Krótkopowěsće (15.11.24)
Mósćanska firma nominowana
Podstupim. Za lětuše Braniborske myto přichoda bu dohromady dwanaće předewzaćow nominowanych. Mjez kandidatami je firma ERIDES z Mósta. Zawod zhotowja meble za běrowy, hotele a hladanske domy regiona. Mějićel Martin Gründer je jón „na přichod nastajił, digitalizaciju procesow nastorčił a dźiwa kruće na naslědnosć“. Dobyćerjow prezentuja 22. nowembra w Berlinje.
Za muzeje a domizniske stwy
Budyšin. Dalekubłanje za akterow muzejow a domizniskich stwow wotměje ZARI, syć za serbsku rěč a regionalnu identitu, štwórtk, 28. nowembra w Stróžanskim Domje tysac hatow. Přizjewić móža so zajimcy hač do 22. nowembra pod (03591) 3163853. Na programje steja wodźenje po šulskim muzeju, prezentacija woprašowanja a referat zastupjerja iniciatiwy „Łužiska muzejowa krajina“.
Čěska pyta lawa
Policija (15.11.24)
Rubježniscy hońtwjerjo zachadźeli
Radwor/Lipič. Surowy pad rubježniskeho hońtwjerjenja su policisća srjedu w nocy při hatach w Lipiču, wjesnym dźělu Radworskeje gmejny zwěsćili. Njeznaći běchu tam z třělbu wjacore kołpje zatřělili a jim dźěle mjasa wotkrali. Zbytki morjenych zwěrjatow pak wostajichu prosće na městnje ležo. Po dotalnych dopóznaćach je so njeskutk w času wot srjedy w połnocy hač do připołdnja w 12 hodź. stał. Budyska kriminalna słužba je přepytowanja rubježniskeho hońtwjerjenja kaž tež přeńdźenja přećiwo zakonjej wo škiće zwěriny dla zahajiła a prosy ludnosć wo pomoc. Swědkojo, kotřiž maja pokiwy nastupajo móžnych skućićelow abo podawki, njech so na Budyskim policajskim rewěrje pod telefonowym čisłom 03591 3560 abo na kóždym druhim policajskim rewěrje přizjewja.
Koncert a kermušne reje
Radwor. W rjedźe lětušich nazymskich koncertow wustupi jutře, sobotu, w Radworskim hosćencu „Meja“ žónski ansambl Jarobinka. Započatk budźe w 19 hodź. Organizatorojo wjesela so nad bohatym wobdźělenjom. Koncertej přizamknu so kermušne reje.
Inženjer we wustajeńcy
Hórnikecy. Twarski inženjer Eberhard Dučman steji w srjedźišću wustajeńcy „Mjez łužiskim drjewowym twarskim wuměłstwom a industrijnym twarjenjom“ w Hórnikečanskej energijowej fabrice. Přehladku wotewru njedźelu, 17. nowembra, w 11 hodź. Na šěsć stacijach je skutkowanje Dučmana dokumentowane, wot jeho němsko-serbskeje swójby přez studij w Praze hač k jeho nowym technologijam za industrijne twarjenja a bydlenjotwar. Wustajeńca je wěnowana 20. posmjertninam a 100. narodninam inženjera, wysokošulskeho wučerja a łužiskeho pomnikoškitarja. Zastup je darmotny.
Radźićeljo wuradźuja
Wjacławske wiki lětsa zaso z rumpodichom
Budyšin (SN). Adwent so z wulkimi kročelemi bliži a z tym čas adwentnych a hodownych wikow. Tež město Budyšin je swoje lětsa hižo 641. Wjacławske wiki derje přihotowało a wjeseli so na wopytowarjow zbliska a zdaloka. Obligatoriski hodowny štom staja hišće w tutym tydźenju, sobotu připołdnju na Hłownym torhošću. Hnydom dwójce chce tu Budyski wyši měšćanosta Karsten Vogt (CDU) najstarše w němskich chronikach naspomnjene adwentne wiki lětsa zahajić. Jónu pjatk, 29. nowembra, hromadźe z dźiwadźelnikom Niklasom Krajewskim alias kralom Wjacławom IV. a dwaj dnjej pozdźišo, njedźelu, prěnjeho adwenta. Na tutym dnju nakraje po tradiciji štyri metry dołhi wosušk Budyskeho pjekarskeho mištra Lutza Neumanna.
Před pjeć lětami staj z Madźarskeje pochadźacaj Nándor a ...
Wjele napřećiwneho wětřika měła
Wulke Ždźary (SiR/SN). W hałzach štomow ptački fifola, pod nimi kokoše škrabaja, na pastwje su konje a na zahrodźe pytaja kački za picu. We Wulkich Zdźarach je sej Nadine Schneider přirodnu idylku stworiła. „Moju mału farmu“ ju 35lětna mjenuje. Zo so skót derje čuje, je jej wažne. Wot lěta 2020 młoda žona swoju oazu natwarja a je sej tak žiwjenski són spjelniła. Rozsudny je při tym mjez druhim, zo Nadine Schneider konje lubuje.
Turněrowa jěcharka je sej swoje kmanosće wot druhich trenarjow a awtodidaktisce přiswojiła. Dźensa je wona sama wuspěšna trenarka konjow. Na swojej farmje njestara so jenož wo swójske štyri konje, ale tež wo dalše. Tež tute wona zdźěla wukubłuje. Stajnje spyta konje zrozumić a wotpowědnje na to reagować. To je jej jara wažne. Kombinacije z komunikacije, měra, wutrajnosće a ta abo tamna chwalba w formje małeje chłóšćenki su při tym wuspěšna taktika, 35lětna powěda. „Štóž z konjemi dźěła, dyrbi je jara derje wobkedźbować, zo by je lěpje zrozumił“, Nadine Schneider měni.
Hišće njeje ničo rozsudźene
W Rakecach předewzaći fotowoltaikowej konceptaj předstajiłoj
Rakecy (JK/SN). Poskitki firmow, kotrež produkuja milinu na zakładźe wobnowjomnych žórłow, so tuchwilu w gmejnach kopja. Tak njeje na wčerawšim posedźenju Rakečanskeje gmejnskeje rady nikoho zadźiwało, zo hnydom dwě firmje swój projekt za nastajenje fotowoltaikoweje připrawy předstajištej. Firma Blueberry Energy planuje připrawu na ležownosći něhdyšeje Rakečanskeje Muny, blisko tamnišeho přemysłownišća natwarić. Na 55 hektarach chcedźa tam module stajić, kotrež produkuja lětnje telko miliny, zo zastaraja dohromady 12 500 domjacnosćow. Ze swojich dochodow poskićuje firma gmejnje 0,2 ct na kWh a nimo toho lětnje 2000 eurow na hektar wužiwaneje płoniny do gmejnskeje kasy. Dale změja wobydlerjo móžnosć na pjeć hektarach swójsku připrawu nastajić a system firmy za produkciju a wotbytk swojeje miliny wužiwać.
Debata wo ležownostnym dawku
Radwor (SN/MkWj). Nimale 1,8 milionow eurow Radworska gmejna klětu wužiwa, zo by tři pěstowarnje w gmejnje podpěrowała. Tole su gmejnscy radźićeljo na swojim wčerawšim posedźenju wobzamkli. Dokelž běchu nadrobnosće zrěčenja hižo wudiskutowali, bě wobzamknjenje na dobro katolskeje pěstowarnje „Alojs Andricki“, pěstowarnje AWO „Marja Kubašec“ a za Minakałske „Wróblace hnězdo“ skerje formalne.
Wo wjele mjenje pjenjez wuradźowachu w debaće, kak wobchadźeć z nowym ležownostnym dawkom, kotryž wot klětušeho płaći. Přiwšěm běchu emocije sylniše. Po zakonju smědźa sej gmejny telko žadać, zo wuzbytkuja někak runje telko pjenjez, kaž do toho. Tuž nasta diskusija mjez radźićelemi, kotřiž nochcychu wobydlerjow nadměru poćežować, a gmejnu, kotraž dochody trjeba.
Debatowali su tohorunja wo nastajenju železneho sćežora w Lipiču pola Minakała. Telekom chcyła tak sewjernu kónčinu gmejny lěpje a z najnowšej škričkowej syću zastarać. Wšelakich njejasnosćow dla pak tute předewzaće přestorčichu.
Tež w šuli póstnicy swjeća
Krótkopowěsće (14.11.24)
Słowjenjo so schadźuja
Košice. Seminar słowjanskich mjeńšin so wot dźensnišeho hač do njedźele w słowakskich Košicach wotměwa. Třěšny zwjazk narodnych mjeńšin w Europje FUEN zarjadowanje z towarstwom Čechow w Słowakskej organizuje. Na nim wobdźěleja so ze stron Domowiny městopředsyda Hartmut Leipner, hłowna jednaćelka Judit Šołćina a referent za kulturu a wukraj Clemens Škoda.
Mytuja humanitarny angažement
Zhorjelc. Prezidentka Mjezynarodneho komiteja čerwjeneho křiža Mirjana Spolaric Egger je z lětušej lawreatku Mjezynarodneho mostoweho myta europskeho města Zhorjelc-Zgorzelec. Z 2 500 eurami dotěrowane wuznamjenjenje spožča jej za „wusahowacy angažement a wulku wušiknosć jako mostytwarča mjez ideologijemi a nabožinami.“ Mjez druhim zasadźuje so Egger za dodźerženje humanitarneho prawa we wójnje.
Pad „Monika“ póńdźe dale
