Sudnicy reformu rozjimali
Hród a cyrkej wujednanej
DOROZRISANE mjez hrodom a cyrkwju su po wjele lětach wobćežneje ćahańcy nětkole swójstwowe wěcy nastupajo rjad twarjenjow na Praskich Hradčanach. Po zrěčenju, na kotrehož swjatočnym podpisanju so prezident Miloš Zeman a arcybiskop kardinal Dominik Duka wobdźělištaj, wzdawa so katolska cyrkej naroka na někotre twarjenja na ležownosći hrodu a dóstanje za to tři wjetše imobilije, mjez nimi cyrkej Wšěch swjatych. Zo je po schwalenju zakonja wo restitucijach telko časa k doskónčnemu za wobě stronje spokojacemu rozrisanju zašło, zaležeše po wudawanju medijow na komplikowanych prawniskich prašenjach za někotre objekty. Kardinal Duka spokojom zwurazni: „To je kónčna smužka za restitucijemi.“ Prezident Miloš Zeman pokaza na zhromadnu winowatosć, wšitke twarjenja nětko najručišo sporjadkować. „Wjeseli mje, zo budu wšitke tele objekty přichodnje zjawnosći přistupne“, hłowa stata rjekny.
Žanych jasnych dobyćerjow
Wulki šmjatk po wólbach noweho słowakskeho parlamenta
Bratislava (SŽ/K). Sobotne wólby parlamenta w Słowakskej su hišće hubjeńši scenarij wunjesli, hač běchu bjeztoho wočakowali. Wuslědk maja słowakske medije za tajki, zo njeje dobyćerjow, ale jeničce přěhračkow. Z nastupjenych 23 stron a hibanjow zaćehnje nětko wosom do Narodneje rady.
Po wočakowanju je strona Smer-SD premiera Roberta Fica znowa najlěpje wobstała, z 28,3 procentami – to je najšpatniši wuslědk po lěće 2002 – pak bolostnje poskubana. Z 49 sydłami změje Smer jenož hišće třećinu hłosow město dotalnych, absolutnu wjetšinu woznamjenjacych 83. Nowa prawicowa strona Swoboda a solidarita (SaS) nažnja nablaku 21 proc., Olano Nova 11, Słowakska narodna strona (SNS) 8,6, ekstremnje prawicarska Ludowa strona Naša Słowakska 8, Sme Rodina 6,6, strona madźarskeje mjeńšiny MOST-HID 6,5 a Siet’ (Syć) 5,6 proc. Křesćanscy demokraća docpěchu jeno 4,9 proc. a njebudu tak prěni raz w sejmje zastupjeni. Předsyda Ján Figel zastojnstwjo ćisnje. Wólbne wobdźělenje bě z 59,8 procentami njenadźicy poměrnje wulke.
„Z rozprawu hišće čakać“
Pruwowarjo EU w Pólskej zakonske njedostatki zwěsćili
Waršawa. Wosebita komisija Europskeje unije, kotraž bě minjene tydźenje nowe pólske zakonje w zwisku z wustawowym sudnistwom přepytowała, je swoje dźěło zakónčiła. Dźens za tydźeń chcedźa Europskemu parlamentej w Strasbourgu kónčnu rozprawu předpołožić.
Hižo nětko pak dźěle rozprawy medijam předleža. Gazeta Wyborcza je mjeztym wurězki wozjewiła. Tak běchu pruwowarjo EU zwěsćili, zo je dźěło wustawoweho sudnistwa po reformje noweho Waršawskeho narodnokonserwatiwneho knježerstwa w dalokej měrje zlemjene. Jako konkluziju chce Brüssel pólski sejm namołwjeć, njedostatki zaso skorigować. Po nowym zakonju trjeba wustawowe sudnistwo, zo by sudźić móhło, dwutřećinowu wjetšinu, štož je iluzoriske. Nimo toho je knježerstwo we Waršawje wjacorych sudnikow wuměniło a ze swójskimi ludźimi narunało.
Čěske piwo dale požadane
REKORDNJE wjele piwa je Čěska w minjenym lěće eksportowała. Prěni raz je teje „złoteje chmjelowiny“ wuwjezła za wjace hač šěsć miliardow krónow (přibližnje 225 milionow eurow). Z 1 108 hektolitrami bě Słowakska prěni króć najwjetša woteběraćelka před dotalnym „primusom“ Němskej, kotraž je 923 hektolitrow piwa kupiła. Na třećim městnje sćěhuje Pólska z 345 hektolitrami, na štwórtym Šwedska z 268 hektolitrami a na pjatym Wulka Britaniska z 227 hektolitrami. Cyłkownje su čěske piwarnje – Prazdroj, Budvar a dalše znate wulke hromadźe z něhdźe 300 minipiwarnjemi – lěta 2015 dobrych 19 milionow hektolitrow nawarili, wozjewja telewizija ČT 24. Nimo toho su Češa tež dale swětowy mišter w piwopiću. Na wosobu přeličene „wutrubi“ kóždy wobydler wob lěto nic mjenje hač 147 litrow, štož je před susodnymi Němcami a Awstričanami nahladny předskok něhdźe 40 litrow. Přiwšěm statistika wujewja, zo je přetrjeba piwa minjene pjeć lět snadnje woteběrała – wo pjeć procentow. Trend k tomu wočakuja tež za přichodne lěta.
Statny swjatk přemjenowany
Pólska chce kontrolować
Premier Fico nahladnosć zhubił
Peter Čačko z Bratislavy rozprawja za Serbske Nowiny:
Přichodnu sobotu je zaso jónu tak daloko – 5. měrca woli słowakska ludnosć přichodny parlament. Zo strona Smer-Socialna demokratija tež tónkróć z wotuma jako dobyćer wuńdźe, je po wšěch woprašowanjach tak derje kaž wěste. Hačrunjež njebudźe snano hižo tak wuspěšna kaž před štyrjomi lětami, jako wona telko hłosow nažnja, zo je z Robertom Ficom na čole sama knježić móhła. Woprašowanja mjenujcy tohorunja wujewjeja, zo je ministerski prezident mjez wolerjemi nahladnosć zhubił. Přinošowali su k tomu předewšěm někotre korupciske afery toho razu, zo su so „sympatizanća“ z pomocu zjawnych skazankow z milionami eurow wobohaćili.
„Wón je pomhał swět změnić“
Stasiakty Lecha Wałęsy zbudźeja w Pólskej wšelake reakcije
Waršawa. Pólska debatuje tele dny naležnje wo politikarju, kiž je kaž nichtó druhi symbol spjećowanja pólskich dźěławych přećiwo komunistiskemu režimej. W zawostajenstwje zemrěteho něhdyšeho nutřkowneho ministra, generala Czesława Kiszczaka běchu so dokumenty namakali, po kotrychž je Lech Wałęsa w 70tych lětach za pólsku stasi – Służbu Bezpie- czeństwa (SB) – dźěłał. Dokumentowane su tež wjacore protokole zetkanjow Wałęsy z oficěrami SB. W tychle dokumentach wón dźěłowe wobstejnosće na łódźnicy w Gdańsku, hdźež swój čas jako elektrikar dźěłaše, wótrje kritizuje.
Konserwatiwne nowiny, kotrež podpěruja nowe narodnokonserwatiwne knježerstwo strony Prawo a sprawnosć (PiS), dosć raznje reaguja. Z wěstym spokojenjom niča wone wobraz 72lětneho Wałęsy, něhdyšeho statneho prezidenta a lawreta Měroweho Nobeloweho myta.
