Borbora na Wjacławskich wikach

štwórtk, 23. nowembera 2023 spisane wot:

Hodowny štom, darjeny wot Walterec swójby z Hornjeje Kiny, mjeztym na Budyskim Hłownym torhošću steji a budźi wjeselo na lětuše Wjacławske wiki. Tež organizatorojo so wjesela, zo su wšitke přihoty sčasom wotzamknjene.

Budyšin (CS/SN). Kaž wyši měšćanosta Karsten Vogt (CDU) wutoru na nowinskej rozmołwje zdźěli, změja na jewišću pó­dla hodowneho štoma tež tónraz zaso adwentny kalender, kiž dźěći z hodownym jandźelom wšědnje w 15 hodź. wočinja. Nimo toho organizowachu lětsa žiwy adwentny kalender. Měšćanska managerka Annett Scholz-Michalowski je 24 wikowarjow nadešła, kotřiž wot 1. hač do 24. decembra w swojim wobchodźe wosebitu akciju poskića.

Přichod kupnicy njewěsty

štwórtk, 23. nowembera 2023 spisane wot:
Přichod noweje a mjeztym hižo zarumowaneje Choćebuskeje kupnicy, kotruž chce předewzaće modowych kupnicow Aachener wotewrěć, je njewěste. Jednaćel předewzaća, za kotrymž policija tuchwilu pyta, je so zminył. Nětko so podawki wokoło kupnicy přemjetuja. Wobsedźer objekta je město Choćebuz, kotrež je w lěću na wšě 15 milionow eurow inwestowało, zo njeby po zawrjenju Galerije Kaufhof wulkowobchod wosrjedź města prózdny stał. Najnowšich šmjatkow dla je město nětko podružne zrěčenje z nowym mějićelom wobchoda TEH, kotrež Aachenskemu předewzaću słuša, wupowědźiło. Dalše wuwiće je njejasne. Foto: Michael Helbig

Krótkopowěsće (23.11.23)

štwórtk, 23. nowembera 2023 spisane wot:

Fotograf Erich Schutt zemrěł

Choćebuz. Znaty delnjołužiski fotograf a wobrazowy chronist Erich Schutt je minjenu njedźelu, 19. nowembra, 92lětny w Choćebuzu zemrěł. We Wětošowje narodźeny je hač do 1994 za nowinu Lausitzer Rundschau dźěłał. Jeho fota wobohaćichu tež Nowy Casnik, Nowu dobu, Serbske Nowiny, Rozhlad a dalše edicije Ludoweho nakładnistwa Domowina.

Wučerjej z Bórkowow mytowanaj

Berlin. Mjez dźensa z „Mytom za ciwilnu kuražu – přećiwo prawicarskemu radikalizmej, antisemitizmej a rasizmej“ w Berlinje počesćenymi, staj tež něhdyšej wučerjej na Bórkowskej šuli Laura Nickel a Max Teske. Myto je ze 4 000 eurami dotěrowane. Wučerjej běštaj z anonymnym listom zjawnosć na prawicarske podawki na swojej šuli skedźbniłoj.

Z kardinalom so zetkali

Lubi čitarjo,

z nowym rjadom přinoškow chcemy wam měsačnje poručić, što móžeće w zahrodce abo w rostlinarni zdokonjeć. Přejemy wam wjeselo při dźěle a radosć při wobkedźbowanju toho, štož pod wašimaj rukomaj rosće.

Přiroda hotuje so na zymu a nocy ze zmjerzkom. Tola nětko je hišće prawy čas za wusyw koruškoweje zeleniny (Wur­zelgemüse), kotruž móžemy zdźěla hižo w zažnym nalěću žnjeć. Ale započinamy ze zeleninu, kiž hodźi so nětko žnjeć, kotraž móže pak tež hišće w zemi wostać. Štóž na přikład čerwjenu rěpu, pastynak abo zatkańcu (Schwarzwurzel) plahuje a nima njewitaneho hosća kaž swišća (Wühlmaus), tón móže zeleninu hač k prěnjemu krutemu zmjerzkej w zemi wostajić. Štóž pak wě, zo njeje w zahrodce sam, měł zeleninu po dozrawjenju hnydom ze zemje wzać (njewobškodźenu a zelo wotwjertnyć, nic wotkrać) a w pěsku skła­dować. Pěsk měł za morcheje, selerij, ­čerwjenu rěpu, chrěn, pastynak abo zymsku rjetkej (Winterrettich) włóžny być. Dyrbjeli włóžnotu pěska tuž za składowanje prawidłownje kontrolować.

Kniha z wulkej rezonancu

wutora, 21. nowembera 2023 spisane wot:

Wěrowanja w swjedźenskej drasće wosrjedź wjesołeje towaršnosće

Slepo (AK/SN) W Slepjanskej wosadźe so dopomnjenki na serbske kwasy wobchowaja. Wo tym swědči kniha „CernoBěłe. Serbske swaŕby w Slepjańskej wósadźe 1902–1954“, kotruž je Zhorjelska Domowinska župa „Jakub Lorenc-Zalěski“ wudała. „Dotalna rezonanca je přewšo dobra. Dóstawamy dodatne pokiwy wo kwasach a wosobach“, rozjasni sobudźěłaćerka Slepjanskeho Serbskeho kulturneho centruma Stephanie Bierholdtec, kotraž je zhromadnje z Heidemarju Richter a Wolfgangom Kotissekom redakciju za knihu měła. Lektorat je Marek Krawc podpěrał a wo přełožki je so dr. Hync Rychtaŕ starał. Wón je zapřijeća, na přikład mjena instrumentow, dźěle drasty a tradicionalne jědźe do slepjanšćiny přełožił. Załožba „Doma w Slepom, Rownom, Mułkecach“ je financowanje knihi spěchowała. Nakład wučinja 300 eksemplarow, kotrež su nimale wupředate.

Policija (21.11.23)

wutora, 21. nowembera 2023 spisane wot:

Zakazane praskotaki nadešli

Wjelećin. Zastojnicy policajskeho rewěra Budyšin su zašłu sobotu popołdnju wosobowe awto při Awgusta Bebelowej dróze we Wjelećinje přepruwowali. Při tym policisća zwěsćichu, zo bě wodźer awta praskotaki w swojim wozydle měł. Te pak njeběchu něhdźe dopušćene. To woznamjenja přeńdźenje přećiwo zakonjej wo rozbuchlinach. Policisća mužej praskotaki wzachu a je wěsće chowachu. Kriminalna słužba chce 36lětneho Němca nastupajo wumjetowanja njedowoleneho skutka dla słyšeć. Wotpowědne pismo bu jemu posrědkowane.

Pozběh je žónski

wutora, 21. nowembera 2023 spisane wot:
Budyšin. „Pozběh je žónski – Aufbruch ist weiblich“ rěka antologija z poetiskimi twórbami serbskich poetkow. W nich so młode žony sprawnje a z wulkej emocionalitu z realitu rozestajeja. Kniha ma ­lětsa 22. decembra wuńć. 2. decembra w 19 hodź. chcedźa swoje teksty we wob­łuku ekskluziwneho čitanja w projektowej dźěłarni „Dźěłań dźeń“ w Budyšinje na Sukelnskej předstajić. Nimo tekstow a performancow pokazaja swoje jewišćowe outfity, kotrež je Jules Belkotec a jeje Label TYPUS zhotowiła.

Młodostni wo tykancy spěwali

wutora, 21. nowembera 2023 spisane wot:
Kaž je to na Delanskej kermuši z wašnjom, přijědu Sulšečanscy młodostni do Róžanta a tam wo tykancy spěwaja. Tež lětsa poda so wulka skupina młodostnych do wsy susodneje wosady. Na Eiseltec dworje, hdźež tež Mittagec swójba bydli woni zaklinkachu a zaspěwachu znatej spěwaj „Dobry wječor maćerka“ a „Wjesele dźensa“. Po tym ­sydachu dary a korb bě tam hižo dosć derje pjelnjeny. Młodostni so za tykanc wězo dźakowachu a wjesele dale ćehnjechu. Foto: Hilža Mittagowa

Nowe žiwjenje do Stareje póšty

wutora, 21. nowembera 2023 spisane wot:

Předewzaće za fyzioterapiju Hagena Melchera so dale powjetši. Nětko je wón dalšu praksu we Wojerecach wotewrěł a to w něhdyšej Starej póšće, hdźež bě dotal praksa za lěkowanje dźěći zaměstnjena.

Wojerecy (SiR/SN). Twarjenje na Friedrichowej 48 ma wosebite stawizny. W lěće 1895 je do njeho měšćanski póštowy zarjad zaćahnył. Wot lěta 1923 do 1927 bydleše w domskim „nan kompjuterow“ Konrad Zuse. W lěće 2001 bu póstowa filiala zawrěta. Meixnerecy, lěkarska swójba, rozsudźichu so twarjenje jako praksu a za bydlenje wužiwać. Stare póstowe woknješko w přizemju spřistupnja dr. Marcus Meixner zajimcam rady dale jako kulturnohistoriske zetkawanišćo. Po wućahu praksy dźěćaceje lěkarki Katje Meixner běchu rumnosće něšto měsacow njewužiwane. Přichodny měsac, spočatk decembra Hagen Melcher tam z praksu za fyzioterapiju zaćahny.

Pomnik swjateju Cyrila a Metoda pola Stróžišća je Towarstwo Cyrila a Metoda (TCM) w lěće 2000 jako spominanje na 2 000 lět křesćanstwa postajiło. Financowanje pomnika su wuwzaćnje priwatni darićeljo zmóžnili. Lětsa, spočatk februara, su njeznaći ­figurje wobškodźili a tak wonječesćili. Nětko pak wuhlada wuchodźowacy abo putnik po Jakubowym puću tu zaso dostojnje ­restawrowanej postawje. TCM přeprosy njedźelu, 26. nowembra, w 14 hodź. na nyšpor při pomniku. Foto: Feliks Haza

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND