Rulet so wjerći

wutora, 21. februara 2017 spisane wot:
W Delnjej Łužicy so wari. Nic w někajkich horncach, hdźež přewjele kucharjow poliwku skepsa. Ně, tam mnozy za jedyn postronk ćahnu. Wšako dźe wo přichod delnjoserbšćiny na braniborskich šulach, kotraž steji na hračkach. Ministerstwo za kubłanje, młodźinu a sport z ličbu dwanaće rulet hraje. Ma-li šula dohromady dwanaće šulerjow-serbšćinarjow, móža tam bilingualnu wěcnu wučbu kaž tež delnjoserbšćinu jako cuzu rěč podawać. To rěka, šula je dobyła. Ma-li pak kubłanišćo na přikład jenož jědnaće serbšćinarjow, da je přěhrało a ministerstwo dobudźe. Na šuli njemóža w tym padźe delnjoserbšćinu dale podawać. Je pak to woprawdźe dobyće, hdyž so słowjanska rěč na braniborskich kubłanišćach pozhubja? Ći, kotřiž na serbšćinu chodźa, činja to z wulkim zajimom, wšojedne, kelko jich je. Je tuž prawje so počinanju ministerstwa mócnje spjećować. Milenka Rječcyna

Wliw ratarstwa na klimu zwěsćić

póndźela, 20. februara 2017 spisane wot:

Serbska wyša šula Ralbicy pokročuje w swojim UNESCO-projekće „Načasne ratarstwo mjez hospodarskosću a wnuč­kokmanosću“. W tymle šulskim lěće rozestajeja so šulerjo z prašenjom: Kak ratarstwo klimu wobwliwuje?

Ralbicy (SN/MiR). Hižo w zašłych lětach su so šulerjo UNESCO-skupiny na kubłanišću z tym zaběrali, kak so rozdźělne wašnje ratarjenja na žiwjenje čłowjeka wuskutkuje. „Nowy aspekt europskeho projekta, kotryž wěnuje so změnje klimy, dotalnu wědu a nazhonjenja našich šulerjow na tymle polu rozšěrja“, praji šulski koordinator za UNESCO-dźěło Michał Wałda. „Projekt wobswětla produkciske metody načasneho ratarstwa a jich wuskutki na swětowu klimu.“

Spřećiwjeja so postajenju

pjatk, 17. februara 2017 spisane wot:
Choćebuz (SN/MiR). Postupowanju braniborskeho ministerstwa za kubłanje, młodźinu a sport zběha so spřećiwjenje. Na rjadnym posedźenju serbskich institucijow wčera wječor w Choćebuzu su nawodźa wo móžnych akcijach wuradźowali. Prěni wupłód zetkanja su protestne póstowe karty, kotrež nětko internetnje rozšěrjeja, bórze tež na papjerje. Zajimcy móža je wupjelnić a MBJS pósłać. „Z minimalnej ličbu dwanaće šulerjow za lětniki přesahowacu wučbu w třoch rjadowniskich schodźenkach njeby na wjetšinje šulow wučba serbšćiny kaž tež bilingualna wučba serbšćiny hižo móžna była. Knježe ministro Baaske, prošu starajće so wo to, zo so postajenje njezwoprawdźi!“, rěka­ tekst na pohladnicy. Rěčny centrum WITAJ­ přihotuje podpismowu lisćinu. Ta ma přichodne dny we wšěch šulach z delnjoserbskorěčnym poskitkom předležeć. Wšitcy su namołwjeni wutoru,­ 21. februara, wot 13 hodź. na wurjadnym­ posedźenju braniborskeje serbskeje rady w Mozaikowej zakładnej šuli Picno swój protest zwuraznić.

Dźěłanišćo ABC nowu deskowu hru wudało

štwórtk, 16. februara 2017 spisane wot:
Choćebuz (SN). Dźěłanišćo za serbske kubłanske­ wuwiwanje (ABC) w Choćebuzu je nowu deskowu hru wudało. Wužiwać móža ju wuknjacy kaž tež wučerjo a wučerki na šulach ze serbskej wučbu. Zajimcam bjez serbskorěčneho pozadka je hra tohorunja wabjacy poskitk, kaž ABC informuje. Wuwił je ju Tobias Geis zhromadnje z Joanu Szczepańskej a nawodnicu ABC dr. Christianu Piniekowej. Produkciju přewzało je ABC. Deskowa hra wopřijima wobrazowe a słowne kartki w delnjoserbskej, němskej, pólskej, čěskej, hornjoserbskej kaž tež jendźelskej rěči. Wo ilustracije starała je so Saskia Gude. Hrajo móža so šulerjo na wšelakore wašnje z rěču zaběrać, a to na dwanaće temow wšědneho dnja. Mjez druhim su to bydlenje, sad a swjedźenje. Štyri temy su direktnje na Serbow wusměrjene – Błóta, Łužica, serbske powěsće a Serbja. ABC poskića­ za wužiwanje deskoweje hry dalekubłanje. Te wotměje so 28. februara w 15.15 hodź. we wili na Žylojskej dróze 37 w Choće­buzu. Po zarjadowanju smě sej kóžde wobdźělene kubłanišćo hru za wužiwanje na šuli sobu wzać.

Budyšin (SN/MiR). Kamery leža na blidźe, digitalne a samo tež hišće analogna, nimo toho swójske fota. Wobdźělnicy fotografiskeje­ dźěłarnički w Budyskim Serbskim muzeju „Jónu z profijemi dźěłać!“ zaběraja so w prózdninskim poskitku z tymle wobłukom wuměłstwa. W běhu 15hodźinskeho kursa, kiž wotměwa so dwaj dnjej, rozłožuje jim Jürgen Maćij wosebitosće fotografowanja.

Priwatnosć, adej!

wutora, 14. februara 2017 spisane wot:

W swojim dowolu sym prěni króć trut (Drohne) na wědomje brała. Młody por měješe na wjeršku hory kašćik w rukomaj a hladaše stajnje­ k njebju. Něšto pozdźišo krosnowaše so muž z runje tajkim ka­šćikom po skłoninje horje. A z tymle techniskim nastrojom filmowachu woni přemóžacu krajinu. Trut lětaše nad hłowami dalšich pućowacych a nimale njemyleše. Jeno spodźiwne šumjenje lět přewodźeše. Na skłoninje sedźachu ludźo, kotřiž tele počinanje wobkedźbowachu. Wědźachu woni, zo su tohorunja na pasku? Ja znajmjeńša sej to tónraz hakle tak prawje wuwědomich­­.­ A hdźe so filmy pokazuja? Mjeztym njemóže so jednotliwc hižo škitać­ před filmowanjom bjez wosobinskeje dowolnosće a tež nic před tym, zo namaka so potom w swětadalokim in­terneće. A tomu hižo žadynžkuli zakoń njewobara. Pri­watnosć, adej!

Milenka Rječcyna

Změnja nowy šulski zakoń

pjatk, 10. februara 2017 spisane wot:

Drježdźany (SN). Sakska ma so přichodnje na financowanju cyłodnjowskich poskitkow na sakskich šulach wobdźělić. Tole jewi so we wobzamknjenej próstwje wo změnach noweho sakskeho šulskeho zakonja, kotrež stej wčera knježerstwowej frakciji CDU a SPD wobzamknyłoj.

Žadanje SPD, zawjesć cyłodnjowske kubłanišćo, so njepřesadźi. We wšitkich 283 wyšich šulach ma socialny dźěłaćer skutkować. Na wsach nimaja so dalše wyše šule zawrěć. Za nje dosaha přichodnje 20, nic kaž dotal 25 šulerjow na lětnik, zo hodźała so rjadownja wutworić. Wjesne zakładne šule móža hižo rjadownje z dwanaće, nic kaž dotal 15 šulerjemi wutworić, wučinja-li cyłkowna ličba wuknjacych na kubłanišću 60. Tež hdyž so minimalna ličba dźěći njedocpěje, maja rjadowniske cyłki hač do zakónčenja šule njeměnjene wostać. Za powołanskošulske centry płaći najmjeńša ličba 550 šulerjow. Kubłanišća maja swój wšědny dźeń přichodnje bóle samozamołwiće rjadować. Inkluzija rjaduje so na dobrowólnej runinje.

Dalšu podpěru potwjerdźiła

pjatk, 10. februara 2017 spisane wot:

Choćebuz (SN/at). Cyle w znamjenju delnjoserbšćiny steješe wopyt statneje sekretarki dr. Ulriki Gutheil, społnomócnjeneje braniborskeho knježerstwa za naležnosće našeho ludu, wčera w serbskich kubłanskich zarjadnišćach w Choćebuzu. Jich „angažement bytostnje k tomu přinošuje, serbsku rěč, kulturu a nałožki we Łužicy zachować, wo nich informować a so wo to postarać, zo na jich naležnosće w kraju słuchaja“, Gutheil swoje rozmołwy zjima, po­twjerdźejo, zo „budźemy jich při tym dale podpěrać“.

Statna sekretarka přebywaše w Cho­ćebuskimaj wotnožkomaj Serbskeho ins­tituta a Rěčneho centruma WITAJ, w Dźěłanišću za serbske kubłanske wuwiwanje­ (ABC) kaž tež w Delnjoserbskim gym­naziju. „Wona je so jara do­kładnje wo našej­ dźěławosći wobhoniła. Narěčeli smy skrótka tež dalekubłanje wučerjow-přidružnikow“, zdźěli načol­nica ABC dr. Christiana Piniekowa.

Ulriku Gutheil wočakuja jako zastupjerku Braniborskeje tež kónc měrca na hłownej­ zhromadźiznje Domowiny.

„Nawi přichoda“ na Budyskej studijnej akademiji mnohe powołanske perspektiwy wotkrył

Wo mnohotnosći wukubłanja a studija w regionje informowaše njedawne zarjadowanje „Nawi přichoda“ na Budyskej studijnej akademiji. Wjace hač tysac zajimcow je poskitk wužiwało.

Štó ma zajim, je napjate prašenje

Stawk tež na serbskich šulach

srjeda, 08. februara 2017 spisane wot:

Wukony wučerjow maja so skónčnje připóznać

Drježdźany/Budyšin (SN/MiR). Wučerjo sakskich šulow w zjawnym nošerstwje su dźensa stawkowali. K protestam namołwjeli běchu dźěłarnistwje kubłanje a wědomosć (GEW) a ver.di kaž tež Němski zwjazk zastojnikow (dbb). Protestne akcije mějachu wšelakory raz. GEW a ver.di sćeleštej swojich ludźi direktnje před financne ministerstwo w Drježdźanach, čłonojo dbb demonstrowachu po stolicy.

Dźensniši stawk zapřiješe kubłanišća po cyłej Sakskej a tak tež serbske. Póndźelu běchu wotpowědne podłožki do šulow wšitkich družin dóšli. Na to dóstachu starši informacije z listom, kotrež su šulske nawodnistwa a wučerjo šulerjam sobu dali. Wučerjo móžachu so tež hišće na dnju stawka za wobdźělenje rozsudźić. Přiwšěm měješe wučba zaručena być.

nowostki LND