Serbska wyša šula Ralbicy pokročuje w swojim UNESCO-projekće „Načasne ratarstwo mjez hospodarskosću a wnučkokmanosću“. W tymle šulskim lěće rozestajeja so šulerjo z prašenjom: Kak ratarstwo klimu wobwliwuje?
Ralbicy (SN/MiR). Hižo w zašłych lětach su so šulerjo UNESCO-skupiny na kubłanišću z tym zaběrali, kak so rozdźělne wašnje ratarjenja na žiwjenje čłowjeka wuskutkuje. „Nowy aspekt europskeho projekta, kotryž wěnuje so změnje klimy, dotalnu wědu a nazhonjenja našich šulerjow na tymle polu rozšěrja“, praji šulski koordinator za UNESCO-dźěło Michał Wałda. „Projekt wobswětla produkciske metody načasneho ratarstwa a jich wuskutki na swětowu klimu.“
Budyšin (SN/MiR). Kamery leža na blidźe, digitalne a samo tež hišće analogna, nimo toho swójske fota. Wobdźělnicy fotografiskeje dźěłarnički w Budyskim Serbskim muzeju „Jónu z profijemi dźěłać!“ zaběraja so w prózdninskim poskitku z tymle wobłukom wuměłstwa. W běhu 15hodźinskeho kursa, kiž wotměwa so dwaj dnjej, rozłožuje jim Jürgen Maćij wosebitosće fotografowanja.
W swojim dowolu sym prěni króć trut (Drohne) na wědomje brała. Młody por měješe na wjeršku hory kašćik w rukomaj a hladaše stajnje k njebju. Něšto pozdźišo krosnowaše so muž z runje tajkim kašćikom po skłoninje horje. A z tymle techniskim nastrojom filmowachu woni přemóžacu krajinu. Trut lětaše nad hłowami dalšich pućowacych a nimale njemyleše. Jeno spodźiwne šumjenje lět přewodźeše. Na skłoninje sedźachu ludźo, kotřiž tele počinanje wobkedźbowachu. Wědźachu woni, zo su tohorunja na pasku? Ja znajmjeńša sej to tónraz hakle tak prawje wuwědomich. A hdźe so filmy pokazuja? Mjeztym njemóže so jednotliwc hižo škitać před filmowanjom bjez wosobinskeje dowolnosće a tež nic před tym, zo namaka so potom w swětadalokim interneće. A tomu hižo žadynžkuli zakoń njewobara. Priwatnosć, adej!
Milenka Rječcyna
Drježdźany (SN). Sakska ma so přichodnje na financowanju cyłodnjowskich poskitkow na sakskich šulach wobdźělić. Tole jewi so we wobzamknjenej próstwje wo změnach noweho sakskeho šulskeho zakonja, kotrež stej wčera knježerstwowej frakciji CDU a SPD wobzamknyłoj.
Žadanje SPD, zawjesć cyłodnjowske kubłanišćo, so njepřesadźi. We wšitkich 283 wyšich šulach ma socialny dźěłaćer skutkować. Na wsach nimaja so dalše wyše šule zawrěć. Za nje dosaha přichodnje 20, nic kaž dotal 25 šulerjow na lětnik, zo hodźała so rjadownja wutworić. Wjesne zakładne šule móža hižo rjadownje z dwanaće, nic kaž dotal 15 šulerjemi wutworić, wučinja-li cyłkowna ličba wuknjacych na kubłanišću 60. Tež hdyž so minimalna ličba dźěći njedocpěje, maja rjadowniske cyłki hač do zakónčenja šule njeměnjene wostać. Za powołanskošulske centry płaći najmjeńša ličba 550 šulerjow. Kubłanišća maja swój wšědny dźeń přichodnje bóle samozamołwiće rjadować. Inkluzija rjaduje so na dobrowólnej runinje.
Choćebuz (SN/at). Cyle w znamjenju delnjoserbšćiny steješe wopyt statneje sekretarki dr. Ulriki Gutheil, społnomócnjeneje braniborskeho knježerstwa za naležnosće našeho ludu, wčera w serbskich kubłanskich zarjadnišćach w Choćebuzu. Jich „angažement bytostnje k tomu přinošuje, serbsku rěč, kulturu a nałožki we Łužicy zachować, wo nich informować a so wo to postarać, zo na jich naležnosće w kraju słuchaja“, Gutheil swoje rozmołwy zjima, potwjerdźejo, zo „budźemy jich při tym dale podpěrać“.
Statna sekretarka přebywaše w Choćebuskimaj wotnožkomaj Serbskeho instituta a Rěčneho centruma WITAJ, w Dźěłanišću za serbske kubłanske wuwiwanje (ABC) kaž tež w Delnjoserbskim gymnaziju. „Wona je so jara dokładnje wo našej dźěławosći wobhoniła. Narěčeli smy skrótka tež dalekubłanje wučerjow-přidružnikow“, zdźěli načolnica ABC dr. Christiana Piniekowa.
Ulriku Gutheil wočakuja jako zastupjerku Braniborskeje tež kónc měrca na hłownej zhromadźiznje Domowiny.
Wo mnohotnosći wukubłanja a studija w regionje informowaše njedawne zarjadowanje „Nawi přichoda“ na Budyskej studijnej akademiji. Wjace hač tysac zajimcow je poskitk wužiwało.
Štó ma zajim, je napjate prašenje
Drježdźany/Budyšin (SN/MiR). Wučerjo sakskich šulow w zjawnym nošerstwje su dźensa stawkowali. K protestam namołwjeli běchu dźěłarnistwje kubłanje a wědomosć (GEW) a ver.di kaž tež Němski zwjazk zastojnikow (dbb). Protestne akcije mějachu wšelakory raz. GEW a ver.di sćeleštej swojich ludźi direktnje před financne ministerstwo w Drježdźanach, čłonojo dbb demonstrowachu po stolicy.
Dźensniši stawk zapřiješe kubłanišća po cyłej Sakskej a tak tež serbske. Póndźelu běchu wotpowědne podłožki do šulow wšitkich družin dóšli. Na to dóstachu starši informacije z listom, kotrež su šulske nawodnistwa a wučerjo šulerjam sobu dali. Wučerjo móžachu so tež hišće na dnju stawka za wobdźělenje rozsudźić. Přiwšěm měješe wučba zaručena być.