Kóžde lěto 21. awgusta swjeća wsy a gmejny mjez Biskopicami a Zhorjelcom, mjez Běłej Wodu a Žitawskimi horinami „dźeń Hornjeje Łužicy“, tak tež Markersdorf. Byrnjež so w gmejnje blisko Rychbacha z jeje wjesnymi dźělemi a nimale 4 000 wobydlerjemi ničo spektakularneho njestawało, so njedźelny wopyt w susodstwje Limasa na kóždy pad wudani. 60lětny wjesnjanosta Thomas Knack je na swojich ludźi jara hordy. Kaž z Binza nad Baltiskim morjom pochadźacy nan třoch dźěći twjerdźi, drje ma lědma štó z nich serbske korjenje. Zwěsćić pak móžachmy, zo mjenuje serbska Wikipedija nimo Rychbacha tež wjesnej dźělej Markersdorfa Deutsch-Paulsdorf Němske Pawlice a Jauernick-Buschbach Jawernik-Nechow. Tamne Markersdorfej přisłušace wsy wostawaja Friedersdorf, Gersdorf, Holtendorf a Pfaffendorf. Kaž Serbja tež jich susodźa w Hornjej Łužicy hosći radlubje witaja. „Smy w přitomnosći žiwi.
Na našej zemi je tuchwilu 193 statow, kotrež Zjednoćenym narodam (UNO) přisłušeja. Jako stat płaći tež Vatikan, wo dwanaće dalšich diskutuja, hač to woprawdźe su. A je jědnaće dalšich krajow na swěće, kotrež UNO njepřisłušeja.
W 112 krajach swěta staj Měrćin a Erika Wjenkec ze Sernjan hižo byłoj. W někotrych wjackróć, w dalšich jenož jónu. Šěsć do dźesać tydźenjow wob lěto staj wonaj po puću – z lětadłom, z ćahom, z busom, jeepom, łódźu abo, wosebje w krajach Europy, ze swojim bydlenskim mobilom. 24 króć staj po kilometrach ličene zemju hižo wobkružiłoj. Zo móhłoj sej to pjenježnje dowolić, staj w swójskej firmje dźěłałoj, doniž njeběštaj staršej hač sydomdźesat lět. Stajnje staj derje přihotowanaj byłoj. „Sym do kóždeje jězby wjele čitał, zo móhłoj sej wšitko wobhladać, štož je zajimawe. A běch-li zaso na dompuću, čujach so wobohaćeny“, Měrćin Wjenk powěda.
Loni kónc oktobra bě tónle wobraz wo nawodźe Njeswačanskeho domizniskeho muzeja a wjesnym chronisće Arndźe Lehmannu nastał. Widźeć je wón na foće w mnišej kuće, w kotrejž ludźi po Njeswačanskim parku a Starym hrodźe přewodźa. Drasta mnicha bratra Johannesa dopomina na powěsć wo dwanaće mnichach w pincach stareho hrodu, kotřiž tam pječa złotu kuču hrabje wobstražuja. Čłonojo Njeswačanskeho kulturneho a domizniskeho towarstwa su tuž často na wjesnych swjedźenjach, tež na Dnju Saksow, baju wo wsy nad Čornicu předstajili. Arnd Lehmann bě mjez nimi a wužiwa mnišu kutu tuž tež jako drastu přewodźerja po woblubowanym parku, kotryž je 5,5 hektarow wulki. Ludźo z wokoliny so wosebje nětko za čas koronapandemije rady po parku wuchodźuja.
Pod hesłom „100 dobrych přičin“ je Drježdźansko-Mišnjanske biskopstwo loni w nowembru jubilejne lěto składnostnje 100. róčnicy swojeho znowazałoženja zahajiło. Biskop Heinrich Timmerevers swjećeše w Lipšćanskej propstowskej cyrkwi swjedźensku liturgiju, kotruž móžachu wěriwi na internetnej stronje diecezy sobu dožiwić. Wón namołwješe wšitke wosady biskopstwa, jubilejne lěto tohorunja swjatočnje zahajić. Nimo toho je so z pastyrskim listom na wěriwych wobroćił.
Łódź na wichorojtym morju
W serialu „Na serbskich slědach po Praze“ wjedźe Pražan Marek Krawc čitarjow na městnosće w čěskej stolicy, kotrež maja za nas Serbow wulki wuznam. Dźensa: Praske Jězusdźěćatko
1. žnjenca 1961 zběhny policajski zastojnik rano na słužbnym zarjedźe Veřejné Bezpečnosti (bywša čěskosłowakska policija) w Praze słuchatko a zasłyša znjeměrnjeny hłós. W cyrkwi swj. Marije Dobyćerskeje bu kradnjene, a to wšelake liturgiske předmjety, mjez nimi drohotne Praske Jesulatko ze wšěmi debjenkami. Cyle wosebity pad za Majora Jaroslava Zahrádku a wyšeho poručnika Josefa Hyrmana, kotrajž podaštaj so bjez komdźenja na městno njeskutka, zo byštaj jeničkeho swědka Pavela Galla přesłyšowałoj.
Hdźe hnězdźa łastojčki? Štó so we wišninje chowa, a što chowa wjewjerčka? A čeje stopy nańdźeš w sněze? To zhonja dźěći w nowostce „Powědaj mi wo počasach“, kotraž je tele dny w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła. Bianka Wjeńcyna je knihu z němčiny přełožiła. W njej dźěći Paula, Jonas, Marie a Noah přeradźeja, što so w nalěću, lěću, nazymje a zymje wšitko stawa, što rosće a što móža wšitko činić. Knižka je kóždemu počasej wotpowědnje pisanje ilustrowana. Dale je z klapkami wuhotowana, za kotrymiž so tajke
a hinaše překwapjenki chowaja, kotrež hodźa so ze słuchopisakom BOOKii wuslědźić. Ludowe nakładnistwo Domowina, Měrka Mětowa
Před hródźu steji wulke stadło howjadow, mjez nimi jenički byk, za to pak wulka ličba jałojcow. Herta je chětro pomałka. Wona jako poslednja na pastwu stupi. Mała Madlenka so dźiwa. Herta je jej najlubša. Přeco hdyž Madlenka k pastwje přińdźe, so wona na brjóh sydnje a stadłu přihladuje. Herta so potom k njej bliži. A Madlenka dawa jej najčerstwiše stwjelčka trawy. Tola dźensa so Madlenka dźiwa, Herta je hinaša. Jeje wulkej čornej woči stej raz cyle wočinjenej a raz dlěje začinjenej. Jenož přez mikawčki widźiš, zo wona njespi. „Čehodla poprawom sy tajka pomałka. A što je z twojim brjuchom? Tón je tak tołsty – boli će tón?“ Herta pak kaž hewak mjelčo dale trawički mlaska. „Dokal da chceš?“, so ju Madlenka praša. Herta bliži so k štomam, kotrež steja na boku pastwy. Při tym přeco zaso wróćo na Madlenku hlada. „Haj, ja přińdu!“, jej Madlenka praji. Po puću za nju tu a tam młódne stwjelca trawy šćipa.
Před lětom započa so za Lotku a Sophiju wulki dyrdomdej na internetnym kanalu Youtube, hdźež su mjeztym mnohe rjane a lóštne přinoški wozjewjene. Swěrnej přećelce zwjeselatej dźěći po cyłej Łužicy. Wulka party z fanami wirusa dla drje wupadnje, za to pak su waše kreatiwne ideje prašane. A tak je za was, lube dźěći, w Dźěćiznaku wobrazk za wumolowanje spřihotowany.
Wjele wjesela přejetej a hač do bórze prajitej Lotka a Sophia!
Sophia Budarjec