Nadpada dla šokowani

pjatk, 01. septembera 2017 spisane wot:

Njeskutk nowe diskusije wo ćěkancach w Pólskej wuwabił

Waršawa. Brutalny nadpad na pólski porik za čas dowola w italskim měsće Rimini ludźi šokuje. Stał je so njeskutk w nocy na minjenu sobotu, jako chcyštaj 26lětnaj swój posledni dowolowy dźeń w nocy na přibrjohu wuklinčeć dać. Při wuchodźowanju podłu Adrije jeju štyrjo młodźi mužojo w špatnej jendźelšćinje narěčachu. Po słowach porika wupadachu kaž Afričenjo. Pozdatni ćěkancy započachu Polaka bjez přičiny bić a kopać, a činjachu to tak dołho, doniž njeje do womory padnył. Młodu žonu woni wjacore razy za sobu wumocowachu a ćisnychu ju do wody.­ Na to ćeknychu. Hakle narano turist zranjeneju nańdźe a zawoła poli­ciju. W italskej chorowni so wo njeju nětko staraja. Žona ćerpi pod šokom, muža dyrbjachu lěkarjo operować. Kaž wón rjekny, běchu so złóstnicy zadźer­želi kaž bestije.

Rěčki a hrjebje wusaknjene

pjatk, 01. septembera 2017 spisane wot:

ZEMJA ZEŽIWJERKA mjenuje so programatisce najwjetša ratarska wustajeńca Čěskeje republiki. Jeje mjeztym 44. lětnik je so wot 24. do 29. awgusta w Českich Budějovicach wotměł a woprawdźity magnet był. Za njecyły tydźeń wopyta tamniši agrosalon 109 278 ludźi, naj­wjace to po lěće 2005 a porno lońšemu 90 000 zajimcow wjace. 550 wustajerjow prezentowaše na přehladce nowosće ze swěta kombajnow, traktorow a druhich modernych agrarnych nastrojow. Wobšěrnje pokazowachu so postupy w cyrobiznowym přemysle. Tež zahrodnistwo a hońtwjerstwo běštej wažnej wobstatkaj wustajenišća. Jeho jednaćel Václav Polan zwurazni, zo bu nowy koncept „dožiwjene ratarstwo“ wot wopytowarjow derje přiwzaty. Na zahajenju agrosalona wobdźělichu so prezident Miloš Zeman,­ jeho předchadnik Václav Klaus a minister za ratarstwo Marian Jurečka.

Bórze wšě čary wužiwajomne

štwórtk, 31. awgusta 2017 spisane wot:
Praha (dpa/SN). Awtodróha mjez Drježdźanami a Prahu ma hač do kónca septembra na wšitkich čarach bjez haćenjow wobjězdźomna być. Tole připowědźi wčera čěski wobchadny minister Dan Ťok agenturje ČTK. Dotal móža jězdźidła na dwaj kilometraj dołhim wotrězku pola Prackovic jenož jednu čaru wužiwać. Přičina toho běchu njestabilne sćežory mosta. Z betonom je nětko skrućeja. Pohiby w tym wobłuku sensory přez cyły čas wobkedźbuja. „Poslednje měrjenske hódnoty zbudźeja nadźiju, zo móžemy započeć awtodróhu na woběmaj čaromaj wužiwać“, rjekny Ťok. Posledni wotrězk awtodróhi D8/E55 běchu loni w decembru wotewrěli. Wot prěnjeho zarywa za mjezy přesahowacy wobchadny projekt je so hač do dźensnišeho 25 lět minyło.

Koalicija mjenje bóle zlěpjena

štwórtk, 31. awgusta 2017 spisane wot:

Peter Čačko rozprawja z Bratislavy za Serbske Nowiny

Słowakskej njeje lětuše lěćo jenož rekordnu ćopłotu wobradźiło – někotre dny z wjace hač 35 stopnjemi –, ale tohorunja­ horce dny w politice. Jedyn z nich markěruje wudyrjenje najchutnišeje krizy nětčišeho koaliciskeho knježerstwo premiera Roberta Fica, naškaraneje wot předsydy Słowakskeje narodneje strony (SNS) Andreja Danka. Tón bě pisomnje wupowědźił dorěčenje wo koalěrowanju. Na to wotwoła ministerski prezident ministra za šulstwo, nominowaneho wot SNS. Danko pak sej žadaše zo by wo wotwołanju ministrow rozsudźowała strona, kotraž je jich namjetowała, z čimž pak njepřeńdźe. Dale wón chcyše, zo měł ministerski prezident skutkowanje SNS w knježerstwje bóle respek­tować.

Wjac awtow

štwórtk, 31. awgusta 2017 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN). Produkcija awtow w Čěskej je so w prěnich sydom měsacach 2017 wo njewšědne 6,5 procentow porno samsnemu časej 2016 zwyšiła. Awtotwornje kraja wopušći cyłkownje 818 623 nowych wosobowych wozydłow. W republice samej su wosom procentow wjac nowych jězdźidłow předali, eksport rozrosće wo šěsć procentow. Najwjac awtow­ zhotowi Mladoboleslavska Škodovka. Jeje twornje nadźěłachu 485 09 wozow, přirost to wo rekordnje 15 proc. Nošovicka awtomobilownja Hyundai zmontowa 209 000 jězdźidłow (plus tři procenty). Trendej njewotpowědujo je w Kolínskej awtotworni TPCA produkcija wo cyłe 14 procentow spadła, tak zo tam njejsu wjac hač 124 414 jězdźidłow zhotowili. Produkcija nakładnych awtow, w Kopřivnickej Tatrje zaměstnjena, zrosće wot januara hač do kónca julija wo 46,5 proc. na 892 Lkw-jow. Awtobusow je 2 626 nowych (štyri procenty wjac). Najwjetši dźěl z nich, 2 364 busow, zhotowi předewzaće Iveco Bus. Motorskich su mjenje zhotowili, Jawa Moto naprodu­kowa w prěnich sydom měsacach lěta 891 mašinow (minus 14 procentow).

Atomowa milina je Čecham hódź

srjeda, 30. awgusta 2017 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN). Sydom z dźesać Čechow je za to, wobchować resp. powjetšić podźěl miliny, kotruž atomowe milinarnje kraja naprodukuja. Za dotwar třećeho a štwórteho bloka Temelínskeje milinarnje wupraja so dobra połojca woprašanych. Wotpowědne zwěsćowanje je přewjedła agentura CVVM. Z atomowych milinarnjow pochadźa tuchwilu něhdźe třećina w Čěskej naprodukowaneje elektriki. Jedna z móžnosćow, powjetšić podźěl miliny z atomowych milinarnjow, je dotwar dweju blokow w Temelínje, čemuž wjetšina woprašanych přihłosuje. Třećina z nich to wotpokazuje. CVVM je so tež za tym­ wobhoniła, hač so čěska ludnosć jadroweje energetiki boji. Wulki abo srěni strach ma třećina ludźi, mjenje boji so 38 procentow z nich. Dobra štwórćina Čechow so jeje docyła njeboji. Měra stracha ludźi atomoweje miliny dla je po wudawanju CVVM wot lěta 2011 poměrnje stabilna. Porno lětu 1993, hdyž běchu so sobudźěłaćerjo­ mjenowaneje agentury prěni raz za tym prašeli, so pak ludźo dźensa wo wjele mjenje strachuja.

Spočatk januara wola prezidenta

póndźela, 28. awgusta 2017 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN) W Čěskej budu 12./13. januara 2018 wólby prezidenta. Termin postaji kónc tydźenja prezident senata Miloš Stěch. Dyrbjało-li wurisanske koło trěbne być, přewjedu je dwě njedźeli pozdźišo.­ Wólbny termin dyrbja naj­pozdźišo 90 dnjow do jeho přewjedźenja wozjewić. Prěnje koło móhło so tež 19./20. januara wotměć, potom pak by druhe koło do zymskich šulskich prózdnin padło, a to chce Stěch wobeńć. Druhi raz změja Čechowki a Češa po lěće 2013 hłowu stata zaso direktnje wolić. Nimo dotalneho zastawaćela zastojnstwa Mi­loša Zemana (72) su donětka jako dalši kandidaća na prezidentski stoł wěsći něhdyši předsyda Čěskeje akademije wědomo­sćow­ Jiří Drahoš (68), spisowaćel-basnik Michal Horáček (65), městopředsyda senata Jaroslav Kubera z ODS (70) a něhdyši šef kabineta minister­skeho prezidenta Jiříja Rusnoka Karel Štogl (44). Jara dobre wuhlady přicpě­waja wot najnowšeho Jiříjej Drahošej, kiž žněje­ we woprašowanjach spochi wjace přihłosowanja.

Susodny kraj Pólska přihotuje so na stotu róčnicu njewotwisnosće

Waršawa. Pólska hotuje so na 100. róčnicu wróćozdobyća njewotwisnosće, kotruž chcedźa klětu swjatočnje woswjećić. Za to ma knježerstwo hižo dosć idejow. Jedna z nich je referendum, z kotrymž měli wobydlerjo wo tym wothłosować, što chcedźa na wustawje změnić. Hdy a kak ma so referendum wotměć a wo kotre prašenja tam póńdźe, k tomu prezident Andrzej Duda dotal mjelči.

W kulturje njeje hranicow

pjatk, 25. awgusta 2017 spisane wot:

Štwórć lětstotka bórze budźe, zo su so Češa a Słowakojo statnje dobrowólnje rozešli. Dospołny wšak rozwod njeje nihdy był. A dźensniši dźeń su poćahi mjez wonymaj bratrowskimaj narodomaj samo tak dobre a wuske kaž hišće nihdy, wobkrućatej wobě stronje.

„Bliskosć našeju rěčow a zhromadne stawizny su zakład toho, zo mjez Čechami a Słowakami njeje žaneje kulturneje hranicy. W hudźbnych kruhach sej jedni kaž tamni njejsu wukrajnicy“, pisaše njedawno powěsćernja ČTK. Hwězdu dopřewrótoweje słowakskeje hudźbneje sceny Petera Nagyja cituje wona takle: „My muzikanća běchmy posledni, kotřiž su dźělenje chcyli. Poselstwo hudźby dźě stej kosmopolitizm a hłownje toleranca. Dźensa čini to wjeselo, a słowakšćina je za Čechow lubowólna rěč a nawopak.“ Zo přinjese dźělenje problemy, bě sej tež awtor musicalow, komponist, spěwar a pianist Vašo Patejdl myslił. „Na zbožo so zasadnje njeje ničo změniło. W EU smy hromadźe wostali. Wšo pokazuje na to, zo dale hromadźe słušamy.“

Minimalna mzda postupi

wutora, 22. awgusta 2017 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN). Minimalna mzda w Čěskej republice postupi wot 1. januara 2018 na 12 200 krónow. Wučinjaca dotal 11 000 krónow zwyši so wona wo cyłe jědnaće procentow. Najniša hodźinska mzda zwyši so ze 66 na 73,20 krónow. Naprawu wobzamkny wčera knježerstwo premiera Bohuslava Sobotki (ČSSD), kiž w tym zwisku na to pokaza, zo překroči minimalna zasłužba klětu potom 40,5 procentow přerězneje mzdy w staće. Při swojim nastupje 2014 bě jeho koalicija, wobstejaca z ČSSD, ANO a KDU-ČSL, z program přilubiła, swój čas 8 500 krónow wysoku minimalnu mzdu přibližić 40 procentam přerězneje mzdy. Ministerka za dźěło a socialne naležnosće Michaela Marksová (ČSSD) po posedźenju kabineta nowi­narjam rjekny, zo je wjetšina kolegow w knježerstwje trěbnosć zwyšenja minimalneje mzdy dowidźała. „Dospołnje jednomyslnje wšak k tomu njeje dóšło. Financny minister Ivan Pilný z ANO nochcyše scyła žane zwyšenje, a ratarski mi­nister Marian Jurečka bě za KDU-ČSL spočatnje 1 000 krónow za dosahace měł.“

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND