Merz:Dowěra rosće

wutora, 25. měrca 2025 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Frakciski šef CDU/CSU Friedrich Merz so rozprawam wo rozestajenjach při koaliciskich jednanjach mjez uniju a SPD spřećiwja. „Atmosfera je dale a lěpša, dowěra rosće. Tutu mjezsobnu dowěru trjebamy“, medije přichodneho zwjazkoweho kanclera cituja, powołujo so na informacije wobdźělnikow rozmołwow. Někotre dźěłowe skupiny su mjeztym prěnje wuslědki předpołožili. Zo wuwiwaja so při wšelakich temach diskusije a kontrowersy, běchu wšak wočakowali. To potrjechi wosebje wobłuki migraciju, hospodarstwo a financy. Zjawny wobraz, zo so CDU/CSU a SPD stajnje wadźa, pak takle njetrjechi, rjekny šef krajneje skupiny CSU Alexander Dobrindt. Wón je optimistiski, zo jednanja derje zakónča.

Z rozmołwami Ruska spokojom

wutora, 25. měrca 2025 spisane wot:
Riad (dpa/SN). Ruska delegacija je spokojom z wuslědkami rozmołwow z USA wo skónčenju wójny w Ukrainje. „Wobchowamy zaćišć pozitiwneho dialoga, kiž je tež trěbny“, rjekny ruski zastupnik Gri­gori Karassin statnej powěsćerni Tass. Z rozmołwami chcedźa pokročować a dalše kraje kaž tež UNO zapřijeć, wón připowědźi. Wčera běchu zastupnicy USA a Ruskeje wjace hač dwanaće hodźinow wuradźowali. Při tym dźeše wo wožiwjenje poćahow mjez woběmaj krajomaj a wo skónčenje wójny Ruskeje přećiwo Ukrainje. Wosebje rěčachu wo přiměrje w Ukrainje. Zhromadnu deklaraciju wo wuslědkach jednanjow chcychu w běhu dnja wozjewić, Krjeml w Moskwje a Běły dom we Washingtonje zdźělitej.

Sakska planuje „bolostne“ naprawy

wutora, 25. měrca 2025 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska chce prěni króć po wjele lětach zaso dźěłowe městna w swojich zarjadach wottwarić. Tole wuchadźa za naćiska etata swobodneho stata, kotryž je financny minister Christian Piwarz (CDU) předpołožił. Cył­kownje chcedźa něhdźe 470 městnow šmórnyć, „zo njebychu nas personalne wudawki přežadali“, minister rjekny. ­Sakska ma tuchwilu 96 491 dźěłowych městnow.

Po naćisku knježerstwa za dwójny etat 2025/2026 planuja dochody a wudawki we wysokosći něhdźe 25 miliardow eurow. Zo bychu etat wurunali, dyrbja na mnohich městnach „bolostne“ lutowanske naprawy přesadźić.

Třećina wšěch wudawkow je za města, gmejny a wokrjesy předwidźana. Přiwšěm steja komuny pod wulkim pjenježnym ćišćom, Piwarz rjekny. Zhromadnje chcedźa wupuće z mizery namakać. Tola tež na zwjazkowej runinje su reformy nuznje trěbne. Razantnje přiběrace socialne wudawki komuny poćežuja. Twarske naprawy su tohorunja potrjechene: Za nowe projekty pobrachuja pjenjezy.

Nowy zwjazkowy sejm so zešoł

wutora, 25. měrca 2025 spisane wot:

Zapósłancy prezidij parlamenta wuzwolili – Gregor Gysi zeńdźenje zahajił

Berlin (dpa/SN). Třiceći dnjow po wólbach je so nowy zwjazkowy sejm dźensa k swojemu prěnjemu posedźenju zešoł. Z tym zahaji so 21. legislaturna doba sejma. Zahajił je konstituowace posedźenje starobny prezident, zapósłanc Lěwicy Gregor Gysi. Wón je zapósłanc z najdlěšim słužbnym časom w sejmje. Hač do lěta 2017 bě starobny prezident stajnje najstarši zapósłanc sejma.

W swojej narěči Gysi zapósłancow ­namołwješe, swojej zamołwitosći wot­powědować a politiske debaty wěcownje a na runinje mjezsobneho respekta wjesć. Bjezposrědnje po tym wuzwolichu zapósłancy nowu prezidentku zwjaz­koweho sejma. Dotalnu prezidentku, ­socialdemokratku Bärbel Bas (SPD), na­slěduje bywša zwjazkowa ministerka za ratarstwo Julia Klöckner (CDU). Tradi­cionalnje ma najsylniša frakcija sejma prawo, tute zastojnstwo wobsadźić, kotrež je protokolarisce druhe najwažniše w zwjazkowym sejmje.

Bazar je zahajeny

wutora, 25. měrca 2025 spisane wot:
Sakski bazar nałožowanja dawkowych pjenjez je zahajeny. Po planje mjeńšinoweho knježerstwa CDU/SPD ma so plan personala wot 96 500 na 96 100 městnow redukować. Štóž połdra lětdźesatka wróćo ­hlada, dopomina so na ministerskeho prezidenta Stanisława Tilicha, kiž chcyše ličbu ludźi w słužbje kraja wot 88 000 na 70 000 pomjeńšić. Knježaca politika je so najebać dale a wótřiše warnowanja zličbowanskeho zarjada za nawopačny směr rozsudźiła. Problemy pak z tym rozrisała njeje, běrokratija ludźi dźeń a bóle wobćežuje, a na šulach registruja spochi nowe rekordy wupada wučby najebać wšě ofensiwy nawabjenja personala. Nětk dyrbi knježerstwo hišće přeća BSW, Zelenych a Lěwicy spjelnić, zo by wjetšinu za etat 2025/2026 dóstało. A na přikład rjemjeslnicy, kotřiž maja ze samsnymi ludźimi wjac nadawkow zdokonjeć, žadanja bě­rokratije spokojeć a to wšo z dawkami ­financować, so mjerzaja. Snadź měješe ­Tilich prawje? Marcel Brauman

Předstajeja jutrowne nałožki

wutora, 25. měrca 2025 spisane wot:
W domizniskim muzeju w Dešnje su předwčerawšim, njedźelu, wustajeńcu „Woheń, woda a debjene jejka“ wotewrěli. Nimo informacijow wo serbskich jutrownych nałožkach kaž jutrownym wohenju abo jutrownej wodźe wěnuje so muzej žiwjenju a skutkowanju ratarja Helmuta Kurja (1935–2023) z Blunja. Wón je serbsku drastu znał, bě ludowy wuměłc a braška a je jutrowne jejka debił. Na jutrownych wikach w Budyšinje, Slepom abo Nowej Łuce bě wjele lět swěru prezentny. Wot załoženja Blunjanskeho kwasneho ćaha 1966 bě Kurjo zahority braška. Jako tajkeho su jeho na festiwalach serbskeje kultury a na druhich zarjadowanjach znali. Foto: Michael Helbig

Drježdźany (dpa/SN). Hłubokeje dźěry we Łobju dla so přihoty za wottorhanje Carolineho mosta w Drježdźanach dlija. Tak mjenowany kolk – přirunujomny z hłubokej dźěru na dróze – su mi­njeny tydźeń našli. Dźěra je tři do štyri metry hłuboka, Simone Prüfer, nawodnica měšćanskeho zarjada za dróhotwar, zdźěla. Runje na tutym městnje su róšty stajić chcyli, kotrež maja hišće stejacy dźěl mosta při dalšich dźěłach stabili­zować.

Poprawom chcychu róšty tutón tydźeń natwarić. Město toho dyrbja nětko najprjedy kolk zasypać a ze železnej konstrukciju zakryć. Přichodny tydźeń dalšu pomocnu konstrukciju natwarja. Za to trěbne pontonowe dźěle su mjeztym z Čěskeje přiwjezli a na staroměšćanskim dźělu Łobja přiwjazali. Elementy słuža róštam jako fundament.

Najebać nowe problemy twarske dźěła wokomiknje hišće časowemu planej ­wotpowěduja, Prüfer rjekny. Hłowny zaměr, kónc meje srjedźny dźěl mosta wuzběhnyć, njeje wohroženy. Planowane je, srjedźny dźěl mosta na pobrjóh dowjezć a tam rozkuskować.

To a tamne (25.03.25)

wutora, 25. měrca 2025 spisane wot:

Na wšěch 15 000 eurow je žona w spěšniku ICE ducy z Hannovera do Mnichowa namakała. 33lětna přizjewi so na to pola zwjazkoweje policije. Pjenjezy ležachu w tobole na prózdnym sedle w ćahu. Žona tošu policistam přepoda, kotřiž pjenjezy přeličichu. Dotal njeje so nichtó jako wobsedźer pjenjez přizjewił. Žona ma prawo na namakanske myto. Najprjedy raz pak policija pjenjezy wobchowa.

Pjany pasažěr je na lětanišću w Bremenje zapozdźenje wotlěta mašiny na kupu Mallorca zawinował. Jako pilot lětadło hižo na wotlět přihotowaše, sobudźěłaćerjam pjany muž napadny. 53lětny so přikazam stewardesow spjećowaše a jim dosć agresiwnje nadawaše. Pilot swoje přihoty na to přetorhny a muža z lětadła wupokaza. Mašina z dowolnikami móžeše hakle z 45 mjeńšinami zapozdźenja do směra na Španisku wotlećeć.

Přeńdźenja cyrkwje wodać

póndźela, 24. měrca 2025 spisane wot:

Rom/Mainz (B/SN). W Swjatym lěće 2000 prošeše bamž Jan Pawoł II. w Pětrowej cyrkwi w Romje na historiske wašnje wo wodaće přeńdźenjow cyrkwje. Israelski rozhłós rozprawješe tehdy wo historiskim mězniku poćahow mjez židami a křesćanami. Medije a zjawnosć su wu­znaće na Božej mši wysoko hódnoćili. Do toho bu cyrkej stajnje jako „swjata, dospołna a perfektna“ předstajana.

Dušepastyrstwo we wójsku

Berlin (B/SN). Zamołwita za wójsko w Němskim zwjazkowym sejmje Eva Högl je w lětnej rozprawje 2024 wažnosć dušepastyrstwa wuzběhnyła. Wona so za „angažowane dźěło wšěm zamołwitym ewangelskeho, katolskeho a židowskeho dušepastyrstwa“ wuraznje dźakuje. Zawjazanosć dušepastyrjow k mjelčenju je 75 procentam wojakow wažna zepěra. Zastaranje hišće 3 000 muslimskich wojakow njespokoja.

Wuslědki prawje hódnoćić

W Serbskim seminarje w Praze je so sobotu hłowna zhromadźizna Towarstwa přećelow Serbow (SPL) wotměła. Po dwěmaj lětomaj bu zaso nowe předsydstwo wuzwolene. Změny njejsu wulke. Stary předsyda Lukáš Novosad sta so z nowym, městopředsydka wostanje Eliška Oberhelová. Jimaj přidružichu so Iva Drmlová, Ondřej Šrámek, Antonin Kříž, František Krejčí a Kryštof Peršín, kotryž je jenički nowy čłon předsydstwa. Hłowna tema diskusije běchu wužadanja, z kotrymiž so towarstwo hižo dlěši čas bědźi: pobrachowacy dorost a financielne ćeže w zwisku ze stupacymi kóštami za tepjenje. Kóštow dla njeje wěste, hač budźe towarstwo Serbski seminar, kiž słuša čěskemu kultusowemu ministerstwu, dale wužiwać směć. Najebać to so prócuje, zo by styki do Łužicy wudźeržowało. Wo tym swědči tójšto zarjadowanjow, kotrež je towarstwo loni zorganizowało.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND