Oaza z wabjacymi wobstejnosćemi

pjatk, 26. februara 2021 spisane wot:

Při Slěbornym jězoru pola Łaza hotuja so na přichodnu sezonu a chcedźa tam stajnych kaž tež nowych hosći witać

Burgfried Tannenhauer a jeho mandźelska Ines nadźijataj so na dobru lětnju sezonu. Wšako chcetaj zaso wjele ludźi w swojej korčmje pohosćić. Foto: Andreas Kirschke

Slěborny jězor wosebje w lěću wjele hosći přiwabja. Přenocować móža woni na campingownišću, ale tež w Lěsnej korčmje su tři dwójne stwy spřihotowane. Nimo toho poskićeja w hosćencu jědźe a napoje. ­Tuchwilu wšak při jězorje hišće wšitko spi. Wšudźe knježi měr před ­nadźijomnje wulkim hołkom a tołkom w lěću.

Kuzłarki abo kuzłarjo?

pjatk, 26. februara 2021 spisane wot:

Něhdy magija ludźom samozrozumliwa była – ze zdźěla fatalnymi konsekwencami za kuzłarstwo pozdatnje wukonjacych

Mytologija a z njej zwjazane postawy Łuži­skich Serbow su chětro wšelakeho razu, a kaž w kóždej bajce abo powěsći – to je mjenujcy přełožk starogrjekskeho słowa mytos – je splah tajkeje přemóc­neje a/abo nadpřirodneje figury žónski abo muski. Najznaćiši serbski kuzłar je wězo Krabat. Nochcu pak na tym městnje serbsku mytologiju dale pohłubšeć. Zajimawši je w tym zwisku wěk, w kotrymž bě žiwy Janko Šajatović. Tale wo­so­bina twori dźě bytostny pozadk najzna­ćišeho serbskeho kuzłarja. W 16. a 17. lětstotku běše poćah na magiski swět cyle hinaši hač na přikład w 19. lětstotku. Za na­šich prjedownikow běchu kuzłarjo a móžne formy činkarstwa tak realne kaž za nas dźensa atomy. Njemóžemy je widźeć, ale wěmy, zo eksistuja.

W serialu „Na serbskich slědach po Praze“ wjedźe Pražan Marek Krawc čitarjow na městnosće w čěskej stolicy, kotrež maja za nas Serbow wulki wuznam.

W dźensnišim dźělu serbskich slědow w čěskej stolicy zaběramy so z kubłanjom a ćělnym derjeměćom našich serbskich prjedownikow w Praze.

Překwapjenka na prěnim šulskim dnju

pjatk, 26. februara 2021 spisane wot:

Foće: Feliks HazaPo nimale třoch měsacach doma smědźa dźěći zakładnych šulow zaso w šuli wuknyć. Dypkownje k póstnicam bě to za nje hladajo na zhromadnosć wulkotny zazběh. Wšako měja­chu hnydom składnosć, zhromadnje swjećić. W Ralbicach sydaše nimo toho hišće dalša překwapjenka. Tak je społnomócnje­na za serbske naležnosće wokrjesa Budyšin Halena Jancyna, kotraž je zdobom předsydka staršiskeje přirady Ralbičanskeje zakładneje šule, do kubłanišća přichwatała a šulerjow wosobinsce witała. Rozdźěliła je jim słódkosće, balonki Rěčneho centruma WITAJ, nalěpki sakskeje kampanje „Sorbisch? Na klar.“ kaž tež buttony Dundaka Serbskeho rozhłosa. To bě super ideja, nic wěrno? Bianka Šeferowa

Lětsa wšo hinak było

pjatk, 26. februara 2021 spisane wot:

Kulow

Po dołhim času zetkachu so wuknjacy Krabatoweje zakładneje šule Kulow 15. februara zaso w šuli. To běše zdobom róžowa póndźela, kotruž wšak hewak wulce swjećimy. Dźěći su přiwšěm w pisanych kostimach do šule přišli a hejsowachu tónraz w rjadowni­skim cyłku. K sně­dani dachu sej pampuch zesłodźeć, tak tež rjadownja 1a. Nadźijamy so, zo móžemy klětu zaso po zwučenym wašnju póst­ni­cy swjećić. Tekst a foto: Lubina Dučmanowa

Worklecy

pjatk, 26. februara 2021 spisane wot:
Póstnisku wutoru mějachu wuknjacy Serbskeje zakładneje šule „Michał Hórnik“ Worklecy składnosć, předrasćeni do šule přińć. Dokelž pandemije dla wulke póstnicy w sportowej hali móžne njeběchu, swjećeše kóžda rjadownja w swojej rumnosći mjeńše póst­nicy. Nimo toho dachu sej dźěći hišće słódnu sroku zesłodźeć – kaž tule rjadownja 1/1 –, kotruž běchu korony dla zapasli. Na dnju ptačeho kwasa dźě dyrbjachu hišće doma wuknyć. Wjesny pjekar knjez Šlapa bě chłóšćenki napjekł. Na tymle městnje wuprajamy jemu wutrobny dźak, zo je nachwatansku sroku přihotował! Tekst a foto: Jurij Bjeńš

Łužica, helaw!

pjatk, 26. februara 2021 spisane wot:

Budyšin

Zdypkom róžowu póndźelu móžachu dźěći zaso do pě­stowarnje a šulerjo 1. do 4. lětnika do šule. A ćim rjeńšo bě, zo mó­ža­chu hnydom póstnicy hromadźe swjećić. Dźěćiznak je za was někotre impresije zezběrał.

Pěstowarnja „Jan Radyserb-Wjela“ w Budyšinje swjećeše tohorunja póstnicy. Lětsa běše korony dla wšitko trochu hinak, a kóžda sku­pina dyrbješe sama za sebje swjećić – předšulska skupina „wódny muž“ z kubłarku Lenku Ješkec. Dźěći skupiny so přiwšěm na zhromadne hrajkanje, žorty a spěwanje jara wjeselachu. Kóžde bě rjany kostim zdrasćene, kaž na přikład bože słónčko, micka, princesna, pinguin, Indian atd. Zhromadnje rejowachu polonezu a so z lóštny­mi hrami zabawjachu. A popołdnju k swačinje dósta kóžde dźěćo hišće słódny pampuch. To běše wulkotny dźeń! Tekst a foto: Lenka Ješkec

Znamki togo

pjatk, 26. februara 2021 spisane wot:
Křesćan Bejmak (naprawo) a dalši wučerjo su swojim šulerjam wuswědčenje wosobinsce přepodali.
Pandemije dla njehodźachu so połlětne informacije lětsa po zwučenym wašnju w rjadowniskich cyłkach wuda­wać. Tak mějachu wučerki a wu­čerjo Worklečanskeje wyšeje šule druhu ideju. Dojědźechu do nimale wšitkich wsow, hdźež móžachu sej šulerki a šulerjo swoje wuswědčenje na parkowa­ni­šću abo při busowym zastanišću wotewzać! Informaciju wo stej­nišću a času znamkoweho mobila dóstachu přez saksku šulsku cloud LernSax. Tekst a foto: Diana Šołćina

Lěto 2021je hišće młode, a runje tak młoda je nowa wuměłstwowa iniciatiwa, kotraž so pod mjenom „Swobodny społk“ na swójskej domenje https://swobodny-spolk.org w interneće předstaja: „Swobodny społk so za serbske, swobodne, kulturne a wuměłske tworjenje we Łužicy zasadźa.“ Trojorěčnje – hornjo- a delnjoserbsce kaž tež němsce – so iniciatiwa prezentuje, z čornoběłym logom w formje tróšku přesadźeneju połojcow koła. Z toho nastata dynamika dopomina na symbolej yin a yang. Wonej stejitej – tak wuči nas Wikipedija – w chinskej filozofiji za naprěčnej, přiwšěm na so poćahowacej dualnej principaj, kotrež mjez sobu njewojujetej, ale so wudospołnjatej: ćmowe a swětłe, zymne a horce, žónske a muske atd.

Što ma nam potajkim logo Swobodneho społka rjec? Kotrej napřećiwnej mocy so tu dynamisce zjednawatej abo so znowa nastajatej? Někotre mysle k tomu.

Prěni pokiw namakamy pod hesłom „Naša misija“, hdźež rěka: „Swobodny steji za swobodny duch a społk woznamjenja zhromadźenstwo hłójčkow z čerstwej fantaziju“. Potajkim dźe wo to, kolektiw (zhromadnosć) a indiwiduum (swobodu) znowa zapřimnyć.

Lessing – wojowar za humanitu

pjatk, 19. februara 2021 spisane wot:

Basnik, mysler a kritikar před 240 lětami zemrěł

W prěnimaj měsacomaj kóždeho lěta spomina kulturny swět a wosebje Němska na wuznamneho němskeho basnika, zakitowarja humanity a kritikarja Gottholda Ephraima Lessinga, kiž wšak pochadźa z našeje blišeje domizny, z Kamjenca.

Nowy swobodny duch byrgarstwa začuwał

nowostki LND