Budyšin (CS/SN). Olsenowa cwólba prosće ćehnje. Po wulkim wuspěchu Olsenoweje inscenacije na lońšim lětnim dźiwadle su wočakowanja hoberske. K zahajenju předpředanje sobotu připołdnju bě nawal zajimcow runjewon hoberski. Minjene lěta su so prěni kupcy rano něhdźe we wosmich nastupili. Tónraz bě prěnja zahorjena za lětnje dźiwadło hižo w pjećich swoju poziciju zabrała. Veronika Lehmann z Hornjeho kraja wočakuje swojeho syna z Basela k lětnjemu dźiwadłu. Tohodla bě jej wažne zastupne lisćiki za wěsty datum dóstać.
Mnozy, kotřiž w dołhim rynku čakachu, chcychu hnydom dźesatki kartkow kupić, zo móhli z přiwuznymi a přećelemi zhromadnje dźiwadłowy spektakel pod hołym njebjom dožiwić. Po městnach zwisowace kartki pak jenož dóstanješ, hdyž sej je sčasom zawěsćiš. Rynk čakacych je so sobotu tuž lědma hdy pomjeńšił a sahaše wot dźiwadłoweho naměsta hač k Schillerowym zelenišćam.
Budyšin (SN/MiR). W aprylu před 65 lětami wuńdźe prěnje čisło hornjoserbskeho dźěćaceho časopisa Płomjo. Mjeztym słuša wone do rukow kóždeho serbskeho abo serbsce wuknjaceho abo ze serbšćinu so zaběraceho šulerja wot 1. do 7. lětnika. Wjace hač 2000 eksemplarow wopušća jědnaće króć wob lěto ćišćernju.Wučerjo wužiwaja časopis wosebje rady za wuwučowanje, mjez druhim wpředmjetach serbšćina, domiznowěda a hudźba. Tola tež doma, w swójbach Płomjo rady čitaja. Čehodla tomu tak je? Zamołwity redaktor Płomjenja Pětr Šołta spyta to rozkłasć: „Prócuju so kóždy měsac wo wotměnjawe wudaće. Mamy stajne rubriki, kaž hódančka, žorty a comicsy. Zdobom zapřijimamy tež serije, roze-stajace so z historiskimi a načasnymi temami.“ Wot lěta 2008 Pětr Šołta zastojnstwo redaktora wukonja, štož z wulkim lóštom čini. To začuwa čitar na stajnje nowych idejach, kotrež spožčeja Płomjenju wosebity raz.
Choćebuz (SN/CoR). Spěchowanske towarstwo za serbsku rěč w cyrkwi je składnostnje jubileja reformacije Łužiske myto Albinusa Mollerusa wupisało. Z delnjołužiskeho Tšupca pochadźacy Moller (1541–1618) bě 1574 prěnju knihu w serbskej rěči spisał a ju w Budyšinje ćišćeć dał. Běchu to Spěwarske ze 120 kěrlušemi a přełožk Martina Lutheroweho Małeho katechizma.
Što nam reformacija dźensa woznamjenja? Što rěka swoboda? Kotru reformaciju abo přetworjenje towaršnosće Łužica trjeba? Tele zakładne mysle maja w srjedźišću zapodateho literarneho přinoška stać. Spěchowanske towarstwo wosebje młodych ludźi namołwja so wobdźělić. Wšelakore wuměłstwowe formy su móžne, kaž na přikład esej, powědančko, baseń, dźiwadłowa scena, prezentacija, spěw abo tež nowe medije. Poćah k dwurěčnej Łužicy dyrbi awtor zapřijeć.
Kamjenc (SN/CoR). Nowy Łužiski almanach wěnuje so w 10. zwjazku znowa zasłužbnym wosobinam regiona, mjez druhim tež serbskej. W portreće předstaja zešiwk filozofiskeho historikarja, rodźeneho Kamjenčana prof. dr. Manfreda Buhra, Kamjenskeho bywšeho šulskeho inspektora dr. Bertholda Hartmanna, z Połčnicy pochadźaceho agrarneho wědomostnika prof. dr. Juliusa Kühna kaž tež serbsku patriotku a publicistku dr. Marju Grólmusec, kotraž je w kaceće Ravensbrück zahinyła.
1987 bě Lojze Wieser nakładnistwo Wieser w Celovecu załožił. Tójšto je Korutanski Słowjenc w minjenych 30 lětach dožiwił: připóznaće jako posrědkowar słowjenskeje a słowjanskeje – tež serbskeje – literatury, wuspěch a konkurs. Su jeho z mytami a titulom profesora počesćili a jemu z listowymi bombami a morjenjom hrozyli. Loni přewza nakładnistwo Drava. Cordula Ratajczakowa je so z Celovečanom rozmołwjała.
Čehodla sće tehdy započał nakładować?
L. Wieser: Dokelž su knihi kaž łastojčki. Wone wotleća, nawróća so abo tež nic. Maja potajnstwo a z křidłomaj wone něšto rozšěrjeja, štož će zaso fantaziji a mystice zbliža.
Nimo fantazije a mystiki je nakładnistwo tež wikowanje – kelko knihow sće minjene 30 lět wudali?
Wot 23. do 26. měrca wotměchu so w Lipsku knižne wiki pod motom „Lipsk čita“. Lětsa móžach je raz ze strony sobuskutkowacych dožiwić. Njejsym jenož knihi kupowała, ale sym tež přełožk portugalskeje knihi předstajiła.
W mojim poslednim studijnym lěće na Johannesa Gutenbergowej uniwersiće w Mainzu poskićachu štyri kursy k lěta 2014 wudatej portugalskej antologiji „Do branco ao negro“. Nimo intensiwneje zaběry ze stawiznami dwanaće wuspěšnych portugalskich awtorkow běše hłowny zaměr třoch docentow, prof. dr. Cornelije Sieber, dr. Ângele Nunes a dr. Yvonny Hendrich, wudać ćišćakmany přełožk. Kóždy z cyłkownje 14 studentow wuzwoli sej jednu stawiznu, kotruž přełoži. Ja rozsudźich so za stawiznu Clary Ferreira Alves „Das Haus Oranien“. Awtorka rysuje tu wjeselo nad pućowanjom po swěće a z nim zwisowace kulturne šoki, ale tež, kak mało znata Portugalska je. Wuzwolich sej stawiznu, dokelž wopisuje wobstejnosće w centralnoaziskim Uzbekistanje, kajkež zdźěla sama w Tadźikistanje dožiwich.