowski stawk slědować. Do stawka namołwjeni su sobudźěłaćerjo wěstotneho wobłuka, kontrole pasažěrow a kontrole wačokow. Pozadk su tarifowe jednanja mjez dźěłarnistwom ver.di a dźěło­dawarjemi wo wyšich přiražkach.

Digitalne ličaki zasadźić

Bołharska: Zakaz tworow Ukrainy

štwórtk, 20. apryla 2023 spisane wot:

Sofia (dpa/SN). Po Pólskej, Madźarskej a Słowakskej je nětko tež Bołharska nachwilnje zakazała, ukrainske ratarske wudźěłki do kraja wozyć. Zakaz importa ma hač do kónc junija 2023 płaćić, zdźěli amtěrowacy ratarski minister Jawor ­Gečew wčera po wotpowědnym rozsudźe přechodneho knježerstwa w Sofiji.

Bołharscy ratarjo a producenća ratarskich wudźěłkow běchu sej minjene tydźenje z protestami a blokadami na­mjeznych přechodow k Rumunskej zakaz importa ukrainskich ratarskich wudźěłkow žadali. Producenća juhowuchodneho čłonskeho kraja EU skorža, zo njejsu swójske ratarske wudźěłki naprawow EU a tunich bjezcłownych ukrainskich importow dla hižo wubědźowanja kmane. „Wostanjemy solidarni z Ukrainu, dyrbimy pak swoju ratarsku industriju před bankrotom škitać“, rjekny nutřkowny minister Bołharskeje Galab Donew. Transit ukrainskich ratarskich wudźěłkow je runje tak kaž w Pólskej dale móžny.

Žada sej program

štwórtk, 20. apryla 2023 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Předsyda dźěłarnistwa twarstwo-ratarstwo-přiroda Robert Feiger žada sej na dobro socialneho bydlenjotwara hnydomny program 50 miliardow eurow hač do lěta 2025. Jenož tak móhł so w koaliciskim zrěčenju SPD, ­Zelenych a FDP zakótwjeny twar 100 000 socialnych bydlenjow wob lěto hišće zwoprawdźić, rjekny Feiger dźensa rano w rozhłosu. Tuchwilu knježi „jědojta měšeńca“ wulkeje potrjeby, wysokich twarskich kóštow a štyri króć wyšeje twarskeje danje w běhu lěta. Tohodla su plany knježerstwa tuchwilu njerealistiske.

Chcedźa nowu migracisku politiku

štwórtk, 20. apryla 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazk městow a gmejnow Němskeje žada sej wot Zwjazka ­a zwjazkowych krajow dołhodobne rozrisanja, kak móhli komuny sylnje přiběracu ličbu do Němskeje přichadźacych ćěkancow zmištrować. „Trjebamy po­prawom přewrót časa w migraciskej ­politice“, rjekny hłowny jednaćel Gerd Landsberg dźensa w rańšim magacinje sćelaka ZDF. Komuny su – štož zaměstnjenje nastupa – na kóncu swojich móžnosćow. Trěbne su dołhodobne strategije a dołhodobne financowanje. Jasne je, zo drje migraciske hibanje dale traje, „z kotrychž přičin tež přeco“.

Je derje, zo Zwjazk na tutym polu financielnje něšto čini, tak Landsberg. ­Lětsa pak njejsu komuny hišće žane pjenjezy dóstali. Kraje a komuny tole ze swójskeje kapsy financuja. Wěste pak tež je: „Njemóžemy ćěkancow bjez wobmjezowanja w našim kraju přiwzać. Mamy dobru wutrobu, tola naše móžnosće su wobmjezowane“, rjekny Landsberg, powołujo so na podobne wuprajenja bywšeho prezidenta Joachima Gaucka.

Dopomnjeće zachować

štwórtk, 20. apryla 2023 spisane wot:
Kak spěšnje su historiske podawki zabyte, pokazuje so mi wosobinsce stajnje zaso w zwisku ze stawiznami bywšeje NDR a z přewrótom 1989. Z kóždym nowym lětnikom młodych ludźi zblědni wěda wo po­dawkach, kotrež mi a mnohim druhim hišće dźensa husacu kožu wobradźeja, myslu-li na tehdyše wichorojte časy. Čim wažniše su historiske podawki, kotrež sahaja mjeztym 80 lět wróćo, kaž Waršawski zběžk 1943 a surowe złóstnistwa němskich okupantow. Zo steješe zwjazkowy prezident Steinmeier runoprawnje z pólskim a israelskim prezidentom při pomniku zběžka we Waršawje, je samo na sebi hižo historiski podawk. Tež to měło tomu přinošować, zo młoda generacija podawki njezabudźe, kaž sej to někotři pod hesłom „nětko pak dyrbjało raz nimo być“ žadaja. Pozabyć měło so skerje na škaranje předsydy PiS Jarosława Kaczyńskeho, kiž trjeba antiněmske předsudki we wólbnym boju. Dopomnjenki na njeho drje přichodne generacije njepřetraja. Marko Wjeńka

Kritizuje plany k dźěłowemu časej

štwórtk, 20. apryla 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Prezident zwjazka dźěłodawarjow Rainer Dulger je plany dźěłoweho ministerstwa nastupajo dokumentowanje dźěłoweho časa kritizował. „Naćisk k dźěłowemu časej dźěłoweho ministerstwa njeje bohužel žadyn model za přichod“, rjekny Dulger wčera w Berlinje. Tola tež w rjadach CDU/CSU naćisk ministerstwa kritizuja.

Po planach dźěłoweho ministerstwa chcedźa dźěłowe časy přistajenych w Němskej přichodnje elektronisce registrować. Při tym maja tež wuwzaća ­płaćić, su-li so tarifowi partnerojo na to dojednali. Dźěłowe ministerstwo reaguje tak na wusudy Europskeho sudnistwa a Zwjazkoweho dźěłoweho sudnistwa, kiž bě sej dokładne registrowanje dźěłowych časow žadało. Dulger pokaza na prócowanja wšěch wobdźělenych minjenych lět wo nowu wotewrjenu kulturu dźěłowych časow a na docpěte wuspěchi. Nowy zakoń měł tute dowěrliwe dźěło přewodźeć a podpěrować. Městopředsyda frakcije CDU/CSU Hermann Gröhe (CDU) dźěłowemu ministrej Hubertusej Heilej (SPD) wumjetuje, zo chcył dźěławych a dźěłodawarjow lěpje kontrolować.

Prawicarjo dale najwjetši strach

štwórtk, 20. apryla 2023 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Ličba prawicarskich ekstremistow w Braniborskej je po posudku wustawoškita snadnje přiběrała a je tak dotal najwjetši staw lěta 2020 zaso docpěła. Loni su po informacijach powěsćernje dpa 2 855 ludźi tutej scenje přirjadowali, 25 wjace hač 2021. Prawicarski ekstremizm wostanje tuž dale z wotstawkom najwjetši ekstremistiski wobłuk Braniborskeje. Tole wuchadźa z rozprawy wustawoškita za lěto 2022, kiž staj nutřkowny minister Michael Stübgen (CDU) a nawoda wustawoškita Jörg Müller w Podstupimje předstajiłoj. Lěta 2022 bě wustawoškit w Braniborskej 2 860 potencielnych prawicarskich ekstremistow zličił, štož bě nowy rekord.

Pola lěwicarskich ekstremistow su 530 čłonow sceny registrowali, sto mjenje hač 2021. Ličba tak mjenowanych Reichs­bürgerow wučinja po informacijach wustawoškita dale 650. Islamskich ekstremistow je w Braniborskej mjeztym jenož hišće 80 – 15 mjenje hač 2021. Wustawoškit warnuje w tym zwisku před přiběracymi separatistiskimi tendencami w scenje prawicarjow, kotřiž spytaja swójske komuny abo „stat“ załožić.

To a tamne (20.04.23)

štwórtk, 20. apryla 2023 spisane wot:

Při hrajkanju čłowjesku kósć namakał je pjećlětny hólc w sewjerorynsko-westfalskim Beelenje. Zamołwići z toho wuchadźeja, zo pochadźa něhdźe 30 centimetrow wulka kósć z bliskeho pohrjebnišća a zo je mylnje na deponiju wotpadkow přišła. Tam bě pjećlětny kósć wuhladał a hordźe sobu do pěstowarnje přinjesł. Pěstowarkam hakle pozdźišo do mysli přińdźe, zo njeje to snadź kósć zwěrjeća, ale snano tola čłowjeka. Kósć chcedźa nětko znowa na kěrchowje pochować.

Po awtodróze spěchacy kóń je w Italskej njeměr zbudźił. Na měšćanskej awtodróze južnoitalskeho Neapela kóń w rańšim powołanskim wobchadźe mjez awtami błudźeše, po tym zo bě z konjenca ćeknył. Šoferojo zwěrjo z mobilnym telefonom filmowachu a tole w socialnych medijach rozšěrjowachu. Skónčnje móžeše policija konja z dróhi wjesć a popadnyć.

Drježdźansko-Mišnjanske biskopstwo dyrbi w přichodźe z wjele mjenje pjenjezami wuńć. Dokładnje rěča wo 17,5 milionach eurow. Hdźe a kak chcedźa lutować su zastupjerjo biskopstwa wčera w Drježdźanach zjawnje předstajili.

Drježdźany (SN/BŠe). Wot 1990tych lět su zapadne diecezy Drježdźansko-Mišnjanske biskopstwo financielnje podpěrali. Krok po kroku pak je dale a mjenje přiražkow. Za tři lěta biskopstwo hižo žane pjenjezy wottam njedóstanje. Nětko su wězo naprawy trěbne, z kotrymiž hodźa so pjenjezy lutować, wšako ma dieceza bórze něhdźe 35 procentow netto-přiražkow mjenje k dispoziciji. „Před nami leži ćežki čas z wužadanjemi“, wuzběhny wčera biskop Heinrich Timmerevers w Drježdźanach, hdźež zamołwići lutowanske naprawy předstajichu. „Budźemy wšitke nadawki kritisce wotwažować“, wujasni generalny wikar biskopstwa Andreas Kutschke.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND