Prěni raz z winowej kralownu

póndźela, 28. awgusta 2023 spisane wot:

Pěskecy (JH/SN). Hłownaj iniciatoraj třećeho winoweho swjedźenja w Pěskecach Křesćan Bejmak a Fabian Korjeńk běštaj sobotu wječor samaj překwapjenaj, jako přidruži so jimaj po witanju hosći ně­hdyši Njebjelčanski farar Michał Brězan. Wostrowčan bě zhromadnje z Wojerowčanom Křesćanom Bulankom do Pěskec přijěł a dwójku Korjeńk/Bejmak z wosebitym namjetom překwapił. „K wino­wemu swjedźenjej słuša tola winowa kralowna w rjanym šaće, abo?“, rjekny duchowny na wuměnku předsydźe Sportoweje jednotki Pěskecy Fabianej Korjeńkej. A njetraješe dołho a prěni muž na čole Pěskečanskich sportowcow ćehnješe jako paža předrasćeny z winowej kralownu Michaelu I. do wulkeho swjedźenskeho stana. Wobaj so pokłoništaj, sej winko připištaj a hosćom pod nawodom akordeonista Floriana Bejmaka serbski walčik „Hanka, budź wjesoła“ zarejowaštaj.

Wjele přihladowarjow přichwata wčera do Dubrjenka na tak mjenowane „Kałanje wěnca“. Wěnc, kotryž powěsnychu do 5,5 ­metrow wysokich wrotow, dyrbjachu jěcharjo na konju z kijom wotbić. Dźewjeć zmužitych, z nich běchu tři žony, so na wu­bědźowanju wobdźěli. Lea Mětašec z Němcow běše ze 14 lětami najmłódša. Prěnje městno wudoby sej Christian Kurjat (na ­wobrazu) z Rachlowa , druhe a třeće dźěleštaj sej Frank Čórlich a Andreas Mětaš, wobaj z Němcow. Wo dobry wotběh starachu so ­wjesnjenjo a wosebje Dubrjenčanski korčmar Michał Krječmar. Foto: Feliks Haza

Začuće njewěstosće

póndźela, 28. awgusta 2023 spisane wot:
Šok njesměrnje rozrosćeneje płaćizny za milinu a płun po wudyrjenju wójny Ruskeje w Ukrainje zdawa so Łužičanam-wobdźělnikam na Łužiskim monitorje 2023 hišće w kosćach tčeć. Wšako je energijowa wěstota tež za kóždu domjacnosć wažny faktor. 68 procentow woprašanych 1 022 wosobow dočasny kónc wudobywanja a zmilinjenja brunicy w lěće 2030 wotpokazuje. Jenož 21 procentow ma tajki spěšniši krok za spomóžny. To móže z tym zwisować, zo dowěra do zamołwitych politikarjow na zwjazkowej runinje pobrachuje. Tak mjenowana „wuhlowa komisija“ bě so na lěto 2038 dojednała, štož bu tež do zakonja zapisane. Ludnosć pak sej wěsta njeje, što woprawdźe na nju přińdźe. Wone začuće njewěstosće, njedosahaceje informowanosće, so w dotal štyrjoch lětnikach Łužiskeho monitora jewi. Wjetšina je so nimo lěta 2021 stajnje přećiwo kóncej wudobywanja brunicy wuprajiła. Optimizm do přichoda pak je lětsa přiběrał. To je dobra powěsć. Axel Arlt

Dwě třećinje dočasny kónc brunicy nochcetej

póndźela, 28. awgusta 2023 spisane wot:

W srjedźišću wuslědkow Łužiskeho monitora 2023 steji dale energijowy přewrót. Jako přewodnik změny strukturow zwobraznja lětuše woprašowanje 1 022 wosobow w sakskich a braniborskich wokrjesach, zo wjetšina zaměry energijoweho přewróta dale zdźěla.

Kwětanecy/Drježdźany (SN/at). Přihłosowanje k zaměram energijoweho přewróta je z 49 procentami porno 2022 (44 proc.) zaso přiběrało. Z „ně“ je 36 proc. hłosowało (-1), „njewěm“ poda 15 proc. (-4). Dotal najwjetše přihłosowanje 57 proc. a zdobom najmjeńše wotpokazanje 26 proc. zwěsćachu 2021. Přiběrało je wosobinske přihłosowanje za wobnowjomne energije; za prěni raz podaty zeleny wodźik hnydom na 68 proc., biomasu na 74 proc. (+2), wětrowu energiju na 66 proc. (+6). Konstantnje podpěruje 87 proc. solarnu energiju a 76 proc. zemsku ćopłotu. Nimo zeleneho wodźika, kiž bě prěni raz podaty, wostanu „ně“-ličby podobne niwowej minjenych lět.

Krótkopowěsće (28.08.23)

póndźela, 28. awgusta 2023 spisane wot:

Noweho wjesnjanostu wolili

Trjebin. Z nimale 98 procentami su Trjebinjenjo wčera 35lětneho Roberta Sprjejca (Trjebinske wolerske zjednoćenstwo) jako noweho wjesnjanostu gmejny wuzwolili. Wón běše jenički kandidat na wólbnej lisćinje. Dotalny wjesnjanosta Waldemar Locke, běše lětsa w februarje po šěsć lětach swoje zastojnstwo strowotnych přičin dla złožił.

Kónc awgusta twornju zawru

Niska. Insolwentna wagonownja w Niskej zawod přichodny štwórtk zawrěje. Přistajeni a dźěłarnistwo IG metal su měsacy wo zachowanje twornje wojowali. Słowakski wobsedźer Tatravagónka pak je insolwencu přizjewiła. Insolwencny zarjadnik zdźěli, zo nimaja w Niskej hižo žane nadawki. Něhdźe 200 dźěłaćerjow chcedźa wot septembra na štyri měsacy w přechodnej towaršnosći přistajić.

Wićaz z delegaciju w Chinje

Policija (25.08.23)

pjatk, 25. awgusta 2023 spisane wot:

W Budyšinje so paliło

Budyšin. Na Budyskej Pawoła Njekowej dróze je so dźensa rano třěcha wjaceswójbneho domu paliła. Hišće dźensa dopoł­dnja su tam wohnjowi wobornicy płomjenja hašeli, tak zo njemóžeše so woheń dale po domje a susodnych ­twarjenjach wupřestrěć. Wšitcy wobydlerjo domu móžachu so sčasom wuchować. Dohromady bě sto zasadźenskich mocow Budyskeje wohnjoweje wobory a wjesnych wohnjowych woborow, wohnjoweju woborow Biskopicy a Wjelećin kaž tež zasadźenske skupiny policije a wuchowanskeje słužby na městnje.

Start za wjetšu prezencu

pjatk, 25. awgusta 2023 spisane wot:

Budyšin. Pod hesłom „Smój wróćo“ wotewrětaj Rebekka a Aron Rauschhardt pjatk, 1. septembra, wosebitu wustajeńcu w Kamjentnym domje w Budyšinje. Přehladka wopřijima nimo mólbow tekstilowe wuměłstwo a skulptury. Jeje titul je pokazka na „wotpohlad wuměłcow, powyšić přichodnje prezencu w regionje, a wědomje wuzwolene wustajenišćo je jimaj wšo druhe hač cuze“. Wernisaža ­započnje so w 19 hodź.

Grilowanje Astrocentruma

Konjecy. Zamołwići planowaneho wul­koslědźenišća „Astrocentruma Łužica“ tež lětsa wšěch zajimcow na bjesadu při róžni přeprošuja. Srjedu, 30. žnjenca, wot 17.30 hodź. na arealu towarstwoweho domu w Konjecach móža so wobydlerjo regiona wo stawje wuwića přichodneje hospo­darskeje swětłownje serbskeje Łužicy informować. Skupina wědomostnikow steji za prašenja a rozmołwy k dispoziciji. Mjez nimi staj prof. Christian Stegmann a designowany załoženski ­direktor Astro­centruma, prof. Günther Hasinger, dotal direktor za wědomosć europskeje swětnišćoweje organizacije ESA.

Stary nałožk dale pěstuja

Nadawki firmam přepodali

pjatk, 25. awgusta 2023 spisane wot:

Nowa pěstowarnja radźićelow gmejny Ralbicy-Róžant zaběra

Róžant (JK/SN). Na wčerawšim posedźenju gmejnskeje rady gmejny Ralbicy-Róžant chcychu radźićeljo dalše twarske ­nadawki na firmy nastupajo nowotwar Ralbičanskeje pěstowarnje přepodać. K tomu běchu krótkodobnje přehlad dotalnych a tučasnych wudawkow gmejny dóstali, kotrež hižo nětko planowane wudawki přesahuja. Tohodla žadaše sej radźićel Tomaš Bjeńš (swobodni Delanscy wolerjo), zo dóstanu radźićeljo aktualny přehlad planowanych a woprawdźitych wudawkow, dokelž njemóže dalšim nadawkam přihłosować, hdyž njeje znate abo wěste, kak so přidatne wysoke wudawki financuja. Z teje přičiny žadaše sej wón dalši dypk na dnjowym porjedźe, zo by radźićel a zastupjer Sakskeje agentury za wuwiće strukturow (SAS) Dieter Peschel jim modality a wobsah spěchowanja kaž tež dalše financowanje gmejnskeho projekta rozjasnił. To tutón tež potom činješe z tym, zo wopodstatni, zo njeje gmejna jenička, kotraž ma z přidatnymi wyšimi wudawkami za nowotwar pěstowarnje wojować.

Swjeća z pisanym programom

pjatk, 25. awgusta 2023 spisane wot:

Halštrow (SN/MG). „Wotkryj sej swoje město – domizniski swjedźeń składnostnje 775 lět Halštrowa“. Pod tutym hesłom swjeća wobydlerjo wot 25. do 27. awgusta narodniny swojeho městačka. Pisany program je sebi swjedźenski komitej kołowokoło Gisele Seidel wumyslił. Nimo wustajeńcow a wodźenjow po měsće čakaja na wopytowarjow tež wšelake koncerty. Tak zapiska sobotu wječor kapała Sächserpack zhromadnje ze skupinu STAFF & Guests. Njedźelu potom hraje Red Tower bigband.

Sobudźěłaćerjo Załožby za serbski lud, Domowiny, Rěčneho centruma WITAJ, redakcije Katolskeho Posoła a Serbskeho šulskeho towarstwa – potajkim wšitcy, kotřiž w Budyskim Serbskim domje dźěłaja, su wčera rjane słónčne wjedro wužili a na dworje kołbaski grilowali. Zhromadnu připołdnišu přestawku su tam składnostnje połoženja zakładneho kamjenja za Serbski dom 24. awgusta 1947 zarjadowali. Dawkowe pjenjezy pak za to wužili njejsu – kóždy je kołbasku ze swojeje kapsy zapłaćił. Foto: SN/Bojan Benić

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND