Wědomosć za lud
Porjedźenka
Nalětnje wjedro po zymnych nocach
To a tamne (04.03.25)
Agresiwne dźiwje swinjo je w pfalcskich winowych horach třoch ludźi zraniło. Skoćo je wčera popołdnju najprjedy 77lětneho na stanowanišću nadběhowało a jeho snadnje na noze zraniło. Krótko po tym zrani swinjo 66lětneho a toho 62lětnu přewodnicu tohorunja na noze. Zranjenych dowjezechu do chorownje. Zo bychu dalšim nadpadam zadźěwali, policisća njemdre swinjo zatřělichu, prjedy hač přiwołany hajnik dojědźe.
Tež wosmy pospyt lěta najwjetšeje hdy twarjeneje rakety w stawiznach swětnišćoweho slědźenja su krótko do wotlěta wotprajili. Countdown za start rakety „Starship“ na swětnišćowym dwórnišću w staće USA hižo běžeše, jako 30 sekundow do planowaneho wotlěta system zadźeržachu. Skónčnje pospyt doskónčnje wotprajichu. Přičiny su runje tak njeznate kaž nowy termin za start.
Křesćenjo w sejmje
Berlin (B/SN). W nowym Zwjazkowym sejmje Němskeje su tež křesćenjo zastupjeni, na přikład: W CDU/CSU čłonka Centralneho komiteja katolikow Mechthild Heil, pola AfD Beatrix von Storch, Maximilian Krah a Nicole Höchst, w SPD čłonka synody ewangelskeje cyrkwje Kerstin Griese, Lars Castellucci a Frank Schwabe, w Lěwicy Bodo Ramelow, něhdyši ministerski prezident Durinskeje, pola Zelenych Katrin Göring-Eckardt, Konstantin von Notz, Lamya Kaddor a Marlene Schönberger.
Wuhibki za wujednanje
Auschwitz (B/SN). W pólskim Bojkówje (Schönwald) njedaloko zaničowanskeho lěhwa Auschwitz wopominachu kónc januara wobydlerjo hromadźe z potomnikami woporow a ze přežiwjenymi nacistisku njeprawdu, kiž bě so tam před 80 lětami stała. Předsydka towarstwa „Schönwalds Erben“, Cornelia Stieler je na kěrchowje při poswjećenju pomnika za wopory smjertneho pochoda w swojej narěči k spominanju a wujednanju namołwjała. Němscy nacionalsocialisća běchu w Auschwitzu milion ludźi morili.
Póstny čas
Bernhard Vogel njeboh
Mainz/Erfurt (dpa/SN). Politikar CDU Bernhard Vogel je njeboh. Bywši ministerski prezident Porynsko-Pfalcy a Durinskeje je 92lětny zemrěł, kaž Konrada Adenauerowa załožba zdźěla. Vogel bě w Mainzu a Erfurće cyłkownje 23 lět w zastojnstwje ministerskeho prezidenta a z tym tak dołho kaž nichtó druhi. Bywša zwjazkowa kanclerka Angela Merkel wobkrući jemu 2007 składnostnje toho 75. narodnin „politisku jónkrótnosć“.
Ruske truty w Ukrainje
Kijew (dpa/SN). Ruske wójsko je wčera wječor znowa wjacore roje trutow do Ukrainy pósłało. Po informacijach medijow su roje we wjacorych dźělach kraja wuhladali. Jasne zaměry njeběchu spóznajomne. Minjeny čas ruske wójsko truty stajnje zaso jako wabjenki do Ukrainy sćele. Truty nimaja žane bomby sobu, ale słuža jenož k tomu, ukrainski powětrowy škit zamylić a nuzować, drohotnu municiju na tunje truty přepraskać.
Israel planuje nowe naprawy
Peter Tschentscher (SPD), prěni měšćanosta Hamburga, ze swojej ...
Starmer: Europa na rozpuću stawiznow
London (dpa/SN). Britiski premierminister Keir Starmer je sej wěsty, zo steji Europa po najnowšich wuwićach w konflikće Ukrainy dla na „rozpuću stawiznow“. Nětko njeje wjace chwile za powědanja, rjekny Starmer po wjerškowym zetkanju zapadnych statnych a knježerstwowych šefow w Londonje. Nětko je na času jednać, zamołwitosć přewzać a nawjedować.
Načolni politikarjo běchu so na to dojednali, zo skupiny europskich krajow měrowy plan za přiměr wudźěła. Tón chcedźa potom z prezidentom USA Donaldom Trumpom wobrěčeć. Žro plana je měsac trajacy přiměr, francoski prezident Emmanuel Macron zdźěli. Minjeny pjatk běštaj so Trump a ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj na dotal njesłyšane wašnje zwadźiłoj. Trump wumjetowaše ukrainskemu prezidentej njedźakownosć a lochkomyslnosć w zwisku z hrožacej Třećej swětowej wójnu.
Sonděrowanja pod ćišćom podawkow
Berlin (dpa/SN). Po najnowšej zwadźe mjez USA a Ukrainu přiběra tež w Němskej ćišć nastupajo wutworjenje noweho zwjazkoweho knježerstwa. CDU/CSU a SPD stej z teje přičiny swoje sonděrowanske rozmołwy dźensa pokročowałoj. Poprawom chcychu so hakle jutře zetkać. W srjedźišću politiskich rozmołwow steji trěbnosć, mobilizować wjacore miliardy eurow za zwjazkowu woboru a za sylnišu podpěru Ukrainy. W tym zwisku rěča wo dalšim wurjadnym zamóženju, kotrež chcedźa z kreditami financować.
Wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) je wčera w sćelaku ARD hišće raz na to skedźbniła, zo so europscy statni a knježerstwowi šefojo štwórtk w Brüsselu na wurjadny wjeršk zetkaja. „Tam dyrbi Němska jasnu poziciju zabrać“, wona rjekny.
Předsyda SPD Lars Klingbeil ma eklat w Běłym domje za jasny signal tež za Němsku, so spěšnje na nowe knježerstwo dojednać. Při tym steja prašenja financowanja stajnje na prěnim městnje, Klingbeil potwjerdźi.
LEAG wočakuje spěšny rozsud
Nowe płunowe milinarnje maja njespušćomne energije wurunać
Choćebuz (dpa/SN). Po dlijenjach nastupajo twar nowych płunowych milinarnjow nadźija so šef předsydstwa energijoweho koncerna LEAG Adolf Roesch wot noweho zwjazkoweho knježerstwa jasnosć hač do kónc lěta. Za Choćebuske předewzaće dźe při tym po swójskich wuprajenjach wo inwesticije cyłkownje třoch miliardow eurow. „Hdyž mamy ćmowu a měrnu dobu, potom su brunicowe milinarnje jeničke domjace energijowe žórło zastaranja, kotrež hišće mamy“, rjekny Roesch powěsćerni dpa. „Tuž dyrbimy spěšnje jednać, zo móhli płunowe milinarnje wobnowjomne energije takrjec wudospołnić.“ Roesch steji wot lěta 2024 na čole LEAG.
Wón so nadźija, zo twar nowych milinarnjow hišće lětsa wupisaja. „Za nowe zwjazkowe knježerstwo je to jara naročny časowy plan“, wón rjekny. Při wupisanju maja wobhospodarjo milinarjow składnosć, swoje poskitki wotedać.
Wotwolene zwjazkowe knježerstwo njeje zakoń k zawěsćenju energijoweje wěstoty wjace schwalić móhło. Planowane poprawom bě, wupisanje milinarnjow hižo lětsa w nalěću přewjesć.
