Wjele pjenjez za chore dźěći

pjatk, 05. februara 2021 spisane wot:

Wulka darowanska akcija w Pólskej 127 milionow złotych wunjesła

Waršawa. Polacy su minjenu njedźelu dožiwili wulke finale po wšěm kraju zna­teje­ darowanskeje akcije „Wulki orchester pomocy“. Zakónčace zarjadowanje we War­šawje bě zwjazane z koncertom a wohnjostrojom, wšitko pod wuměnjenjemi koronapandemije. Jedna so wo pomocnu akciju na dobro ćežko schorjenych dźěći, kotraž wotmě so lětsa 29. króć. Tónraz su wobydlerjo kraja na wšě 127 milionow złotych (nimale 32 milionow eurow) znosyli. Z pjenjezami financuja mjez druhim drohe nastroje za lěkowanje małych pacientow. Aparaty su w chorownjach z logom akcije woznamjenjene.

Hłowny zamołwity je wšón čas Jurek Owsiak. 67lětny bě jeno za to załožbu wutworił, kotraž je dźensa najwjetša njestatna organizacija Pólskeje. Při zběranju pjenjez wuwiwa Owsiak wjele fantazije. Tak posyła wón 120 000 dobrowólnych zwjetša młodostnych do městow a wsow, kotřiž z jałmožnicu w ruce ludźi wo dar proša. Logo na tyzach – čerwjena wutroba – ludźom hnydom přeradźa, za čo su pomocnicy po puću. A darniwosć wobydlerjow stajnje zaso překwapja.

Knižne wiki lětsa pozdźišo

srjeda, 03. februara 2021 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja z čěskeje stolicy za Serbske Nowiny

Praha. Minjeny štwórtk zakónči so prěnje šulske połlěto za čěskich šulerjow. Wuknjacym 1. a 2. lětnika přepodachu wuswědčenja w šuli, dokelž maja hižo wot 4. wulkeho róžka zaso prezencnu wučbu. Šulerjo wyšich lětnikow dóstachu swoje znamki zwjetša po elektroniskim puću, někotři namakachu swoje wuswědčenja samo doma w listowych kašćikach. Tak tež w małej wjesce Brantice, hdźež bě nawoda tamnišeho kubłanišća jako „listonoš“ šulerjam wažny šulski dokument wězo z nahubnikom a wotstawkom wosobinsce přepodał abo do kašćika tyknył.

Hnujace fakty holocausta

pjatk, 29. januara 2021 spisane wot:

Pólska wot němskich nacionalsocialistow morjene dźěći wopominała

Waršawa. Tež w susodnej Pólskej su předwčerawšim wopory holocausta wopominali. Čerwjena armeja bě 27. januara 1945 nacistiske zaničowanske lěhwo Auschwitz wuswobodźiła. Wot lěta 2005 je tale róčnica na iniciatiwu UNO mjezynarodny dźeń wopominanja holocausta. Koronapandemije dla je so wulki dźěl zarjadowanjow internetnje wotměł.

Pólska je so lětsa předewšěm morjenym dźěćom w koncentraciskim lěhwje Auschwitz wěnowała. Nacionalsocialisća běchu w lěhwje na wšě 200 000 dźěći morili, najwjetši dźěl z nich w płunowych komorach. Wone běchu zwjetša z wobsadźenych wuchodoeuropskich krajow zawlečene. Jeničce 700 dźěći je so wuswobodźenja dočakało.

Škodowkow loni mjenje zhotowili

pjatk, 29. januara 2021 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN). Čěske awtopředewzaće Skoda Auto, kiž bě 2019 zamóhło wjace hač milion wozydłow zhotowić, je loni „jeničce“ 753 013 jězdźidłow naprodukowało, štož bywa cyłych 17 procentow mjenje hač lěto do toho. W prěnim rjedźe je k nišej produkciji dóšło raznych napraw dla přećiwo strašnemu zachadźenju koronawirusa covid-19. W Mladej Boleslavje nadźěłachu wob lěto 2020 dohro­mady 480 000 wozydłow modelow Fabia, Scala, Octavia, Kamiq, Karoq ­a Enyan IV. Z 187 000 eksemplarami su Octavije při tym najwjetše mnóstwo wuči­njeli. Z Kvasničanskeje twornje Škodowkow je na awtowiki cyłkownje šło 270 000 mašinow typow Superb, Kodiaq, Karoq a Seat Superb. „W Mladej Bolesla­vje, našim hłownym produkowanišću, smy kónc lońšeho nowembra 2020 dokładnje po planje započeli z produkciju elektroawtow Enyaq IV“, podšmórnje direktor předewzaća za produkciju Michael Oeljeklaus. Za wosebitu montažowu čaru elektroawtow bě awtotwarc 32 milionow eurow inwestował. Na njej twarja robo­tery nětkole wšědnje 250 do 350 ryzy elektrisce ćěrjenych wozydłow.

„Ja ći jednu wottyknu“ w sejmje

srjeda, 27. januara 2021 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja z čěskeje stolicy za Serbske Nowiny

Jeja, kał, mloko a howjaze mjaso su žiwidła, kotrež měli po měnjenju čěskich politikarjow přichodne lěta wosebje producenća w kraju wulkim wobchodam dodawać. Tohodla schwalichu zapósłancy minjeny tydźeń zakoń, kiž ma krute kwoty za čěske wudźěłki zawěsćić. Tak měło 55 procentow žiwidłow w předawanišćach, wjetšich hač 400 kwadratnych metrow, z tudyšich zawodow pochadźeć.

Minister za ratarstwo Miroslav Toman (socialdemokraća) bě zapósłancow do schwalenja zakonja k „nacionalizmej“ na­stupajo čěske žiwidła namołwił. „Němske mloko w kantinje čěskeho sejma je najlěpši dopokaz, zo tajke prawidło woprawdźe trjebamy“, Toman podšmórny. Wšelake zwjazki, mjez nimi zwjazk za wikowanje a turizm, su přećiwo zawjazowacym žiwidłowym kwotam. „Tajke postajenje wobmjezuje wikowanje a swobodu rozsuda kupcow. Europska komisija njesmě tajke plany dopušćić.“ Brüssel bě hižo­ loni w smažniku politikarjow w Praze wo tym informował, zo tajki zakoń njewotpowěduje prawidłam nutřkokrajnych wikow.

Prědku je nowačk

wutora, 26. januara 2021 spisane wot:
Bratislava (SŽ/K/SN). Stronu Hlas-Socialna demokracia bě něhdyši słowakski ministerski prezident Peter Pellegrini hakle před někotrymi měsacami załožił, tola młoduški politiski subjekt so dźiw hižo naležnje „słowa jima“. To da so bjeze wšeho z woprašowanja wolerjow sćěhować, kiž je agentura MEDIAN w druhim tydźenju wulkeho róžka přewjedła. Bychu-li so w kraju pod Tatrami nětko wólby parlamenta wotměli, by stronski nowačk mjenujcy nahladnych 21,7 procentow přihłosowanja dóstał a tak wólby jasnje za sebje rozsudźił. Druheho, dobyćerja poslednich wólbow hibanje OLaNO, z nažnjatymi 14,7 procentami, Hlas-SD z wulkim wotstawkom za sobu wostaja. Třeće městno by z 11, 8 procentami strona SaS docpěła. Ekstremnje prawicarska LSNS zlě wuwołaneho Mariana Kotleby spadnje z 9,2 procentomaj pod dźesatku; Něhdy knježaca strona Smer-SD dyrbi z 8,2 procentomaj spokojom być, a Progresiwne Slovensko móže ze 6,5 procentami ličić. Do Narodneje rady by z 5,6 procentami tež hibanje Sme rodina (swójba) přišło.

Tusk: Zaso čerstwy powětr

pjatk, 22. januara 2021 spisane wot:

Rozdźělne reakcije pólskich medijow na noweho prezidenta USA

Waršawa. Spřisahanje noweho prezidenta USA Joewa Bidena srjedu we Washingtonje je w pólskich medijach jara rozdźělny wothłós zbudźiło. Liberalne nowiny kaž Gazeta Wyborcza abo Rzeczpospolita wo ceremoniji před Kapitolom wobšěrnje rozprawjeja, witajo noweho prezidenta.

Konserwatiwny a poboku pólskeje knježaceje strony PiS stejacy dźenik Gazeta Polska Codziennie wěnuje so porno tomu wotwolenemu prezidentej Donaldej Trumpej. W dołhim přinošku so nowina jemu za wšitke zasłužby na dobro Pólskeje dźakuje. Tak bě Trump přesadźił, zo Polacy za jězbu do USA žadyn wizum njetrjebaja. Nimo toho je wón ameriskich wojakow do Pólskeje słał, kotřiž maja kraj před „inwaziju“ Ruskeje škitać. Nic naposledk chcyše runje tak kaž Pólska nowemu płunowodej Nord Stream 2 mjez Ruskej a Němskej zadźěwać. Donald Trump budźe Pólskej jara pobrachować, nowina konstatuje.

Wólby sejma budu nazymu

štwórtk, 21. januara 2021 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN). 8. a 9. oktobra změja Češa nowy sejm wolić. Termin za to bě prezident Miloš Zeman hišće kónc minjeneho lěta postajił. Byrnjež je hač do wuzwolenja delnjeje komory parlamenta hišće poměrnje dołha noha, bywa na politiskej scenje kraja za tónle wažny politiski po­dawk hižo čiłe hibanje předewšěm opozicionelnych mocow. Do wočow při tym bije, zo swoje aktiwity hłownje na to wusměrja, přełamać dominancu hibanja ANO. Hinak dźě tež njemóžeja zakónčić dobu Andrea Babiša a „natwarić lěpšu Čěsku“. Zo móhła swój zaměr docpěć, hromadźi opozicija mocy. Tak su Piraća a STAN – jedni kaž druzy agěruja centrisce – wutworili koaliciski blok, kiž zda so być kedźbyhódny. Z nim móhł ANO mjenujcy woprawdźe chutny konkurent wurosć. Nowemberske zwěsćowanje agentury KANTAR bě aliancy hižo 21,5 procentow přihłosowanja wěsćiło, za ANO jeno hišće 25 procentow. Ale tež prawica so hromadźi. ODS, KDÚ-ČSL a TOP 09 kowaja dalši blok, kiž přińdźe na 20,5 procentow. Wšojedne kak wólby wuńdu – za premiera powoła Zeman jich dobyćerja, tak jeho jasne připowědźenje.

Kritika strategije šćěpjenja dla

srjeda, 20. januara 2021 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja z čěskeje stolicy za Serbske Nowiny

Praha. Po přewšo rjanym zymskim kóncu tydźenja, hdźež bě so wjele sněha našło, je póndźelu rano třěskaca zyma wobydlerjow Čěskeje trapiła. Prěnje ranje noweho dźěłoweho tydźenja bě mjenujcy z -27 stopnjemi w Orlickich horinach dotal najzymniše lěta 2021. Na wjacorych městnach po cyłym kraju běchu meteorologojo temperatury daloko pod -20 stopnjow naměrili.

Juhopólscy předewzaćeljo spjećuja so podlěšenju naprawow korony dla

Waršawa. Skandal wokoło zdźěla prominentnych wosobow, kotrež běchu so njewoprawnjene pře koronawirus šćěpić dali, so w Pólskej dale rozšěrja. Po Nowym lěće su skandal w medicinskej fakulće Waršawskeje uniwersity wotkryli. Studenća běchu wobkedźbowali, zo so někotři na kruće wukazany šćěpjenski porjad njedźerža a rynk čakacych prosće wobeńdu. Na to bě minister za strowotnistwo Adam Niedzielski komisiju do uniwersity pósłał, kotraž měješe pad přepytować. Čłonojo komisije zwěsćichu, zo njebě so jenož 20 ludźi při šćěpjenju „doprědka tłóčiło“, ale na wšě 200.

Adam Niedzielski reagowaše zludany a hněwny. Wón připowědźi, zo nochce ze swojim ministerstwom dale z profesorami uniwersity dźěłać, dokelž nima hižo žaneje dowěry k nim. Wot rektora kubłanišća prof. Zbigniewa Gacionga je sej wón žadał, zo ma wotstupić. Tón pak scyła na to njemysli a ministrej wumjetuje, zo njewotwisnosć kubłanišća rani.

nowostki LND