Slěborny jězor wosebje w lěću wjele hosći přiwabja. Přenocować móža woni na campingownišću, ale tež w Lěsnej korčmje su tři dwójne stwy spřihotowane. Nimo toho poskićeja w hosćencu jědźe a napoje. Tuchwilu wšak při jězorje hišće wšitko spi. Wšudźe knježi měr před nadźijomnje wulkim hołkom a tołkom w lěću.
Mytologija a z njej zwjazane postawy Łužiskich Serbow su chětro wšelakeho razu, a kaž w kóždej bajce abo powěsći – to je mjenujcy přełožk starogrjekskeho słowa mytos – je splah tajkeje přemócneje a/abo nadpřirodneje figury žónski abo muski. Najznaćiši serbski kuzłar je wězo Krabat. Nochcu pak na tym městnje serbsku mytologiju dale pohłubšeć. Zajimawši je w tym zwisku wěk, w kotrymž bě žiwy Janko Šajatović. Tale wosobina twori dźě bytostny pozadk najznaćišeho serbskeho kuzłarja. W 16. a 17. lětstotku běše poćah na magiski swět cyle hinaši hač na přikład w 19. lětstotku. Za našich prjedownikow běchu kuzłarjo a móžne formy činkarstwa tak realne kaž za nas dźensa atomy. Njemóžemy je widźeć, ale wěmy, zo eksistuja.
W serialu „Na serbskich slědach po Praze“ wjedźe Pražan Marek Krawc čitarjow na městnosće w čěskej stolicy, kotrež maja za nas Serbow wulki wuznam.
W dźensnišim dźělu serbskich slědow w čěskej stolicy zaběramy so z kubłanjom a ćělnym derjeměćom našich serbskich prjedownikow w Praze.
Zdypkom róžowu póndźelu móžachu dźěći zaso do pěstowarnje a šulerjo 1. do 4. lětnika do šule. A ćim rjeńšo bě, zo móžachu hnydom póstnicy hromadźe swjećić. Dźěćiznak je za was někotre impresije zezběrał.
Pěstowarnja „Jan Radyserb-Wjela“ w Budyšinje swjećeše tohorunja póstnicy. Lětsa běše korony dla wšitko trochu hinak, a kóžda skupina dyrbješe sama za sebje swjećić – předšulska skupina „wódny muž“ z kubłarku Lenku Ješkec. Dźěći skupiny so přiwšěm na zhromadne hrajkanje, žorty a spěwanje jara wjeselachu. Kóžde bě rjany kostim zdrasćene, kaž na přikład bože słónčko, micka, princesna, pinguin, Indian atd. Zhromadnje rejowachu polonezu a so z lóštnymi hrami zabawjachu. A popołdnju k swačinje dósta kóžde dźěćo hišće słódny pampuch. To běše wulkotny dźeń! Tekst a foto: Lenka JeškecLěto 2021je hišće młode, a runje tak młoda je nowa wuměłstwowa iniciatiwa, kotraž so pod mjenom „Swobodny społk“ na swójskej domenje https://swobodny-spolk.org w interneće předstaja: „Swobodny społk so za serbske, swobodne, kulturne a wuměłske tworjenje we Łužicy zasadźa.“ Trojorěčnje – hornjo- a delnjoserbsce kaž tež němsce – so iniciatiwa prezentuje, z čornoběłym logom w formje tróšku přesadźeneju połojcow koła. Z toho nastata dynamika dopomina na symbolej yin a yang. Wonej stejitej – tak wuči nas Wikipedija – w chinskej filozofiji za naprěčnej, přiwšěm na so poćahowacej dualnej principaj, kotrež mjez sobu njewojujetej, ale so wudospołnjatej: ćmowe a swětłe, zymne a horce, žónske a muske atd.
Što ma nam potajkim logo Swobodneho społka rjec? Kotrej napřećiwnej mocy so tu dynamisce zjednawatej abo so znowa nastajatej? Někotre mysle k tomu.
Prěni pokiw namakamy pod hesłom „Naša misija“, hdźež rěka: „Swobodny steji za swobodny duch a społk woznamjenja zhromadźenstwo hłójčkow z čerstwej fantaziju“. Potajkim dźe wo to, kolektiw (zhromadnosć) a indiwiduum (swobodu) znowa zapřimnyć.
W prěnimaj měsacomaj kóždeho lěta spomina kulturny swět a wosebje Němska na wuznamneho němskeho basnika, zakitowarja humanity a kritikarja Gottholda Ephraima Lessinga, kiž wšak pochadźa z našeje blišeje domizny, z Kamjenca.
Nowy swobodny duch byrgarstwa začuwał