Budyšin (CS/SN). Nadregionalnje njeje Karl Eduard Hering přeznaty, byrnjež wjele za Budyšin zdokonjał. Snano zaleži to na tym, zo njebě z pjatylizarjom a zo njeběštej jemu sławu a česć přewažnej. Minjenu wutoru je Hagen Schulz, sobudźěłaćer Muzeja Budyšin, w Budyskej ewangelskej wosadnicy wo žiwjenju a skutku Heringa přednošował. Referat bě hornistka Evelyn Fiebiger nastorčiła, kotraž zarjadowanje ze skupinu Consonare St. Petri z twórbami Heringa wobrubi.

Hering bě so w lěće 1837 z organistom Budyskeje cyrkwje swj. Pětra stał. Paralelnje skutkowaše jako wučer na wučerskim seminarje. Bě to wulki dźěłowy pensum, kotryž měješe zmištrować. Přiwšěm namaka tež čas, zo by komponował. Skład literatury Heringa je dosć snadny, tak zo měješe publikum derje wopytaneho přednoška jónkrótnu składnosć, sej jeho hudźbu naposkać. Jako wučer wuwučowaše swojich šulerjow na wiolinje, pišćelach a klawěrje a zbudźi zajim za klasisku a načasnu hudźbu. K jeho najwuznamnišim šulerjam słušeše Korla Awgust Kocor, kiž wěnowaše jemu „Šěsć serbskich spěwow“.

Budyšin (SN). W lěće 1979 wuda sorabist a slawist prof. dr. Hinc Šewc prěni zešiwk swojeho „Etymologiskeho słownika serbskeju rěčow“. Jědnaće lět pozdźišo wotzamkny wón tele hoberske dźěło a stwori z tym jednu z najwuznamnišich přiručkow serbskeje a słowjanskeje rěčewědy. W nim so cyły zakładny spisownorěčny, dialektalny a historiski słowoskład delnjo- a hornjoserbšćiny kaž tež mnoho požčonkow dokładnje wopisuje. Wotnětka je cyłkowne dwuzwjazkowe wudaće, wušłe w Ludowym nakładnistwje Domowina, na předań, kotrež wopřijima dodawki, kotrež buchu po 1990 we wědomostnych časopisach wozjewjene.

13. nalětnika 1859 narodźi so we Worklecach do žiwnosćerskeje swójby pozdźiši farar a spisowaćel prelat Mikławš Žur. Jedne lěto wopyta w Budyšinje katolski wučerski seminar a poda so potom do Prahi na Serbski seminar. Lěto bě tam předsyda towarstwa Serbowki. Wróćiwši so do Budyšina słužeše tam jako dobrowólnik w 103. sakskim połku pěškow a studowaše po tym w Praze.

Na třećim adwenće 1885 swjećeše w Chrósćicach swoju primicu, na kotrejž so 200 družkow wobdźěli. Mikławš Žur bě potom lěto kapłan w Budyšinje, a wot 1886 do 1895 bě administrator Radworskeje wosady, zasadźowaše so a přihotowaše twar noweho Božeho domu. Połdra lěta słužeše jako prěni kapłan Dwórskeje cyrkwje w Drježdźanach. Nazymu 1896 wróći so jako wosadny farar do Radworja a wosta tole hač do lěta 1903. W tym času skónči twar nětčišeje cyrkwje w bazilikowym stilu.

Wot 1903 do 1912 bu z fararjom Budyskeje serbskeje cyrkwje a bu na kanonika pomjenowany. Wot 1912 bu šolastik, potom prelat w Budyskim tachantstwje hač do smjerće 15. hodownika 1932. Pochowany je na Budyskim Mikławšku.

Budyšin (SN/MiR). Wuměłski žanr słuchohry běše tema lětušeje literarneje dźěłarnički Załožby za serbski lud. Šěsć awtorkow je pod nawodom Lubiny Hajduk-Veljkovićoveje a jeje mandźelskeho Dušana zašłu sobotu w čitarni Rěčneho centruma WITAJ w Budyskim Serbskim domje na swójskich tekstach dźěłało. Jako referenta witaše sobudźěłaćer załožby John Petrik Luciana Kubicu, kotryž je wobdźělnicow ze swojimi wuwjedźenjemi k dalšemu pisanju inspirěrował. Pola Serbskeho rozhłosa sćelaka MDR w Budyšinje stara so wón wo produkciju słuchohrow. W přednošku rozjima specifiske wužadanja awtora kaž tež producenta. Wobdźělnicy kursa njejsu jenož zhonili, kak wažna je zajimawa tema za rjad słuchohrow, ale tež, zo je wažne, měć dobry zwisk k producentej. Wšako so wón mjez druhim wo přiměrjenje tekstow na rozhłosowy format kaž tež wo trěbnych rěčnikow stara. Na kóncu dźěłarnički měješe skupina hižo někotre za produkciju dosć derje spisane teksty napisane. Na tamnych dyrbja hišće dale dźěłać. Dalša dźěłarnička z pokročowanjom dźěła na słuchohrach budźe lětsa w septembrje.