Jězby po swěće čaja – Nadobna nadoba za cyle swójske aromy8
W krajach z dołhej čajowej tradiciju njejsu so jenož w běhu lětstotkow najwšelakoriše družiny čaja, wašnja přihota a wobrjady wuwiwali, ale tež wotpowědna domjaca nadoba. Z Ruskeje znajemy na přikład samowar, w Japanskej wužiwaja kyusowe kany, kotrež maja město wucha přimadło w prawym kuće k wuliwakej. A w Chinje, kak móhło tež hinak być, je hnydom cyły retomas wšelakeje čajoweje nadoby nastał. Něchtóžkuli snadź znaje kany z lateho železa, kotrež hodźa so zdobom jako kotoł wužiwać.
LODKA je jeje žiwjenje
Na wopyće pola nawodnicy Serbskeje kulturneje informacije w Choćebuzu Mileny Stockoweje
Wulke wokno při zachodźe do Choćebuskeho Serbskeho domu kóždemu nimoducemu hnydom napadnje. Keramiske wudźěłki, figurina w delnjoserbskej drasće kaž tež dalše eksponaty ludoweje kultury, knihi LND a druhich łužiskich nakładnistwow, cejdejki, tež ze serbskej hudźbu, wuměłstwowe wobrazy a tajke a hinaše zajimawostki budźa zajim a přeprošuja ludźi do tamnišeje Serbskeje kulturneje informacije LODKA.
Wopytowar runje z jeje nawodnicu rěči, ze 56lětnej Milenu Stockowej. Muž zajimuje so za wšelake serbske pohladnicy, tež historiskeho razu. Přećelnje a z mnohimi informacijemi rozłožuje Choćebužanka kupcej wšelake z pohladnicami zwjazane zajimawostki a pozadki. Kedźbliwje wopytowar šefinje LODKI připosłucha. Praša so jeje tež tójšto a dóstawa jasne wotmołwy. Na kóncu sej wjacore pohladnicy kupi a so z dźakom a spokojny rozžohnuje.
Radźeny cyłk najwšelakorišich powědančkow
Pohlad do noweje knihi „Hura, prózdniny!“
Sće ju hižo wuhladali abo sej samo hižo prěnje stronki ze zajimom přečitali? Rěču wo nowowudaću „Hura, prózdniny“! Pisany cover knihi so jenož w regalach kniharnjow njebłyšći, ale zawěsće tu abo tamnu hodźinku z čitanjom doma zesłódni. Kniha drje měri so na dźěći wot wosom lět. Myslu pak sej, zo so dorosćeny w někotrejžkuli situaciji zaso namaka kaž tež wšelakore mysle a dožiwjenja rozumi.
„Scyła su nam maćeršćinarjoz dobrym přikładom“
Rozmołwa z nawodnicu Šule za delnjoserbsku rěč a kulturu Utu Henšelowej
Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu wukonja dobre dźěło za jeju spěchowanje. Wot februara 2017 nawjeduje kubłanišćo Uta Henšelowa z Lubnjowa. Alfons Wićaz je so z njej rozmołwjał.
Kak sće so jako tworjaca wuměłča do tuteje za Was noweje funkcije zadźěłała a što je Wam wosebje wažne?
Zajimawe stawiznički „knjenje Krabatoweje“ zwěčnjene
Daloko za mjezami Łužicy znata je Gertrud Wincarjowa. Wona běše za čas NDR a po politiskim přewróće 17 lět wjesnjanostka Čorneho Chołmca, po tym wosom lět z wjesnej předstejićelku a předsydku serbskeje přirady Wojerec. Hišće znaćiša pak je jako załožićelka Krabatoweho towarstwa, spěchowarka serbskich tradicijow, hibićiwa a wuspěšna iniciatorka nastaća Krabatoweho młyna. Powědanje Wincarjoweje a dalšich Čornochołmčankow wo njej spisa Gabriele Kohlmann 104stronskeje němskorěčneje knižki „Dźiwje lěta Gertrud Wincarjoweje ...“, kotraž je lětsa wušła.
Jutrowna woda na wójnje wina
Łužica w inscenaciji „Sergej“ srjedźišćo mjezynarodneho konflikta
Dohromady 420 wopytowarjow je sej na cyłkownje dźewjeć předstajenjach hornjoserbsku inscenaciju Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła „Sergej“ wobhladało. W „humoresce ze zańdźeneho a dźensnišeho časa“, kaž awtor Jurij Koch swój kruch sam mjenuje, zwažištaj so Haškec mandźelskaj Regina a Werner (Petra-Marija Bulankec-Wencelowa a Jan Mikan) na zakładźe za sensaciju młodźaceje so nowinskeje rozprawy wo pječa z rowa stanjenym ruskim carom Iwanom Hroznym na eksperiment. Jeno z mocu ducha chcetaj wěstu wosobinu k sebi zwołać. Njejapcy zjewi so sowjetski seržant Sergej (Jurij Šiman), kiž bě minjene 25 lět w tajnym bunkru njedaloko Hornjeho Wujězda žiwy. Jeho wućek chowa tójšto zajimawostkow – a po spočatnym šoku a z někotrejžkuli škleńčku palenca je sej trójka spěšnje přezjedna tele pokłady zwičnić. Jako pak Sergej Haškec dźowku Silku (Katka Pöpelec) zeznaje, do kotrejež je so tež přetřasowaty rym pěstowacy wjesny pólcaj Erhard (Torsten Schlosser) zahladał, počinaja dawno zabyte podawki idylku zamućić.
Kak sprawnje dźělić?
Žort wo mandźelskimaj: Na blidźe steji pónoj z rjenje wopječenymaj kruchomaj mjasa; jedyn je wulki, tamny małki. Muž bjerje sej wulki čwak. Žona jemu nahrabnosć porokuje: „Ja na twojim městnje bych sej skromnje mjeńši kruch wzała.“ Na to wón: „Što ha chceš? Ty jón tola maš!“
„Kral prěni bjerje.“, wě serbske přisłowo. Kak sej Hornjo- a Delnjoserbja dźěla? Před něšto lětami je tute prašenje Forum Delnja Łužica stajił. Diskusija w Serbskim domje w Choćebuzu je so po nješwarnym hroženju z Budyskeho Serbskeho domu zakónčiła. Dźěše wo próstwu, třećinu srědkow resp. wukonow institucijow na dobro delnjoserbskich potrjebow nałožić. Z reakcije sej z Budyšina wučitach, zo Delnja Łužica mjenje hač třećinu dóstawa, hewak dźě móhli tehdy ličby podać.
Kak pak tomu, zo třećinu? Wuchadźejo z njespušćomneje ličby, zo je pječa 40 000 Hornich Serbow a 20 000 Delnich Serbow, so wšo awtomatisce na poměr dwě třećinje a jedna třećina dźěli. Wot doma jenož znaju, zo smój – bratr z bratrom – na połojcu dźěliłoj: Jedyn dźěli, tamny prěni bjerje. Kóždy je so tuž zwoprědka wo sprawnosć prócował.
Přeprošenje do swěta fantazije
Mysle k dźěćacej knize „Kuzło dejmantneje soniny“
Mystiske stworjenja maja přeco něšto potajneho, wabjaceho, a wosebje dźěći su tuž přeprošene do swěta, w kotrymž so fantazija a najwšelakoriše rjane předstawy jednotliwcej njezakazuja.
Pjatnaty Stog wotbłyšćuje němsko-serbske stawizny
Pohlad do knižneje protyki Bórkowskeho domizniskeho towarstwa
Wobrazy Serbowkiwustajene
Serbam je Dorothea Šołćina z Budyšina jako spisowaćelka a wuběrna debjerka jutrownych jejkow znata. Zamóže pak tež wulkotne wobrazy molować. To pokazuje wona ze šěsć wobrazami we wustajeńcy, kotraž bu składnostnje 25lětneho wobstaća molerskeje dźěłarnje a „Mal-Café“ dekoraciskeje molerki Kerstiny Roscher na Budyskej hrodowej hasy 7. awgusta w foyeru Zhorjelskeho financneho zarjada wotewrjena. 38 twórbow wjacorych lajskich molerjow tam wustajejeja. Předstajeja krajiny, motiwy z hornjołužiskich městow, ćišna a ludźi. Bohužel pak mjena lajskich wuměłcow podate njejsu.
