Jako pjekar nowiny roznošuje

wutora, 25. julija 2023 spisane wot:

Wot spočatka měrca 1992 wuchadźeja Serbske Nowiny jako wječornik. A wot toho časa je pomocnicy w mnohich wjetšich a mjeńšich wsach wšědnje ­čitarjam do domu noša. Najwjetši čas tuž našich pilnych roznošowarjow w lětnjej seriji předstajić (9).

Nimale w kóždej našej serbskej wjesce steješe kolebka sławneho wótčinca abo tajki, kotryž je „hódny wěčnoh wopomnjeća“, je we wsy skutkował. Pomniki abo tež wopomnjenske tafle na to dopominaja. Hinak je to w Pozdecach, hdźež ani pomnik ani sławnu wosobu njenadeńdźeš.

Při zachodźe na Budyske tachantstwo wottwarištaj sobudźěłaćerjej minjene dny lampy. Su to prěnje přihotowanske dźěła za wobšěrnu renowaciju portala. Eksperća chcedźa wrota mjez druhim znowa wobarbić. Tež dalše renowaciske a restawraciske dźěła maja so wukonjeć. Posledni raz bu portal w lěće 2009 restawrowany. Dźěła maja dohromady wosom tydźenjow trać a su z krajnym zarjadom za pomnikoškit a krajnoradnym zarjadom wothłosowane. Foto: SN/Maximilian Gruber

Krótkopowěsće (25.07.23)

wutora, 25. julija 2023 spisane wot:

CDU chce rozsud wobydlerjow

Budyšin. Frakcija CDU w Budyskej měšćanskej radźe na tym wobsteji, zo ma wobydlerstwo města wo Sprjewinym mosće rozsudźić. Wona je wotpowědnu próstwu wyšemu měšćanosće Karstenej Vogtej (CDU) posrědkowała. Wo tym informuje měšćanski radźićel CDU Tobias Schilling na swojej facebook-stronje. Kónc septembra ma rada zasadny rozsud wo twarje mosta tworić.

Klima a stare drjewjane hrjady

Drježdźany. Wot februara přewjedźe krajny zarjad za pomnikoškit Sakska (LfD) třilětny slědźerski projekt, kiž so ze sćěhami klimoweje změny za stare wjerchi z drjewowych hrjadow zaběra. Zapřijeći do projekta, kotryž Zwjazkowa załožba za wobswět (DBU) spěchuje, su mjez druhim Ewangelska-lutherska krajna cyrkej Sakskeje, restawratorojo a rjemjeslnicy.

Hišće swobodne FSJ-městna

Ataki přiběraja

póndźela, 24. julija 2023 spisane wot:

Frankfurt n. M. (B/SN). „Agresije přećiwo křesćanam ze židowskeje strony w Swjatym kraju přeco husćišo dožiwjamy“, zwěsći Pierbattista Pizzaballa w Jerusalemje. Nimo werbalnych ranjenjow křesćanow napluwaja, wosebje tež ze stron dźěći. Arcybiskop Pizzaballa prosy mjezynarodne knježerstwa z Israelom wo tamnišim połoženju křesćanow rěčeć. Bamž chce arcybiskopa jako kardinala pomjenować, zo by domoródnych lěpje zastupować móhł.

Židowske kěrchowy

Berlin (B/SN). Rownišća su w židowstwje njedótkliwe. Tohodla so jich rowy ženje njezrunaja a znowa njewužiwaja, ale často zwostanu zarosćene. W Berlinje Weißensee je na přikład tajki wuznamny 42 hektarow wulki kěrchow. Wjace hač 115 000 ludźi je na nim pohrjebane, lětnje wokoło 30 wosobow. Tež spisowaćel Stefan Heym je tam pochowany.

Biblija w lochkej rěči

Čerwjeny ptači roztoč w kurjencu

póndźela, 24. julija 2023 spisane wot:

Nic jenož na wsach, ale tež w městach maja mnozy domjacy skót. Něchtóžkuli nimo toho drobny skót plahuje. Wšitcy so wo strowotu swojich dwu- abo štyrinohatych lubuškow prócuja. K tomu ­přinošować chce naša serija z pokiwami z weterinarneje mediciny. (11)

Dermanyssos gallinae, čerwjeny ptači roztoč (Rote Vogelmilbe) je wony ektoparazit, kotryž najčasćišo kokoše nadpaduje. Nimo sylneho swjerbjenja a změnow na koži ptačiny móže roztoč tež na druhi skót a čłowjeka zalězć a tohorunja swjerbjenje a reakcije na kłóće wubudźić.

Ze staplowakom we wuskej cyrkwi

póndźela, 24. julija 2023 spisane wot:
Na njewšědne wašnje su tele dny w Radworskej Křižnej cyrkwi nowy harmonium instalowali. Dokelž bě dotalny skóncowany a reparatura by přewobćežna była, su so za nowy instrument rozsudźili. Z pomocu widłoweho staplowaka su najprjedy stary harmonium z chóra dele wzali a na to nowy horje stajili. Hladajo na wuske poměry w cyrkwi na kěrchowje bě to wulce poradźeny rjemjeslniski wukon, scyła ze staplowakom tajke dźěło wukonjeć móc. Nowy harmonium pochadźa z Esslingena pola Stuttgarta. Tomaš Wencl je jón ze swojim wozydwownistwom darmotnje do Radworja přiwjezł. Foto: Jakub Wowčer

Policija (24.07.23)

póndźela, 24. julija 2023 spisane wot:

Kóčku wuchowali

Brězowka. K njewšědnemu zasadźenju wołachu pjatk wječor policiju w Brězowce w Dźěwinskej gmejnje. Tam bě kóčka do sudobja za hnójnicu padnyła a njemóžeše so sama hižo wuswobodźić. Tuž dyrbjachu zastojnicy Běłowodźanskeho policajskeho rewěra pomhać. Kóčka drje bě žiwa, njemóžeše pak so na hładkej foliji­ ze sudobja wudrapać. Tuž přiwołachu policisća wjesnych dobrowólnych wohnjowych wobornikow. Kameradam so skónčnje poradźi, wosłabjene skoćo wuchować. Woni kóčku najprjedy raz wumychu a ju skónčnje tež zastarachu. Hač je so kóčka na to k swojemu wobsedźerjej dóstała, bohužel znate njeje.

Dróha zawrjena

póndźela, 24. julija 2023 spisane wot:
Halštrow. W nadawku Budyskeho wokrjesa twarja tuchwilu podłu wokrjesneje dróhi K 9239 mjez Halštrowom a Rušicu (Rauschwitz) kolesowansku šćežku. W tym zwisku je na kromje Halštrowa do směra na Rušicu wobchadna kupa za kolesowarjow předwidźana, zo dóstanu so woni z jednoho boka dróhi na tamny. Za trěbne twarske dźěła je dróha wot dźensnišeho hač do 19. awgusta za nadróžny wobchad dospołnje zawrjena. Wokołopuć přez statnu dróhu S 94 je wulkomyslnje wupisany. Z tym zwjazana je změna busowych čarow, štož měli wobydlerjo wobkedźbować.

Podcast bórze na stronje gmejny

póndźela, 24. julija 2023 spisane wot:

Malešecy (SN). Wopyt muzeja, šiće měškow za pjelnjenje z lěwanćikom kaž tež wopyt dźiwadła – wšo to běchu temy minjeny tydźeń nahrawaneho podcasta rěčneho motiwatora Luciana Kaulfürsta w Přiwćicach. W ramiku prózdninskeho poskitka dojědźe sej dźesać holcow 1. do 4. lětnika Malešanskeho horta pod nawodom kubłarki Heleny Kralec z kolesom k radijowej staciji, kotruž je Lucian Kaulfürst loni zarjadował. Projekt lokalneho rozhłosa słuži spěchowanju serbskeje rěče w Malešanskej wokolinje a informuje wo zajimawych serbskich temach.

Jemu po boku bě rěčna motiwatorka Juliana Kaulfürstowa. Zhromadnje wuhotowaštaj wonaj jako hobby-rozhłosownikaj rjane dopołdnjo za holcy. Dźěći dožiwichu pisanu wotměnu mjez rolomaj moderatorki a technikarki. W serbskej a němskej rěči rozprawjachu wone wo swojich dotalnych prózdninskich dožiwjenjach a nazhonjenjach.

Jubileje we wobrazach widźeć

póndźela, 24. julija 2023 spisane wot:

„Nóc tysac swěčkow“ syły wopytowarjow do klóšterskeje zahrody wabiła

Pančicy-Kukow (SN/MWj). Wot lěta 2006 přewjeduje Křesćansko-socialny kubłanski skutk (CSB) na zahrodźe klóštra Marijineje hwězdy „Nóc tysac swěčkow“. Ale telko wopytowarjow kaž předwčerawšim drje tam hišće dožiwili njejsu. Dźesatki metrow dyrbjachu so ludźo nastupić, prjedy hač móžachu zastup zapłaćić. Wotpowědnje dołhe běchu tež rynki při předawanskich wozach Wawrikec cateringa a Cyžec rěznistwa. Podobny bě wobraz pozdźišo před nuznikami, samo před mužacym.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND