Braniborska za lěpše poćahi k Pólskej

štwórtk, 27. februara 2025 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Braniborska chce zhromadne dźěło ze susodnej Pólskej ­zesylnić. Krajny sejm je wčera próstwu koalicije SPD a BSW wobzamknył. Z tutej namołwjeja krajne knježerstwo, styki k susodnym wojewódstwam rozšěrić.

Měšćanske partnerstwa městow Frankfurta, Gubina, Schwedta a Prenzlauwa z pólskimi partnerskimi městami měli so dale wutwarić. Dale žadaja sej wot Zwjazkoweho knježerstwa w tym zwisku, zo njesměli pomjezne kontrole k Pólskej za wobmjezowanje ilegalneje migracije hospodarstwo, powołanskich dojězdźowarjow a šulerjow haćić. W Braniborskej dźěła něhdźe 40 000 pólskich staćanow. Pěstowanje a dalše wuwiwanje přećelskich stykow do Pólskeje je we wustawje Braniborskeje zakótwjene. Braniborsku a Pólsku zaběra tójšto zhromadnych temow. Tysacy wšědnje mjez kra­jomaj tam a sem jězdźa. Mrětwa rybow we Wódrje lěta 2022 je dobre poćahi ­nachwilnje zaćěmniła.

Frakcija CDU je namjetej přihłosowała, frakcija AfD ju wotpokazuje.

Macron Merza w Parisu witał

štwórtk, 27. februara 2025 spisane wot:

Předsyda CDU po wólbnym dobyću francoskeho prezidenta wopytał

Paris (dpa/SN). Němski wólbny dobyćer Friedrich Merz (CDU) a francoski statny prezident Emmanuel Macron staj so w Pariskim Élyséeowym palasće zetkałoj. Wobaj staj w tři hodźiny trajacej roz­mołwje swoju wolu zwurazniłoj, nowy kapitl w němsko-francoskich poćahach zahajić. Tak rěkaše wčera wječor z kruhow CDU/CSU. Bě to prěnja wukrajna jězba předsydy CDU po dobyću unije ­we wólbach zwjazkoweho sejma mi­njenu njedźelu.

Wo nadrobnosćach rozmołwy njejsu ničo rjekli. Francoska strona njeje žane stejišćo wozjewiła. Z unije jenož rěkaše, zo knježeše na zetkanju „njewšědnje ­přećelna atmosfera“ a zo běštaj sej Merz a Macron w temach přezjednaj. Z tym staj tójšto nastorkow zhromadnych iniciatiwow namakałoj. Merz pisaše po tym na platformje X němsce a francosce: „Wutrobny dźak, luby Emmanuelo, za twoje přećelstwo a za twoju dowěru do němsko-francoskich poćahow. Zhromadnje móžetej našej krajej wjele za Europu docpěć.“

Wólby w Serbach

štwórtk, 27. februara 2025 spisane wot:
Serbski sejm a Domowina móhłoj wjele wot so wuknyć. Přičinu, čehodla maš we wólbach sejma maksimalnje tři hłosy za Hornju a tři za Delnju Łužicu najebać to, zo dźe wo dwójce dwanaće mandatow, njemóžeše mi nichtó přeradźić. Tajke něšto so Domowinje stało njeby. Tola wólby zwjazkoweho předsydstwa (ZP) faktisce žane njejsu. Wšako nimaš jako delegat hłowneje zhromadźizny docyła wuběr, hdyž towarstwa a župy eksaktnje telko ludźi namjetuja, kaž jim městna w ZP přisteja. Hornjołužiski woler Serbskeho sejma ma skerje problem, na lisćinje delnjołužiskich kandidatow třoch nańć, kotrychž znaje. Domowina złožuje so na zakonje w Němskej a Serbski sejm na mjezynarodne dokumenty UN. Štó z njeju je w serbskim ludźe bóle „demokratisce legitimowany“, wo tym móžeš bjezkónčnje diskutować. Tola na tutej diskusiji so lědma hišće něchtó wobdźěla. Potajkim njech kóždy woli, štož chce. Wosebje pak njech to skutkuje, štož Serbstwu tyje. Marcel Brauman

Cyrkej woza dla protestuje

štwórtk, 27. februara 2025 spisane wot:

Köln (dpa/SN). Jedyn z wozow Kölnskeho karnewaloweho přećaha wo temje znjewužiwanje w cyrkwi zbudźa hižo do róžoweje póndźele raznu kritiku CDU a Kölnskeho arcybiskopstwa. Wóz zwobraznja spo­wědny stoł, z kotrehož ruka měšnika mi­nistranta k sebi kiwa. Scenariju připisali su hesło: „Jězus će lubuje“.

Wjacori politikarjo CDU mjenuja scenu na wozu w lisće Kölnskemu karnewalskemu swjedźenskemu komitejej „wostrózbjacu“, „ranjacu“ a „bjez kóždeho začuća“. Woni na to pokazuja, zo přisłuša wjetšina Kölnjanow přeco hišće křesćanskej cyrkwi. Wobraz njesměł přećah róžoweje póndźele a karnewal ze swojej fatalnosću wot­hódnoćić. Z tutymi słowami kritizuja politikarjo CDU planowanu akciju, mjez nimi bywši Kölnski wyši měšćanosta Fritz Schramma. Tež biskopstwo kardinala Rainera Marije Wölki přećiwo wozej protestuje. Na jeho internetnej stronje rěka: „Ně, to njeje scyła žortne. W karnewalu prosće wšitko njeńdźe.“ Hłowny dypk je, „zo je Jězus sam ze znjewužiwanjom zwjazany“.

Nawoda přećaha Marc Michelske na to pokazuje, zo ma karnewal nadawk, „porst do rany połožić“.

Stare rjemjesła zajim zbudźili

štwórtk, 27. februara 2025 spisane wot:
W Choćebuskich wikowych halach su minjeny tydźeń zaso tradicionalne nowolětne rjemjeslniske wiki přewjedli. Wjace hač sto rjemjeslniskich zawodow prezentowaše swoje wudźěłki a swoje rjemjeslniske kmanosće. Zajim wopytowarjow zbudźichu tež tradicionalne rjemjesła kaž ju twarska a meblowa blidarnja Bialas wukonja. Tam ­pokazowaštaj wučomnikaj Benedikt Rosadźinski (nalěwo) a Philip Dubrau, kak ze starodawnym blidarskim gratom wobchadźeš. Najwjetši dźěl wustajerjow pochadźeše z regiona. Wopytowarjo móžachu so wo twarstwje, ponowjenju, modernizowanju kaž tež wo nowostkach na polu twarstwa a rjemjesła wobhonić. Foto: Michael Helbig

To a tamne (27.02.25)

štwórtk, 27. februara 2025 spisane wot:

Nócne zwonjenje wulkeje kapałki na kěrchowje je ludźi we Wuppertalu znowa z nócneho spara storhnyło. Něhdźe dwě hodźinje zwony bjez přestaća zwonjachu. Policija dyrbješe zamkarja skontaktować, dokelž njeběchu zamołwići kěrchowa docpějomni. Hakle njedawno mějachu tam podobny problem. Rěčnica zwjazka pohrjebnišćow wopisowaše podawk jako „wulke hódančko“. Prawdźepodobnje bě wupad miliny elektroniske wodźenje zwonow zamylił. Jako tu milina zaso bě, započachu zwony zwonić.

Chětro rozhorjeny bě chilski prezident Gabriel Boric wupada miliny dla, kotryž bě předwčerawšim, wutoru, wšón kraj zlemił. Njeje akceptabelne, zo bě wšědne žiwjenje wobydlerjow w Chile kaž tež předewzaćow takle potrjecheny, Boric swarješe. Nimale wšitcy wobydlerjow njemějachu na tym dnju milinu.

Znaty konserwatiwny politologa prof. Werner J. Patzelt je w interviewje z našim wječornikom Marcelej Braumanej rozkładł, čehodla je dotalna strategija přećiwo AfD zwrěšćiła.

Samo w serbskim katolskim třiróžku Radwor-Chrósćicy-Kulow njemóžeš polarizaciju w zwisku z AfD prěć: na jednej stronje ludźi, kotřiž wočakuja, zo „módri“ jim domiznu zachowaja* – jich ličba cyle wočiwidnje přiběra. Na druhej stronje mnohich dalšich, kotřiž wobhladuja přiwisnikow AfD jako wotchilerjow wot zasadnych hódnotow křesćanstwa. Waša kniha wopisuje, čehodla bywa AfD w tutym spochi so přiwótřacym konflikće mjeztym hižo lětdźesatk dale a sylniša. Što byšće nam radźił – kak sej z tuteje spirale wulězemy?

Klingbeil za předsydu woleny

srjeda, 26. februara 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Nowa frakcija SPD w zwjazkowym sejmje je dźensa Larsa Klinbeila za noweho předsydu wuzwoliła. Dotalny předsyda Rolf Mützenich bě njedźelu wječor po wólbnej poražce SPD wotstupił. Na to je stronski prezidij 47lětneho Klingbeila, kotryž pochadźa z Delnjeje Sakskeje, namjetował. Klingbeil ma zdobom wodźacu rólu w rozmołwach z CDU/CSU wo wutworjenju noweho zwjazkoweho knježerstwa přewzać.

Žane polěpšenje pola bamža

Rom (dpa/SN). Strowota bamža Franciskusa so tež po dwanaće dnjach w chorowni njepolěpši. Staw swjateho wótca je dale kritiski, byrnjež stabilny, Vatikan zdźěla. Wot kónca tydźenja njećerpješe 88lětny wjace na kuši dych. Tež jeho krej je w porjadku. Nawodu katolikow wot srjedź měsaca w chorowni Gemelli w Romje lěkuja. Franciskus ćerpi na ćežkim zahorjenju płucow. Mjeztym so wěriwi swěta wšědnje za njeho modla.

AfD chce wjace wliwa

Z wotmachom hotuja so w Kölnje na wulki přećah póstnicarjow róžowu póndźelu, na kotryž wočakuja tež lětsa zaso statysacy přihladowarjow. Nowinarjo mějachu hižo raz składnosć, sej někotre z temowych wozow wobhladać. Organizatorojo skorža, zo maja lutowanskich naprawow dla lětsa jenož 19 a nic kaž hewak 25 temowych wozow. Foto: Martin Meissner

Rozmołwy unije a SPD wobćežne

srjeda, 26. februara 2025 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Rozmołwy mjez CDU/CSU a SPD wo nowym zhromadnym knježerstwu njebudu jednore. Tole so jenož dny po wólbach zwjazkoweho sejma wotbłyšćuje. Kanclerski kandidat unije Friedrich Merz žada sej bórzomne rozmołwy, dokelž problemy kraja žane wahanje njedowoleja, wón wčera na posedźenju frakcije CDU/CSU w Berlinje rjekny. Porno tomu rjekny předsyda frakcije SPD Rolf Mützenich: „Haj, smy zamołwići. Njedamy pak so k wěcam nuzować, kotrež njemóžemy zamołwić.“ Wšelake měnjenja wočakuja wobkedźbowarjo hladajo na prašenje dalšich wudawkow za zakitowanje, kotrež njejsu dotal předwidźane kaž tež na prašenje dalšeho zadołženja. Merz je runje tole hižo zasadnje wotpokazał.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND