Biskop: Kritika njewoprawnjena

štwórtk, 26. nowembera 2015 spisane wot:

Praha (ČŽ/K). Praske arcybiskopstwo wuwróća naležnje kritiku politikarjow někotrych stron za to, zo je kardinal Dominik­ Duka minjeny pjatk w Lánach po jich měnjenju swjećił Božu mšu za prezidenta­ Miloša Zemana. „Kardinal ma kritiku za njewoprawnjenu“, rjekny jeho sekretar Milan Badal. „Swjećenje Božeje mšě bě wobstatk zrěčenja, wujednaneho hižo před dlěšim časom. Kemše njemóžeš tuž jako podpěru politiki prezidenta zrozumić“, Badal podšmórny. Zetkanje kardinala Duki ze Zemanom wotmě so předewšěm wšelkich problemow dla, zwisowacych ze zarunanjom swójstwa mjez statom a cyrkwju, štož je zakonsce postajene.

Na kemšach pjatk w Lánskej cyrkwi njeposrědnje­ pódla hrodu bě so kardinal Duka w přitomnosći něhdźe sto ludźi modlił za narod, sprawnosć a měr kaž tohorunja­ za wopory terorizma a čěskich zastajencow w Mali. Boža mša wuklinča z čěskej hymnu. Witałoj běštaj kardinala Duku prezident Zeman hromadźe ze starostu Lán Karelom Skleničku.

Před centralu ČEZ protestowali

srjeda, 25. nowembera 2015 spisane wot:
Drježdźany/Praha (dpa/SN). Přećiwnicy brunicy, wobswětowi aktiwisća a politikarjo Zelenych su dźensa před centralu połstatneho energijoweho koncerna ČEZ w Praze přećiwo tomu protestowali, zo koncern brunicowu wotnožku energijoweho koncerna Vattenfall kupi. Na wot wjacorych łužiskich iniciatiwow organizowanym zarjadowanju wobdźělištaj so tež zapósłancaj Zelenych krajneho sejma Braniborskeje Heide Schinowski a Sakskeje dr. Gerd Lippold. Pod hesłom „Njedamy so předać“ demonstranća koncern namołwjachu, žane pjenjezy do nowych brunicowych jamow njeinwestować. Tysacam ludźi hrozytej wuswojenje a wotbagrowanje, dyrbjeli-li nowe jamy dźěłać započeć. Tale praksa je w Čěskej zakazana, woni argumentowachu. Nimo ČEZ stej tež koncernaj Czech Coal – Vršanska uhelná a EHP zajim na wuhlu signalizowałoj. Přećiwnicy brunicy su sej wěsći, zo zmilinjenje brunicy hižo bórze žadyn dobytk wjace njewunjese. Nimo toho wobsteji „strach, zo nowy wobsedźer brunicu do Čěskeje dowjeze“.

Sobotka w Chinje

póndźela, 23. nowembera 2015 spisane wot:
Praha (ČŽ/K). Čěski ministerski prezident Bohuslav Sobotka přebywa wot wčerawšeho na tydźenskim oficialnym wopyće Chiny, přeprošeny wot jeje premiera Li Keqianga. Sobotku přewodźeja ministrojo za wonkowne naležnosće, hospodarstwo a wulka delegacija nawodnych managerow industrije, předewšěm mašinotwara, rozprawjeja tamniše medije. Hłowna naležnosć wizity je, wobdźělić so na zetkanju Chiny ze zastupjerjemi 16 statow srjedźneje, wuchodneje a juhowuchodneje Europy. Póńdźe pak tež wo čěsko-chinske zhromadne dźěło. „W zašłych lěta bu wone zanjechane“, Sobotka do wotlěta rjekny. „Tuž ma so tójšto nachwatać“, wo čož so jeho knježerstwo zaměrnje prócuje. Lětuši, rozšěrjeny eksport wo 15 procentow do Chiny wo tym swědči. W Pekingu budźe čěski premier z najwyšimi chinskimi statnikami jednać, tak tež ze statnym prezidentom Xi Jinpingom. China ma so za to zdobyć, w Čěskej inwestować. Dale rozrosć ma turizm – lětsa wopyta 300 000 Chinjanow Čěsku. Dźensa je so Sobotka na seminarje předewzaćelow w Shanghaiju wobdźělił a tam twornju Škoda Auto wopytał.

„Němska politika sobu wina“

wutora, 17. nowembera 2015 spisane wot:

Pólska po teroristiskich nadpadach w Parisu

Waršawa. Krawne atentaty w Parisu ze 129 mortwymi su tež w Pólskej wulki šok zawinowali. Wšitke nowiny so wobšěrnje tomu wěnuja, rěčo cyle jasnje wo „wójnje“ a wo „nadpadźe na Europu“. Pólski­ rozhłós słucharjam sobotu rano připowědźi, zo chcył z „dnjom ćišiny“ wopory wopominać a so rockoweje hudźby wzdać. Na zjawnych twarjenjach wisaja chorhoje tež w Pólskej poł wy­soko. Na někotrych radnicach su samo francoske chorhoje jako znamjo solidarity wupowěsnyli. Před francoskim wulkopósłanstwom we Waršawje a konsulatom w Krakowje su kondolencne knihi wupołožene, zo móhli ludźo swoje sobužarowanje zwuraznić. Něhdyši wonkowny minister Grzegorz Schetyna rjekny: „Dźensa smy wšitcy Francozojo“.

Hdźe statok mój …

wutora, 17. nowembera 2015 spisane wot:

PŘESYDLOWANJE je w Čěskej poměrnje njerědki zjaw, po wobwodach wšak chětro rozdźělny. Najwjace ludźi wopušća morawsko-šlesiski region, z kotrehož je loni nic mjenje hač 3 449 wobydlerjow do druhich kónčin republiki wotešło, najčasćišo do Olomoucskich stron, na južnu Morawu a do srjedźnych Čech. Karlovarski a Ústeski stej dalšej wobwodaj, z kotrejuž ludźo w nahladnej měrje wotchadźeja. Tole wuchadźa z přisłušnych datow Čěskeho statistiskeho zarjada (ČSÚ), kiž publikuje serwer iDnes. Wo stotki­ wobydlerjow stej so porno tomu južnočěski a Plzeński wobwod po­lěpšiłoj. Po statistice ČSÚ je so lěta 2014 dohromady 238 000 Čechow přesydliło, 40 000 wjace hač před pjeć lětami. Z wuwzaćom Prahi, kotraž je loni wo 594 čěskich staćanow zrostła, wšitke druhe wulkoměsta wobydlerjow zhubjeja. Zwjetša ćehnje jich do wjetšich wsow z přihódnej infrastrukturu njedaloko městow. Najčasćiši motiw, wopušćić ródnu domiznu, bywaja wyše mzdy w bóle wuwitych kónčinach, hdźež su husto dwójce, trójce tak wysoke kaž w njepřemysłowych regionach.

Pólska: Nowa politika ćěkancam napřećo

póndźela, 16. nowembera 2015 spisane wot:
Waršawa (dpa/SN). Po terorowych nadpadach w Parisu je nowy pólski minister za europske naležnosće Konrad Szymanski nowe postupowanje napřećo ćěkancam připowědźił. Pólska njebudźe wot Rady EU wobzamknjene rozdźělenje ćěkancow zwoprawdźić, rjekny wón w internetnej nowinje wpolityce.pl. „Pólska dyrbi dospołnu kontrolu swojich mjezow a azyloweje a migraciskeje politiki wobchować.“ W tym zwisku wón rozsud bywšeho knježerstwa, 7 500 ćěkancow přiwzać, raznje kritizowaše. Mjeztym je něhdyši ministerski prezident a šef pólskeje Lěwicy, Leszek Miller, zwjazkowu kanclerku Angelu Merkel (CDU) hladajo na ćěkancow kritizował.

Fonds za zapadny Balkan załoženy

póndźela, 16. nowembera 2015 spisane wot:
Praha (ČŽ/K). W čěskej stolicy wotmě so minjeny pjatk diplomatiski wjeršk. Na iniciatiwu­ Čěskeje zeńdźechu so wonkowni ministrojo Višegradskeje štwórtki Čěskeje, Słowakskeje, Pólskeje a Madźarskeje z kolegami zapadobalkanskich statow Serbiskeje, Albanskeje, Bosniskeje-Hercegowiny, Montenegra a Kosowa kaž tež Słowjenskeje a Chorwatskeje. Jónu dźěše wo problemy w zwisku z migraciskej krizu,­ w kotrejž je balkanska čara jedna z najbóle wužiwanych pućow ćěkancow do srjedźneje Europy, rěka w čěskich medijach. W tym zwisku wobzamknychu załožić­ Zapadobalkanski fonds. Tón ma być srědk za skutkowniše regionalne zhromadne dźěło. „Balkan njesmě so destabilizować“, rjekny čěski wonkowny minister­ Lubomir Zaorálek. Stabilnosć tohole­ regiona njeje jenož wažna za stabilnosć srjedźneje Europy, ale cyłeho kontinenta. Podobnje wupraji so městopředsyda komisije EU Franc Timmermanns, kiž ma zintegrowanje tutych krajow do EU za „ekstremnje wažne“. Kóždy čłonski stat fondsa nałoži do njeho 3 000 eurow.

„Nowy duch“ w parlamenće

pjatk, 13. nowembera 2015 spisane wot:

Polacy wobkedźbuja prěnje kročele noweho knježerstwa

Waršawa. Pólska ma wot wčerawšeho nowe knježerstwo. Beata Szydło bu jako nowa ministerska prezidentka w parlamenće spřisahana. Do toho bě statny prezident Andrzej Duda stare knježerstwo oficialnje rozpušćił. Při wólbach 25. oktobra bě dotalna opoziciska narodnokonserwatiwna strona Prawo a sprawnosć (PiS) absolutnu wjetšinu zdobyła. Medije a wša zjawnosć prěnje kročele a wosebje tež personalne rozsudy noweho knježerstwa, wobstejace z 21 minis­terstwow, jara dokładnje wobkedźbuja.

Nowy wonkowny minister je diplomat Witold Waszczykowski, z nutřkownym ministrom sta so dotalny frakciski šef PiS Mariusz Błaszczak. Najwjace debatow zbudźiło wšak je powołanje Antonija Macierewicza, kiž přewza zakitowanske ministerstwo. Wón bě w zwisku z přepytowanjom njezboža lětadła pólskeho prezidenta nad ruskim Smolenskom w aprylu 2010 spekulacije wo móžnym ruskim atentaće šěrił a je hač do dźensnišeho kruće wo tym přeswědčeny.

Koalicija w Praskej radnicy zwrěšćiła

srjeda, 11. nowembera 2015 spisane wot:
Praha (dpa/SN). Dotal knježaca koalicija w radnicy čěskeje stolicy je rozpadnyła, kaž medije rozprawjeja. Wona wobste­ješe z hibanja ANO, ze socialdemokra­tiskeje ČSSD a z dalšich mjeńšich stron. Po dlěšich internych ćahańcach su zastupnicy ČSSD wčera připowědźili, zo koaliciju wopušća. Tak nimaja socialdemokraća hižo wjetšinu w měšćanskim parlamenće. Čěski­ ministerski prezident Bohuslav Sobotka­ komentowaše rozpad Praskeho měšćanskeho knježerstwa z kritiku, zo njebě koalicija hižo dlěši čas dźěłakmana a bě tuž jenož hišće „chroma kačka“. Prascy­ radźićeljo běchu so stajnje zaso wo prašenjach wuwića města wadźili. Při tym­ je lobbyizm wažnu rólu hrał.

„Njezbožoma so wujasnić“

srjeda, 11. nowembera 2015 spisane wot:
Waršawa (dpa/SN). Přichodne narod­nokonserwatiwne knježerstwo Pólskeje chce při přepytowanju znjezboženja lětadła pólskeho prezidenta nad ruskim Smolenskom w aprylu 2010 přidatne prawniske móžnosće wučerpać. „Naležnosć Smolensk ma so wujasnić“, rjekny přichodna ministerska prezidentka Beata Szydło wčera we Waršawje. Přepytowanja Waršawskeho wojerskeho statneho rěčnistwa su tuchwilu „na mortwym dypku“, rjekny přichodny koordinator tajneje słužby Mariusz Kamiński. Witold Waszczykowski, kiž ma w knježerstwje wonkowne ministerstwo nawjedować, je w telewizijnej rozmołwje hižo připowědźił, zo chcyła so Pólska na Europske sudnistwo za čłowjeske prawa w Strasbourgu wobroćić. Nimo toho trjebaja mjezynarodnu pomoc, dyrbjała-li so Ruska dale spjećować powostanki Tupolew 154 wróćić. Waszczykowski po­twjerdźi: „To je naše swójstwo.“ Při lěta­dłowej katastrofje­ před pjeć lětami bě 96 ludźi žiwjenje přisadźiło, mjez nimi te­hdyši pólski prezident Lech Kaczyński.

nowostki LND