Budyšin (CS/SN). Powołanskošulski centrum za zežiwjenje a domjacnosć je z Budyskim zhotowjerjom pjecow Debag kooperaciske zrěčenje wotzamknył. Prěni wuraz toho spočatk tydźenja bě, zo su wukubłanskemu centrumej tři pjecy a tak mjenowanu droždźensku připrawu w hódnoće dohromady 55 000 eurow přepodali. Stara pěc bě z lěta 1994 a dźensnišim žadanjam na tajkule techniku hižo njewotpowědowaše. Debag chce swoje pjecy w powołanskej šuli za swojich kupcow testować dać. Za to smědźa wučomnicy – tuchwilu je jich w třoch lětnikach dohromady 35 – zawod wopytać a sej wobhladać, kak tam pjecy zhotowjeja.
Budyski powołanskošulski centrum je ze swojimi nastrojemi na aktualnym techniskim stawje. Nowe pjecy hodźa so zdźěla samo programěrować. Droždźenska připrawa je multifunkcionalna – zamóže chłódźić, zamróžić a droždźić. Za nowe nastroje dyrbjachu elektriku a wodowody šule změnić. Z pjecami budu tohorunja wučomnicy z partnerskich šulow w Pólskej, Čěskej a Francoskej dźěłać, hdyž do Budyšina hospitować přijědu.
Kamjenc (CoR/SN). Po dwě lěće trajacej diskusiji staj wčera krajny rada Budyskeho wokrjesa Michael Harig (CDU) a Kamjenski wyši měšćanosta Roland Dantz (njestronjan) skónčnje wobłukowe zrěčenje wo dalšim wuwiću šulskeho stejnišća Kamjenc podpisałoj.
Tak móža nětko saněrować historiske twarjenje Lessingoweho gymnazija na Henselowej 14 kaž tež wobnowić 2. wyšu šulu na Saarskej 18. Ta ma přechodnje do twarjenja na Henselowej přećahnyć. Ručež budu wyši šulerjo zaso we wobnowjenej šuli, rozšěrja gymnazij z přitwarom na třičarowe kubłanišćo. Lessingowy gymnazij móže potom stejnišćo na Macherowej 146 zaso wopušćić. Naprawa budźe financowana přez Budyski wokrjes ze 4,2 milionomaj eurow, přez město Kamjenc z 2,8 milionami eurow, z předanje ležownosće wokrjesa na Macherowej 146 kaž tež z hižo dojednanymi spěchowanskimi srědkami.
Njejasne je dale financowanje noweje dwupoloweje sportownje pak na Henselowej pak na Jahnowym sportnišću.
W połkruhu sedźa šulerjo wokoło Diany Schönig. „Čehodla rěka kamjentna doba poprawom kamjentna doba?“, praša so muzejowa pedagogowka šulerjow 1. a 2. lětnika Mozaikoweje zakładneje šule Picnjo z Delnjeje Łužicy. Spěšnje du ruki do wysokosće. „Ludźo tehdy su wšitko z kamjenja twarili, swoje domy, brónje, ale tež dźěłowe graty“, praji Leon. Diana Schönig nygnje, so dźiwa a so zaměrnje dale praša. Na slědźenskim dnju „Kamjentna doba“ we Wojerowskim měšćanskim muzeju pokazuje wona dźěćom 10 000 lět stare kosće. Chce wot nich wědźeć, kak běchu ludźo w kamjentnej dobje žiwi, što stej mamut a tesakowy tiger (Säbelzahntiger).
Na Ewangelskej srjedźnej šuli Wóslink su wuknjacy 5. do 10. lětnika z projektowym tydźenjom do noweho šulskeho lěta startowali
Wóslink (DJ/SN). Za šulerjow 5. lětnika steji w srjedźišću, so mjez sobu kaž tež z kubłanišćom zeznajomić. Zdobom trenuja metody wuknjenja. 6. lětnik zaběra so z temu respekt. A w 7. lětniku zbližeja sej tematiku „mosty“ we wšej jeje wobšěrnosći. Na slědy wuspěcha podawaja so holcy a hólcy 8. lětnika, dźewjatkarjo zaběraja so z prěnjej pomocu. Wězo steji za šulerjow zakónčaceho 10. lětnika na prěnim městnje, kak móža so na pruwowanja přihotować.
Hóstne swójby za wukrajnych šulerjow mamy mjeztym tež we Łužicy. A kaž poradźowarnja Stepin zwěsća, su mjez němsko- a serbskorěčnymi swójbami rozdźěle.
Budyšin/Drježdźany (SN/BŠe). „Wot prěnjeho wokomika su mje entuziazm, zrozumjenje za hóstnych šulerjow, pomocliwosć a zhromadnosć mjez serbskimaj swójbomaj zahorili“, praji Ursula Löffler z poradźowarnje Stepin, kotraž ma swoje stejnišćo w Drježdźanach. Wona bě minjeny čas dweju hóstneju šulerjow Zelnakecom w Kamjencu a Bobkecom we Worklecach sposrědkowała. Do toho njeměješe žane kontakty ze serbskimi swójbami. Nětko je pozitiwnje překwapjena, prawdźepodobnje šokowana wo zwjazanosći tudyšich ludźi. „Wuprajam tuž swoju česćownosć!“, wona podšmórnje.
Dźensa před 15 lětami zahaji so před Chróšćanskej srjedźnej šulu tydźenje trajacy protest, kotryž zańdźe do stawiznow Serbow jako dotal jónkrótny podawk: Chróšćan zběžk.
Chrósćicy/Budyšin (SN/JaW). Hižo cyłu chwilu bě so nastupajo serbske šule w Kamjenskim wokrjesu chětro wariło. Serbja, w prěnim rynku wězo starši, wojowachu wo zachowanje Chróšćanskeje srjedźneje šule „Jurij Chěžka“. Regionalny šulski zarjad nochcyše tam nowy 5. lětnik zarjadować, přemało šulerjow dla. To rěkaše poněčimna smjerć za ryzy serbsku šulu. Swój prěni wjeršk docpě protest z akciju před kubłanišćom, kotruž bě Domowina ze swojim tehdyšim předsydu Janom Nukom přihotowała. To běše 8. awgusta 2001 a poł tydźenja do spočatka noweho šulskeho lěta. Što z akcije wurosće, to tehdy nichtó prawje njewědźeše.
Budyšin (SN/at). Hač do dźensnišeho dnja je Budyski regionalny wotrjad Sakskeje kubłanskeje agentury (SBAB) k zawěsćenju wučby ze 163 móžnych městnow 153 wobsadźiło. 135 z nich su wučerske, kaž zdźěli rěčnica SBAB Angela Ruscher na naprašowanje Serbskich Nowin. Kónc zašłeho šulskeho lěta bě so w regionje 84 pedagogow na wuměnk padało.
„Ze 135 nowopřistajenych wučerjow je 81 přidružnikow. Mnozy z nich dźělnje dźěłaja, dokelž chcedźa sej wjace chwile za přihot wučby brać“, praji knjeni Ruscher. Najwjace přidružnikow wuwučuje na wyšich šulach, mjenje na zakładnych šulach, na powołanskošulskich centrumach, spěchowanskich šulach a zdźěla na gymnazijach. Kak to na serbskich kubłanišćach wupada, njemóžeše rěčnica SBAB rjec.
Kubłanskopolitiski rěčnik frakcije CDU Sakskeho krajneho sejma Lothar Bienst ma přidružnikow za „šansu, za požadarja kaž za šulu“. Jeho kolegina z frakcije Lěwicy Cornelia Falken kritizuje, zo dyrbja „dodatne dźěło přidružnikow dla wukubłani wučerjo wukonjeć, kotrychž ličba pak stajnje woteběra“.
W lěće 2009 bě Spěchowanske towarstwo Budyskeho Serbskeho gymnazija prěnju CD šulskeho orchestra wudało, podpěranu wot Załožby za serbski lud. Před lětomaj zrodźi so myslička, so znowa na tajki projekt zwažić.
Budyšin (SN/CoR). Šulski orchester je runja 1. kulturnej brigadźe kruta instanca na Serbskim gymnaziju Budyšin. Čłonstwo ćělesa so měnja, kaž šulerjo přichadźeja a wotchadźeja; hudźbny narok pak wostawa na samsnym wysokim niwowje. Wo to a wo wukubłanje młodych hudźbnikow stara so mjeztym nimale pjatnaće lět nawodnica orchestra a wučerka za hudźbu Conny Wolf. Pod jeje nawodom nasta hižo prěnja cejdejka, a to z nahrawanjemi, kotrež sahachu hač do lěta 2004. Najwjetši čas tuž za nowu. „To, štož sej w orchestrje hromadźe nadźěłamy, njemóžeš prosće zańć dać. Wšako je jich telko hudźbnych chłóšćenkow. A štó wě, kak so cyła hudźbna branša hišće wuwije. Digitalny element je dźě hižo dźensa sylny. A tak změja šulerjo dopomnjenku na čas, jako su live na instrumenće hrali“, Conny Wolf rozłožuje.