Trump jutře z Putinom porěči

póndźela, 17. měrca 2025 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump chce jutře z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom rěčeć. Tole rjekny wón žurnalistam w lětadle prezidenta Air Force One. Wuhlady na „deal“ z ruskim prezidentom su dobre, Trump w tym zwisku zwurazni. Při rozmołwach drje póńdźe w prěnim rjedźe wo teritorialne prašenja, wón rjekny. Tež přichod wulkich milinarnjow chcetaj wobrěčeć, prezident USA přeradźi.

We wólbnym boju bě so Trump stajnje zaso z tym hordźił, zo ma dobre styki k Putinej a zo móhł wójnu w Ukrainje w běhu 24 hodźin skónčić. W februaru wón potom wosobinsce z Putinom telefonowaše, hakle potom z ukrainskim prezidentom Wolodymyrom Zelenskym, kotremuž běchu USA minjene tři lěta najwažniši podpěraćel.

Ukrainske knježerstwo kaž tež jeho europscy zwjazkarjo so boja, zo móhłoj Trump a Putin bjez Ukrainy měr wujednać. Žadanja Trumpa za ukrainskimi zemskimi pokładami jaka narunanje za dotalnu pomoc maja za špatny signal.

„Budźemy lutować dyrbjeć“

póndźela, 17. měrca 2025 spisane wot:

Předsyda CDU Friedrich Merz liči z wobćežnymi jednanjemi z SPD

Berlin (dpa/SN). Předsyda CDU Friedrich Merz wočakuje po zasadnym dojednanju na miliardy eurow wopřijacy kreditny paket nětko wobćežne koaliciske jednanja z SPD. „Budźemy wosebje wo re­formach a wo móžnosćach lutowanja w zwjazkowym etaće rěčeć dyrbjeć. Móžnosće skutkowanja njejsu wjetše hač dotal“, rjekny prawdźepodobnje přichodny kancler wčera w sćelaku ARD.

Na ćišć Zelenych ma so nětko kruće zapisać, zo smědźa planowany a z kreditami financowany wurjadny fonds z wobjimom 500 miliardow eurow jenož za přidatne inwesticije wužiwać. To rěka, zo njesmě nowe knježerstwo předewzaća kaž rentu za maćerje abo zniženje dawkow w gastronomiji přez wokołopuće z dawkowych srědkow financować.

Konsens a kontrowersa

póndźela, 17. měrca 2025 spisane wot:
Druhdy so praji, zo je zwjazkowe předsydstwo (ZP) Domowiny w Serbach tajke něšto kaž zwjazkowy sejm – legislatiwa serbskeje politiki. Eksekutiwa je zarjad z mjeztym 28 sobudźěłaćerjemi a předsyda. K tomu je nimo tradicionelneho Rěčneho centruma WITAJ w nošerstwje Domowiny tež ZARI, syć za serbsku rěč a regionalnu identitu, na 16 přistajenych rozrostła. W 135 stron wopřijacej mapje za delegatow hłowneje zhromadźizny so nimo rozprawow legislatiwy a eksekutiwy towaršnostne žiwjenje ludu wotbłyšćuje. Tohodla je wažne, zo tež přichodne zwjazkowe předsydstwo aktiwne Serbstwo derje reprezentuje, runje tak kaž dotalne. Rjenje by było, hdyž bychmy zaso wjac aktualnych debatow na namjet čłonow ZP dožiwili. „Zarjad je předłohi tak derje přihotował, zo bě mało diskusijow“, měnješe Wylem Janhoefer. W Serbach wšak so wo wšelakich temach kontrowersnišo diskutuje hač w Serbskim domje abo w ZP, a tež to ma so wotbłyšćować. Marcel Brauman

Móst lětsa dospołnje wottorhaja

póndźela, 17. měrca 2025 spisane wot:
Caroliny móst w Drježdźanach chcedźa hač do kónca lěta dospołnje wottorhać. ­Łódźe smědźa hižo wot lěća zaso bjez zadźěwkow po Łobju jězdźić. Město planuje wot junija hišće stejace dźěle mosta z časa NDR z pomocu specielneje metody ­poměrnje spěšnje zrumować, zamołwići města zdźěla. Ručež budu fachowcy za ­rumowanje stareje municije ze swojim dźěłom hotowi, maja so přihoty za spektakularne předewzaće zahajić. Potom natwarja róšty podłu hišće stejaceho mosta. Tón chcedźa z pomocu specielneje techniki wotrězać, na płuwace pontony połožić a na kromu rěki dowjezć. Tam betonowe dźěle rozkuskuja. Foto: dpa/Sylvio Dittrich

To a tamne (17.03.25)

póndźela, 17. měrca 2025 spisane wot:

Na dwaj měsacaj dyrbi sakski kultusowy minister Conrad Clemens swoju jězbnu dowolnosć wotedać. Nimo toho dyrbi pokutu zapłaćić. Clemensa běchu lěće 2023 w Krušwicy błyskli, jako smaleše z 80 km/h po dróze, na kotrejž je jenož 30 km/h dowolenych. Clemens so hrožacej pokuće sudnisce wobaraše. Skóržbu pak potom zaso cofny a přizjewi so na seminar za pruwowanje wobchadnych kmanosćow. Podawk pochadźa z časa, jako Clemens hišće minister za kubłanje njebě.

Najebać temperatury wokoło nule je kupjel pod hołym njebjom w Karlsruhe minjeny kónc tydźenja kupansku sezonu zahajiła. Něhdźe 260 ludźi bě přišło, zo by w klasiskich kupanskich drastach abo w kostimje do basenka skočiło. Zymu mrěć pak nichtó njetrjebaše: 50 metrow dołhi płuwanski basenk je tepjeny, woda je 28 stopnjow ćopła.

Prócuja so wo dojednanje

pjatk, 14. měrca 2025 spisane wot:

Charlevoix (dpa/SN). Pod zaćišćom politiskeho přewróta ze stron prezidenta USA Donalda Trumpa prócuja so wonkowni ministrojo sydom wodźacych industrijowych krajow swěta G 7 na swojim wjerškowym zetkanju w Kanadźe wo jednotu. Po informacijach wobdźělnikow njeje jasne, hač so na zhromadny zakónčacy dokument dojednaja. Wosebje widźomne zbliženje mjez Trumpom a ruskim prezidentom Wladimirom Putinom wobdźělnikow znjeměrnja.

Dalše tarifowe jednanja

Berlin (dpa/SN). Po warnowanskich stawkach minjenych dnjow po wšej Němskej su tarifowe jednanja za přistajenych zjawneje słužbny dźensa rozsudnu fazu docpěli. Dźěłodawarjo a dźěłarnicy su so w Podstupimje zetkali. Za jednanja su tři dny předwidźane. Při tym dźe wo dochody 2,5 milionow přistajenych, kotřiž dźěłaja w zjawnych zarjadnistwach, pěstowarnjach abo komunalnych zawodach za wotstronjenje wotpadkow.

Wulki minus hladanskeje kasy

Serbiska republika dožiwja tele dny dotal njesłyšanu žołmu demonstracijow. Protesty měrja so přećiwo korupciji w kraju a tež přećiwo medijam, kotrež demonstrantow wočornjeja a wusměšuja. W stolicy Běłohrodźe blokuja demonstranća mjeztym durje statneje telewizije. Jutře planuja tam masowe zarjadowanje z dźesaćitysacami wobdźělnikow. Foto: dpa/Armin Durgut

Próstwy BSW wotpokazane

pjatk, 14. měrca 2025 spisane wot:
Karlsruhe (dpa/SN). Zwjazkowe wustawowe sudnistwo je wjacore próstwy Zwjazka Sahry Wagenknecht (BSW) wotpokazało, z kotrymiž chcyše strona docpěć, zo hłosy wolerjow při wólbach zwjazkoweho sejma 23. februara znowa wuliča. BSW bě po dotalnym wuličenju 4,972 procentaj hłosow dóstała a tak mjezu pjeć procentow jara snadnje misnyła. Po informacijach strony pobrachuje jej 13 400 hłosow, zo móhła do zwjazkoweho sejma zaćahnyć. Pječa su we ­wjacorych wólbnych lokalach hłosy BSW wopak přirjadowali abo jako njepłaćiwe hódnoćili. Załožerka strony Sahra Wagenknecht rozsud sudnistwa wobža­rowaše. Prezenca BSW by poměry mocy w nowym zwjazkowym sejmje změniła.

Rutte mjelčiwo Grönlandskej

pjatk, 14. měrca 2025 spisane wot:
Washington (dpa/SN). Grönlandska wostanje dale jedna z najwoblubowanišich temow prezidenta USA Donalda Trumpa. Za to je wón nětko wo podpěru generalneho sekretara NATO Marka Rutteho při toho wopyće w Běłym domje wabił. Na prašenje reportera za jeho planami nastupajo přiswojenje Grönlandskeje Trump rjekny: „Myslu sej, zo so tole stanje.“ Trump w tym zwisku hišće raz strategiski wuznam Grönlandskeje za USA wuzběhny runje tak kaž fakt, „zo je Danska chětro daloko preč“. Rutte rjekny, zo nochcył so na diskusiji, hač měła Grönlandska USA přisłušeć, wobdźělić. Wón pak tomu přihłosowaše, zo ma Grönlandska na zakładźe swojeho połoženja wulki wuznam za mjezynarodnu wěstotu. Trump wopodstatni swój zajim za kupu z bohatymi zemskimi pokładami a z jeje strategiskim połoženjom. Danska nochce kupu USA přepodać. Tež wjetšina wobydlerjow Grönlandskeje to wotpokazuje.

BMW ze stratami

pjatk, 14. měrca 2025 spisane wot:
Mnichow (dpa/SN). Runja druhim němskim awtotwarcam je nětko tež BMW za minjene lěto 2024 woteběracy dobytk registrować dyrbjał. Koncern je 7,7 miliardow eurow dobytka nadźěłał, to je 37 procentow mjenje hač lěto do toho. Tež wobrot woteběra, a to wo 8,4 procenty. Awtotwarc bě poprawom pozitiwne wuwiće wočakował. Přičina špatneho wuwića je słaby wotbytk w Chinje a problemy z borzdźidłami dodawaćela Continental, što je dobremu mjenu BMW zeškodźało.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND